CIECIE I FORMOWANIE DRZEW
Wpływ ciecia na wzrost drzew
Drzewa które sa mniej ciete zawiązują więcej krótkopędów. Przy cięciu obserwuje sie zawiązywanie długopędów (wegetatywnych). Pąk szczytowy ma zdolność produkowania dużej ilości auksyn, wywiera wpływ (dominuje) na pąki położone niżej. Jeśli pąk szczytowy zostanie usunięty pąki boczne uaktywniają sie zaczynaja wybijać nowe pędy. Hormony które przerywaja dominacje wierzchołkowa to cytokininy. Drzewa stare akceptują ciecie natomiast młode nie ponieważ cięcie powoduje zaburzenia.
Wpływ cięcia na na tworzenie pąków kwiatowych
Drzewa rosnące na podkładkach słabo rosnących łatwiej znoszą cięcie (u młodych drzew) Im bardziej skracamy pędy tym więcej pąków liściowych znacznie odrastać (mało pąków kwiatowych) Lepsze jest usuwanie pędów wtedy jest więcej pąków kwiatowych. Ciecie powoduje wzrost hormonów- giberelin które powodują wzrost auksyn. Wysoki wzrost giberelin w roslinie przeciwdziała tworzeniu sie pąków kwiatowych . Jeżeli drzewo jest słabe to zakładanie pąków kwiatowych jest małe. Drzewa pestkowe- wiśnie brzoskwinia pąki kwiatowe zakładają na długopędach.
Wpływ cięcia na zawiązywanie owoców
drzewo ktoro jest słabiej cie te powoduje duze zawiazywanie zawiązków i zawiązywanie z nich owoców jest słabsze. Na drzewach które są mocno ciete jest zmniejszona konkurencja i zawiązywanie owoców jest wieksze.
Wpływ ciecia na wielkość plonu owoców
U drzew młodych przy cięciu słabym plon jest wyższy, u drzew starszych odwrotnie chociaz róznice miedzy słabym i silnym cięciem juz sie zacierają. Plon z ha jest wysoki przy dużej liczbie młodych drzew. Drzewa duże maja duzy plon ale jest ich mało na ha i plon jest mniejszy z ha
Wpływ ciecia na wielkość i jakość jabłek
Przy cięciu silnym owoce sa wieksze , ciecie słabe- duzo owoców małych
Wpływ ciecia na jakość owoców
-problem drobnienia owoców( duza liczba)
-rola parametrów korony i konfiguracji sadu (cieniowanie w obrebie drzewa i wzajemne rzedów)
-ciecie przeswietlajace
-wybarwianie jabłek i brzoskwin oraz wisni i czeresni
Ciecie przeswietlajace - polega na usuwaniu nadmiernej ilosci konarów powoduje wiekszy dostep swiatła
Wpływ ciecia na zdrowie roślin
-czynniki ograniczajace wystepowanie chorob (usuwanie chorych organów drzewa, polepszanie penetracji swietlnej i cyrkulacji powietrza)
-czynniki sprzyjajace rozwojowi chorob kory i drewna (rak d.owocowych srebrzustosc lisci, zaraza ogniowa, rak bakteryjny drzew pestkowych)
Dorażne metody leczenia: wycinanie porazonych czesci drzew, dezynfekcja ran srodkami ( funapen lub farba emulsyjna z dodatkiem topsin i miedzianu), po cieciu drzewa opryskac tposinem w stezeniu 0,1%
ciecie wisni i czeresni przeprowadzic po zbiorze owoców.
Zabiegi uzupełniajace ciecie.
Przyginanie pędów. (Reakcja gramorfizmu) drzewo silnie ciete rosnie słabiej, osłabimy je przyginajac gałęzie, zabieg wykonuje sie na gałeziach zbednych zeby ich nie odcinac.
Podkładki w pewnym stopniu niweluja negatywny wpływ ciecia .
ZAPYLANIE KWIATÓW
niższa temperatura wydłuza okres efektywnego zapylenia. Przszczoły sa nosnikiem pyłku. Wieksza atrakcyjnosc pylku dla pszczol maja kwiaty mniszka niz jabłoni, jabłon jest atrakcyjniejsza od gruszy. Duza role odgrywa ilosc produkowanego nektaru i cukru przez kwiaty
Proces zapłodnienia i anomalie
owoc powstaje w skutek zapylenia, potem zapłodnienia.
PARTENOKARPIA zjawisko powstania owoców bez nasion. Moze powstac w sposob naturalny badz sztuczny. Można wywołac ja za pomoca gibereliny do gatunków które produkuja owoce partogeniczne zaliczamy np. Winogrona i pomarancze
APOMIKSJA tworzenie sie nasion bez zaplodnienia. Zarodek moze powstac bez zaplodnienia.
APOGAMIA powstanie zarodka z jednej lub dwoch komorej
APOSPORIA moze powstac nasiono z czesci zalązni ale nie ma ono zredukowanej liczby chromosomow
PARTOGENEZA
Owoc i kwiat jabłoni
W kwiatostanie jabłoni jest 5 kwiatów centralny, szczytowy to kwiat krolewski z niego powstaje najwiekszy najlepszy owoc.
LICZBA NASION W JABŁKU A WZROST. W nasionach powstaja regulatory wzrostu - woce sa duze. Jabłko ma 5 komor nasiennych w kazdej po dwa nasiona. Odpowiadaja one za własciwy wzrost musi byc ich co najmniej siedem jesli w komorze nie ma nasion to owoc z tej strony jest spłaszczony , nie rosnie tak szybko.
okres efektywnego zapłodnienia
- różnica czasu miedzy żywotnościa komorki jajowej a czasem dojscia łagiewki pyłkowej do tej komórki.
Okres receptywny-
czas w jakim ziarnko pyłku moze wykiełkowac na znamieniu słupka.
naturalny opad zawiazków owocowych
- opadaja nie zapylone kwiaty, - nie doszło do zapłodnienia w pełni , -owocki uszkodzone przez choroby, szkodniki lub czynniki mechaniczne
drugi opad - czerwcowy lub swietojanski - zawiazki sa zdominowane przez ten z kwiatu krolewskiego i sa zaglodzone - opadaja, - owoce rosna w gronach rozpychaja sie najsilniejsze najwieksze wypychaja te słabsze
Po okresue opadania nastepuje wzrost zawiazków. Owoce ziarnkowe charakteryzuja sie innym wzrostem niz pestkowe. Twardnienie tzw pestki powoduje przyhamowanie wzrostu owocu. Wykorzystuje sie ten okres do przezadzenia zawiazków owocowych u brzoskwini i moreli
Wzrost owocu
przez zwiekszenie sie wielkosci komorek
przez zwiekszenie sie ilosci komorek
U truskawki owoc staje sie duzy przez zwiekszenie sie ilosci komorek -ciagle sie dzielą. U jabłoni przez ok 30% czasu zwieksza sie liczba komorek, pozniej komorki tylko rozną i jablko powieksza swoja objetosc
Owocowanie coroczne i przemienne
odmainy jabłoni owocujace corocznie: james, grieve, McIntosh, Booskop, idared, cortland
-skłonne do przemiennego ow.- pinova, golden delicious, jonagold
-szcegolnie skłonne do przemiennego -ligol, katia, inflancka, discovery
Skłonnosci do przemiennego owocownia są uwarunkowane genetycznie. Zastosowanie podkładek wpływa na regularnosc owocowania.
Przyczyny przemiennego owocownia
-cechy genetyczne odmian,
-nadmierne plonowanie (hormony endogenne)
-nadmierne zakładanie pąków kwiatowych (hormony endogenne)
-naturalny duzy opad zawiązków
-uszkodzenia mrozowe nad i podziemnej czesci roslin
-szkodzenia powodowane przez szkodniki i choroby
Łagodzenie skutków przemiennego owocowania
-agrotechnika (nawozenie cieciei oelegnacja)
-przezadzanie zaiwzków ( chemiczne i ręczne)
Regulowanie owocowania
Chemiczne przezedzanie zawiazkow owocowych jabłoni i gruszy.
1.wczesny termin przerzadzania.
przezedzanie po kwitnieniu(opadniecie pąków)
-odmiany wczesne koniec opadania płatków
-odmiany pozne 2-3 dni po opadnieciu ok 80% płatków
środki chemiczne oparte na syntetycznych auksynach (NAA) i etafonie (NAA+mocznik) w stezeniu 0.03% , lub pomonit 050 SL (NAA) stez. 0,04%+ agrostym 480SL (etefon) stez. 0,025%
pozny termin przerzadzania - srednica zawiazków z kw krolewskich powinna wynosic od 10 do 12 mm
2.srodki chemiczne oparte na naturalnych cytokininach (BA) paturtyl 100 SL 0,05%-0,1% lub Bioprzezedzacz 060SL (BA+NAA) w steznieu 0,75%
Ilosc wody stosowana do oprysku 1000-1500 l/ha
Podatność odmian jabłoni na przezedzanie NAA
Podatne- wymagajace mniejszych dawek- jonagold, McIntosh
srednio podatne- gloster, red delicious
3.Mało podatne wyzsze dawki - golden delicious.
Czynniki modyfikujące chemic zne przezzedzanie zawiazków
ZWIEKSZANIE młode drzewa, duza wilgotnosc pow. wysoka temp , przymrozki w nocy, miekka woda, wolne wysychanie lisci, silne kwitnienie, złe zapylanie, zwilzacze, krotki okres wegeta cji, słaby wzrost
ZMNIEJSZANIE czynniki przeciwne powy zszym
Ręczne przezedzanie zawiazków jabłoni
termin przezedzania a inicjacja pąków kwiatowych, - powinno nastąpić najszybciej po naturalnym opadnieciu zawiazków
Cel Przerzedzania recznego
-korekta przrzedzania chemicznego
-usuniecie owoców z defektami (szkodniki, choroby mechaniczne i fizjologiczne uszkodzenia
-rozrzedzenie gron ( 1jabłko/grono drobnoowocowe, 3jabłka/wieloowoco)
-zachownie odległosci miedzy owocami dla odmian drobnoowocowych 10cm dla wielo 15 cm dla odmian wczesnych 20cm
-przerzedzanie do okreslonej liczby owoców (plon z ha i liczba drzewek na ha
Ręczne przerzedzanie zawiazków moreli brzoskwini i nektaryn
-dynamika wzrostu owocu i pestki
-termin przerzedzania ( jak najwczesniej po opadnieciu zawiazków czerwcowych )
-wpływ przezredzania na wielkosc i jakosc plonu
reczne przerzedzaje stosuje sie kiedy pestka zaczyna twardniec
Opadanie jabłek przed zbiorem przyczyny
-gwałtowny wzrost masy owocu
-nadmierna liczba owoców na drzewie
-ukryte defekty(wczesniejsze lekkie przemarzniecie, kwiatów i zaiwazków
-długosc szypułki owocu
-warunki atmosferyczne (susza, wysoka temp w nocy)
Zapobieganie opadaniu owoców przed zbiorem
-opryskiwnie drzew na 10 dni przed zbiorem preparatem Pomonit Super 050SL w stezeniu 0.04%
AVG- amino etoksy winylo glicyna
Odmiany o skłonnosciach zrzucania owoców przed zbiorem: early gawena, paulared, katja, szamipon, ligol, fiesta, grupa odmian McIntosh
Bioregulatory i zastosowanie
-hormony endogenne : auksyny, gibereliny, cytokininy, etylen ,kw abscysynowy( ABA) endogenny inhibitor.
-hormony syntetyczne : agrostyn- składnikiem jest etyfon powoduje wydzielanie etylenu stosowany do przerzedzenia do poprawy wybarwienia, do wyrównania dojrzałości Etrel=agrostyn=florgiweks
Bioprzerzedzacz- skł auksyna+cytokinina do przerzedzania oraz Pomonit skl auksyna
Sadomal-skl auksyna stosowany do wyrastania pedów wilków po cieciu
Paturyl- zawiera cytokininy (BA) moze byc stosowany do poznego Przerzedzania owocków oraz do rozgałezienia - zniesienie dominacji wierzcholkowej
Asaki- stosowany gdy drzewo jest narazone na steresy ( po suszach i przymrozkach)
Regalis- rebardant-opózniacz- powoduje hamowanie wzrostu drzew wolno go legalnie stosowac tylko na jabłoniach (w polsce) działa jak taka antygiberelina -hamuje wzrosy pedów preparat ten można stosowac najpozniej 55dni przed zbioem owocow skl czynny to proheksalnian wpania musimy wode najpierw zakwasic
help- stosowany do ochrony kwiatów przed przymrozkami tworzy piane ktora chroni do -5*C, gdy wschodzi słonce piana opada jest to mieszanina witaminy C i E alkoholu glicerolu
Betakson- zawiera auksyny , uzywany do polepszenia zawiazywania owoców truskawek przy złych warunkach ( np. Deszce) powstanie owocow partenokarpicznych u pomidorów, zapylanie kwiatów
arbolin - podobny do pomonitu zawiera cytokininy