Możliwość wykorzystania techniki informacyjnej dla rozwijani, wrzut na chomika listopad, Informatyka -all, INFORMATYKA-all, Informatyka-20 września 2004

Jednym z zadań współczesnej szkoły jest przygotowanie uczniów do życia w społeczeństwie informacyjnym. Nauczyciele mają stwarzać uczniom warunki do nabywania umiejętności poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł oraz posługiwania się w tym technologią informacyjną. Można to osiągnąć poprzez przygotowanie uczniów do posługiwania się komputerem i technologią informacyjną, a następnie wykorzystania tej technologii na zajęciach z różnych przedmiotów. W nowej szkole istnieje potrzeba odejścia od tradycyjnego, encyklopedycznego przekazywania wiedzy, na rzecz kształcenia rozwijającego myślenie. Kształcenie takie wymaga nabycia szeregu umiejętności, które można zdobyć posługując się techniką informacyjną. Każdy nauczyciel powinien posiadać umiejętności w zakresie zastosowania technologii informacyjnej w edukacji.

Pracuję w szkole policealnej i wykładam przedmioty, które są ściśle związane z komputerami. Są to technika biurowa i oprogramowanie biurowe. Uczę też matematyki z elementami statystyki. Komputery są na moich zajęciach codziennie. Wydawałoby się, że technika informacyjna w mojej pracowni osiągnęła już swój cel. Jednak program komputerowy czyniący z komputera narzędzie, nie pretenduje do roli nauczyciela. Udostępnia natomiast uczącym się skuteczne sposoby realizacji ich celów. Przykładami programów tego rodzaju mogą być elektroniczne atlasy geograficzne, encyklopedie multimedialne czy programy testujące. Również w dydaktyce z powodzeniem stosuje się programy użytkowe ogólnego przeznaczenia: edytory tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych oraz programy, które pomagają w pamięciowym opanowaniu zestawu informacji.

Wiedza z zakresu informatyki rozwija się błyskawicznie. Aby przekazywać właściwe i aktualne treści nauczania jestem zmuszona nieustannie uczyć się i poszerzać swoją wiedzę. Kupowanie opasłych książek i nie zawsze pożytecznych czasopism niestety nie skutkuje. Zajęcia odbywają się regularnie, czasu jest mało, a mnie bardzo zależy, aby moje zajęcia były rzeczowe, sensowne i atrakcyjne. Postanowiłam poszukać innych sposobów przyswojenia sobie wiedzy. Z pomocą przyszedł mi Internet. Pionierski rozwój Internetu na szczęście zbliża się do końca. W dyskusjach i publikacjach coraz mniej uwagi poświęca się Internetowi, a coraz więcej różnorodnym technikom, dla których Internet jest już tylko fundamentem. W XXI w. nie wystarczy zrobić uczniom pracownię komputerową i nauczyć ich korzystania z paru aplikacji. Potrzebna jest znacznie większa wiedza: jak optymalnie i sensownie wykorzystać zasoby informacyjne Internetu, które mogą wspomóc ich edukację i rozwijać umiejętności przydatne w późniejszej pracy. Każdy zawód wymaga dziś śledzenia najnowszej wiedzy z danej branży i od obecnych słuchaczy będzie się wymagać w firmach, żeby w sposób szybki, inteligentny i profesjonalny taką wiedzę zdobywali, analizowali i wartościowali, kształcąc się nieustannie i poszerzając własne horyzonty oraz nawiązując liczne kontakty zawodowe. Przeczytałam ostatnio, że "zwykły człowiek odczuwa na własnej skórze wzrost znaczenia informacji" i że "życie w społeczeństwie informacyjnym będzie coraz trudniejsze, jeśli nie opanujemy podstaw zdobywania i selekcjonowania informacji". Internet to swoisty labirynt, po którym trzeba umieć poruszać się, by dotrzeć do celu. Niezbędna jest więc współczesna nić Ariadny - czyli dobra edukacja informacyjna. W wielu uczelniach zagranicznych kształci się studentów w tym zakresie i zwykle zajęcia z "wyszukiwania, wartościowania i gromadzenia informacji naukowej" są wplecione w normalny program studiów na każdym kierunku lub proponowane jako kurs dodatkowy, alternatywny. W mojej szkole niestety nie ma jeszcze takiego przedmiotu. Próbuję więc sama zgłębiać wiedzę, a następnie przekazywać ją słuchaczom.

Pierwszym krokiem w doskonaleniu stosowanych przeze mnie technik kształcenia było poszukiwanie szkoleń komputerowych. Znaczące zmiany obserwuje się zarówno na rynku technologii, jak i w metodyce nauczania przedmiotów informatycznych. Przede wszystkim szybkie zmiany zachodzą w oprogramowaniu, zarówno operacyjnym jak i użytkowym. W dniu dzisiejszym przy wejściu na rynek sieciowy technologii bezprzewodowych szkolenia powinny być skierowane w kierunku pracy w sieci i pracy grupowej. Zdalna edukacja, rozumiana jako metoda prowadzenia procesu dydaktycznego w warunkach, gdy nauczyciel i uczniowie odseparowani są od siebie w przestrzeni, a nierzadko i w czasie, odgrywa coraz większą rolę w procesie kształcenia ustawicznego. Nowoczesne techniki społeczeństwa informacyjnego umożliwiają przesyłanie materiałów audiowizualnych, danych komputerowych, a także umożliwiają bezpośredni kontakt w czasie rzeczywistym pomiędzy nauczycielem a uczniem za pomocą systemów audiokonferencji i wideokonferencji.

W mojej szkole w tym roku szkolnym rozpoczęły się metody e-lerningowe (nauka w kontakcie z siecią informatyczną). Mianowicie ruszyła Akademia Sieci Komputerowych Cisco. Jej zadaniem jest kształcenie nauczycieli na specjalistów do projektowania i administracji sieciami komputerowymi. Program obejmuje zajęcia teoretyczne i laboratoryjne. Materiały teoretyczne są przygotowane w formie multimedialnej i dzięki temu będę je wykorzystywać w dalszej pracy edukacyjnej.

Bardzo pomagają mi listy i forum dyskusyjne oraz tematyczne e-tablice ogłoszeń. W błyskawicznym tempie otrzymuję wsparcie w trudnych sprawach zawodowych. Pojawiły się też sieciowe bazy rozwiązań edukacyjnych co zainspirowało mnie i moich kolegów z pracy do stworzenia banku pomysłów i "wzorów gotowych rozwiązań" w postaci scenariuszy lekcji, edukacyjnych kaset video, programów multimedialnych, prac dyplomowych, a także testów on-line wiedzy i umiejętności. W przyszłości mamy zamiar zbudować bazę naszych zasobów edukacyjnych: tematyczny portal edukacyjny (szczególnie dla klas o profilu technik informatyk, technik administracji i technik rachunkowości) i elektroniczną bibliotekę wirtualną.

Nauka w szkole policealnej kończy się napisaniem przez słuchaczy pracy dyplomowej. W przypadku klasy technik informatyk są to bardzo pomocne w pracy dydaktycznej strony www, prezentacje multimedialne, bazy danych i inne programy komputerowe. Prace powstałe przy wsparciu nauczycieli (również moim) stanowią bardzo atrakcyjne elementy lekcji, ułatwiają rozwiązywanie różnorodnych problemów, służą uczniom i nauczycielom.

Komputer wykorzystuję nie tylko jako środek dydaktyczny podczas zajęć szkolnych, ale jest on mi pomocny jako nauczycielowi i wychowawcy. Aby mieć możliwość oceny pracy uczniów, dokonuję wstępnej diagnozy, to znaczy tworzę testy kompetencji, analizuję semestralne wyniki w swojej klasie. Doskonałym narzędziem do takiej analizy i prezentacji jest program Excel dający możliwość szybkiego i trafnego podsumowania, a w przyszłości porównania efektów pracy semestralnej lub rocznej z daną grupą uczniów. Tworzę również różnorodne ankiety, a następnie prezentuję wyniki badań ankietoryjnych wśród słuchaczy dotyczących czasu, który poświęcają oni na przygotowywaniu się do lekcji, ile mają wolnego czasu oraz jak go spędzają. Wykresy wykonane w programie Excel są bardzo czytelne i zrozumiałe. Excel jest bardzo dobrym programem bazowym do lekcji matematyki. Nawet bez dogłębnej znajomości tego programu, można stworzyć interesujący środek dydaktyczny szczególnie w procesie kształtowania pojęć statystycznych i probabilistycznych oraz na lekcjach związanych z wykresami funkcji. Na zajęciach staram się wprowadzać elementy zajęć klasy wirtualnej. Słuchacze przesyłają wyniki swoich prac pocztą e-mailową, bądź korzystają z sieci wewnętrznej. Często stosuję formę ankiet e-mailowych, formularzy połączonych z aplikacjami o charakterze baz danych i arkuszy kalkulacyjnych.

Ze względu na ogromną rolę technologii informacyjnej we współczesnym świecie, szkoła powinna stworzyć uczącym się pełne możliwości zapoznania się z technologią informacyjną oraz z jej wykorzystaniem. Każdy uczeń powinien mieć szansę zetknięcia się z komputerem na swojej drodze zdobywania ogólnego wykształcenia, by w przyszłości mógł się stać nie tylko obserwatorem, ale przede wszystkim uczestnikiem i współtwórcą zmian wokół siebie.

Rola, jaką odgrywa technologia informacyjna w nauczaniu, nie może być porównywana z rolą innych technologii - o jej odrębności przesądza znaczenie komputerów, których przeznaczeniem jest zwiększenie możliwości ludzkiego umysłu. Metody i środki komputerowe stały się pomocą intelektualną człowieka, czyli pomocą w jego działaniu umysłowym. Jednak chociaż komputer i Internet jest i będzie niezwykle istotnym medium XXI wieku, będzie nadal jednym z wielu mediów, bo przecież nowe medium nie musi oznaczać medium najefektywniejszego.

Bibliografia
Bożena Bednarek -Michalska "Studenci UMK a społeczeństwo informacyjne?"- Głos Uczelni - kwiecień 2001
Janusz Tworzyński "Zaprzęgnąć sieć do e-nauczania" - dwutygodnik Personel 21(90)
Janusz Tworzyński "Co w sieci siedzi" - dwutygodnik Personel 22(91)
Małgorzata Wacławik "Wspomaganie komputerowe na lekcjach matematyki"