Metodologia badań ze statystyką 29.03.09r
prof. M. Tanaś
Wykł. III sem. II
Średnie Pozycyjne
Ustalić medianę wieku mężczyzn zamieszkałych w Warszawie w 1931 roku
Wiek (lata) |
Mężczyźni (w tys.) ( f ) |
Szereg kumulacyjny liczby mężczyzn ( kf ) |
0 - 10 |
99,7 |
99,7 |
10 - 20 |
85,3 |
185 |
20 - 30 |
120,1 |
305,1 |
30 - 40 |
85,9 |
391 |
40 - 50 |
63,4 |
454,4 |
50 - 60 |
43,3 |
497,7 |
60 - 70 |
25,3 |
523 |
70 i więcej |
9,7 |
532,7 |
N/2 - kf
Me = L + ( ----------- ) * i
f
N = 533
(N +1) : 2 =267
Liczba 267 (wskazująca położenie mediany) mieści się w liczbie kumulacyjnej 305,1 zatem mediana mieści się w przedziale wiekowym 20 - 30 lat.
L - dolna granica przedziału w klasie, w której znajduje się mediana (20)
N/2 - połowa całej liczebności szeregu (267)
kf - skumulowana częstość poprzedzającego przedziału modalnego (185)
f - liczba obserwacji w przedziale, w ktorym znajduje się mediana (120,1)
i - rozpiętość przedziału klasowego, szerokość przedziałów (10)
267 - 185 82,0
Me = 20 + (---------------) * 10 = 20 + ( ------ ) * 10 = 26,8
120,1 120,1
KWARTYLE
Kwartale są miarami pozycyjnymi z grupy miar tzw. Kwantyli. Oblicza się je podobnie jak medianę, z tym że mediana stanowi wartość środkową,
a kwantyle są wartościami pierwszej lub trzeciej ćwiartki szeregu.
Kwartyl pierwszy (dolny) - Q1 stanowi taką wartość, dla której ¾ wszystkich obserwacji ma wartość mniejszą, a ¼ obserwacji jest wartością większą.
Kwartyl trzeci (górny) - Q3 jest wartością, dla której ¼ obserwacji ma wartość mniejszą, a ¾ obserwacji wartość większą.
Mediana zatem jest po prostu drugim kwartylem.
Ustalić pierwszy kwartyl wieku mężczyzn zamieszkałych w Warszawie w 1931 roku
Wiek (lata) |
Mężczyźni (w tys.) ( f ) |
Szereg kumulacyjny liczby mężczyzn ( kf ) |
0 - 10 |
99,7 |
99,7 |
10 - 20 |
85,3 |
185 |
20 - 30 |
120,1 |
305,1 |
30 - 40 |
85,9 |
391 |
40 - 50 |
63,4 |
454,4 |
50 - 60 |
43,3 |
497,7 |
60 - 70 |
25,3 |
523 |
70 i więcej |
9,7 |
532,7 |
N/4 - kf
Q1 = L + ( ----------- ) * i
f
N = 533
(N +1) : 4 = 133,5
Liczba 133,5 (wskazująca położenie Q1 ) mieści się w liczbie kumulacyjnej 185 zatem Q1 mieści się w przedziale wiekowym 10 - 20 lat.
L = 10 (dolna granica przedziału Q1 )
L - dolna granica przedziału w klasie, w której znajduje się Q1 (10)
N/4 - jedna czwarta z całej liczebności szeregu (133,5)
kf - skumulowana częstość do przedziału Q1 (99,7)
f - liczba obserwacji w przedziale, w którym znajduje się Q1 (85,3)
i - rozpiętość przedziału klasowego, szerokość przedziałów (10)
133,5 - 99,7 33,8
Q1 = 10 + ( --------------- ) * 10 = 10 + ( ------ ) * 10 = 14,0
85,3 85,3
Ustalić trzeci kwartyl wieku mężczyzn zamieszkałych w Warszawie w 1931 roku
Wiek (lata) |
Mężczyźni (w tys.) ( f ) |
Szereg kumulacyjny liczby mężczyzn ( kf ) |
0 - 10 |
99,7 |
99,7 |
10 - 20 |
85,3 |
185 |
20 - 30 |
120,1 |
305,1 |
30 - 40 |
85,9 |
391 |
40 - 50 |
63,4 |
454,4 |
50 - 60 |
43,3 |
497,7 |
60 - 70 |
25,3 |
523 |
70 i więcej |
9,7 |
532,7 |
3/4N - kf
Q3 = L + ( ----------- ) * i
f
N = 533
3/4N = 399,8
Liczba 399,8(wskazująca położenie Q3 mieści się w liczbie kumulacyjnej 454,4 zatem Q3 mieści się w przedziale wiekowym 40 - 50 lat.
L = 40 (dolna granica przedziału Q3)
L - dolna granica przedziału w klasie, w której znajduje się Q3 (40)
3/4N - trzeci kwartyl z całej liczebności szeregu (399,8)
kf - skumulowana częstość do przedziału Q3 (391)
f - liczba obserwacji w przedziale, w którym znajduje się Q3 (63,4)
i - rozpiętość przedziału klasowego, szerokość przedziałów (10)
399,8 - 391 8,8
Q3 = 40 + ( --------------- ) * 10 = 40 + ( ------ ) * 10 = 41,0
63,4 63,4
Ustalić dziewięcdziesiątą część Centyla wieku mężczyzn zamieszkałych w Warszawie w 1931 roku
Wiek (lata) |
Mężczyźni (w tys.) ( f ) |
Szereg kumulacyjny liczby mężczyzn ( kf ) |
0 - 10 |
99,7 |
99,7 |
10 - 20 |
85,3 |
185 |
20 - 30 |
120,1 |
305,1 |
30 - 40 |
85,9 |
391 |
40 - 50 |
63,4 |
454,4 |
50 - 60 |
43,3 |
497,7 |
60 - 70 |
25,3 |
523 |
70 i więcej |
9,7 |
532,7 |
90/100 N - kf
C90 = L + ( ----------------) * i
f
N = 533
90/100 N = 479,7
Liczba 479,7 (wskazująca położenie C90) mieści się w liczbie kumulacyjnej 497,7 zatem C90 mieści się w przedziale wiekowym 50 -60 lat.
L = 50(dolna granica przedziału C90 )
L - dolna granica przedziału w klasie, w której znajduje się C90 (50)
90/100 N - dziewiąta część Centyla z całej liczebności szeregu (479,7)
kf - skumulowana częstość do przedziału C90 (454,4)
f - liczba obserwacji w przedziale, w którym znajduje się C90 (25,3)
i - rozpiętość przedziału klasowego, szerokość przedziałów (10)
479,7 - 454,4 25,3
C90 = 50 + ( --------------- ) * 10 = 50 + ( ------ ) * 10 = 60,0
25,3 25,3
Proszę sprawdzić mogłem się pomylić!
KWANTYLE:
( Średnie pozycyjne)
Zbiorowość można dzielić na inne częśći, Piąte części to kwintale. Dziesiąte części to decyle, setne części to wentyle.
Obliczanie kwintali, decyli i wentyli dokonuje się podobnie jak mediany i kwartyli.
Pamiętać należy jedynie o liczebności N : 5, N : 10 oraz N : 100, która zmieni pozycję obliczonych wartości szeregu.
Decyle, dzielą badaną zbiorowość na dziesięć równych części.
Piąty decyl równa się medianie.
50 centyli ma wartość mediany
Mediana - ½ części
Kwartyle - 4-ta części
Kwintyle - 5-ta części
Decyle - 10-ta części
Centyle - 100-tna części
UWAGA!: ZADANIE DOMOWE - KWARTYLE
(Dobrze poćwiczyć przed egzaminem i dla utrwalenia materiału!)
Obliczyć Q1 i Q3 wieku studentów z roku M1,opisanego przez szereg w tab.1
Wiek (lata) |
Studenci |
Szereg kumulacyjny liczby studentów |
25 -29 |
30 |
30 |
30 - 34 |
80 |
110 |
35 - 39 |
120 |
230 |
40 - 44 |
40 |
270 |
45 - 49 |
30 |
300 |
50 - 54 |
10 |
310 |
Razem |
310 |
|
i N
Q1 = Xo + - ( --------- - fx)
f 4
i 3 N
Q3 = Xo + - ( --------- - fx)
f 4
N - ogólna liczebność szeregu
Xo - dolna granica przedziału klasowego, w którym znajduje się kwartyl I (gdy obliczamy Q1) lub przedziału klasowego, w którym znajduje się kwartl III( gdy obliczamy Q3)
fx - łączna liczba obserwacji w przedziale, w których znajduje się obliczany kwartyl
( I lub III)
f - liczba obserwacji w przedziale, w którym znajduje się Q1 lub Q3 (dany kwartyl)
i - rozpiętość przedziału klasowego, szerokość przedziałów