Sprawdzian semestralny A

Imię i nazwisko: ....................................

Data: ..........................., klasa: ...............

1. Podaj znaczenie pojęć: (6)

faraon - .................................................................................................................................................................;

monoteizm - .........................................................................................................................................................;

Hellada - ..............................................................................................................................................................;

republika - ............................................................................................................................................................;

termy - ..................................................................................................................................................................;

barbarzyńcy - ...................................................................................................................................................... .

2. Napisz, kim byli: (4)

a) Leonidas - ........................................................................................................................................................;

b) Perykles - .........................................................................................................................................................;

c) Remus - ............................................................................................................................................................;

d) Hannibal - ....................................................................................................................................................... .

3. Wpisz wydarzenia, z którymi związane są wymienione poniżej daty. (3)

44 r. p.n.e. - ...........................................................................................................................................................

392 r. n.e. - ............................................................................................................................................................

476 r. n.e. - ............................................................................................................................................................

4. W miejsce kropek wstaw odpowiednie liczby. (7)

.............. sekund to 1 minuta. Rok liczy ........... miesięcy ( .......... lub ........ dni). ......... lat to ......... wiek,

a ......... wieków to tysiąclecie.

5. Rozwiąż krzyżówkę. (6)

			1.
	2.
	3.
	4.
		5.
6.

6. Uporządkuj fakty w kolejności chronologicznej, wpisując w nawiasy cyfry (1-3). (3)

a) bitwa pod Maratonem (.....) b) pierwsze igrzyska olimpijskie (.....) c) budowa piramidy Cheopsa ( .....)

7. O kim mówi poniższe zdanie? (1)

„Przechodniu, idź i powiedz Sparcie, żeśmy tu polegli posłuszni jej prawom”

................................................................................................................................................................................

8. Oblicz, ile lat upłynęło od pierwszej olimpiady. (1)

................................................................................................................................................................................

9. Uzupełnij tabelkę „Wojny grecko-perskie”. (6)

Data	Miejsce bitwy	Dowódca Greków	Zwycięzcy
490 r. p.n.e	..........................................	..........................................	..........................................
..........................................	Termopile	..........................................	..........................................
..........................................	..........................................	Kserkses	..........................................

10. Uzupełnij tekst. (2)

Rzym znajduje się na Półwyspie ........................, nad rzeką ...................... Obecnie jest stolicą .........................

11. Korzystając z fragmentów powieści B. Prusa Faraon oraz wcześniej zdobytych wiadomości, przedstaw hierarchię społeczeństwa egipskiego. (5)

Egipt zdobył się na (...) armię pracowników i jej zawdzięcza swoje wiekopomne dzieła. Zdaje się, że stworzyli ją, a następnie kreślili jej plany kapłani, czyli mędrcy egipscy, rozkazywali zaś królowie, czyli faraonowie. Skutkiem tego naród egipski w czasach wielkości tworzył jakby jedną osobę, w której stan kapłański odgrywał rolę myśli, faraon był wolą, lud - ciałem, a posłuszeństwo cementem.(...) Lud pracował, faraon kierował, kapłani układali plany.

(...) Lud egipski dzielił się na dwie klasy: robotników i rzemieślników. Między rolnikami musieli być jacyś

właściciele drobnych kawałków gruntu, przeważnie jednak byli dzierżawcy ziem należących do faraona,

kapłanów, arystokracji. Rzemieślnicy wyrabiający odzież, sprzęty i narzędzia byli samodzielni; pracujący zaś przy wielkich budowlach tworzyli jakby armię. (...) Najcięższe mechaniczne zajęcia wykonywali przestępcy skazani przez rządy lub schwytani na wojnie niewolnicy (...). Faraon rządził państwem przy pomocy armii stałej i milicji czy policji, tudzież mnóstwa urzędników, z których powoli utworzyła się arystokracja rodowa.

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

12. Wyjaśnij znaczenie powiedzeń: (2)

„wrócić z tarczą lub na tarczy” - ..........................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................;

„przekroczyć Rubikon” - ......................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................. .

13. Wytłumacz pojęcie: kultura hellenistyczna. (1)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

14. O jakim wydarzeniu opowiada poniższy fragment wiersza K. Ujejskiego? Podaj datę tego wydarzenia oraz nazwę konkurencji sportowej, której dało początek. (3)

(...) W Atenach pusto. Śród obszaru miasta

Pozostał starzec, ślepiec i niewiasta.

A kto mógł, patrzał w trwożnym niepokoju,

Czy nie zobaczy co od strony boju.

Nic, nic nie widać; i słońce zagasło,

I gwiazdy... Cyt-cyt; coś w pobliżu wrzasło...

Prędkimi kroki ktoś po bruku bije

I woła: „Tchu! Tchu! Głosu! Grecja... żyje!

Cześć! Cześć!... Milcjades... Tchu...! - Zwycięstwo

z nami...”

Sprawdzian semestralny B

Imię i nazwisko: ....................................

Data: ..........................., klasa: ...............

1. Wyjaśnij podane pojęcia. (6)

politeizm - ...........................................................................................................................................................

Jahwe - .................................................................................................................................................................

Dionizje - .............................................................................................................................................................

imperium - ...........................................................................................................................................................

akwedukty - .........................................................................................................................................................

apostoł - ...............................................................................................................................................................

2. Napisz, kim byli: (4)

a) Dawid - ............................................................................................................................................................;

b) Homer - ...........................................................................................................................................................;

c) Juliusz Cezar - .................................................................................................................................................;

d) Romulus Augustulus - .................................................................................................................................... .

3. W miejsce kropek wpisz wydarzenia, z którymi związane są wymienione poniżej daty. (3)

753 r. p.n.e. - ........................................................................................................................................................

31 r. p.n.e. - ..........................................................................................................................................................

476 r. n.e. - ...........................................................................................................................................................

4. Uzupełnij tekst. (7)

Ludzie pierwotni żyli w gromadach, ponieważ wspólnie łatwiej było ....................... i bronić się przed obcymi. Za mieszkanie służyły im ......................., ........................ i ................... Pierwszymi udomowionymi przez człowieka zwierzętami były .................................... Po udomowieniu bydła ludzie stopniowo zmieniali swój tryb życia z wędrownego na osiadły oraz zajęli się ..................... i ......................... Powstały pierwsze osady.

5. Narysuj oś czasu i zaznacz na niej ważne wydarzenia z historii narodu żydowskiego. (5)

I w. p.n.e. - podbój Palestyny przez Rzym

VI w. p.n.e. - zdobycie Jerozolimy przez Babilończyków

XII w. p.n.e. - utworzenie państwa żydowskiego

X w. p.n.e. - panowanie królów Dawida i Salomona

I w. n.e. - działalność Jezusa z Nazaretu; powstanie pierwszych gmin chrześcijańskich

6. Jakimi dziedzinami opiekowali się wymienieni bogowie? (4)

a) Zeus - ........................................................... c) Afrodyta - ...........................................................

b) Hades - ......................................................... d) Mars - .................................................................

7. Wyjaśnij znaczenie wyrażeń: (2)

„syreni śpiew” - ...................................................................................................................................................;

„wszystkie drogi prowadzą do Rzymu” - ........................................................................................................... .

8. Oblicz, ile lat upłynęło od założenia Rzymu. .................................................................................. (1)

9. Omów znaczenie wielkich rzek dla rozwoju pierwszych cywilizacji. (2)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

10. W miejsce kropek wstaw cyfry odpowiadające właściwym określeniom. (4)

senator ( ..... ) 1. organ władzy w Rzymie, w skład którego wchodzili byli urzędnicy państwowi

senat ( ..... ) 2. urzędnik rzymski o nieograniczonej władzy wojskowej i cywilnej, ustanowiony
w czasie wojny lub grożącego niebezpieczeństwa (zasadniczo na okres 6 miesięcy)

dyktator ( ..... ) 3. członek senatu

pretor ( ..... ) 4. sędzia w starożytnym Rzymie

11. Na jakim kontynencie i nad jaką rzeką leży Egipt? (2)

................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................

12. Kulturę europejską wzbogaciło wiele elementów greckiego dziedzictwa. Zaznacz krzyżykiem zdania, które mówią prawdę o tym, co zawdzięczamy starożytnym Hellenom. (4)

[ ] W starożytnej Grecji zrodziła się idea igrzysk olimpijskich.

[ ] Mieszkańcom Hellady zawdzięczamy stworzenie prawa i wielu jego zapisów aktualnych współcześnie.

[ ] Grecy stworzyli system polityczny zwany cesarstwem.

[ ] Grecy byli twórcami kultury (literatura, filozofia, rzeźba, architektura), z której wzorców czerpiemy współcześnie.

[ ] Ateńczycy stworzyli system polityczny zwany demokracją.

[ ] Dziełem Greków był teatr, w którym odgrywano komedie i tragedie o tematyce aktualnej także współcześnie.

13. Z jakim wydarzeniem związany jest poniższy tekst? Podaj datę tego wydarzenia. (2)

Gdy z woli boga Marsa zrodziła ona (Rea Sylwia) dwóch synów, Romulusa i Remusa, Amuliusz kazał umieścić ich w koszu i wrzucić do Tybru. Jednakże bogowie czuwali nad chłopcami; fale Tybru wyrzuciły ich na brzeg w pobliżu Wzgórza Palatyńskiego. Pomarliby tu jednak z głodu, gdyby płaczu nie usłyszała przysłana przez Marsa wilczyca, która wykarmiła niemowlęta własnym mlekiem. Pewnego dnia znalazł chłopców pasterz królewski i wziął do siebie na wychowanie. Gdy podrośli i dowiedzieli się o swoim pochodzeniu, postanowili założyć nowe miasto w miejscu, gdzie zostali ocaleni, nad Tybrem.

Gdy wróżby wykazały, że Romulus winien być założycielem miasta, zaprzągł on woły do pługa i zaorał całą przestrzeń przeznaczoną na nowe miasto, pozostawiając wolne miejsca na bramy.

................................................................................................................................................................................

14. Wytłumacz pojęcie: romanizacja. (1)

................................................................................................................................................................................

15. Przeczytaj poniższy fragment Listów moralnych do Lucyliusza i napisz, jaki rodzaj rozrywki opisuje Seneka i gdzie była ona najbardziej popularna. (3)

Przypadkiem trafiłem raz na popołudniowe przedstawienie, spodziewając się tam rozrywek, dowcipów i nieco odprężenia, dzięki któremu oczy widzów mogły odpocząć od patrzenia na rozlew krwi ludzkiej. Stało się wręcz przeciwnie! Walki, które toczyły się tam przedtem, były jeszcze wyrazem miłosierdzia. Teraz bowiem, pozostawiwszy na boku wszelkie pozory, odbywają się zwyczajne morderstwa.

................................................................................................................................................................................

1. Mieszkaniec starożytnej Grecji

2. Człowiek pozbawiony wolności osobistej,

stanowiący własność innego człowieka

3. Wzgórze w Atenach, na którym znajdują się zabytki starożytnej kultury greckiej

4. Legendarny założyciel Rzymu

5. Ojciec Ikara, budowniczy labiryntu na Krecie

6. Opowieść Homera o tułaczce Odysa

---