MIKROEKONOMIA - WYKŁADY

31.10.2012

1. Model pajęczyny - wyjaśnia procesy dostosowawcze w warunkach opóźnionej reakcji producentów. W zależności od wahań wyróżniamy:

- Mechanizm stabilny o oscylacji gasnąco-malejącej,

- Niestabilny o oscylacji wybuchowo-rosnącej,

- O oscylacji periodycznej.

2. Mechanizm stabilny - przyjmijmy, że z jakiegoś powodu rynek produktu rolnego został wytrącony z równowagi E przy cenie pe do punktu E1, w rezultacie czego cena tego produktu wzrosła do poziomu p1, przy wielkości podaży i zrealizowanej wielkości popytu q1. Wysoka cena skłania producentów w następnym roku do zwiększenia podaży do poziomu q2, przy cenie p1, pozostaje wówczas nadwyżka podaży nad popytem co spowoduje, że obniżona zostanie cena do poziomu p2. Znaczne obniżenie ceny skłoni producentów do zmniejszenia produkcji w następnym roku do poziomu q3. Tym razem pojawi się niedobór podaży względem wielkości popytu w wyniku czego cena wzrośnie do poziomu p3 w punkcie równowagi E3. Opisany proces będzie trwał tak długo, aż cena oraz rozmiar popytu i podaży powrócą do pierwotnego stanu równowagi w punkcie E. Podsumowując: cena i ilość będą oscylowały wokół równowagi o malejącej amplitudzie. Nadwyżki popytu i podaży mogą być wyeliminowane nawet małymi zmianami cen. Elastyczność popytu jest większa od elastyczności podaży.

3. Mechanizm niestabilny - wówczas gdy elastyczność popytu jest mniejsza niż elastyczność podaży, wtedy oscylacje mają charakter wybuchowy. Rynek coraz bardziej odsuwa się od punktu równowagi.

4. Mechanizm o oscylacji periodycznej - elastyczność popytu i podaży są identyczne w związku z tym wahania ceny i ilości z roku na rok są jednakowe. W rezultacie rynek nigdy nie powraca do stanu wyjściowego równowagi E lecz występują na przemian chwilowe stany równowagi w punkcie E1 i E2.

5. Mechanizm rynkowy - ogół tych wzajemnych relacji. Mechanizm rynkowy jest instrumentem umożliwiającym alokację czynników wytwórczych pomiędzy różne możliwe kierunki ich zastosowań zgodnie z potrzebami gospodarki. Mechanizm ten odpowiada na pytania: Co produkować, Ile, jak i dla kogo? Najważniejszym elementem mechanizmu rynkowego jest cena, czyli ilość pieniędzy, która w określonym miejscu i czasie musi zostać zapłacona za nabycie jednostki określonego dobra.

6. Interwencja państwa w rynek:

a) Ustalenie przez państwo ceny maksymalnej - cena ta jest poniżej ceny równowagi. Następuje nadwyżka popytu nad podażą. Państwo będzie musiało dofinansowywać producentów lub zastosować reglamentację - przydział określonej ilości dóbr na określoną liczbę ludzi.

b) Ustalenie przez państwo ceny minimalnej - cena ta jest wyższa od poziomu równowagi. Występuje nadwyżka podaży nad popytem. Państwo może zastosować skupy interwencyjne czyli musi wykupić nadwyżkę podaży.

---