AMONIFIKACJA - proces przekształcania zw org azotu i amoniaku
-może być procesem tlenowym i beztlenowym. Działają przy tym b różne enzymy uczestniczące w procesach dysymilacji
-w zależności od rodzaju enzymów i sposoby ich działania w warunkach tlenowych, oprócz amoniaku powstają jako produkty rozkładu ketokwasy, oksokwasy lub lotne kw tłuszczowe
- w warunkach beztlenowych pod wpływem dekarboksylaz produktami wyjściowymi mogą być aminy, CO2 i inne.
W glebie zależnie od warunków ekologicznych, amonifikacja może przebiegać z różnym nasileniem. Możemy tu wyróżnić:
-amonifikację brutto - taka ilość azotu amonowego, którą się otrzymuje z procesów min subst org
-amonifikacja netto - ilość amoniaku powstającego przy rozkładzie zw org z uwzględnieniem równoszceśnie zachodzących strat (nitryfikacja, utlenianie się, asymilacja)
RODZAJE AMONIFIKACJI:
-dezaminacja hydrolityczna
-dezaminacja reduktywna (polega na przekształceniu aminokwasu do kw nasyconego
CH3 - CH - COOH CH3 - CH2 - COOH
-dezaminacja desaturatywna - rozkład aminokwasu z wytworzeniem kw org nienasyconego
CH3 - CH - COOH CH2 - CH - COOH
-dezaminacja oksydatywna
CH3 - CH - COOH CH3 - CO - COOH
Dezaminacja tupu Sticklanda
CH3 - CH - COOH + CH3 - CH - COOH CH3COCOOH + CH3COOH
HYDROLIZA MOCZNIKA jest uważana z przykład deaminacji hydrolitycznej. Wiele bakterii ma zdolność wykorzystania mocznika jako źródła azotu, a hydroliza tego zw jest katalizowana przez ureazę:
H2N - CO - NH2 +H2O H2N - CO - NH2
Mocznik karbaminian
H2N - CO - NH4 +H2O (NH4)2 CO3
węglan amonu
(NH4)2 CO3 2 NH3 + CO2 + H2O
BAKTERIE MOCZNIKOWE: Urobacterium, Urobacillus, Bacillus pasteurii, Proteusz vulgaris, Sporosarcina ureae
AMONIFIKATORY: Clostridium sporogenes, C perfringens, C tetani, C botulinum
- względne beztlenowce: Escherichia coli, Aerobacter aerogenes, Proteusz vulgaris
- tlenowce: Bacillus subtilis, Bacillus cereus var Mycoides, Bacillus megaterium, Pseudomonas fluarescens, P aeruginosa, Serratia marcescens, Halobacterium salinarium.
Nitryfikacja
I. Nitryfikacja autotroficzna
Warunki nitryfikacji-pH 7,5-8, wilgotność 60%m.p.w. temp. 25-30 °C, C:N<12
1 faza
2NH4++3O2=2NO2+2H2O+4H++J
Uwalniana energia 5,4*105J
Stosunek ilości utlenionego N do pobranego C: -35,4
Bakterie nitryfikacyjne pierwszej fazy(NH4NO2)
Nitrosomonas europea (gleba)
Nitrosospira brensis (gleba)
Nitrosolutus multiformis (gleba)
Nitrosovibrio tenuis (gleba)
Nitrosococcus nitrosus (gleba)
Nitrosococcus oceanus (morza)
Nitrosococcus mobilis (morza)
Liczebność: od 103 do 105w 1g s.m. gleby
W glebach nawożonych gnojowicą 107 do 108 w 1g s.m.
2 faza
Polega na utlenianiu NO2do azotanów NO3 proces tlenowy, powstaje H2O, H2 i energia.
Uwolniona energia 1,4*105J
Stosunek ilości utlenionego N do pobranego C: -135
Bakterie nitryfikacyjne drugiej fazy (NO2NO3)
Nitrobacter winogradski (gleba, woda)
Nitrosospira gracillis (morza)
Nitrococcus mobilis (morza)
Liczebność od 103 do 105 w 1g s.m. gleby
W glebach nawożonych gnojowicą 107 do 108 w 1g s.m.
Inhibitory nitryfikacji:
-N-Serve(pochodne pirydyny)
-AM (pochodne aminometylopirydyny)
-ATC (4-amino-1,2,4-triazol)
-DCD (dicyjanodiamid)
-karanjin;- etrdiazol; -tetrazol; -lotne związki siarki; -acetanilidy
-acetylen
2NH4+3O22NO2+2H2O+4H+
2.Nitryfikacja heterotroficzna
NH4+(-3)NH2OH(-1)NOH(+1)NO2(+3)NO3(+5)
Proces ten zachodzi w glebach leśnych, ściekach.
Bakterie:
Arthrobacter globiformis
Aerobacter aerogenes
Mycobacterium phlei
Thiosphera
Pseudomonas sp.
RNH2(-3)RNHOH(-1)RNO(+1)RNO2(+3)NO3(+5)
Grzyby:
Aspergillus, Penicillum, Cephalosporium
Straty azotu w czasie nitryfikacji:
1.powstają lotne tlenki N i N2 (z 700moli NH31 mol N2O)
2.reakcja azotanów (III) z aminokwasami
RCHNH2COOH+HNO2RCHOHCOOH+H2O+N2
3.reakcja NO2 z aminami
RCH2NH2+HNO2RCH2OH+H2O+N2
4.reakcja NO2 z NH3
NH3+HNO22H2O+N2
5.reakcje NO2 z NH4+
Denitryfikacja:
Warunki beztlenowe, dostęp substancji organicznej
Ważniejsze bakterie denitryfikacyjne:
Pseudomonas strutzeri; Pseudomonas aeruginosa; Pseudomonas calcis; Thiobacillus denitryficans; Pacacoccus denitryficans; Pacacoccus holodenitryficans
I. Mikroorganizmy symbiotyczne
1.typ cykas-Anabena, azolla, calothrix, nostoc, gleotricha
2.typ parasponium-rizobium, bradyrizobium, azorizobium, shinorizobium
(1100 gat. Roślin motylkowych_
3.typ alnus-promieniowce z rodziny Frankia(300gat. Drzew i krzewów)
II. Mikroorganizmy wolnożyjące
1.bakterie tlenowe-w glebie (Azotobakter, Arthrobacter, Azomonas, Bijerinckia, Derxia, Mycobacterium, Corynobacterium)- w ryzosferze(Azospirillum, Paspalum, Spirillum, Azomonas) -fyllosfera(Klebsiella, Erwnia)
2.bakterie względnie tlenowe-(Enterobacter, Bacillus, Rhodospirillum, Rhodopseudomonas)
3.bakterie beztlenowe(Clostridium, Chlorobium, Chromatium, Desulfovibrio, Desulphotomaculum)
Azospirillum-występowanie 90% gleb klimatu tropikalnego, 60% gleb klimatu umiarkowanego. Występowanie zależy od temperatury, wilgotności, odczynu (pH od 6-7), zawartości N, natlenienia, składu wydzielin korzeniowych.
A.lipoferum (1978)- wykazuje powinowactwo w stosunku do roślin o typie fotosyntezy C4, trawy, tropikalne, kukurydza, sorgo.
A.brasilense(1978)- w stosunku do roślin o typie fotosyntezy C3-pszenica, żyto, owies, jęczmień.
A.azomonas(1983)
A.halopraeferens(1987)
Kształty (przecinek, litera S, spirala)
-G-
-szerokość 1µm
-nie tworzą śluzu
-są urzęsione
-optymalna temp. 35°C
-optymalny odczyn obojętny
10kg N2*ha-1 w klimacie tropikalnym
1-4 kg N2*ha-1 w klimacie umiarkowanym
Azomonas
A.argilis-10-20mg N2 na 1g glukozy
A.macrocytogenes 15-16mg N2 dobrze rozwijają się w glebach o odczynie kwaśnym
Beijrinckia-żyją w glebach tropikalnych, rozwijają się w glebach kwaśnych (B.indica, B. mobili, B.derxi)
Clostridium-w warunkach beztlenowych najaktywniej wiąże azot, występuje powszechnie w naszych glebach, liczebność w 1g gleby, może wynosić 100 tyś komórek.
C.pasterianum 2-3mg N2/1g glukozy
C.butyricum, C.acetobutyricum
Etapy efektywnej symbiozy
1.Przedinfekcyjny
-namnarzanie się bakterii na powierzchni korzenia
-przyłączenie bakterii do powierzchni korzenia
-rozgałęzienie się włośników korzeniowych
-skręcenie się włośników
2.Infekcja i tworzenie się brodawki
-powstawanie nici infekcyjnej
-rozwój poliploidalnej tkanki merystematycznej z jednoczesnym rozwojem i różnicowaniem się brodawki
-uwalnianie bakterii z nici infekcyjnej
-wewnątrzkomórkowe namnażanie się bakterii i powstawanie form bakteroidalnych
3.Funkcjonowanie brodawki
-redukcja N2 do NH3
-komplementarne funkcje biochemiczne i fizjologiczne
-utrwalanie się funkcjonowania brodawki(nitrogenaza)
N2+8flavodoxin+8H++16MgATP+18H2O2NH4+2OH+8flavodoxin+16MgADP+16H2PO4+H2
PODZIAŁ BAKTERII SIARKOWYCH:
-bezbarwne nitkowate, -bezbarwne nienitkowate -barwne nienitkowate.
BEZBARWNE NITKOWATE (siarkowodorowe)
-występują w wodach i bagnach
-rodzaj Beggiatoa, Thiotrix
wśród rodzaju Beggiatoa wyróżnia się gat: Beggiatoa alba o gr nitek 2,5-5um, Beggiatoa arachnoidea - 5-15um, Beggiatoa gigantea - 25-55um, Beggiatoaminima - 1um
-rodz Beggiatoa tworzy dł wielokom nici wolnopływające w środowisku wodnym. Mogą one także przemieszczać się po stałych przedmiotach ruchem pełzającym.
-rodz Thiotrix prowadzi życie osiadłe
- bakterie te utleniają siarkowodór do siarki, którą odkładają w swoich kom w postaci półpłynnych kropli
-aby pobrać 1 drobinkę węgla z CO2 muszą utlenić 8-19 drobin siarki tak więc stosunek S:C wynosi 8-19:1
BEZBARWNE NIENITKOWATE i NITKOWATE (Bakt tlenowe)
-wyst w błotach i glebie
-pałeczki
-utleniają wolną siarkę, siarkowodór i tiosiarczany
-są to gat:
-Thiobacillus denieryficans (powoduje straty azotu do atmosfery)
-T. thiooxidans (optymalne pH 2-5, bezwzględnie tlenowy, ruchliwy)
-T. thioparus (rośnie najlepiej w temp 25-30C, opt pH 5-8
BARWNE
-ze wzgl na zaw w kom barwników, dzielimy je na:
-purpurowe (Chromatium okeni, Thiocapsa roseopersicina, Lampracystis roseporsicina
-zielona (Clathrochloris, Pelodictyon agregatum, Chlorobium limicola)
BAKTERIE REDUKUJĄCE MIN ZW SIARKI
-Pesulfovibrio desulfuricans
-redukcja siarczanów odbywa się w warunkach beztlenowych w glebach zalewowych
-pH powyżej 5,5
-źródłem węgla dla tej bakterii są różne węglowodany, alkohole i kw org
KRĄŻENIE ŻELAZA
Nitkowate
Leptotrix, Crenothrix(długie nitki otoczone pochewką śluzową)
Rozmnażanie:
-przez pływki
-kom. Przetrwalnikowe
Nienitkowate
Galionella - wydzielają dużo śluzu w postaci wstążek którymi przytwierdzają się do podłoża - sluz wysycony nadtlenkiem Fe
Bakterie redukujące Fe - organotrofy
-Escherichia
-Bacillus
Bakterie wiązące wolny azot - grzyby mikoryzowe
KRĄŻENIE POTASU
Na uruchomienie potasu rodzimego wpływają:
- Drobnoustroje produkujące: kw.węglowy i kw.org.
- Bakterie krzemionkowe: Bacillus silceus
-Bakterie siarkowe (kw.siarkowy rozpuszcza minerały):
- Aspergillus niger: wykorzystuje K z minerałów
Al2O3K2O*6SiO2+Ca(HCO3)2 =
Glinokrzemian potasowy
= 2KHCO3 + Al2O3*CaO*6SiO2
Glinokrzmian wapniowy
-Bakterie zawierają 2% K w s.m mogą konkurować z roślinami
-Grzyby zawierają 0,1% K w s.m
MIKORYZA- jest zjawiskiem symbiozy pomiędzy żywymi komórkami korzeni a niepatogenicznymi wysoko wyspecjalizowanymi grzybami zasiedlającymi glebę
Franciszek Kamieński- odkrył zjawisko mikoryzy
Występowanie mikoryz:
-Pierwsze rośliny lądowe (450-500mnl lat ) wywodzą się od produktów tworzących układy symbiotyczne VAM
-Ponad 80% roślin pozostaje w symbiozie z grzybami, wyjątkiem są rosliny krzyżowe
Mikoryzę tworzą :-drzewa-krzewy-kwiaty-zborza-ziemniaki
Mikoryzę możemy podzielić na dwie grupy:
- Endomikoryza (wewnętrzna)- Ektomikoryza (zewnętrzna)
MIKROFLORA KOMPOSTÓW
Kompost- nawóz o wartości nawozowej zbliżonej do obornika, szybko karmiący rośliny, organiczno- mineralny zawiera więcej niż obornik soli mineralnych.
Do kompostowania nadają się- wszelkiego rodzaju odpadki organiczne:
Resztki owoców, warzyw, kwiatów
Odpady kuchenne, resztki jedzenia, obierki z ziemniaków,
Zużyte torebki herbat ekspresowych,
Odpady z hodowli organicznej,
Liście, trawy,
Po rozdrobnieniu gałęzie drzew i krzewów,
W ograniczonych ilościach odpady z owoców cytrusowych (mogą zakwaszać)
Po rozdrobnieniu także papier,
Nie nadaje się do kompostowania-
Wszystkie tworzywa sztuczne
Opakowania foliowe, tkaniny syntetyczne
Styropian, szkoło, guma,
Granulat używany do wchłaniania odchodów kotów,
Odchody zwierząt domowych,
Kompostowanie- jest sposobem aktywizacji i przyspieszania naturalnych procesów rozkładu materii organicznej w przyrodzie poprzez zapewnienie optymalnych warunków realizacji procesów na wydzielonej do tego niewielkiej powierzchni terenu.
Warunki procesu:
- wilgotność masy kompostowej od 40 do 70% (optimum 50 %)
- pH od 4,5 do 9,5
- odpowiedni stosunek C:N od 15 : 1 do 30 : 1
- napowietrzenie
Mikroflora obornika-obornik jest to mieszanina odchodów zwierząt i ściółki, która poddana jest procesowi dojrzewania pod wpływem działalności różnych grup drobnoustrojów
Źródła mikroflory obornika:
- zespoły mikroorganizmów pochodzenia jelitowego
- drobnoustroje bytujące w ściółce
Mikroflora obornika- w 1g treści pokarmowej jelit znajduje się do kilkudziesięciu mld. Kom. Dominują:
- Ruminococcus flarefaciens
- Ruminococcus albus
- Clostridium
- Bacillus
- Escherichia coli
- Bakterie fermentacji mlekowej
- Bakterie fermentacji masłowej
- Bakterie chorobotwórcze
Mikroflora gnojówki i gnojowicy:
- bakterie mocznikowe
- Pseudomonas fluorescens
- Proteus vulgaris
- E.coli
- Azotobacter
Osad czynny
-jest biocenozą heterotroficzną, w której procesy rozkładu materii dominują nad procesami syntezy
-ma strukturę luźną, gąbczastą, złożoną z drobnych kłaczkowatych utworów o różnym kształcie
-kłaczki pozostawiane w bezruchu łatwo sedymentują i umożliwiają w ten sposób oddzielenie biomasy osadu czynnego od ścieków
-oprócz bakterii w skład osadu czynnego wchodzą również grzyby wodne, glony niektóre pierwotniaki , czasami wrotki, nicienie i larwy owadów
Pierwsze prace nad osadem czynnym sięgają 1883r jednak dopiero w 1911 Clark i de Gage pierwsi uzyskali osad czynny, a w 1912r Flower ze swoimi współpracownikami opracowali sposób oczyszczania ścieków osadem czynnym.
Zastosowanie probiotyków i prebiotyków
Probiotyki- produkty lub preparaty żywnościowe zawierające pojedyncze lub mieszane kultury żywych mikroorganizmów, które podane człowiekowi lub zwierzęciu w odpowiednich ilościach wywierają korzystny wpływ na ich zdrowie.
Określenie prebiotyk jest zastrzeżone do produktów lub preparatów, które spełniają następujące kryteria:
- zawierające żywe kultury mikroorganizmów
- poprawiają stan zdrowia człowieka i zwierząt
-wywierają korzystny efekt w jamie ustnej bądź w przewodzie pokarmowym ( podawane jako dodatki do żywnośći lub preparaty farmaceutyczne) w górnych drogach oddechowych(stosowane w postaci aerozoli) lub w przewodzie moczowo płciowym.
Jako probiotyki są wykorzystywane najczęściej bakterie wyizolowane z przewodu pokarmowego człowieka należące do rodzaju lactococcus i bifidobacterium
Głównie wykorzystywane są szczepy:
- bifidobacterium bifidum
- bifidobacterium infantis
- lactobacillus acidophilus
- lactobacillus casei
Jest to naturalna mikroflora bytująca w przewodzie pokarmowym, gdzie osiąga liczebność 1014 w 1g.