INNOWACJA PEDAGOGICZNA
z zakresu
EDUKACJI EKOLOGICZNEJ
pt. „BOCIANY I BOĆKI”
Opracowała:
mgr Anna Klucowicz
nauczycielka Samorządowego Przedszkola
w Bojadłach
Wstęp do innowacji pedagogicznej pt. „Bociany i boćki”
Pogłębiający się niepokój o stan otaczającej nas przyrody łączy ze sobą wiele grup społecznych. Wśród zwolenników ochrony planety duży zespół tworzą pedagodzy. Działania nauczycieli, już w przedszkolu są niepowtarzalna szansa kształtowania nowych przyjaznych naturze postaw.
W naszym przedszkolu od kilku lat staramy się również poszerzyć wiedze ekologiczna naszych wychowanków realizując cykl pt. „Ekologia już w przedszkolu”. Sąsiedztwo bociana białego, który swoje gniazdo usadowił na przedszkolnym kominie zachęca nauczycieli przedszkola do wzbogacania wiedzy dzieci na temat życia i ochrony tego gatunku.
Innowacyjność cyklu zajęć objętych tytułem wiodącym „Bociany i boćki” polega na uczestniczeniu dzieci w zabawach i zajęciach podczas pobytu dziecka w przedszkolu w jednym dniu każdego miesiąca. Dzięki odpowiednio dobranym metodom, formom dzieci będą modły obserwować, odkrywać, poznawać nowe wiadomości na temat wyglądu, sposobu życia bociana, poznać jego roczny cykl, trasy migracyjne. Poznają też problemy związane z życiem tego gatunku w Polsce.
Myślę, że wspólnie z dziećmi uda nam się zastanowić nad tym jak człowiek może pomóc i ochronić bociana tak, aby w przyszłości każdej wiosny wracały one do swoich gniazd, aby dalej były nieodłącznym elementem wsi polskiej . Innowacja ta służy inspirowaniu sytuacji edukacyjnych sprzyjających doskonaleniu procesów poznawczych dziecka - spostrzeganiu, porównywaniu, wnioskowaniu, usprawnianiu pamięci. Wprowadza dziecko w świat przyrody, uwrażliwia na jej piękno i zachęca do podejmowania działań dla jej ochrony.
Cele innowacji:
prowadzenie systematycznej obserwacji przyrody,
uaktywnianie dzieci poprzez obserwacje przyrody,
poszerzenie wiedzy dzieci poprzez zdobywanie konkretnych wiadomości na temat życia bociana białego,
uwrażliwienie dzieci na piękno przyrody,
kształtowanie podstawowych zasad ochrony przyrody,
kształtowanie poczucia odpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego,
kształtowanie umiejętności dostrzegania, planowania i realizowania zadań przez dziecko.
Wrzesień
Jaki jest bocian
Zadania:
zapoznanie dzieci z wyglądem bociana białego,
wzbogacenie wiedzy dzieci na temat tego gatunku( wielkość, ciężar, upierzenie, rozpiętość skrzydeł itp.).
Sposoby realizacji:
oglądanie zdjęć z albumu „Bociany i boćki”,
opisywanie wyglądu bociana poprzez dzieci,
czytanie poprzez nauczyciela ciekawostek związanych z wyglądem bociana, określanie jego wielkości, ciężaru itp.,
improwizacja muzyczno-ruchowa „Bociany i boćki”,
wykonywanie portretu bociana(różnorodne techniki: malowanie farbami, wyklejanie z plasteliny, wyklejanie kolorowym papierem0,
zorganizowanie wystawy wykonanych prac.
Ewaluacja:
dziecko potrafi opisać wygląd bociana używając właściwych słów
związanych z jego budową( skrzydła, dziób, pazury itp.),
dziecko potrafi prawidłowo narysować postać bociana zachowując
właściwe
Październik
Bociani rok
Zadanie:
- poznanie przez dzieci cyklu rocznego bociana białego.
Sposoby realizacji:
- zapoznanie dzieci na podstawie opowiadania nauczycielki „Bociani
rok” z etapami cyklu rocznego bociana białego,
oglądanie poprzez dzieci obrazków z historyjki obrazkowej
„Rok z życia bociana”,
odczytywanie tytułów obrazków,
układanie w grupach w kolejności chronologicznej obrazków z historyjki obrazkowej ,
porównywanie kolejności „swoich” obrazków z propozycjami kolegów,
ustalenie prawidłowej wersji historyjki,
ponumerowanie rysunków, kolorowanie ich,
opowiadanie przez dzieci kolejnych etapów cyklu rocznego bociana białego korzystając z prawidłowej wersji historyjki.
Ewaluacja:
dziecko zna cykl roczny bociana białego,
dziecko dostrzega związki przyczynowo- skutkowe w kolejnych etapach tego cyklu.
Listopad
Gdzie bociany tam i my
Zadanie:
poznanie poprzez dzieci tras migracyjnych bociana białego.
Sposoby realizacji:
wspólne przygotowanie planszy Afryki i Europy,
zapoznanie dzieci z trasami migracyjnymi bociana białego na podstawie filmu video, ilustracji lub opowiadania nauczycielki,
zaznaczenie na przygotowanej planszy Afryki i Europy tras przelotu jesiennej i wiosennej migracji ptaków,
odczytywanie przez dzieci nazw kontynentów, państw, miejscowości nad którymi przelatują lub zatrzymują się ptaki podczas swojej migracji,
zwrócenie uwagi dzieci na niebezpieczeństwa z jakimi spotykają się bociany w trakcie przelotu,
opowieść ruchowa „Dokąd lecą bociany”.
Ewaluacja :
dziecko wykazuje zainteresowanie trasami przelotu bociana białego w trakcie jego jesiennej i wiosennej migracji,
dziecko potrafi wspólnie z rówieśnikami zaznaczyć trasy migracyjne na przygotowanej planszy,
dziecko wie jakie niebezpieczeństwa narażone są bociany w czasie przelotu,
Grudzień
Czym żywią się bociany
Zadanie:
poznanie składu pożywienia bocianów.
Sposoby realizacji:
wysłuchanie opowiadania nauczycielki „Bociania stołówka”,
wyszukiwanie zwierząt które stanowią pokarm bociana,
odczytywanie ich nazw, porównywanie wyglądu,
uzupełnianie karty pracy pt. „ Które zwierzęta stanowią pokarm bociana?”,
prace plastyczne- uzupełnianie konturów zwierząt stanowiących pokarm bociana wykorzystując różne techniki( farby, kredki, naklejanie mokrej bibuły, wydzieranka z kolorowego papieru ),
zestaw zabaw ruchowych pt. „Bocian i żaby”.
Ewaluacja:
dziecko potrafi nazwać zwierzęta, które stanowią pokarm bociana,
wie jak wyglądają te zwierzęta,
dziecko aktywnie uczestniczy w zajęciach plastycznych i zabawach ruchowych.
Styczeń
Bocianie problemy
Zadanie:
zapoznanie dzieci z czynnikami zagrażającymi bocianom( czynniki naturalne i zagrożenia wynikające z działalności człowieka)
Sposoby realizacji:
oglądanie i omawianie ilustracji przedstawiających zagrożenia spowodowane przez czynniki naturalne(np. : strącenie gniazda przez wiatr, uderzenie pioruna) i przez człowieka (np. brak dogodnych miejsc do zakładania gniazd),
wspólne zastanowienie się nad problemem- W jaki sposób człowiek może pomóc bocianom?, dyskusja z dziećmi na ten temat,
oglądanie przykładów platform przygotowanych przez człowieka pod bocianie gniazda np. na dach budynku, na drzewach, kominach, słupach,
próby budowania miniaturowej platformy według instrukcji obrazkowej i słownej przez dzieci,
oglądanie przez lornetkę platformy zbudowanej przez ludzi pod bocianie gniazdo na przedszkolnym kominie.
Ewaluacja:
dziecko wie jakie czynniki naturalne zagrażają bocianom,
wie o szkodliwej dla bocianów działalności człowieka,
rozumie potrzebę pomagania bocianom w prawidłowej lokalizacji gniazda(platformy).
Luty
Liczymy bocianie gniazda w naszej miejscowości
Zadanie:
wykrycie, skontrolowanie i przeliczenie wszystkich bocianich gniazd na terenie naszej wsi Bojadła,
Sposoby realizacji:
wycieczka po wsi,
wyszukiwanie bocianich gniazd, przeliczanie ich,
omówienie sposobu umiejscowienia każdego gniazda,
rysowanie ilustracji przedstawiających sposób umiejscowienie gniazd na terenie wsi.
Ewaluacja:
dziecko wie ile bocianich gniazd znajduje się na terenie naszej miejscowości,
wie jak są umiejscowione.
Marzec
Obserwacja bocianiego gniazda( na przedszkolnym kominie)
Zadania:
ustalenie terminu przylotu bocianów,
obserwowanie zachowania bocianów.
Sposoby realizacji:
obserwacja bocianiego gniazda umiejscowionego na przedszkolnym kominie,
odnotowanie daty przylotu pierwszego bociana,
obserwacja zachowania bociana( odnawianie przez bociana gniazda, przylot drugiego bociana, walki bocianie, wysiadywanie jaj),
wykonanie w grupach pracy plastycznej „ Przyleciały bociany”,
Ewaluacja:
dziecko wie kiedy przyleciały pierwsze bociany,
potrafi obserwować i opisać zachowanie bocianów w gnieździe,
potrafi wykorzystać swoje obserwacje i wiadomości w pracach plastycznych.
Kwiecień
Zorganizowanie imprezy przedszkolnej pt. „Witaj boćku”.
Zadania:
zaprezentowanie programu artystycznego przygotowanego przez dzieci na imprezę pt. „Witaj boćku”,
ukazanie miejsca bociana białego w kulturze polskiej.
Sposoby realizacji:
zapoznanie dzieci z „Legenda o powstaniu bociana” wg J Krzyżanowskiego,
wyszukiwanie i odczytywanie przysłów polskich związanych z bocianem, omawianie tych przysłów wykonywanie ilustracji do przysłów,
zorganizowanie i zaprezentowanie gazetki tematycznej przygotowanej przez dzieci pt. „Bociany i boćki”,
dzielenie się wiedza, wiadomościami z zaproszonymi na uroczystość gośćmi,
przedstawienie programu artystycznego przygotowanego na imprezę przedszkolną „Witaj boćku”.
Ewaluacja:
dziecko zna „Legendę o powstaniu bociana”, a także przysłowia polskie związane z bocianem,
bierze aktywny udział w imprezie przedszkolnej pt. „Witaj boćku”.
Maj
Bocianie żerowisko
Zadanie:
poznanie środowiska stanowiącego żerowisko bocianie.
Sposoby realizacji:
wycieczka( kilka razy) w celu skontrolowania większego obszaru w pobliży wsi i wyznaczenie miejsc żerowania tych ptaków,
ustalenie na podstawie obserwacji czy jest to żerowisko stałe dostarczające pokarm przez cały sezon, czy żerowisko okresowe,
rozmowa na temat ochrony żerowisk bociana.
Ewaluacja:
dziecko rozumie pojęcie żerowisko,
potrafi obserwować zachowanie bociana na żerowisku,
rozumie konieczność otoczenia opieką żerowisk i w miarę możliwości niedopuszczanie do drastycznego przekształcania ich.
Literatura:
Program edukacyjny „Bocian”, D. Szulc- Guziak, PTPP „pro Natura”, Wrocław 20001r,
„Bociany i boćki”, Z. Jakubiec, P. Szymański, PTPP „pro Natura”, Wrocław 2001r.