3 Nowotwory złośliwe – czynniki ryzyka i profilaktyka, pracownia zabiegów higienicznych, wykłady semestr II(1)

Pobierz cały dokument 348.doc Rozmiar 54 KB

Fragment dokumentu:

Zdrowie publiczne semestr II

Temat 3: Nowotwory złośliwe - czynniki ryzyka i profilaktyka.

Proces rakotwórczy - fazy rozwoju:

I faza - inicjacja - zmiana (mutacja) w części łańcucha DNA aparatu genetycznego komórki. Ta część łańcucha DNA może być „wycięta” przez „system naprawczy” organizmu, który zależy od prawidłowej ilości witamin i niektórych pierwiastków oraz odpowiedniej ilości pełnowartościowego białka.

II faza - promocja - powstanie dwóch nieprawidłowych komórek z komórki, która przeszła fazę inicjacji. Przetrwanie w organizmie i dalszy rozwój tych komórek zależy głównie od systemów immunologicznych.

III faza - progresja - niepohamowane i niekontrolowane mnożenie się komórek i tworzenie się nowotworu złośliwego.

Czynniki rakotwórcze:

- niewłaściwa dieta 50-20 %

- palenie tytoniu 31-29 %

- infekcje (wirusowe, bakteryjne, pasożytnicze) 20-10 %

- hormony rozrodcze 20-10 %

- promieniowanie UV, jonizujące, magnetyczne, elektromagnetyczne 7-5 %

- alkohol 6-4 %

- zanieczyszczenie powietrza 5-1 %

- ryzyko zawodowe 4-2 %

- brak aktywności fizycznej 2-1 %

- leki i produkty przemysłowe ‹ 1 %

Czynniki ryzyka
wewnętrzne	zewnętrzne
genetyczne	fizyczne, np. promieniowanie
hormonalne	chemiczne, np. zawodowe
immunologiczne	biologiczne, np. zakażenie, infekcje

Profilaktyka nowotworów złośliwych

1. Profilaktyka pierwotna:

• zwalczanie palenia tytoniu

• zmiana sposobu odżywiania się, np. ograniczenie spożycia tłuszczów nasyconych,

• zwiększenie spożycia antyutleniaczy

• zmniejszenie ryzyka środowiskowego (m.in. zawodowego)

• rezygnacja z picia mocnych alkoholi w dużych ilościach

2. Profilaktyka wtórna:

badania przesiewowe

• w kierunku raka piersi i szyjki macicy - mammografia, usg piersi, cytologia

• w kierunku raka jelita grubego - badanie per rectum, badanie na krew utajoną w kale - signoidoskopia, kolonoskopia

• w kierunku raka gruczołu krokowego badanie per rectum, badanie PSA we krwi, usg transrektalne

genetyczne badania przesiewowe (wykrycie nosicielstwa uszkodzonych genów

Nowotwory złośliwe są drugą, co do częstości, przyczyną zgonów w krajach rozwiniętych, gdzie stanowią 20 % lub więcej przyczyn zgonów/

Leki a nowotwory

Pobierz cały dokument 348.doc rozmiar 54 KB