1. Na czym polega zasada głosowania kwalifikowaną większością głosów w radzie Unii Europejskiej - Uwzględnia się, że poszczególne kraje Unii nie są ze sobą równe. Poszczególnym krajom przyznaje się różna liczbę „ głosów ważonych” w zależności od liczby mieszkańców kraju . większe kraje 29 głosów np. Niemcy, Francja, Włochy. Polska posiada 27 głosów ważonych, Liczba głosów ważonych :27 kraje - 345 głosów ważonych - większość kwalifikowana gdy zbierze się 255 głosów ważonych, obok tych głosów musi być ½ państw członkowskich musi te głosy oddać ( w chwili obecnej 14 krajów) - projekt z inicjatywy państw członków. 2/3 - projekt z inicjatywy innych organów ( np. Europejskiego Banku Centralnego) można sprawdzić czy 255 głosów oddanych przez ½ daje 62% populacji. „Klauzula weryfikacji demograficznej” system ten będzie działał do końca 2014 roku . system wypracowany w Nicei
2. Kiedy podpisano Traktat o EURATOM - 25 marca 1957 r. w Rzymie (Traktaty Rzymskie)
3. Podaj nazwę procedur umożliwiających PE podejmowanie decyzji (procedury legislacyjne)
a) w procedurze tradycyjnej (zwanej konsultacji) - jedyna procedura wg. której Parlament brał udział w stanowieniu Prawa - Wydaje opinie ale ona nie ma mocy wiążącej. Musi być wydana ale nie ma charakteru wiążącego dla Rady.
b) procedura współpracy - wprowadzona na mocy JAE - odbywa się w kilku czytaniach, jeżeli PE będzie miał opinię negatywną to stanowi ono weto suspensywne czyli zawieszającego. Jeżeli nie zgadza się a projektem to ten akt może być uchwalony ale RE musi być jednomyślnie a jeżeli opinia negatywna to Rada może go uchwalić kwalifikowaną większością. Bardzo niewielki zakres tej procedury - w zakresie Unii Gosp-Walutowej tylko.
c) 3 tryb przyjmowania aktów - procedura zgody, zatwierdzenia - dot. np. zawierania umów międzynarodowych - potrzebna jest zgoda PE.
d) współdecyzji - pojawiła się w 1992 Maastricht - stosowana najczęściej. Sprowadza się do tego, że jeżeli Opinia PE jest negatywna to aktu nie można uchwalić. Weto stanowcze. Po wejściu Traktatu z Lizbony - będzie to podstawowa procedura.
4. Dopełniające prawo wspólnotowe
5. Co określają wspólne strategie w ramach II filara UE
Wspólne Strategie. Również przyjmowane są przez Radę Europejską. Wspólne Strategie uchwalane są przez Unię w dziedzinach, w których państwa członkowskie mają Wspólne ważne interesy. Wspólne Strategie mają, zatem charakter przedmiotowy. Praktyka wskazuje na to, że dotychczasowej Wspólne Strategie podejmowane były ze względu na podmiot np. Rosja, Ukraina, Basen Morza Śródziemnego.
6. Na czym polegają kompetencje Trybunału Obrachunkowego (ogólne kompetencje wszystkich instytucji wspólnotowych) - - instytucja Unii Europejskiej, kontrolująca wykonanie budżetu oraz wpływy i wydatki Wspólnot Europejskich. Działa od 18 października 1977 roku. Siedziba w Luksemburgu. Powołany na mocy tzw. II traktatu budżetowego z 22 lipca 1975 roku.
Składa się z 27 rewidentów powoływanych na okres 6 lat przez Radę UE. Ponowne mianowanie jest możliwe. Członkowie ze swojego składu wybierają prezesa Trybunału Obrachunkowego na okres 3 lat. Oprócz zwykłego zastąpienia lub śmierci członek Trybunału przestaje pełnić swój obowiązek jedynie z chwilą rezygnacji lub dymisji orzeczonej przez Trybunał Sprawiedliwości. Trybunał zatrudnia 250 kontrolerów, a liczba wszystkich pracowników wynosi ok. 760.Kontroluje rachunki wszystkich ciał Wspólnot. Trybunał przekłada Parlamentowi i Radzie oświadczenia o wiarygodności dokumentów księgowych, a także zgodność z prawem i prawidłowość wszelakich transakcji. Trybunał w każdej chwili może przedstawić uwagi w formie sprawozdań, ma również moc kontroli poszczególnych zrzeszonych członków. Trybunał sporządza roczne sprawozdania po zamknięciu każdego roku obrachunkowego. Sprawozdanie to zostaje przedstawione innym instytucjom Wspólnot i jest publikowane razem z odpowiedziami tych instytucji na uwagi Trybunału w dzienniku urzędowym UE
7. Skutek blokujący dyrektywy wspólnotowej - Dyrektywa - nie ma swojego odpowiednika w Polsce. Dyrektywa wiąże każde państwo członkowskie, do którego jest kierowana w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty. Pozostawia jednak organom krajowym swobodę wyboru formy, metod, środków realizacji tego celu (implementacja dyrektywy - transpozycja). Adresatami są zawsze państwa członkowskie. Dyrektywa wyznacza państwom pewien skutek, cel, który ma zostać osiągnięty. Ona nie wchodzi zamiast prawa krajowego, nie służy wprowadzeniu jednolitego prawa we wszystkich państwach tylko to prawo ujednolica, zbliża. Nie wywołuje skutku bezpośredniego np. Harmonizacja VAT. Dyrektywa pozostawia pewien czas na przyjęcie środków umożliwiających realizację celów dyrektywy.
8. Źródła prawa wspólnotowego -
Prawo Pierwotne - Pierwotne prawo niepisane obejmuje 2 grupy norm: Prawo Zwyczajowe. Zwyczaj Międzynarodowy odgrywa bardzo małą role, jeżeli chodzi o WE. Jedyny zwyczaj, taki, że Ministrowie z reguły są zastępowani przez sekretarzy stanu w Radzie Unii Europejskiej.
Druga grupa norm to ogólne zasady prawa - bardzo duże znaczenie. Tworzone są przez ETS (prawo sędziowskie). Prawo Pisane obejmuje przede wszystkim Traktaty Założycielskie, czyli te ustanawiające Wspólnoty Europejskie, czyli - TWE i Traktat o Euraatom. Do tych Traktatów dołączono szereg protokołów. Mają rangę pierwotnego Prawa Wspólnot Europejskich. Do tych Traktatów zalicza się również Konwencję podpisaną w Rzymie o niektórych wspólnych instytucjach WE. Do Prawa Pierwotnego zaliczają się również Traktaty zmieniające (modyfikujące) Traktaty Założycielskie.
Prawo Wtórne (pochodne) - Prawo, które w większości tworzone przez organy Wspólnot.
11. Organy wewnętrzne PE - STRUKTURA PE
Zbliżona do organów narodowych o charakterze Parlamentarnym.
Przewodniczący PE wybierany spośród członków tej Instytucji na Połowę kadencji bo 2.5 roku. Organizuje tok prac, wykonuje funkcje prezentacyjne - reprezentuje PE na zewnątrz, reprezentuje PE w stosunkach z Parlamentami państw członkowskich.
Kompetencje sprowadzają się również do tego, że np. wykonuje pewne kompetencje w związku z podpisaniem aktów prawnych, które są uchwalone przez Parlament działający wraz z Radą Unii Europejskiej.
W jego obecności 14 wiceprzewodniczących (2 Posłów wybranych w Polsce).
Przewodniczący i wiceprzewodniczący tworzą PREZYDIUM (biuro)- stanowi organ kierowniczy PE. W składzie prezydium mogą znaleźć się kwestorzy (znajdują się obsługą administracyjną, finansową PE) - wybrani spośród członków PE.
Kompetencje Prezydium obejmują przykładowo podejmowanie decyzji administracyjnych organizacyjnych - odnoszą się do członków Parlamentu, mianuje Sekretarza Generalnego PE.
Kolejnym organem który działa w Strukturze wewnętrznej PE są tzw. GRUPY Polityczne - tworzone są przez posłów różnych krajów, ale skupiają posłów o zbliżonych poglądach politycznych - grupa co najmniej 19 posłów wybranych w 1/5 państwach członkowskich.
12. Kompetencje przewodniczącego PE - Organizuje tok prac, wykonuje funkcje prezentacyjne - reprezentuje PE na zewnątrz, reprezentuje PE w stosunkach z Parlamentami państw członkowskich.
Kompetencje sprowadzają się również do tego, że np. wykonuje pewne kompetencje w związku z podpisaniem aktów prawnych, które są uchwalone przez Parlament działający wraz z Radą Unii Europejskiej.
13. Wspólne działania w II filarze - Wspólne Działania, które przyjmowane są przez Radę Unii Europejską czyli przez Ministrów Spraw Zagranicznych a nie już przez Szefów Państw.
Te wspólne działania wiążą państwa członkowskie w odniesieniu do zajmowanych przez nie stanowisk i podejmowane przez nie działania. To ma szczególne znaczenie w przypadku Rady Bezpieczeństwa. Francja i Anglia bowiem są stałymi członkami Rady Bezpieczeństwa i w momencie kiedy UE przyjmie takie działanie umożliwia to wpływ na te kraje
14. Komitety będące organami doradczymi WE (kom. E i S, KOm. Reg)
15. Zasada pierwszeństwa prawa WE - została sformułowana przez ETS w 1964 r. w sprawie Costa przeciwko ENEL. Podstawowa norma kolizyjna - w razie kolizji pomiędzy prawem krajowym, a prawem wspólnotowym przyjmujemy pierwszeństwo prawa wspólnotowego. Przyznanie prymatu prawu krajowemu naruszałoby jednolitość prawa wspólnotowego. Czy prawo wspólnotowe ma bezwzględne pierwszeństwo przed każdym prawem niezależnie od stopnia w hierarchii?? Prawo Wspólnotowe ma pierwszeństwo przed Prawem Krajowym nawet, jeżeli to prawo krajowe ma rangę konstytucji.
Z zasady tej wynika szereg skutów:
- zakaz kwestionowania ważności norma Prawa Wspólnotowego przez organ krajowy w tym przez TK
- zakaz stanowienia prawa krajowego sprzecznego z prawem wspólnotowym, a jeżeli jest to nakaz uchylenia prawa sprzecznego
- zakaz stosowania przez organy krajowe jakichkolwiek przepisów sprzecznych z normami wspólnotowymi
17. Z jakimi skargami może PE występować do TS - skarga na zaniechanie, skarga o stwierdzenie nieważności
20. Uprawnienia związane z obywatelstwem UE - w doktrynie są: obowiązek przestrzegania prawa Wspólnotowego. Zakaz ubiegania się o status uchodźcy w innym państwie członkowskim.
Cała ta instytucja wprowadzona przez Traktat z Maastricht nakierowana, zatem jest na ochronę praw obywateli państw członkowskich
21. Kryteria kandydatów na sędziów TS - Sędziowie i rzecznicy generalni są mianowani za wspólnym porozumieniem przez rządy Państw Członkowskich na okres sześciu lat, a ich mandat jest odnawialny. Są oni wybierani spośród osób o niekwestionowanej niezależności i mających wymagane w ich państwach kwalifikacje do zajmowania najwyższych stanowisk sądowych, lub są prawnikami o uznanych kompetencjach.
22. Co oznacza skrót COREPER - organ pomocniczy Rady Unii Europejskiej
23. Art. 249 TWE- rozporządzenia w systemie aktów WE - zgodnie z art. 249 TWE - rozporządzenie ma zasięg ogólny (adresatami mogą być bardzo różni adresaci - państwa, osoby prawne, fizyczne, szeroki zakres adresatów), wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. Co do zasady do tego aby rozporządzenie było stosowane w wewnętrznych porządkach prawnych - publikacja rozporządzenia w DzUwe wystarczy do tego, aby miało moc wiążącą na terytorium poszczególnych państw członkowskich.
24. Kto wchodzi w skład Komitetu regionów (kryteria i warunki) - Komitet Regionów liczy 344 członków. Liczba członków z poszczególnych państw w przybliżeniu odzwierciedla ich liczbę ludności i przedstawia się następująco:
Francja, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy: |
24 |
Hiszpania i Polska: |
21 |
Rumunia: |
15 |
Belgia, Bułgaria, Czechy, Grecja i Węgry, Austria, Niderlandy, Portugalia i Szwecja: |
12 |
Dania, Finlandia, Irlandia, Litwa i Słowacja: |
9 |
Estonia, Łotwa i Słowenia: |
7 |
Cypr i Luksemburg: |
6 |
Malta: |
5 |
OGÓŁEM: |
344 |
Członkowie Komitetu są członkami wybieralnych władz regionalnych lub lokalnych, często zwierzchnikami władz regionalnych, burmistrzami czy prezydentami miast.
Nominują ich rządy państw Unii, jednak w ramach Komitetu są całkowicie niezależni politycznie. Powoływani są przez Radę Unii Europejskiej na czteroletnią, odnawialną kadencję. Członkowie Komitetu muszą także posiadać mandat władz, które reprezentują, lub muszą być przed nimi politycznie odpowiedzialni.
Komitet Regionów wybiera spośród swych członków przewodniczącego na dwuletnią kadencję. W lutym 2008 roku przewodniczącym został Belg, Luc Van den Brande.
25. Komitet Regionów - Powołany na mocy Traktatu o Unii Europejskiej w 1994 roku, Komitet Regionów (KR) jest organem doradczym składającym się z przedstawicieli władz regionalnych i lokalnych w krajach członkowskich. Konsultacji z Komitetem wymagają wszelkie decyzje UE związane z zagadnieniami takimi jak polityka regionalna, środowisko, edukacja i transport - wszystkie one dotyczą bowiem władz lokalnych i regionalnych. zadaniem Komitetu Regionów jest wyrażanie poglądów na temat aktów prawnych UE z perspektywy lokalnej i regionalnej. Komitet czyni to poprzez wydawanie opinii dotyczących wniosków legislacyjnych Komisji.
Komisja i Rada mają obowiązek konsultacji z Komitetem Regionów zagadnień mających bezpośrednie znaczenie dla władz lokalnych i regionalnych. Mogą jednak również zwracać się o jego opinię w dowolnej sprawie. Ze swojej strony, Komitet może też z własnej inicjatywy wydawać opinie i przedstawiać je Komisji, Radzie i Parlamentowi.
26. Podaj PEŁNĄ nazwę organu, którego zadaniem jest koordynowanie współpracy policji w III filarze - Europejski Urząd/Biuro Policji- EUROPOL