8. Nauczanie ortografii

E. Polański, Komputer - panaceum na ortograficzne kłopoty uczniów?, „Polonistyka” 2009, z. 4.

1. Autor przeprowadził badania w różnych środowiskach. Uczniowie mówią, że słowniki to przeżytek, a nauka ortografii jest stratą czasu. Interpunkcja to ich zdaniem zbiór zupełnie nieistotnych ozdobników, które zajmują miejsce w elektronicznej korespondencji, opóźniają czytanie i nie mają wpływu na rozumienie tekstu. Nauczyciele z kolei uważają, że komputer fatalnie wpływa nie tylko na ortografię, ale i na kaligrafię uczniów.

2. Wpływ Internetu: zachęca do samodzielnego pisania (poprzez fora dyskusyjne, portale), ale i rozregulowuje poprawne nawyki przez spotykane wszędzie błędy.

3. Niektóry uczniowie i nauczyciele szkół technicznych żądają uproszczenia języka, usunięcia znaków diakrytycznych. Zadaniem nauczyciela jest udowodnienie, że są one niezbędne: o ile wyrazy typu żadne / żądne da się rozróżnić, nawet po usunięciu ogonka, na podstawie kontekstu, o tyle zdania typu Zgadzam się, więc zwołam / Zgadzam się, wiec zdołam zleją się w jedno.

4. Proponuje się także ustalenie jednego znaku graficznego dla u, z i h. Znowu należy pokazać niebezpieczne przykłady: fatalny wrzód / fatalny wrzut, są to homonimy, ale o jakże odmiennym znaczeniu. :)

5. Badani twierdzą, że komputer nie poprawia małej, zbędnej grupy wyrazów, np. gżegżółka. Autor artykułu uważa, że ta grupa jest bardzo duża. Np. komputer nie rozpoznaje kontekstu, nie wskaże, kiedy napisać nienażarty, a kiedy nie na żarty.

6. Czasem komputer podkreśla poprawne, nieznane mu wyrazy, np. półkownik (film, który w PRL-u został odłożony "na półkę" ze względu na cenzurę).

7. Komputer nie radzi sobie z homonimami.

8. Istotność interpunkcji: przecinek jest ważny nawet w prawie karnym, stąd spory o interpretacje przepisów. Wprowadza istotne znaczenia w poezji. Zmienia sens zdań. Komputer jest w przypadku interpunkcji bezrefleksyjny, wstawi przecinek przed każdym że, np. w wyrażeniu mimo że.

9. Uczniowie twierdzą, że moda na ortografię minie. :D Spędzając mnóstwo czasu w Internecie wnioskują, że skoro inni tak tragicznie piszą, to z nimi jeszcze nie jest tak źle, przez co tracą motywację do nauki.

10. Na końcu autor stwierdza, że Internet jest potęgą, może stworzyć własne zasady ortograficzne, nie da się powstrzymać tego procesu, trzeba go mieć na uwadze w pracy dydaktycznej.

---