Pytanie 5 Omów metodę pracy z grupą i jej odmiany.
Metoda pracy grupowej polega na wykorzystaniu grupy do udzielenia pomocy jednostce w jej lepszym funkcjonowaniu i rozwoju osobowościowym, a także ma służyć samym grupom w osiąganiu ich społecznych celów.
Prekursorka metody grupowej jest Clara A Klaiser ,która zasady pracy z grupą opracowała już w 1923 roku, jednak do praktyki pracy socjalnej metoda ta została wprowadzona dopiero pod koniec lat 60-tych XX wieku.
Metoda grupowa służy do osiągania następujących celów:
l .doprowadzenie do pożądanych zmian u indywidualnych klientów mających różnorodne problemy osobiste, zawodowe, przystosowawcze itp.
2.wspomaganie samorozwoju jednostek wchodzących w skład grupy / postawy społeczne /
3. umożliwia połączenie terapii naprawczych dla grup i samych jednostek
4. umożliwia efektowniejszą realizację korzystnych dla całej grupy celów
Rodzaje grup stosowanych w metodzie pracy grupowej:
1. grupy rozwojowo-wychowawcze -celem tych grup jest wspomaganie rozwoju każdej jednostki w zakresie sfery fizycznej, psychicznej, społecznej. Przykładem takich grup są koła zainteresowań.
2. grupy psychoterapeutyczne - realizuj ą różne cele ratownicze i opiekuńcze w stosunku do osób wykazujących różne zaburzenia w zachowaniu się.
Mamy kilka odmian grup psychoterapeutycznych :
a/ psychoterapia zespołowa- jest to psychoterapia jednostkowa przeniesiona na zespól, nazywa się to zwielokrotniona metoda indywidualna / każda osoba otrzymuje indywidualne polecenie i każda
indywidualnie o sobie opowiada /
b/ psychoterapia grupowa- dobiera się ludzi o podobnych problemach, którzy wspólnie konstruują plany wyjścia z tej sytuacji
c/ treningi interpersonalne- nie leczą żadnych zaburzeń lecz służą do umacniania więzi międzyludzkich itp. Trening uczy nowych form zachowań społecznych korzystnych dla naszych klientów.
d/ psychodrama i socjodrama -jest to gra aktorska, polegająca na odtwarzaniu określonych zdarzeń. W psychodramie są to przeżycia psychiczne , w socjodramie- zjawiska społeczne. Psychodrama jest nastawiona na grę jednostki na tle grupy; socjodrama jest grą grupy.
Psychodrama leczy jednostkę, socjodrama - grupę. Dla psychodramy- tworzymy grupę; dla socjodramy wykorzystujemy grupy.
3. grupy rewalidacyjne-jest to zastosowanie grup rozwojowo - wychowawczych dla osób zagrożonych demoralizacją lub niedostosowaniem społecznym/ nawiązanie zerwanych więzi społecznych, ćwiczenie zachowań pro społecznych itp./
Etapy pracy z grupą :
1. Tworzenie grupy
- ułatwić poznanie się uczestników grupy
- omówić cel tworzenia się grupy
- ustalić i omówić pewne reguły postępowania w grupie
- przedstawić własną koncepcję swojej roli i sposobów pracy z grupą
- dać możliwość zaprezentowania wszystkim swoich możliwości i tzw. silnych stron
- stworzyć atmosferę zrozumienia i wzajemnej
współodpowiedzialności / przez ćwiczenia w komunikacji interpersonalnej/
2. Stabilizacja struktury i norm grupy;
- wzmocnić pozycje poszczególnych członków grupy w oparciu o ich specyficzne możliwości
- umocnić normy grupowe i identyfikowanie się z nimi członków grupy / przez różne zadania do wykonania/
- korygować zachowania niezgodne z regułami przyjętymi na etapie tworzenia grupy
- intensyfikować działania wymagające współpracy i prowadzące do sukcesów.
3. Realizacja celu grupowego- czyli wykonywanie zadań do czego została grupa powołana.
4. Ocena pracy z grupą.- jeśli grupa ma się rozwiązać należy o tym mówić przez cały czas, żeby nie wystąpił syndrom uzależnienia od grupy.
Modele pracy z grupą
1. Model celów społecznych- grupy takie realizują cele korzystne dla wszystkich . Mogą one przybierać formę organizacji mieszkańców, komitetów rodzicielskich, rad osiedlowych itp.
2. Model celów naprawczych - model naprawczy czyli terapeutyczny jest zorientowany na pomoc dla jednostki. Grupa w tym wypadku spełnia role czynnika zmiany, zachęcając jednostkę/poprzez swoje wsparcie/ do poprawy swojego funkcjonowania.
3. Model celów opartych na wzajemności- model ten służy i jednostce i grupie. Istotne w tym modelu jest dobro całej grupy, jej poprawne funkcjonowanie oraz umiejętność wzajemnych świadczeń na rzecz poszczególnych osób wchodzących w skład grupy. Pracownik socjalny
pracuje tutaj nie dla klienta, ale z klientem dla dobra całości. Grupa tutaj udziela jednostce wsparcia.
Zasady pracy z grupą
1. Zasada kształtowania autonomii grupy- pracownik ma pomagać grupie w uzyskaniu samodzielności w działaniu i umiejętności samopomocowych.
2. Zasada stosowania wiedzy naukowej w organizacji procesu grupowego -
korzystanie z metod naukowych przy analizowaniu procesów grupowych / metod badań/
3.Zasada świadomego i intencjonalnego kierowania interakcjami w grupie-
skupianie się na realizacji autentycznych i priorytetowych celach jednostek i
4.Zasada samowiedzy i świadomego czerpania z własnych zasobów-
wykorzystanie swoich zasobów osobowościowych, angażowanie się
5.Zasada akceptacji grupy i rozumnej empatii - akceptacja dla ludzi a nie ich zachowań. Realizacja i wdrażanie norm akceptowanych społecznie/nie np. normy grupowe/
ó. Zasada uznania autonomii grupy - grupa powinna posiadać dużą samodzielność w dochodzeniu do swoich norm i wzorców akceptowanych
zachowań
7. Zasada konstruktywnego stosowania ograniczeń - należy je nakładać rozważnie i uwzględniać tak sytuację jednostek jak i całej grupy/ np. rodzaj prowadzonych zajęć, kontrola wzajemnych relacji/
8. Zasada indywidualizacji - mimo tego, że jesteśmy w grupie nie tracimy z oczu każdej jednostki i jej potrzeb .
9. Zasada świadomego równoważenia konfliktów w grupie - pozwalanie na konflikt, bo jest on twórczy, ale w sposób ograniczony czyli zarządzanie konfliktem. Jest to również zalecenie co do sposobu umieszczania jednostek w grupie, żeby mogły dobrze się czuć.
10. Zasada komunikacji - zrozumienie wzajemne między członkami grupy i między osobą kierującą grupę