Kontrola ruchów dowolnych
Odruch to reakcja ustroju na bodźce przebiegającą za pośrednictwem ośrodkowego układu nerwowego.
Ośrodki kontrolujące ruchy dowolne i postawę ciała znajdują się w:
Korze mózgu
Jądrach podkorowych kresomózgowia
Móżdżku
Mięśnie poprzecznie prążkowane i układ kostno stawowy
W koordynacji czynności tych ośrodków z czynnością rdzenia kręgowego pośredniczy twór siatkowaty pnia mózgowia.
Struktura ruchu.
Kresomózgowie - tworzą dwie bardzo duże półkule mózgowe, których zewnętrzną warstwę tworzy kora mózgowa.
Korowe okolice ruchowe:
Pierwszorzędowa kora ruchowa zawiera mapę ruchową całego ciała, kontroluje kierunek ruchu, koduje rozmaite aspekty ruchu.
Dodatkowa okolica ruchowa - odgrywa ona rolę w planowaniu złożonych sekwencji ruchu oraz w koordynacji ruchów złożonych.
Okolica przedruchowa - związana z planowaniem złożonych reakcji ruchowych oraz reakcji posturalnych.
W korze mózgowej zlokalizowane są ośrodki wyzwalające, kontrolujące i koordynujące skurcze mięśni szkieletowych, tym samym ruchy i postawę ciała.
Układ piramidowy - ruchy świadome, dowolne i zamierzone
Układ pozapiramidowy -inicjowanie i kontrolowanie ruchów automatycznych, które nie są uświadamiane, regulują napięcie mm szkieletowych
2.) Międzymózgowie
guz popielaty - okolica koordynacji ruchów.
twór siatkowaty - możliwość modulowania bodźców ruchowych. Jego jądra tworzą układ siatkowy:
zstępujący -regulacja czynności odruchowej rdzenia kręgowego i napięcia mięśni poprzecznie prążkowanych. Ma część hamującą (zwalnia lub blokuje czynność neuronów) i pobudzającą (przyspiesza sczynność neuronów)
wstępujący - kontroluje jądra ruchowe mostu i mięśni zewnętrznych oka.
3.) Śródmózgowie - jest ważnym ośrodkiem koordynacji ruchowej.
Funkcje:
reguluje napięcie mięśniowe, szybkość i precyzję ruchów
tworzą automatyzację ruchów
mają wpływ na regulowanie postawy ciała.
4.) Móżdżek
Otrzymuje on informacje z proprioreceptorów z narządu równowagi (narządu przedsionkowego-błędnika) z ośrodków wzrokowych i wyższych ośrodków nerwowych kresomózgowia. Mieszczą się w nim ośrodki odruchu.
Funkcje:
reguluje napięcie mięśni szkieletowych
pełni funkcję dystrybutora siły skurczów mięśni poprzecznie - prążkowanych
jest ośrodkiem koordynacji ruchowej
zapewnia utrzymanie równowagi (postawy wyprostowanej ciała)
uczestniczy w kierowaniu mechanizmami regulującymi precyzją wykonywanych ruchów dowolnych (wykonywanie płynnych ruchów kończyn).