Moduły 5-6

Zadanie 1

Przedstaw przykład:

1. klasyfikacji jakiegoś zbioru,

kobiety

mężatki nie-mężatki

matki nie-matki matki nie-matki

brunetki nie-brunetki brunetki nie-brunetki brunetki nie-brunetki brunetki nie-brunetki

2. systematyzacji jakiegoś zbioru ?

systematyzacja zbioru kobiet wg poziomu wykształcenia:

kobiety z wykształceniem podstawowym

kobiety z wykształceniem gimnazjalnym

kobiety z wykształceniem zawodowym

kobiety z wykształceniem średnim

kobiety z wykształceniem policealnym

kobiety z wykształceniem wyższym

kobiety z innym rodzajem wykształcenia

Zadanie 2

Dlaczego pytanie „Kogo wczoraj pobił Kowalski?” jest pytaniem sugestywnym? W jakiej sytuacji będzie ono pytaniem źle postawionym?

Jest pytaniem sugestywnym ponieważ informuje, że Kowalski dopuścił się pobicia kogoś dzień wcześniej. Z tak zadanego pytania odbiorca pośrednio może się dowiedzieć że Kowalski dopuścił się takiego czynu - jeśli nie wiedział tego wcześniej. Odbiorca intuicyjnie będzie szukał możliwych ofiar Kowalskiego, być może będzie od początku przekonany o jego winie.

Będzie pytaniem źle postawionym w sytuacji gdy Kowalski okaże się osobą niewinną.

Zadanie 3

Poniżej podano przykłady amfibologii. Zmień te zdania na takie, w których ten błąd już nie występuje, tzn. mają jedną możliwą (wybraną przez Ciebie) interpretację.

1. Mam czteroletnie dziecko i reumatyzm z powodu tej wilgoci.

Mam czteroletnie dziecko i choruje na reumatyzm, który wywołała wilgoć.

2. W czasie, gdy tu jeszcze mieszkała, leżała pijana na podwórku z obywatelem K., nieżyjącym już od dwóch lat.

Obywatel K zmarł dwa lata temu, ale kiedy żył a ta kobieta tam mieszkała leżeli razem pijani na podwórku.

3. Prowadziłem samochód już czterdzieści lat, kiedy zasnąłem za kółkiem i miałem wypadek.

Mimo że posiadam prawo jazdy i jestem kierowcą od czterdziestu lat, zasnąłem za kółkiem i miałem wypadek.

4. Kobiety i mężczyźni powyżej sześćdziesiątego piątego roku życia mają zniżkę.

Zniżka przysługuje osobom powyżej 65 roku życia bez względu na płeć.

5. Uczeń nauczył się odróżniać wronę i gawrona od siebie.

Uczeń nauczył się odróżniać wronę od gawrona.

Zadanie 4

Poniżej znajduje się kilka rozumowań, w których popełniono błąd ekwiwokacji. Wskaż słowa, które są użyte w różnych (w jakich?) znaczeniach.

1. Moja żona to anioł. Anioły są niematerialne. / Moja żona jest niematerialna.

Zdanie pierwsze: Anioł jako nazwa istota dobrej, miłej, uczynnej.

Zdanie drugie: Anioł jako byt niematerialny, duchowy, religijny.

2. Historia to nauka humanistyczna. Dżyngis Chan odegrał ważną rolę w historii. / Dżyngis Chan odegrał ważną rolę w pewnej nauce humanistycznej.

Zdanie pierwsze: historia jako przedmiot zainteresowania nauki humanistycznej

Zdanie drugie: Historia jako wydarzenia czasu przeszłego.

3. TV, rozleniwiając ludzi, jest dobrym celem krytyki. Dobry cel krytyki jest dobrym celem. Dobry cel

uświęca zachowanie się obywateli. / TV, rozleniwiając ludzi, uświęca zachowanie się obywateli.

Zdanie pierwsze: dobry cel krytyki w ujęciu pejoratywnym, jako sytuacja niepożądana, którą należy ograniczać

Zdanie drugie: dobry cel krytyki jako sytuacja pozwalająca na zwrócenie uwagi, usunięcie lub zapobiegnięcie niepożądanym zachowaniom.

Zdanie trzecie: dobry cel jako kres świadomego działania o pozytywnym wymiarze. ?

Zadanie 5

Znajdź lub wymyśl przykłady amfibologii i ekwiwokacji.

Amfibologia: Poszukuje czarnej suczki z białą łatą na łapce, za którą niesamowicie tęsknię.

Ekwiwokacja: Moja mama jest rakiem. Raki żyją w środowisku wodnym. Moja mama żyje w środowisku wodnym.

Zadanie 6 ?

Znajdź w literaturze lub prasie 3 przykłady rozumowań. Zidentyfikuj przesłanki i wnioski tych rozumowań. Zapisz te rozumowania w formie kanonicznej.

„Jeżeli słyszę bzykanie, to znaczy, że ktoś bzyka, a jedyny powód bzykania, jaki ja znam, to ten, że się jest pszczołą(…) A jedyny powód, żeby być pszczołą, to ten, żeby robić miód.” A.A Milne „Kubuś Puchatek”

P1 Jeśli słychać bzykanie to ktoś bzyka. Bzykanie znaczy że ktoś bzyka

P2 Jeśli ktoś bzyka jest pszczołą Ktoś kto bzyka jest pszczołą

P3 Jeśli jest pszczołą to robi miód. Pszczoły robią miód

W Tam gdzie słychać bzykanie jest miód. Tam gdzie słychać bzykanie jest miód

„12. Kto posiada kwalifikacje rolnicze ?

Uważa się, że osoba fizyczna posiada kwalifikacje rolnicze, jeżeli posiada odpowiednie przygotowanie teoretyczne lub praktyczne do prowadzenia działalności rolniczej. Kwalifikacje teoretyczne posiada osoba fizyczna, która uzyskała wykształcenie rolnicze co najmniej zasadnicze, lub jakiekolwiek wykształcenie średnie lub wyższe. Praktyczne kwalifikacje rolnicze posiada natomiast osoba, która osobiście prowadziła gospodarstwo rolne lub pracowała w gospodarstwie rolnym przez okres co najmniej 5 lat.” http://www.anr.gov.pl/pl/article/483

P1 Podstawą uzyskania kwalifikacji rolniczych jest przygotowanie teoretyczne lub praktyczne

P2 Przygotowanie teoretyczne to uzyskanie odpowiedniego wykształcenia

P3 Przygotowanie praktyczne to uzyskanie odpowiedniego doświadczenia

W: Kwalifikacje rolnicze posiada osoba fizyczna, jeżeli ma odpowiednie przygotowanie teoretyczne lub praktyczne.

„Plantatorzy zajmujący się uprawą truskawek też z obawą patrzą w niebo. Na plantacjach w zagonach stoi woda. Młode nasadzenia popłynęły z nurtem wody deszczowej. Przy takiej pogodzie truskawki, którym uda się przetrwać „powódź” szczególnie narażone są na szarą pleśń. Przy nieustającym jednak deszczu można zapomnieć o opryskiwaniu. Ogólnie rzecz ujmując truskawki w tym roku będą opóźnione, a te, które stoją obecnie w wodzie mogą po prostu zgnić i nie dotrwać do zbioru. Producenci są bardzo pesymistycznie nastawieni do nadchodzącego sezonu”- http://www.agroworld.pl/content/zla-pogoda-zle-wplywa-na-plony-warzyw-i-owocow

P1 Deszczowa pogoda nie sprzyja uprawom truskawek

P2 Uprawy truskawek narażone są na szarą pleśń i brak oprysków

P3 Brak oprysków powoduje marnowanie się zbiorów truskawek

W Deszczowa pogoda wpływa na marnowanie się zbiorów truskawek

Za: Z. Ziembiński, 1993: Logika praktyczna.

2

---