PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKA
Wykład 7
Znaczenie i przebieg okresu prenatalnego - zagadnienia
1.Stadia rozwoju prenatalnego
Faza jajowa - do 2 tygodnia
Faza embrionalna - do 8 tygodnia
powstanie listków zarodkowych
serce podejmuje akcję
rozwój mózgu
zaczątki kończyn
zawiązki narządów wewnętrznych
wyraźna twarz
zanik ogona
faza płodowa
3 miesiąc
intensywny wzrost
zmiana proporcji
aktywność ruchowa
intensywny rozwój mózgu
wrażliwość na dotyk
4 miesiąc
rozwój dłoni,
zaczynają rosnąć włosy na głowie
pojawiają się bruzdy mózgowe
5 miesiąc
zaczynają powstawać gruczoły potowe
komplet narządów oddechowych
płód może mieć czkawkę
pojawia się rytm snu podobny do noworodkowego
aktywne kubki smakowe
6 miesiąc
proporcje urodzeniowe
szkielet intensywnie kostnieje
wszystkie zmysły są funkcjonalnie czynne
7 miesiąc
zdolność przetrwania
widoczne odruchy wrodzone
8 miesiąc
tkanka tłuszczowa
przeciwciała
dojrzały układ oddechowy
9 miesiąc
przygotowanie do porodu
2. SPECYFICZNIE LUDZKIE CECHY PŁODU
Przyjmowanie i selekcjonowanie bodźców przez zmysły
Zapamiętywanie bodźców
Uczenie się
Kontakt behawioralny i psychiczny
Aktywność psychoruchowa i społeczna
3. Środowisko prenatalne
Macica
Worek owodniowy
Łożysko
Pępowina
4. Czynniki ryzyka - zasady działania teratogenów
Zróżnicowana wrażliwość
Moment działania
Specyficzny wpływ
Rodzaj anomalii rozwojowych
Różny sposób dotarcia
Im więcej tym gorzej
Prawo torowania drogi i prawo tła
5.Czynniki ryzyka
Czynniki genetyczne
Geny (dominujace vs recesywne)
Strukturalne zaburzenia chromosomów
Czynniki pozagenetyczne - teratogeny
Wirusy
Bakterie
Czynniki aktyniczne
Pasożyty
Substancje toksyczne
Konflikt serologiczny
Niedotlenienie
Niedożywienie
6. Diagnostyka prenatalna
Nieinwazyjna
Analiza DNA rodziców
Test podwójny
Test potrójny
Test PAPA-A
USG
Rezonans magnetyczny
Inwazyjna
Aminopunkcja
Biopsja kosmówki
Kordocenteza
7. Poród
Ciąża trwa około 266 dni od owulacji, od ostatniego miesiączkowania 280
Ciąża zagrożona - poronienie, poród przedwczesny
Ciąża ektopowa, ciąża urojona
Fazy porodu
Okres I - rozwierania
Okres II - urodzenia
Okres III - łożyskowy
Okres położyskowy
8. Czynniki ryzyka działające w czasie porodu
Bezpośredni uraz czaszki
Wylewy śródczaszkowe
Niedotlenienie
Środki toksyczne podawane matce
9. SYTUACJA MATKI
I trymestr:
- zmiany ja
- rozchwianie psychofizyczne
- skoncentrowanie na sobie
- dziecko zaspokaja wszystkie potrzeby rodziców
- podatność na sugestie
II trymestr
okres stabilizacji
- zmiana sylwetki
-większa łączność z dzieckiem
- może być niechęć do zmian fizycznych
- uwaga skierowana na dziecko
- poczucie że dziecko jest odrębne
- pierwsze wyobrażenia dziecka
III trymestr
wzrost koncentracji na porodzie
oczekiwanie w stosunku do dziecka
- zakładanie gniazda
- silna więź z dzieckiem
- określenie miejsca i kontaktów
10. SYTUACJA MATKI
Depresja trzeciego dnia - baby blues
25 - 85%
Pojawia się 3 -4 dni po porodzie
Przyczyna - zmiany hormonalne
Depresja poporodowa
10-20 %
Około 6 miesięcy po porodzie
Objawy w sferze emocjonalnej, poznawczeej, motywacyjnej i somatycznej
11. ROLA OJCA W OKRESIE PRENATALNYM
Zmiany i mężczyzna a ciąża:
- obrzęd couvade
- pojawienie się symptomatologii ciąży
- chęć zmiany wyglądu
- wykonywanie prac dla dziecka
- bardziej aktywne podchodzenie do opieki nad dziećmi
- reakcja zazdrości i odtrącenia
Fazy ojcowskiego zaangażowania się (wg. Danuty Kornas - Biela):
- I faza - obejmuje czas od kilku godzin do kilku tygodni
- II faza - okres kilku pierwszych miesięcy od chwili potwierdzenia istnienia dziecka
- III faza - środkowy okres prenatalnego rozwoju dziecka
- IV faza - ostatni etap rozwoju prenatalnego
Uczestnictwo mężczyzny w porodzie - tak lub nie?
Rola mężczyzny w trakcie porodu:
„pomoc” w urodzeniu dziecka
wsparcie psychiczne, zapewnienie poczucia bezpieczeństwa i miłości
nawiązanie kontaktu z dzieckiem
wspólne oswajanie się z nową sytuacją