PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKA
Wykład 11
Adolescencja - zagadnienia
1.Obszary rozwoju w adolescencji
(Newman & Newman)
- dojrzewanie fizyczne
- operacje formalne
- rozwój emocjonalny
- uczestniczenie w grupach rówieśniczych
- związki heteroseksualne
- autonomia w stosunku do rodziców
- tożsamość dotycząca roli seksualnej
- uwewnętrzniona moralność
- wybory dotyczące zawodu i pracy
2.Adolescencja
Okres reorganizacji
Zjawisko psychologiczne i kulturowe (Dulit, Mead)
Kryzys normatywny? (Freud, Josselyn, Kaplan, Offer)
Okres burzy i naporu/przebudzenie się impulsu (Hall)
Określenie tożsamości
Paradoks adolescencji
3. Rozwój fizyczny
Rozpad obrazu własnego ciała
Skok pokwitaniowy
Wzrost od podstawy
Zmiany strukturalne i funkcjonalne
Kompleks Diany
Ginekomastia
Akceleracja vs deceleracja (Undeutch)
Czasowa niezgrabność ruchowa
4.Rozwój seksualny
autoerotyzm - masturbacja
faza homoerotyczna
faza chaotyczna
faza dojrzałości
Popęd = lęk = mechanizmy obronne
Asceza
Intelektualizacja
Podporządkowanie się grupie
Przejście do czynu
Racjonalizacja
5. Rozwój poznawczy
rozwój i kontrola uczuć,
rozumienie pojęć moralnych,
wyznaczenie światopoglądu,
poszukiwanie własnej tożsamości,
aktywność społeczna dorastających
Perspektywa czasowa
Dyskusje z dorosłymi
Myślenie pojęciowe (Wygotsky)
6. Rozwój poznawczy według Piageta
Operacje formalne
ze sfery rzeczywistości do sfery możliwości
uwolnienie myślenia od bezpośredniego doświadczenia
rozumowanie naukowe,
budowanie hipotez,
głębokie rozumienie przyczynowości.
Operacje formalne
Hipotetyczno - dedukcyjne
Naukowo - indukcyjne
Abstrahowanie odzwierciedlające
Treść myślenia formalnego
Operacje zdaniowe
Schematy myślenia
7. Rozwój emocjonalny
Umysł i fizjologia a emocje
Intensywność zachowań
Skupienie się wokół ciała
Labilność emocjonalna
Nastroje
Znak emocji
Uczucia estetyczne, moralne i patriotyczne
Uczucia idealistyczne
Emocje negatywne
8. Rozwój społeczny
Antagonizm płci
Młodzieńcze przyjaźnie
Pierwsze związki - preintymność
Miłość szczenięca vs romantyczna
Świat rówieśników górą
Grupa formalna i nieformalna
Czas porównań społecznych
9. Rozwój moralny
Teoria Piageta
- autonomia moralna
/egocentryzm, idealizm, reformowanie/
Teoria Kohlberga
- moralność konwencjonalna,
- wchodzenie w postkonwencjonalną
Teoria Muszyńskiego
- konwencjonalizm
- pryncypializm
- racjonalizm
- ideowość
10. Rozwój osobowości
Etap osiągania pełnej osobowości
Pojęcie Ja
- etap osobowości selektywnej / ukierunkowanej/
z ja - wartościującym / - 18/
- etap osobowości dojrzałej
z ja - samorealizującym się / - 25/
Moratorium tożsamościowe
11. Bunt adolescenta
I faza
- Przeciw ograniczeniom i zakazom
Przedmiot - dorośli
Charakter reaktywny
Funkcja - ekspansja
II faza
- Odpowiedź na lęk
Przedmiot - zgeneralizowany
Funkcja - obrona
III faza
- Konstruktywny vs destruktywny
- Egocentryzm młodzieńczy
Przedmiot - światopogląd
Funkcja - tworzenie/obrona
IV faza
- Tożsamość negatywna
12. Rozwój światopoglądu
Fazy wg Obuchowskiego
Identyfikacja
Kosmiczna
Dojrzały sens życia
Postawy światopoglądowe
Idealizm
Nihilizm
Cynizm
13. Rozwój motywacji
Właściwości dążeń młodzieży:
Sprecyzowane cele
Poszerzanie się perspektywy motywacyjnej
Kierunek motywacji
Romantyzm
Ryzyko i tajemniczość
Negatywizm
Intensywność zaangażowania
Potrzeba czynu
14. Zachowania problemowe
Uczestniczące
Prymus
Maskotka
Błazen
Ulegające
Pedantyzm
Niewinny grzesznik
Przeciwstawiające się
Przekora
Złość, gniew
Hedonizm
Unikające
Działania pozorne
15. Problemy adolescencji
Zaburzenia jedzenia
Depresja młodzieńcza
Zaburzenia zachowania
Narkomania
Samobójstwa
Przemoc
Ucieczki z domu
Prostytucja
Wczesne macierzyństwo
Sekty
Dataholizm