Znaczenie choroby dla pacjenta
Choroba traktowana jako przeszkoda
Choroba jako nieodwracalna strata ( doszło do uszkodzenia narządów ) mogą być tendencje samobójcze wymagają psychoterapii
choroba jako ulga
choroba jako korzyść
choroba jako wartość
Reakcja emocjonalna na chorobę
- strach tym silniejszy im ma mniej informacji o chorobie
- apatia bierność
- faza przygnębienia , rezygnacja
- lęk
Strach - jest zagrożenie realne
Lęk- wyobrażeniowe
Lęk z chorobą kiedy mało jest wiadomości, a pacjent sobie wyobraża co może być
Osoby lękowe są spięte
- gniew ( flustracja)
- przygnębienie
- nastrój wyrównany
- nastrój podwyższony ( w stwardnieniu rozsianym, w miażdżycy naczyń wieńcowych)
Sposoby zmagania się z chorobą
( doping styles)
walka ( choroba jest przeszkoda)
rezygnacja
przeciwstawianie się chorobie ( walczy ale ma okres załamania)
Zaburzenia reaktywne
- mogą być zaburzenia depresyjne
- zaburzenia świadomości ( krótkookresowe)
- liczne objawy wegetatywne dodatkowe np. zaburzenia snu , przerywanego, trudności z zaśnięciem
- zaburzenia apetytu
Sposoby przekazywania informacji pacjenta
Choroba zmienia linię życia człowieka
Niekorzystne następstwa niewiedzy
- chory szukałby informacji u innych źródeł nie zawsze kompetentnych
- chory straciłby wiatę w lekarza np. w stanach średniocięzkich chory myślałby że lekarz zataja prawdę bo jest ciężka
- u pacjenta powstałoby zagrożenie dla poczucia własnej wartości
Dobrze podawana informacja zmniejsza stres psychiczny
I styl ( radzenie z informacją ) monitoring , czujne obserwowania wykazywanie gotowości do poszukiwania, gromadzenia informacji, ludzie z niską tolerancją ryzyka i niepewnośći
II wytłumianie ostrzeżeń - blunting, wypierania ze świadomości niekorzystnych informacji, charakterystyczne dla ludzi z wyższą tolerancją ryzyka i niepewnośći
Jak poziom informacji wpływa na stres?
Im więcej informacji tym mniejszy niepokój . Z badań wynika, że najwłaściwszym sposobem udzielenia informacji jest dostosowanie do indywidualnego stylu radzenia sobie
Dostosowanie lekarza indywidualnie do pacjenta obniża lęk
Wybór czasu, forma słowna - jakie słowa są używane
Informacja powinna być podana etapami
I staramy się pacjenta w rzeczowy sposób na to, że ta informacja nie będzie dobra ale również dać mu nadzieję
II udzielanie pomocy w stawieniu czoła pacjenta niepomyślnej informacji ( zmienia się hierarchia wartości)
III udzielanie pomocy w zaplanowaniu dalszego życia ( postępowanie lecznicze)
Młodzi lekarze za dużo dają informacji, powinny być krótkie, rzeczowe, zwięzłe informacje
Błędy lekarzy w przekazywaniu informacji
- zasypywanie pacjentów nadmiarem szczegółów medycznych
- wielomówność
- wykonywanie nieuzasadnionych badań dodatkowych
- wysyłanie do innych specjalistów
- oskarżanie pacjenta
- uniemożliwianie pacjentowi odreagowanie złej wiadomości
- stwarzanych nierealnych nadziei
- minimalizowanie negatywnych aspektów choroby
Problemy nowotworowe pacjenta nowotworowego
Poprawa rokowania zw. Z wcześniejszą wykrywalnością ( aparatura, postęp techniczny)
Rozpowszechnianie się informacji na temat w społeczeństwie
Dwie kategorie ludzi, którzy nie chorują a boją się:
osoby które się za dużo naczytały ( wziął to do siebie )
- tacy którzy ukrywają swoje obawy , głośno o tym nie mówią
- nie chorują z kancerofobią, chodzą po lekarzach z medycyny somatycznej ale tak naprawdę wymagają psychoterapii
Desensytyzacja - odwrażliwianie
Stopniowanie bodźców w miarę postępu w psychoterapii
Pacjent z rakiem - info o chor. Zależy od:
dotychczasowe jego doświadczenia życiowe i jego osobowość, odporność/mąż-żona/
rokowanie zw. Z daną formą nowotworu rokowanie lepsze mówimy więcej, rokowanie negatywne mniej, informacja powinna być podana pozytywnie optymi.
umiejscowienie zmian patologicznych / wew. Org, rak krtani /
problemy praktyczne ( sprawy ekonomiczne, spadki, religii, dnia codziennego)
Sposób przedstawienia informacji
- stopniowe przestawienia faktów/chor,wolno postęp. i kiedy jest czas procedur
- podkreślanie pomyślnych aspektów sytuacji nadzieja i zapobieganie wstrząsowi psychicznemu
Wybór momenty kiedy należy pacjentowi powiedzieć prawdę
-Odpowiedni dobór słów, słowa które zmniejszają lęk, dodają nadziei, bez używanie słów fachowych
- zmniejszenie lęku u pacjenta przed zabiegiem, skrócenie czasu do zabiegu
- zyskanie współpracy w okresie pooperacyjnym / wymaga reżimu/
- współpraca z rodziną pacjenta kogo poinformować
Przygotowanie pacjenta do operacji po diagnozie
- informacja, że operacja będzie pod narkozą, znieczulenie, miła atmosfera w rozmowie, było już wiele takich operacji
- stopniowo informacje po operacji, zalezne od stanu pacjenta
Sposób przekazywanie informacji decyduje o postawie pacjenta
Psychologiczne skutki utraty narządów
skutek specyficzny wynika z rodzaju narządu ( młody człowiek a starszy a utrata nogi)
skutek pośredni wiąże się z konsekwencjami dla pracy zawodowej
skutek symboliczny ( kobieta - biust, okaleczenie kobiecości)
zaburzenia w obrazie ciała ( znaczenie jakie pacjent przywiązuje do danego narządu)
Pacjent w szpitalu
Czynniki determinujące zachowanie pacjenta w szpitalu
1. powód przyjęcia- / przyjęty z bólem, bez bólu, rak /
2. sytuacja życiowa / rodzina dzieci same ../
3. opinia o szpitalu jaką ma pacjent
Pobyt w szpitalu, od czego zależy zachow.pacj.`
-przyjęcie na oddział, wdrożenie, sposób przyjęcia
- zapoznanie z oddziałem
-Traktowanie pacjenta w sposób osobowy po imieniu i nazw.
Błędy popełniane przez personel służby zdrowia
Traktowanie pacjenta jako natręta powoduje, że pacjent czuje się zbędny będzie to powodowało agresję albo wycofanie się
Bezduszne podejście do pacjenta
Lekceważenie indywidualnych właściwości pacjenta
Uczenie się roli pacjenta
-Zmiany w okresie hierarchii celów życiowych/praca, ambicje/
-Przyswojenie czynności koniecznych do pracy z personelem medycznym
-Dostarczanie pacjentom zrozumiałych dla nich wzorców postępowanie zachęcanie ich do samodzielnego pokonywanie trudności
-Jednolitość postępowania personelu
Niekorzystne reakcje u pacjentów
Agresja - huk, krzyk
Regresja ( cofnięcie się w rozwoju do poprzednich etapów rozwojowych )
- fiksacja - sztywne, uparte, trzymanie się zachowań które niczego nie dają
- apatia poczucie bezradności, bierność
Przyczyny sytuacji trudnych w szpitalu
Nieporozumienia z personelem medycznym
Kłótnie między współpacjentami
Niewłaściwe traktowanie pacjenta
Podejmowanie trudnych decyzji bez zgody pacjenta
Przykre odwiedziny znajomych i krewnych
Zaburzenia psychiczne u współpacjentów