1.Kompetencje nauczyciela wychowania fizycznego

Kompetencje prakseologiczne wyrażają się w diagnozowaniu, skutecznym programowaniu, planowaniu i organizowaniu działań pedagogicznych, kontrolowaniu i ocenianiu efektów w procesie edukacyjnym. Kompetencje te posiada nauczyciel, który potrafi:
   - opracować ogólną koncepcję pracy z klasą szkolną i pojedynczymi uczniami oraz z ich rodzicami;
   - umie rozpoznać wyjściowy stan sprawności fizycznej, umiejętności, wiedzy i postaw uczniów, potrafi odpowiednio zinterpretować wyniki testów i sprawdzianów:
   - który w oparciu o wyniki rozpoznania potrafi zaprogramować swoją pracę (potrafi napisać autorski program lub dokonać wyboru odpowiedniego dla swojej szkoły programu, zaplanować pracę w poszczególnych klasach)
   - potrafi zoperacjonalizować ogólne cele kształcenia i wychowania fizycznego i zaprogramować odpowiednie treści dla ich osiągnięcia;
   - posłużyć się podstawowymi elementami warsztatu dydaktycznego - metodami, formami organizacyjnymi pracy uczniów i materialnymi środkami dydaktycznymi, dobierając je odpowiednio do celów, zadań i warunków kształcenia;
   - uruchomić pozytywną motywację uczniów do ćwiczeń (realizacji zadań);
   - posłużyć się różnymi metodami, formami, testami i środkami kontroli, analizy i oceny osiągnięć szkolnych ucznia;
   - zinterpretować i ocenić osiągnięcia uczniów na tle ich indywidualnych możliwości;
   - ustalić przyczyny niepowodzeń pedagogicznych i zaproponować sensowne sposoby ich usuwania:;
   - rozpoznać typowe formy zaburzeń rozwojowych (nerwice, agresja, wady postawy, używanie środków odurzających) i skierować ucznia po odpowiednią formę pomocy;
   - dokonać obiektywnej oceny skuteczności własnej pracy i zaproponować jej korektę;    - zaplanować własną koncepcję doskonalenia zawodowego.
W związku z tym zachodzi konieczność wyposażenia studentów - przyszłych nauczycieli w odpowiednią wiedzę teoretyczną i praktyczną, szczególnie dotyczącą teorii programowania i umiejętność konstruowania programów edukacyjnych tak, jak to już od wielu lat robi się w innych krajach.

2. Kompetencje komunikacyjne nauczyciela wyrażają się poprawnością i skutecznością operowania językiem w sytuacjach edukacyjnych.
Te kompetencje posiada nauczyciel, który:
   - dysponuje umiejętnością komunikowania się interpersonalnego oraz umiejętnością słuchania swoich wychowanków i empatycznego rozumienia intencji i treści ich wypowiedzi;
   - potrafi myśleć dialogicznie i rozwijać te zdolności u swoich wychowanków;
   - umie korzystać z różnych technik dyskursywnych oraz komunikacji niewerbalnej w porozumiewaniu się z uczniami;
   - potrafi wyrażać uczucia i nauczyć innych tej sztuki;
   - akceptować zróżnicowanie kodu językowego swoich uczniów i wykorzystywać je dla ich rozwoju;
   - potrafi wzbudzać wrażliwość językową wychowanków pokazując wartości dziedzictwa kulturowego i funkcje języka jako narzędzia myślenia i porozumiewania się;
   - umie dostosować styl kierowania pracą uczniów do poziomu ich dojrzałości i zdolności percepcyjnych;
   - który stale doskonali poprawność, czytelność języka i estetykę mowy.

3. Kompetencje współdziałania wyrażają się skutecznością zachowań prospołecznych i sprawnością działań integracyjnych.
Kompetencje te przejawia nauczyciel, który:
   - rozumie związki zachodzące pomiędzy postawą zawodową i własną osobowością, preferowanym przez siebie stylem oddziaływania wychowawczego (stylem interakcyjnym) a procesami zachodzącymi w klasie szkolnej;
   - preferuje odpowiedzialność osobistą nad normami posłuszeństwa w kontaktach międzyludzkich, potrafi zmobilizować uczniów do współdziałania a nie tylko do współzawodniczenia;
   -który umie rozwiązywać sytuacje konfliktowe poprzez negocjacje i kompromis;
   -wyzwala i spożytkowuje inicjatywę uczniów dla procesów rozwojowych;
   - satysfakcjonuje wychowanka poprzez docenianie jego możliwości;
   - który potrafi nawiązać i utrzymać kontakt z wychowankiem stosując różne techniki - preferuje komunikowanie uczuć nad komunikowaniem ocen;
   - opracowuje i wdraża autorską koncepcję kształcenia integracyjnego;
   - potrafi kształtować postawy prospoteczne i prorodzinne swoich uczniów.

4. Kompetencje kreatywne wyrażają się u nauczyciela poprzez innowacyjne i nieszablonowe działania.
Posiada je nauczyciel, który:
   - umie działać niestandardowo;
   - potrafi wyzwalać u uczniów samodzielność myślenia i kreatywność zachowań w procesie edukacyjnym;
   - który potrafi posługiwać się technikami badawczymi w rozpoznawaniu zjawisk pedagogicznych;
   - umie myśleć krytycznie i kreatywnie oraz potrafi rozwijać tego rodzaju myślenie u swoich uczniów
   - który nie oczekuje na gotowe wzory, lecz sam potrafi tworzyć teorię i oryginalne rozwiązania organizacyjno-metodyczne w pracy;
   - który potrafi sprawnie i twórczo rozwiązywać problemy edukacyjne
   - "myśleć w biegu";
   - działać na rzecz zwiększania samodzielności podmiotów edukacyjnych.
Takie działania nauczyciela oddalają się od edukacji adaptacyjnej i sprzyjają edukacji kreatywnej.
W naszym kraju, od wielu lat czynione są wysiłki zmierzając do promowania i upowszechniania niestandardowych i innowacyjnych rozwiązań w wychowaniu fizycznym. Podejmuje je między innymi Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej systematycznie organizując konkursy i konferencje przeglądowe. Na tych konferencjach nauczyciele mogą zademonstrować własne nowatorskie rozwiązania organizacyino-metodyczne w wychowaniu fizycznym.

5. Kompetencje informatyczne wyrażąją się sprawnym korzystaniem z nowoczesnych źródeł informacji.
Posiada je nauczyciel, który:
   - posługuje się obcymi językami i zna język informatyczny;
   - potrafi wykorzystać technologię informatyczną w procesie wychowania fizycznego oraz do wspomagania własnych i uczniowskich procesów uczenia się i usprawniania (np. umie korzystać z bazy danych, sieci intemetowej, poczty elektronicznej);
   - który potrafi tworzyć autorskie programy edukacyjne i udostępniać je w publikatorach innym szkołom i nauczycielom.

6. Kompetencje moralne wyrażają się w zdolności do pogłębionej refleksji moralnej przy ocenie dowolnego czynu etycznego.
Kompetencje te posiada nauczyciel, który:
   - zna własne powinności etyczne wobec podmiotów wychowania i stara się sprostać tym wymogom;
   - który potrafi myśleć i działać preferencyjnie dla dobra swoich wychowanków;
   - stawiać sobie pytania o granice prawomocności etycznej swojej pracy zawodowej i nauczycielskiego sprawstwa, współodpowiedzialności moralnej za zdrowie i rozwój swoich wychowanków [1.2.]
W przedstawionych wyżej standardach kompetencji zawarte są dyspozycje instrumentalne i kierunkowe. Są to czynniki warunkujące efektywność pracy pedagogicznej nauczyciela wychowania fizycznego.

---