Biurokracja to grupa wysoko kwalifikowanych, zawodowych urzędników zatrudnionych w organach administracji publicznej oraz instytucjach gospodarczych. Termin wprowadzono na przełomie XVIII i XIX w. jako określenie scentralizowanego systemu rządów monarchii absolutnej. Wzrost znaczenia biurokracji w XX w. związany jest ze zjawiskiem koncentracji władzy politycznej oraz rozwojem gospodarki wymagającej nowoczesnego i profesjonalnego zarządzania.
Współcześnie biurokracja często kojarzona jest z biurokratyzacją. Ze względu na to, że biurokracja nie potrafi się dostosować do ciągłych zmian nie należy stosować tego typu organizacji w małych podmiotach. Ponadto wydajność nadmiernie zbiurokratyzowanych systemów jest stosunkowo niska. Mimo krytyki biurokracji organizacji stosowanie jej w wielkich organizacjach posługujących się rutynowymi technologiami przynosi wyraźne korzyści. Obecnie pojecie biurokracji używane jest w następujących znaczeniach:
biurokratyzm - przerost formalistyki w działalności urzędów,
biurokratyzacja - władza oderwana od potrzeb społecznych i narzucająca sprzeczne decyzje z interesami społeczeństwa,
biurokracja - jako warstwa urzędników.
Źródła biurokracji mogą być zewnętrzne (w stosunku do organizacji) oraz wewnętrzne (wewnątrz organizacji) a także związane z systemem szkolnictwa, osobowością działających, z rozmiarami instytucji czy ustrojem politycznym.
Wśród ograniczeń modelu biurokracji wyróżnić można:
brak sprawnego działania w przypadku sytuacji nietypowych,
problemy z wdrażaniem innowacji,
konflikty między ekspertami, dla których autorytetem jest wiedza i urzędnikami, bazującymi na hierarchii organizacyjnej
przemieszczenie celów, które uwidacznia się w tym, że:
przestrzeganie przepisów staje się ważniejsze od realizacji celów,
skupianie się przez organizację na własnym funkcjonowaniu, zamiast na świadczeniu usług,
szukanie innych celów przez organizacje, gdy te do których została powołana już są zrealizowane,
pojawianie sie wewnątrz organizacji nieformalnych grup, które mają duży wpływ na jej funkcjonowanie.