Funkcja emotywna - określa stosunki zachodzące pomiędzy komunikatem, w naszym przypadku podręcznikiem, a nadawcą tego komunikatu, czyli autorem podręcznika. Podręcznik nie tylko dostarcza wiedzy o przedmiocie, lecz także określa postawę autora wobec przedmiotu, czego wyrazem są zwroty oceniające typu: znakomity (np. utwór), wielki (np. rozkwit twórczy artysty), słaby (np. władca), udany (np. eksperyment).
Przejawem stosunku emocjonalnego do przedmiotu jest nawet opracowanie tekstu pod względem graficznym i językowym: taki a nie inny podział treści na rozdziały i podrozdziały, sformułowania tytułów (np. „W okowach niewoli”), akapity, wytłuszczenia, podbarwienie tła, ramki sygnalizujące wyrazy, zdania i fragmenty szczególnie ważne, wymagające przyswojenia. Sposoby wyrażania informacji o różnym stopniu ważności (strukturalizacja wiedzy) świadczą o pełnieniu przez podręcznik funkcji emotywnej.
Emotywna funkcja mowy «jedna z podstawowych funkcji mowy, polegająca na wyrażaniu za pomocą wypowiedzi językowych — poprzez barwę głosu, jego siłę, wysokość — pewnych cech nadawcy, np. jego stanu emocjonalnego; ekspresywna funkcja mowy»
Funkcja impresywna wypowiedzi
- jedna z podstawowych funkcji wypowiedzi: nastawienie aktu mowy na odbiorcę, który w pewnych wypadkach stać się może dominującym elementem sytuacji komunikacyjnej. Na usługach f.i. mogą znajdować się różnorodne czynniki językowe (np. intonacja, dobór słownictwa, środki składniowe); najbardziej wyrazistym jej wykładnikiem są formy gramatyczne wołacza i trybu rozkazującego. Opisem i klasyfikacją środków stylistycznych ze względu na f.i. zajmowała się (-) retoryka. Inne nazwy: funkcja apelatywna wypowiedzi, funkcja konatywna wypowiedzi.
Funkcja poznawcza wypowiedzi
- jedna z podstawowych funkcji wypowiedzi: jej zdolność do powiadamiania o zjawiskach rzeczywistości pozajęzykowej. Dominacja tej funkcji właściwa jest w szczególności wypowiedziom naukowym i decyduje o swoistych cechach (-) stylu naukowego; w obrębie literatury f.p.w. odgrywa ważną rolę zwłaszcza w utworach epickich (epika).
funkcja poznawcza - pozwala osiągnąć cel komunikatywnej wypowiedzi, zorientować się w temacie, w treści nam przekazywanej;