Petrarka -Sonet 90. "Przewodnim tematem sonetów do Laury jest miłość podmiotu lirycznego. Jego głęboko analizowane uczucia oraz przeżycia im towarzyszące. Podmiot opisuje piękny wyglad Laury. Ukazuje jej wręcz wyidealizowane zachowanie i mowę. Chociaż darzy ją ogromną miłością obecne w drugiej strofie pytania retoryczne ukazują jego niepewność. Zdanie ostatnie jest metaforą. Podmiot liryczny mówi, że nie może zapomnieć o swojej ukochanej. Piękny, liryczny, szczegółowy opis wyglądu ukochanej Laury. Jej włosy - złociste, rozpuszczone, spływające kaskadą loków - odbijały światło słońca. Z twarzy można było odczytać współczucie (ale czy na pewno?- zastanawia się poeta)Postać ukochanej przypominała anielską istotę.

J.Kochanowski.okr..stud.ipodr,:Kraków,Padwa,Francja,Rzym,(elegie,fraszki)okr.dworski(możnowł.Tarnowskich,

Tęnczyńskich,Bisk.Krakowski,Padniewskiego,(sekr, Zygm.August.) (fraszki biesiadne i miłosne ,pieśni patriotyczne poematy)okr.Czarnoleski-śmierć córek Urszuli i Hanny . 1530/1532 -1584+ Lublin- zawał.Pieśń XXV,,Czego chcesz od nas Panie `- pieśń pochwalna hymn poeta dziękuje za stworzenie świata pory roku,niebo- widać wpływ humanizmu renesa( harmonia z naturą)Apostrofa - zwrot do bóstwa na początku utworu .Pieśń IX ,, nie porzucaj nadzieje `'- nigdy nie wolno porzucać nadzieii raz jest lepiej a raz gorzej , zawiera słowa otuchy a także przestrogę ,i o walce szczęścia i smutku..Pieśń o sobótce świętojańskiej - wiersz symboliczny 15 wzrotek - przedstawia panna XII obraz wsi Człowiek prowadzi spokojne ,uczciwe życie ,cieszy się plonami swej pracy . Sielanka - utwór przedst.w sposób optymistyczny,wesoły,wyidealizowane uroki życia - starożytnośc początek .Serce roście : stopniały lody,urosły zboża ,liście ( wiosna )Człowiek ma czyste sumienie .Pieśń Niezwykłym i nie lada piórem opatrzony - nieśmiertelność doskonałego poety. Horacjanizm : stoicyzm ,refleksyjność, ,połaczenie filoz.stoickiej i epikurejskiej , prostota stylistyczna klasyczna .

Tren X wyraża tęsknotę Kochanowskiego za Urszulką oraz przemyślenia poety na temat życia po śmierci. Podmiot liryczny zastanawia się, gdzie znajduję się jego córka po śmierci. : niebo, między aniołkami, w raju, na szczęśliwych wyspach

Tren XIX wyraża ukojenie bólu i pogodzenie się z losem. Kochanowski pisze, iż czasy leczy rany i dawne wydarzenia odchodzą w zapomnienie, a zastępują nie nowe, weselsze bądź nie. Podmiot liryczny twierdzi, iż człowiek rozsądny nie ogląda się za siebie lecz patrzy w przeszłość i wszystko znosi. Utwór zawiera również nawiązanie do głównego hasła humanizmu: jestem człowiekiem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce. TREN V mówi o córce -Urszuli, która zmarła jak była bardzo młoda. 
Śmierć Urszulki przyrównana jest tutaj do niewyrośniętego drzewka oliwnego,. Podkreślenie delikatności, wątłości dziecka. W trenie widoczna jest miłość rodziców do dziecka. Uwidacznia się tu także sytuacja śmierci dziewczynki na oczach rodziców. Co jest straszną tragedia dla nich.

Akcja - średniowieczna Szkocja. Makbet, jeden wojowników króla Duncana, wraz z Bankiem, spotyka trzy wiedźmy. które przepowiadają mu, że zostanie królem, a Banko będzie ojcem królów.Makbet niedługo awansuje, zostaje tanem Kawdoru bohater coraz poważniej myśli o objęciu tronu. Zwierza się swojej żonie, a Lady Makbet namawia go do popełnienia zbrodni na prawowitym władcy. Jest to tym łatwiejsze, że po wygranej bitwie, Duncan gości w zamku Makbeta - Inverness. Tam król ginie z ręki Makbeta, który przygotowuje zbrodnię wraz z żoną. Potem, po ucieczce królewskich synów za granicę w obawie o życie, Makbet podejmuje władzę. Wkracza na drogę zbrodni - musi zabić Banka w obawie, by nie rozeszła się wieść o ich spotkaniu z czarownicami i przepowiedni. Na jego polecenie ginie też Lady Makduf i jej synek, bo w ten sposób Makbet chce się zemścić na zwolenniku prawowitego następcy tronu, Makdufie. Makbet jeszcze raz odwiedza czarownice,. Wciąż odczuwa wyrzuty sumienia, nie może zaznać spokoju. Podobnie Lady Makbet, która popada w obłęd i popełnia samobójstwo. Po pokrętnej wróżbie czarownic Makbet wraca do swojej królewskiej siedziby w zamku Dunzynan. Sprzymierzone przeciw tyranowi wojska już otaczają zamek. Bohater ginie w pojedynku z Makdufem. Cechy dramatu szekspirowskiego : zerwanie z zasadą trzech jedności klasycznej , zerwanie z zasadą decorum i zasadą jedności estetyki - sceny komiczne przeplatają się z tragicznymi , język postaci jest zindywidualizowany , bohaterowie często używają zwrotów codziennych , potocznych , czasem wulgaryzmów ; występują postaci i wydarzenia nierealne , fantastyczne np. czarownice ; występuje obecność scen zbiorowych Okrutny mąż - Zdrada przyjaciela przez pokochanie żony. Wilhelm z Cabestanh planuje zemste. Zabicie przyjaciela w drodze do zamku.Sporządzenie serca na kolacje dla żony . Podanie jej serca a także powiedzenie skąd pochodzi.Smierć żony i pochówek kochanków .

Nazwa epoki rensans pochodzi z języka francuskiego od słowa „renaissance” co oznacza odrodzenie renesans rozpoczął się w XV - Włochy; trwał on do początku XVI .Polska początek XVw koniec schyłek XVI i XVIIw Głównym prądem epoki był humanizm. Hasło humanistów brzmiało „Jestem człowiekiem i nic co ludzkie nie jest mi obce”. Te słowa starożytnego poety Terencjusza oddają treść słowa humanizm (homo-człowiek, huminus-ludzki, humanitas - człowieczeństwo). Założeniami humanizmu były : a) zwrot do antyku-na nowo odkryto wspaniałość sztuki starożytnej. b) kult wiedzy i nauki - wzorem prawdziwego humanisty stał się człowiek wykształcony, uczony. c) kult piękna - człowiek renesansu odkrył wartość życia ziemskiego. Zrozumiał że radość przyjemność niekoniecznie muszą być źródłem grzechu. d) pęd do sławy - najwyższą wartością humanisty była pośmiertna sława. Twórczość renesansowa przestała być anonimowa. W malarstwie pojawiają się nowe pojęcia jak perspektywa ,czyste barwy i kontrast. W rzeźbiarstwie i malarstwie zaczęto pokazywać ludzkie ciało - pokazywanie rzeczywistości i natury . W architekturze stosowane są wzorce rzymskie - budowle klasyczne .

Humanizm to ruch filozoficzny, kulturalny i moralny powstały w XV wieku we Włoszech, a zarysowujący się już w XIV wieku i wielu aspektach kultury średniowiecznej, zmierzający do odrodzenia znajomości literatury i języków klasycznych. humanista znawca kultury antycznej, gr. i rz.; znawca nauk liryka miłosna - wyraża uczucia miłosne

Żywot człowieka Poczciwego W dziele tym ukazany jest szlachecko-ziemiański ideał życia ludzkiego. U źródeł humanistycznej refleksji Reja leży silne przekonanie o głębokim związku człowieka z naturą, z przyrodą. Życie ludzkie w utworze renesansowego poety zostaje przedstawione adekwatnie do cyklu roku przyrodniczego: od wiosny - dzieciństwa po jesień - starość.Rejowy "człowiek poczciwy" to szlachcic, ziemianin, gospodarz, mąż i ojciec, to człowiek układający swe życie w zgodzie z prawami natury, dyktowanymi przez rozum i sumienie. Rejowa humanistyczna wizja osoby ludzkiej, żyjącej w zgodzie z naturą, jej uniwersalnymi prawami, przyrodą, jej biologicznym cyklem będzie wielokrotnie w polskiej literaturze powracała.

. Fraszka, krótki utwór wierszowany, liryczny lub satyryczny, często oparty na anegdocie. Pieśń to gatunek literacki poezji lirycznej, o genezie związanej z obrzędami i muzyką ,od której stopniowo się uwolnił, stając się samodzielną formą wyrazu.

Nowela  - utwór niewielkich rozmiarów, pisany prozą, charakteryzujący się  dziwyraźnie zarysowaną i sprawnie skrojoną akcją główną, mocno udramatyzowaną, która zmierza do punktu kulminacyjnego, a następnie do puenty Tren-utwór liryczny o charakterze żałobnym, wywodzący się ze starogreckiej poezji funeralnej, blisko spokrewniony z elegią, a także epicedium; ważny element struktury tragedii greckiej; odmiana pieśni lamentacyjnej

Jan Kochanowski.okr..stud.ipodr,:Kraków,Padwa,Francja,Rzym,(elegie,fraszki)okr.dworski(możnowł.Tarnowskich,

Tęnczyńskich,Bisk.Krakowski,Padniewskiego,(sekr, Zygm.August.) (fraszki biesiadne i miłosne ,pieśni patriotyczne poematy)okr.Czarnoleski-śmierć córek Urszuli i Hanny . 1530/1532 -1584+ Lublin- zawał.Pieśń XXV,,Czego chcesz od nas Panie `- pieśń pochwalna hymn poeta dziękuje za stworzenie świata pory roku,niebo- widać wpływ humanizmu renesa( harmonia z naturą)Apostrofa - zwrot do bóstwa na początku utworu .Pieśń IX ,, nie porzucaj nadzieje `'- nigdy nie wolno porzucać nadzieii raz jest lepiej a raz gorzej , zawiera słowa otuchy a także przestrogę ,i o walce szczęścia i smutku..Pieśń o sobótce świętojańskiej - wiersz symboliczny 15 wzrotek - przedstawia panna XII obraz wsi Człowiek prowadzi spokojne ,uczciwe życie ,cieszy się plonami swej pracy . Sielanka - utwór przedst.w sposób optymistyczny,wesoły,wyidealizowane uroki życia - starożytnośc początek .Serce roście : stopniały lody,urosły zboża ,liście ( wiosna )Człowiek ma czyste sumienie .Pieśń Niezwykłym i nie lada piórem opatrzony - nieśmiertelność doskonałego poety. Horacjanizm : stoicyzm ,refleksyjność, ,połaczenie filoz.stoickiej i epikurejskiej , prostota stylistyczna klasyczna .Tren X wyraża tęsknotę Kochanowskiego za Urszulką oraz przemyślenia poety na temat życia po śmierci. Podmiot liryczny zastanawia się, gdzie znajduję się jego córka po śmierci. : niebo, między aniołkami, w raju, na szczęśliwych wyspach Tren XIX wyraża ukojenie bólu i pogodzenie się z losem. Kochanowski pisze, iż czasy leczy rany i dawne wydarzenia odchodzą w zapomnienie, a zastępują nie nowe, weselsze bądź nie. Podmiot liryczny twierdzi, iż człowiek rozsądny nie ogląda się za siebie lecz patrzy w przeszłość i wszystko znosi. Utwór zawiera również nawiązanie do głównego hasła humanizmu: jestem człowiekiem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce. TREN V mówi o córce -Urszuli, która zmarła jak była bardzo młoda. 
Śmierć Urszulki przyrównana jest tutaj do niewyrośniętego drzewka oliwnego,. Podkreślenie delikatności, wątłości dziecka. W trenie widoczna jest miłość rodziców do dziecka. Uwidacznia się tu także sytuacja śmierci dziewczynki na oczach rodziców. Co jest straszną tragedia dla nich. Nowela  - utwór niewielkich rozmiarów, pisany prozą, charakteryzujący się  dziwyraźnie zarysowaną i sprawnie skrojoną akcją główną, mocno udramatyzowaną, która zmierza do punktu kulminacyjnego, a następnie do puenty Tren-utwór liryczny o charakterze żałobnym, wywodzący się ze starogreckiej poezji funeralnej, blisko spokrewniony z elegią, a także epicedium; ważny element struktury tragedii greckiej; odmiana pieśni lamentacyjnej

Akcja - średniowieczna Szkocja. Makbet, jeden wojowników króla Duncana, wraz z Bankiem, spotyka trzy wiedźmy. które przepowiadają mu, że zostanie królem, a Banko będzie ojcem królów.Makbet niedługo awansuje, zostaje tanem Kawdoru bohater coraz poważniej myśli o objęciu tronu. Zwierza się swojej żonie, a Lady Makbet namawia go do popełnienia zbrodni na prawowitym władcy. Jest to tym łatwiejsze, że po wygranej bitwie, Duncan gości w zamku Makbeta - Inverness. Tam król ginie z ręki Makbeta, który przygotowuje zbrodnię wraz z żoną. Potem, po ucieczce królewskich synów za granicę w obawie o życie, Makbet podejmuje władzę. Wkracza na drogę zbrodni - musi zabić Banka w obawie, by nie rozeszła się wieść o ich spotkaniu z czarownicami i przepowiedni. Na jego polecenie ginie też Lady Makduf i jej synek, bo w ten sposób Makbet chce się zemścić na zwolenniku prawowitego następcy tronu, Makdufie. Makbet jeszcze raz odwiedza czarownice,. Wciąż odczuwa wyrzuty sumienia, nie może zaznać spokoju. Podobnie Lady Makbet, która popada w obłęd i popełnia samobójstwo. Po pokrętnej wróżbie czarownic Makbet wraca do swojej królewskiej siedziby w zamku Dunzynan. Sprzymierzone przeciw tyranowi wojska już otaczają zamek. Bohater ginie w pojedynku z Makdufem. Cechy dramatu szekspirowskiego : zerwanie z zasadą trzech jedności klasycznej , zerwanie z zasadą decorum i zasadą jedności estetyki - sceny komiczne przeplatają się z tragicznymi , język postaci jest zindywidualizowany , bohaterowie często używają zwrotów codziennych , potocznych , czasem wulgaryzmów ; występują postaci i wydarzenia nierealne , fantastyczne np. czarownice ; występuje obecność scen zbiorowych Okrutny mąż - Zdrada przyjaciela przez pokochanie żony. Wilhelm z Cabestanh planuje zemste. Zabicie przyjaciela w drodze do zamku.Sporządzenie serca na kolacje dla żony . Podanie jej serca a także powiedzenie skąd pochodzi.Smierć żony i pochówek kochanków .

Petrarka -Sonet 90. "Przewodnim tematem sonetów do Laury jest miłość podmiotu lirycznego. Jego głęboko analizowane uczucia oraz przeżycia im towarzyszące. Podmiot opisuje piękny wyglad Laury. Ukazuje jej wręcz wyidealizowane zachowanie i mowę. Chociaż darzy ją ogromną miłością obecne w drugiej strofie pytania retoryczne ukazują jego niepewność. Zdanie ostatnie jest metaforą. Podmiot liryczny mówi, że nie może zapomnieć o swojej ukochanej. Piękny, liryczny, szczegółowy opis wyglądu ukochanej Laury. Jej włosy - złociste, rozpuszczone, spływające kaskadą loków - odbijały światło słońca. Z twarzy można było odczytać współczucie (ale czy na pewno?- zastanawia się poeta)Postać ukochanej przypominała anielską istotę.

Nazwa epoki rensans pochodzi z języka francuskiego od słowa „renaissance” co oznacza odrodzenie renesans rozpoczął się w XV - Włochy; trwał on do początku XVI .Polska początek XVw koniec schyłek XVI i XVIIw Głównym prądem epoki był humanizm. Hasło humanistów brzmiało „Jestem człowiekiem i nic co ludzkie nie jest mi obce”. Te słowa starożytnego poety Terencjusza oddają treść słowa humanizm (homo-człowiek, huminus-ludzki, humanitas - człowieczeństwo). Założeniami humanizmu były : a) zwrot do antyku-na nowo odkryto wspaniałość sztuki starożytnej. b) kult wiedzy i nauki - wzorem prawdziwego humanisty stał się człowiek wykształcony, uczony. c) kult piękna - człowiek renesansu odkrył wartość życia ziemskiego. Zrozumiał że radość przyjemność niekoniecznie muszą być źródłem grzechu. d) pęd do sławy - najwyższą wartością humanisty była pośmiertna sława. Twórczość renesansowa przestała być anonimowa. W malarstwie pojawiają się nowe pojęcia jak perspektywa ,czyste barwy i kontrast. W rzeźbiarstwie i malarstwie zaczęto pokazywać ludzkie ciało - pokazywanie rzeczywistości i natury . W architekturze stosowane są wzorce rzymskie - budowle klasyczne .Humanizm to ruch filozoficzny, kulturalny i moralny powstały w XV wieku we Włoszech, a zarysowujący się już w XIV wieku i wielu aspektach kultury średniowiecznej, zmierzający do odrodzenia znajomości literatury i języków klasycznych. humanista znawca kultury antycznej, gr. i rz.; znawca nauk liryka miłosna - wyraża uczucia miłosne Żywot człowieka Poczciwego W dziele tym ukazany jest szlachecko-ziemiański ideał życia ludzkiego. U źródeł humanistycznej refleksji Reja leży silne przekonanie o głębokim związku człowieka z naturą, z przyrodą. Życie ludzkie w utworze renesansowego poety zostaje przedstawione adekwatnie do cyklu roku przyrodniczego: od wiosny - dzieciństwa po jesień - starość. Rejowy "człowiek poczciwy" to szlachcic, ziemianin, gospodarz, mąż i ojciec, to człowiek układający swe życie w zgodzie z prawami natury, dyktowanymi przez rozum i sumienie. Rejowa humanistyczna wizja osoby ludzkiej, żyjącej w zgodzie z naturą, jej uniwersalnymi prawami, przyrodą, jej biologicznym cyklem będzie wielokrotnie w polskiej literaturze powracała.

Fraszka, krótki utwór wierszowany, liryczny lub satyryczny, często oparty na anegdocie. Pieśń to gatunek literacki poezji lirycznej, o genezie związanej z obrzędami i muzyką ,od której stopniowo się uwolnił, stając się samodzielną formą wyrazu.

---