różnice w budowie kręgów, anatomia


Kręgi szyjne- vertebrae cervicalis- a jest ich 7, są najmniejsze, gdyż kręgosłup szyjny dźwiga tylko ciężar głowy. Trzony są niskie o nieco siodełkowej powierzchni górnej i dolnej. Otwór kręgowy jest duży o kształcie trójkąta z zaokrąglonymi kątami. Wyrostki kolczyste SA krótkie, rozdwojone i ustawione prawie poziomo. Wyjątek stanowi wyrostek kolczysty siódmego kręgu, długi, nie rozdwojony i wystający pod skórą na dolnej granicy karku. Stąd krąg szyjny VII nosi nazwę kręgu wystającego- vertebra prominens. Powierzchnie wyrostków stawowych są ustawione nieco skośnie pod kątem około 45º od góry ku dołowi i od przodu ku tyłowi. Wyrostki poprzeczne są stosunkowo krótkie, rozdwojone na końcu w postaci guzka przedniego i tylnego- tuberculum anterius et posterius. Najbardziej charakterystyczną cechą wyrostków poprzecznych są otwory wyrostka poprzecznego (foramen transversarium) przeznaczone dla tętnic i żył kręgowych. 2 najważniejsze kręgi szyjne- szczytowy i obrotowy- łączą się stawowo z czaszką i dlatego ich budowa jest odmienna od pozostałych kręgów szyjnych.

Kręg szczytowy (atlas), który dźwiga głowę bezpośrednio, nie ma w swej budowie trzonu, ale w zamian łuk przedni (arcus anterior), ani właściwego wyrostka kolczystego, tylko mały guzek tylny- tuberculum posterius. 2 łuki kręgu, przedni i tylny, połączone są w obrębie symetrycznych części bocznych kręgu- masae laterales. Na stronie górnej części bocznej znajdują się dołki stawowe górne (fovea articulares superiorem) do połączenia z kością potyliczną czaszki, a na stronie dolnej dołki stawowe dolne (fovea articulares inferiores) do połączenia z kręgiem obrotowym. Na tylnej powierzchni łuku przedniego leży mała powierzchnia stawowa dołek zębowy- fovea dentis, do połączenia z zębem kręgu obrotowego. Na powierzchni przedniej łuku znajduje się mały guzek przedni- tuberculum anterius. .

Kręg obrotowy (axis) charakteryzuje się wydłużeniem trzonu ku górze w wyrostek zwany zębem (dens), zakończony tępym wierzchołkiem (apex Dentis). Ząb na przedniej stronie ma powierzchnie stawową przednią do połączenia z dołkiem zębowym łuku przedniego kręgu szczytowego, a na tylnej stronie powierzchnię stawową tylną stykającą się z więzadłem poprzecznym kręgu szczytowego. Ponadto kręg obrotowy ma parzyste powierzchnie stawowe górne, do połączenia z kręgiem, szczytowym i wyrostki stawowe dolne, do połączenia z trzecim kręgiem szyjnym. Inne elementy budowy kręgu obrotowego nie odbiegają zbytnio od budowy pozostałych kręgów szyjnych.

Kręgi piersiowe (vertebrae thoracicae), których jest 12 różnią się od innych kręgów przede wszystkim obecnością dołków żebrowych (fovea costales) do połączenia z żebrami. Niepełne dołki żebrowe górne i dolne leżą na krawędzi górnej i dolnej trzonów kręgów II-X. Sąsiadujące kręgi wraz z krążkiem międzykręgowym tworzą w ten sposób wspólna powierzchnię dla głowy żebra. Na trzonach kręgów pozostałych- I,XI i XII, występuje jedna, pełna powierzchnia stawowa. Na przedniej stronie wyrostków poprzecznych kręgów I-X położone są dołki żebrowe do połączenia z guzkiem żebra. Ponadto budowa trzonów kręgów piersiowych jest już masywniejsza. Trzony są wysokie, ich powierzchnie górne i dolne mają kształt serca karcianego o tępym koniuszku. Otwór kręgowy jest okrągły, o stosunkowo małej średnicy. Wyrostki kolczyste są długie, i nie rozdwojone na końcu, trójgraniaste w przekroju, pochylone ku dołowi zachodzą na siebie dachówkowato. Wyrostki stawowe są ustawione w płaszczyźnie czołowej, jedynie na dolnych kręgach ustawiają się stopniowo w płaszczyźnie strzałkowej.

Kręgi lędźwiowe, przeważnie jest ich 5, odróżniają się od innych kręgów przede wszystkim masywnymi trzonami o nerkowatym przekroju. Także wyrostki stawowe oraz wyrostek kolczysty SA bardzo mocne. Wyrostki stawowe są ustawione w płaszczyźnie strzałkowej. Na każdym wyrostku stawowym górnym znajduje się mały, owalny guzek zwany wyrostkiem suteczkowatym- processus mamillaris. Wyrostki kolczyste mają kształt prostokątnych dość krótkich płytek kostnych, ustawionych względem siebie równolegle w płaszczyźnie pośrodkowej. Miejsce wyrostków poprzecznych zajmują wyrostki żebrowe- processus costales, stanowiące jak gdyby krótkie, szczątkowe żebra. Właściwemu wyrostkowi poprzecznemu odpowiada mały guzek wyrostka dodatkowego- processus accessorius, leżący z tyłu u nasady wyrostka żebrowego. Otwór kręgowy ma kształt trójkątny, jest znacznie mniejszy od trzonu.

Kość krzyżowa- os sacrum powstaje ze zrośnięcia się najczęściej 5 kręgów krzyżowych ostatecznie w wieku 20-25 lat. Ma ona kształt klina leżącego pomiędzy tylnymi odcinkami obu kości miednicznych z którymi tworzy silny pierścień kostny, zwany miednicą. Zgodnie z działaniem sił, część górna kości jest szeroka, masywna i nosi nazwę podstawy- basis, a część dolna wąska i cienka- wierzchołka- apex. W części środkowej podstawy znajduje się owalna powierzchnia górna I kręgu krzyżowego. Do tyłu odchodzi łuk kręgu, który wraz z trzonem ogranicza trójkątny otwór prowadzący do kanału krzyżowego- canalis sacralis. U nasady łuku znajdują się symetryczne wyrostki stawowe górne, które służą do połączenia z ostatnim kręgiem lędźwiowym. Wyrostki poprzeczne i szczątkowe żebra I kręgu zrastając się ze sobą wytworzyły tzw. Części boczne kości krzyżowej- partes laterales ossis sacri. Na częściach bocznych znajduje się powierzchnia uchowata - facies auricularis oraz guzowatość krzyżowa- tuberositas sacralis. Wierzchołek kości krzyżowej owalną powierzchnią łączy się z kością guziczną.

Powierzchnia przednia, czyli miednicza kości (facies pelvinea) jest wklęsła i gładka. Miejsca zrośnięcia kręgów są zaznaczone czterema kresami poprzecznymi- linea transversae, które sięgają bocznie do parzystych otworów krzyżowych- formina sacralia pelvinea. Powierzchnia tylna, czyli grzbietowa( facies dorsalis) , jest wypukła w kierunku tylnym i ma szereg nierówności. W linii pośrodkowej biegnie grzebień krzyżowy pośrodkowy- crista sacralis mediana, powstały ze zrośnięcia wyrostków kolczystych. Bocznie od niego po obu stronach, leży grzebień krzyżowy pośredni- crista sacralia intermedia, powstający z połączenia wyrostków stawowych. U podstawy grzebień ten rozpoczyna się wyrostkami stawowymi górnymi, a na wierzchołku kończy się rożkami krzyżowymi- cornua sacralia. Najbardziej bocznie leży grzebień krzyżowym boczny - crista sacralia lateralis, utworzony przez wyrostki poprzeczne. Między grzebieniami pośrednimi i bocznymi znajdują się otwory krzyżowe grzbietowe- formina sacralia dorsalia.

Kość krzyżowa jest w zasadzie jedyną częścią kręgosłupa wykazującą wyraźnie różnice płciowe. U kobiet- na ogół krótka, szeroka, o mniejszej i bardziej równomiernej krzywiźnie miedniczej. U mężczyzn- wąska, długa i silnie wklęsła.

Kość guziczna- os coccygis, czyli ogonowa, powstała w następstwie kościozrostu 4 lub 5 szczątkowych kręgów. Kość ma kształt zbliżony do trójkąta, którego podstawa jest zwrócona w kierunku kości krzyżowej, a wierzchołek stanowi zakończenie kręgosłupa. Poszczególne jej kręgi mają zachowany tylko trzon, jedynie pierwszy ma uwstecznione wyrostki poprzeczne oraz resztki wyrostków stawowych górnych, określanych mianem rożków guzicznych- cornua coccygea.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Różnice w budowie kręgów uzupełnione
Różnice w budowie kręgów uzupełnione
11 Podział kręgowców Vertebrata na bezowodniowce Anamnia i owodniowce Amniota; podobieństwa i różnic
Różnice w budowie i funkcjonowaniu komórek prokariotycznych i eukariotycznych
Budowa rdzenia kręgowego, Anatomia człowieka
Bryopsida róznice w budowie sporofitu
wykład 5 z OUN - 20 kwietnia 2012 PIĄTEK - rdzeń kręgowy (1), Anatomia
Różnice w budowie cząsteczek, ściagi za free
materiały do egz (orto, pulmo, itp), Rnice w budowie ukadu oddechowego u dzieci, Różnice w budowie u
Diagnostyka różnicowa OZW i leki, Anatomia, ukł. krążenia
Różnice w budowie układu oddechowego u dzieci, Fizjoterapia w pediatrii
Ośrodki rdzenia kręgowego, Anatomia człowieka
Różnice w budowie między komórką roślinną a zwierzęcą, BIOLOGIA MOJE PRYWATNE
Rdzeń kręgowy, Anatomia człowieka
R�nice+w+budowie+uk�adu+oddechowego+u+dzieci , Różnice w budowie układu oddechowego u dzieci
24 Opisać różnice w budowie i działaniu sondy lambda cyrkonowej i tytanowej
Podobieństwa i różnice w budowie i funkcjonowaniu człowieka i innych człekokształtnych
CHemia Różnice w budowie i właściwościach alkoholi i?noli,wz strukturalne kilku alkoholi

więcej podobnych podstron