Zamarzanie wody i topnienie lodu
Cele uczeń :
potrafi wyciągać wnioski na podstawie przeprowadzonych doświadczeń
potrafi zanalizować jaka właściwość wody pozwala żywym organizmom przetrwać zimę
potrafi wymienić stany skupienia wody
potrafi podać przykłady stanów skupienia wody
potrafi podać temperaturę topnienia lodu
potrafi wykazać że lód zajmuje więcej miejsca niż woda z której powstał
Faza przygotowawcza
1. Przypomnienie wiadomości z poprzedniej lekcji o właściwościach wody - stany skupienia: ciekły, stały, gazowy. Nawiązanie do tematu lekcji.( Mowa będzie o stałym i ciekły stanie skupienia wody)
Gdzie można zobaczyć kryształki lodu?
Odpowiedzi uczniów.
2. Przedstawienie tematu lekcji
Faza realizacji
Uczniowie pracują w grupach :
4 grupy
Każda grupa realizuje te same doświadczenia .
Doświadczenie I
Uczniowie otrzymują opis doświadczenia :
Przed lekcją napełniono puszkę wodą, tak, żeby nie było w niej miejsca na powietrze. Przykryto puszkę małą pokrywką. Następnie włożoną ją do zamrażalnika na około 5 godz..
po upływie tego czasu wyjęto. Co się stało z wodą?, pod wpływem czego woda zmieniła swój stan skupienia? Proszę zbadać jakie właściwości posiada lód ?
(Każda grupa otrzymuje puszkę napełniona wodą i puszkę wyjęta z zamrażalnika
analizują jakie zmiany zaszły w puszce
oczekiwane wnioski od uczniów:
w temperaturze poniżej 0 0C woda zamarza, staje się ciałem stałym
lód jest :
- kruchy
- twardy
- śliski
- przezroczysty
- bezbarwny
- gładki)
Doświadczenie II
Plastikową butelkę napełniono wodą tak aby nie było miejsca na powietrze i mocno zakręcono. Wstawiono do zamrażalnika. Następnie wyjęto po 5 godz.
Pytanie jak wygląda butelka? jaka jest przyczyna takiego wyglądu?
(Każda grupa otrzymuje butelkę po wyjęciu z zamrażalnika oraz butelkę napełnioną wodą - taką samą!
Oczekiwane wnioski : woda pod wpływem niskiej temperatury zamarzła powstał lód i zajmuje więcej miejsca niż woda z której powstał.)
Doświadczenie III
Obserwacja zachowania się lodu w wodzie
Do naczynia z wodą wrzuć kilka kawałków lodu. Zaobserwuj, co dzieje się z lodem w wodzie?
Jakie ma to znaczenie dla zwierząt żyjących w wodzie w okresie zimy?
Dlaczego w okresie zimy na stawach i jeziorach trzeba wykonywać przeręble?
Doświadczenie IV
Temperatura topnienia lodu
Do słoika włóż lejek wypełniony kawałkami lodu. Kiedy lód zacznie się topić, umieść w lejku termometr
Odczytaj wówczas temperaturę na termometrze w czasie topnienia lodu.
(Wniosek : lód się topi w tem 0 stop. C)
Po wykonaniu doświadczeń każda grupa wybiera przedstawiciela i odbywa się prezentacja pracy z wyciągniętymi wnioskami.
Podsumowanie :
1. Wymień stany skupienia wody i podaj przykłady
2. W jakiej temperaturze lód się topi?
3. Dlaczego podczas dużych mrozów pękają niezabezpieczone rury wodociągowe