Ryzyko kursowe - pojęcie i czynniki
W warunkach dużej niestabilności kursów waluty w odniesieniu do innych walut, prowadzenie działalności dewizowej przez bank wiąże się z poważnym ryzykiem, które nazywa się ryzykiem kursowym.
Inaczej mówiąc:
Ryzyko walutowe jest to niebezpieczeństwo straty wynikłej wskutek utrzymania się w banku otwartej niebezpiecznej pozycji walutowej z powodu niekorzystnych zmian kursowych.
W banku powstanie strata (ujemna różnica kursowa), gdy w okresie, na jaki udzielił on kredytu dewizowego, spadnie kurs tej waluty.
Bank zyskuje (dodatnia różnica kursowa), gdy w okresie, na jaki udzielił on kredytu wzrośnie kurs tej waluty.
Ponieważ banki w tym samym czasie utrzymują depozyty i kredytują klientów w różnych walutach, różnice kursowe częściowo się kompensują, co zmniejsza ryzyko kursowe banku.
Każdy bank zawierający transakcje dewizowe zajmuje określoną pozycję walutową.
Pozycja walutowa jest to relacja między strumieniami należności (wierzytelności) wpływającymi do banku i zobowiązaniami walutowymi wypływającymi z banku.
Gdy należności i zobowiązania równoważą się występuje zamknięta pozycja walutowa, a przy braku takiej równowagi - otwarta pozycja walutowa.
Pozycja otwarta może mieć charakter:
krótkiej pozycji walutowej - gdy zobowiązania w danej walucie przeważają nad należnościami,
długiej pozycji walutowej - gdy należności przeważają nad zobowiązaniami.
Nadmierna różnica jednej lub drugiej pozycji rodzi ryzyko powstania strat przy niekorzystnych zmianach kursów.
W celu zapobieżenia nadmiernemu ryzyku bank centralny (NBP) - podobnie jak w praktyce banków zachodnich - ustalił normy (granice) dopuszczalnego ryzyka walutowego, relacjonowane do funduszy własnych danego banku.