PROFILAKTYKA AIDS - SCENARIUSZ ZAJĘĆ OPRACOWANY NA PODSTAWIE INFORMACJI Z INTERNETU ORAZ LITERATURY
TEMAT LEKCJI: Podstawowe wiadomości na temat HIV i AIDS
CELE: po przeprowadzeniu lekcji uczeń:
zna drogi przenoszenia wirusa HIV
wyjaśnia różnicę pomiędzy HIV i AIDS
wskazuje zachowania ryzykowne i zachowania nie niosące ryzyka
wie, że sam odpowiada za zdrowie własne i innych
METODY PRACY: praca w grupach, rozmowa kierowana
POMOCE: zestaw kartek z przykładami zachowań (dla każdej grupy) - załącznik nr1, arkusze papieru lub foliogramy: DROGI JAKIMI WIRUS HIV SIĘ PRZENOSI, DROGI JAKIMI WIRUS HIV SIĘ NIE PRZENOSI, arkusze ankiety ewaluacyjnej.
PRZEBIEG LEKCJI:
1.Wprowadzenie: Uczniowie samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela wyjaśniają skróty HIV i AIDS oraz podają swoje skojarzenia z nimi.
2.Nauczyciel opowiada krótką historię choroby - załącznik nr 2.
3.Zabawa z karteczkami na temat zachowań: każda grupa dostaje zestaw karteczek z opisem zachowań i układa je w trzech kolumnach:
KOLUMNA I: zachowania bezpieczne (nie niosą ryzyka zakażenia)
KOLUMNA II: zachowania ryzykowne (niosą ryzyko zakażenia)
KOLUMNA III: nie wiem
Chętny uczeń z grupy prezentuje pracę. Nauczyciel wyjaśnia wątpliwości razem z uczniami z pozostałych grup, tak długo, aż nie zniknie całkowicie kolumna III. Następnie uczniowie chowają do koperty karteczki z kolumny I. Na ławkach pozostają tylko karteczki z kolumny drugiej (zachowania ryzykowne). Zadaniem uczniów jest pogrupować je w dwie kolumny:
KOLUMNA I: dotyczy mnie
KOLUMNA II: nie dotyczy mnie
Po wykonaniu tego zadania pozostaje niewielka ilość karteczek z ryzykownymi zachowaniami dotyczącymi uczniów w wieku gimnazjalnym.
4.Podsumowanie: Nauczyciel utrwala z uczniami wiadomości o AIDS i HIV (drogi jakimi wirus się przenosi i drogi jakim wirus się nie przenosi)- załącznik nr 3.
5.Przeprowadzenie ankiety ewaluacyjnej wśród uczestników - załącznik nr 4.
Literatura:
1.AIDS - J. Juszczyk, A. Gładysz
2.AIDS - Z. Kuratowska
3.Edukacja zdrowotna w szkole - pod red. prof. B. Woynarowskiej
4.AIDS unikaj tego ciosu - M. Hajkowski
ZAŁĄCZNIK NR 1
Zawartość karteczek informacyjnych:
Oddawanie krwi do analizy |
Zastrzyk zrobiony u lekarza |
Używanie czyjejś szczoteczki do zębów |
Ukłucie przez komara |
Opieka nad chorym na AIDS |
Pływanie w jeziorze |
„domowe przekłuwanie uszu” |
Przebywanie w tym samym pomieszczeniu co osoba chora |
Robienie sobie tatuaży |
Przytulanie się do osoby chorej na AIDS |
Korzystanie z toalet publicznych |
Korzystanie ze wspólnych przyborów do manicure |
Podanie ręki |
Pierwsza pomoc w czasie wypadku |
Stosowanie tej samej igły przez narkomanów |
Używanie wspólnej maszynki do golenia |
Wizyta u lekarza stomatologa |
Korzystanie ze wspólnych naczyń |
Korzystanie z basenu publicznego |
Karmienie piersią przez matkę zakażoną wirusem HIV |
Transfuzja krwi pochodzącej z banku krwi |
Przypadkowe kontakty seksualne |
Pocałunki w usta |
Zakażenie płodu przez matkę chorą na AIDS |
Sztuczne zapłodnienie |
Praca stomatologa, który nic nie wie o pacjencie |
Wspólna zabawa dzieci na podwórku |
Używanie mydła osoby chorej na AIDS |
ZAŁĄCZNIK NR 2
Krótka historia choroby AIDS
Pierwsze przypadki nieznanej jeszcze choroby rozpoznano w Stanach Zjednoczonych w 1981 roku. W 1982 r. choroba otrzymuje nazwę AIDS (acquired immune deficiency syndrom), czyli zespół nabytego upośledzenia odporności. W styczniu 1983roku zespół badaczy francuskich z Instytutu Pasteura w Paryżu odkrył wirusa wywołującego AIDS. Prawie równocześnie podobnego odkrycia dokonali Amerykanie. Większość badaczy uważa, że HIV lub wirus zbliżony do niego istniał już bardzo dawno w Afryce i być może zarażone były nim małpy.
Zebrane informacje pozwalają przypuszczać, że nowa choroba została przywleczona z Afryki Środkowej przez wyjeżdżających tam w celach zarobkowych, a następnie powracających Haitańczyków.
AIDS szerzy się szybko na całym świecie. Choroba występuje na wszystkich kontynentach. Stale wzrasta liczba zarażonych, chorych i umierających.
Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że w 2001 roku zanotowano na świecie 42 miliony ludzi chorych na AIDS, większość zarażonych to mieszkańcy Afryki. Od początku epidemii na świecie zmarło ponad 22 miliony ludzi, każdego dnia 1800 dzieci zostaje zarażonych wirusem HIV.
W Polsce : 7773 osoby zarażone, na Dolnym Śląsku 2000 osób, w roku 2000 zanotowano 633 nowe zakażenia. W 2001 520 nowych zakażeń.
Wirus HIV po dostaniu się do organizmu niszczy jego układ odpornościowy. Od momentu wniknięcia wirusa do wystąpienia pierwszych objawów choroby może upłynąć nawet kilka lat. Osoby zarażone HIV określa się mianem „seropozytywne”. Choroba rozwija się, a wirus niszczy stopniowo system immmunologiczny do tego stopnia, że osoba zakażona zaczyna chorować. Pojawiają się następujące objawy: nawracające biegunki, zapalenia płuc, podwyższona ciepłota ciała, dolegliwości ze strony układu pokarmowego i nerwowego, nowotwory, grzybice, infekcje wirusowe i bakteryjne.
Do dnia dzisiejszego nie wynaleziono skutecznego leku, ani szczepionki przeciwko tej strasznej chorobie.
Osoby z AIDS mogą wyleczyć się z niektórych chorób stosując antybiotyki i radioterapię, najczęściej jednak AIDS kończy się śmiercią w kilka lat po wystąpieniu objawów.
ZAŁĄCZNIK NR 3
DROGI JAKIMI WIRUS HIV SIĘ PRZENOSI:
poprzez stosunki seksualne hetero i homoseksualne
od zakażonej matki na dziecko przed, w czasie lub po porodzie (karmienie piersią)
kontakt z zainfekowaną krwią ( igły, strzykawki, instrumenty chirurgiczne nieodpowiednio sterylizowane)
preparaty krwiopochodne, przetaczanie krwi
DROGI JAKIMI WIRUS HIV SIĘ NIE PRZENOSI:
owady
kaszel, katar
oddawanie krwi
dotyk, uścisk
ślina, pot
żywność i woda
powietrze
toalety
ubranie i pościel
łzy
ZAŁĄCZNIK NR 4
Ewaluacja zajęć - wzór ankiety dla uczniów:
Oceń w skali od 0 do 5 zajęcia, w których uczestniczyłeś (0 oznacza ocenę bardzo niską natomiast 5 oznacza ocenę bardzo wysoką).
MOJA OCENA ZAJĘĆ W SKALI OD 1 DO 5 (zakreśl kółkiem)
1. Tematyka lekcji .....................................................................1 2 3 4 5
2. Sposób realizacji tematu ........................................................1 2 3 4 5
3. Przydatność omawianego problemu w życiu codziennym ....1 2 3 4 5
4. Nowe, ciekawe informacje ....................................................1 2 3 4 5
5. Atmosfera podczas zajęć .....................................................1 2 3 4 5
6. Inne uwagi: .....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
dziękuję za wypełnienie ankiety
materiał opracowała Elżbieta Dulat