Przedmiot: Socjologia kultury I
Socjologia kultury II
Autor programu: prof. UŚ dr hab. Dobrosława Wężowicz-Ziółkowska
Rok studiów, semestr, wymiar, forma zaliczenia :
Rok: 1, semestr 1, liczba godzin - 30, r.a. 2010/2011 KSD
Rok: 1, semestr 2, liczba godzin - 30, r. a. 2010/2011 KSD
Rodzaj zajęć: wykład, egzamin pisemny
Opis przedmiotu: Specyfika rozumienia kultury w naukach społecznych oraz prezentacja wiedzy socjologicznej o kulturze społeczeństw w różnych fazach ich rozwoju i różnych obszarach ich życia . Instrumentarium narzędziowe socjologii kultury i jej pola badawcze dzisiaj
Treści programowe:
Wkład metodologiczny szkoły socjologicznej E. Durheima w rozpoznawanie faktów społecznych i kulturowych; koncepcja wyobrażeń zbiorowych (religia, bohater kulturowy) i sposoby ich badania
Teorie wymiany społecznej; normy i zasady wzajemności; koncepcja całościowego faktu społecznego; wymiana jako fundament życia społecznego - M. Mauss
Więź społeczna - typologie i teorie więzi. Społeczeństwo i wspólnota wg F. Toenniesa. Struktura społeczna z punktu widzenia więzi społecznych. W stronę socjologii humanistycznej.
Mity społeczne. Sakralizacja i desakralizacja życia społecznego. Mity etniczne, rasowe, megalomania narodowa, etnocentryzm. Swój - obcy; antagonizm - wspólnota - sekciarstwo - regionalizm - globalizm
Społeczny obraz świata; stereotypy a działanie ludzkie; stereotyp jako kategoria poznawcza i narzędzie badań w socjologii kultury.
Struktura społeczna a kultura; teoria klasy próżniaczej - socjologiczne rozpoznania kultury warstw i grup społecznych; społeczeństwo burżuazyjne; ethosy
Ja” i społeczeństwo; „ciało” uspołecznione - społeczeństwo opresji (dyscyplina, więzienie); Dominacja - podległość - wolność; moralność mieszczańska i jej kontestacja
Kultura masowa - kicz i konsumpcjonizm; człowiek i media. Media wg McLuhana
problemy tożsamości i wartości; nowoczesność i tożsamość, styl życia
Społeczeństwo współczesne, przekształcenia struktury - przekształcenia kultury i obrazu społecznego świata; nowoczesność i ponowoczesność; globalizacja i indywidualizm; wolność społeczna, tożsamość kulturowa jako przedmiot socjologii
Ponowoczesność; teorie społeczne Athony Giddensa, Zygmunta Baumana i Jeana Baudrillarda
Literatura:
Bauman Z., Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa 2000
Bauman Z., Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika, Warszawa 2000
Bell D., Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, Część I, Warszawa 1998
Bystroń J. St., Tematy, które mi odradzano, Warszawa 1980
Czarnowski S., Wybór pism socjologicznych, R.: Kultura, Warszawa 1982
Czarnowski S., Kult bohaterów i jego społeczne podłoże, Wstęp, Wnioski, Warszawa 1956
Durkheim E., Zasady metody socjologicznej, R. I, Warszawa 1987
Durkheim E., Elementarne formy życia religijnego, Księga I, Warszawa 1990
Foucault M., Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, R. III Dyscyplina, Warszawa 1993
Giddens A., Nowoczesność i tożsamość, R. I i VI, Warszawa 2006
Giddens A., Socjologia. Zwięzłe lecz krytyczne wprowadzenie, Poznań 1998
Kultura masowa, wyb., przekł., przedmowa Cz. Miłosz, Kraków 2002
Mauss M., Szkic o darze, w: tenże, Socjologia i antropologia, Warszawa 2001
Moles A., Kicz, czyli sztuka szczęścia. Studium z psychologii kiczu, Warszawa 1978
McLuhan M., Wybór tekstów, Cz. I, R.1,2,3; Cz. II, R.7,8, Poznań 2001
Ossowska M., Moralność mieszczańska, R. II, III, PWN, Warszawa 1982
Ossowski St., Więź społeczna i dziedzictwo krwi, R. IV - VII, w: tenże, Dzieła, t.2, PWN, Warszawa 1966
Postman N., Technopol. Triumf techniki nad kulturą, R. Od technokracji do technopolu, Świat nieprawdopodobny, Upadek wielkich symboli, Warszawa 1995
Schaff A., Stereotypy a działanie ludzkie(całość), Książka i Wiedza, Warszawa 1981
Tönnies F., Wspólnota i społeczeństwo jako typy więzi międzyludzkich, w: Elementy teorii socjologicznych. Materiały do...., Warszawa 1975