mse i- egzamin u bozyka, Międzynarodowe stosunki gospodarcze I


Międzynarodowe stosunki gospodarcze I

  1. Jaka jest różnica między nauką o ekonomii (makro-, mikro-) a nauką o międzynarodowych stosunkach go­spodarczych; MSE a ekonomia globalna.

Międzynarodowe Stosunki Ekonomiczne - International Economics; jedno z ogniw nauki o ekonomii (ogniwa: mikroekonomia, makroekonomia, ekonomia międzynarodowa, ekonomia globalna); przyczyna polityczna nazwania ekonomi międzynarodowej MSE

MSE jako odrębna dyscyplina nauki jest uzasadniona ściśle określonym zakresem zainteresowań badawczych; w odróżnieniu od mikroekonomii skupiającej uwagę na badaniu zasad gospodarowania w skali przedsiębiorstwa, i makroekonomii, skupiającej uwagę na badaniu zasad gospodarowania w skali kraju, w MSE akcent położony jest na powiązaniach między przedsiębiorstwami, krajami i grupami krajów, występujących w skali międzynarodowej.

  1. Podaj rodzaje powiązań rzeczowych w skali międzynarodowej i omów różnice między nimi.

Powiązania rzeczowe dzielimy na:

Powiązania rzeczowe:

  1. Przepływ towarów i usług

  1. Przepływ czynników produkcji

  1. Powiązania instytucjonalne i towarowo-pieniężne w skali międzynarodowej.

Powiązania funkcjonalne (instytucjonalne):

  1. Gospodarcze

  1. Walutowo - finansowe

  1. Wymień cechy międzynarodowego podziału pracy.

Międzynarodowy podział pracy to społeczny podział pracy z 3 różnicami:

  1. W międzynarodowym podziale pracy mogą uczestniczyć nie tylko przedsiębiorstwa, ale i państwa (po pierwsze państwo może uczestniczyć jako właściciel fabryki, ziemi, kopalni; po drugie może występować jako podmiot prowadzący zagraniczną ekonomikę pracy)

  2. Miejsce w międzynarodowym podziale pracy jest znacznie trudniej zmienić niż w społecznym podziale pracy (amerykanie zmieniali je ok. 100 lat- dopiero po II wojnie światowej zostały uznane jako kraj przemysłowy)

  3. Korzyści z tego podziału mogą czerpać wszystkie kraje (nie oznacza to jednak, że te korzyści są równe dla wszystkich krajów); mamy tu na myśli korzyści, których nie uzyskalibyśmy nie uczestnicząc w międzynarodowym podziale pracy

  1. Jakie czynniki determinują międzynarodowy podział pracy?

Czynniki determinujące międzynarodowy podział pracy to:

  1. Różnice w warunkach naturalnych

  2. Różnice w poziomie uprzemysłowienia

  3. Różnice w poziomie techniki i technologii

Ad 1)

Na te różnice składają się:

Ad 2)

Wynik rewolucji przemysłowej

Ad 3)

Determinuje podział pracy współcześnie.

Wydajność czynników produkcji - zależy od technologii; kraje stosujące nowoczesne maszyny są bardziej efektywne, np.: przy wydobyciu węgla - jest to wydobycie tańsze. Nowe kryterium spowodowało, więc rewolucje i zmieniło oddziaływanie dwóch innych czynników a mianowicie warunków naturalnych i poziomu uprzemysłowienia. Kraje, które importowały, np.: ropę naftową dzisiaj eksportują ją dzięki postępowi (np. wieże wiertnicze na morzach). Inny przykład kraju, który skorzystał z tego to Arabia Saudyjska, która do tej pory wydawała się tylko pustynią a obecnie dzięki wodzie dostarczanej tam w nowoczesny sposób jest bardzo żyzną ziemią.

  1. Omów pojęcie i rodzaje komplementarności struktur gospodarczych w skali międzynarodowej.

Komplementarność (uzupełnianie się) struktur gospodarczych:

  1. Komplementarność międzygałęziowa

  2. Komplementarność wewnątrzgałęziowa

Ad 1)

Jest to takie uzupełnianie, gdy produkty wytwarzane są przez różne gałęzie, np. wymiana art. spożywczych na art. przemysłowe. Podstawą tej komplementarności są różnice w zasobach czynników produkcji.

Ad 2)

Jest to takie uzupełnianie, gdy produkty wytwarzane są w międzynarodowym podziale pracy w tej samej gałęzi. Podstawą tej komplementarności jest różnica wydajności tych zasobów produkcji

Komplementarność jest zarówno efektem międzynarodowego podziału pracy jak i przyczyną.

  1. Podaj definicję międzynarodowej specjalizacji i kooperacji produkcji oraz omów różnice między nimi; Czy znasz przykłady obu tych zjawisk gospodarczych.

Metody pogłębiania komplementarności:

  1. Rozwój międzynarodowej specjalizacji produkcji

  2. Rozwój międzynarodowej kooperacji produkcji

Ad 1)

Specjalizacja produkcji jest to zwiększenie ilości produkowanych wyrobów ponad potrzeby rynku wewnętrznego. Charakteryzuje się tym, że:

Ad 2)

Kooperacja produkcji jest to metoda, która całkowicie różni się od specjalizacji. Charakteryzuje się tym, że:

  1. Wpływ produkcji na wielką skalę i produkcji wielkoseryjnej na międzynarodowy podział pracy.

Metody pogłębiania komplementarności to:

Produkcja na wielką skalę jest to konieczność zwiększenia ilości wytwarzanych wyrobów ponad potrzeby rynku wewnętrznego uzasadnione warunkami technicznymi lub ekonomicznymi lub technicznymi i ekonomicznymi łącznie. Produkcja na wielką skalę wymaga gwarancji, że będziemy mieli odbiorców gdyż, jeśli jej nie ma, to nie opłaca się rozpoczynać takiej produkcji.

Produkcja wielkoseryjna jest to zwiększenie ilości wytwarzanych towarów uzasadnione wyłącznie warunkami ekonomicznymi, gdyż chodzi tu o minimalizację kosztu jednostkowego produkcji.

  1. Jakie znasz rodzaje międzynarodowego podziału pracy?

Tradycyjny i współczesny międzynarodowy podział pracy:

  1. Jakie czynniki wpływają na wzrost znaczenia pojęcia: „gospodarka światowa", jak można zdefiniować to pojęcie?

  1. Dlaczego w okresie długim tempo wzrostu handlu zagranicznego jest szybsze niż tempo wzrostu dochodu narodowego i produkcji przemysłowej?

W długim okresie czasu handel ten rośnie w tempie szybszym niż produkcja przemysłowa i DN. Przyczyny:

  1. Zastępowanie strategii autonomicznego rozwoju strategią rozwoju otwartego

Punktem wyjścia przy podejmowaniu decyzji jest to, czego jeszcze nie produkujemy i co możemy produkować; punktem wyjścia są, więc nasze potrzeby i możliwości, (czyli gospodarka wewnętrzna- GW)

Określamy rozmiary i strukturę importu i eksportu, przy czym importujemy te towary, których jeszcze nie produkujemy, (czyli pokrywamy niedobory) a eksportujemy to, czego mamy pod dostatkiem, (czyli likwidujemy nadwyżki towarów).

Szukamy chętnych na zakup i miejsc, gdzie możemy kupić towary, (czyli gospodarka światowa- GŚ)

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic

Kraje, które stosują tą strategię cierpią na deficyt bilansu handlowego (dzięki temu można łatwo wyciągnąć wniosek, który kraj stosuje tą strategię rozwoju-, jeśli kraj ma ujemny bilans, czyli deficyt to stosuje strategię rozwoju autonomicznego).

Punktem wyjścia jest określenie potrzeb i możliwości gospodarki światowej (GŚ)

Określanie kierunków rozwoju gospodarki wewnętrznej

Eksport i import nie pełnią tu funkcji bilansowej, lecz strategiczną

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic

Kraje stosujące tą metodę zawsze mają bilans dodatni. Kraje Europy Zachodniej stosowały tą metodę po II wojnie światowej. Kraje nowouprzemysłowione, np. Meksyk też ją stosują.

Różnice między strategią autonomiczną a otwartą:

Strategia autonomiczna to izolacja od gospodarki światowej, charakteryzuje się ujemnym bilansem handlowym kraju.

Strategia otwarta to klasyczny przykład integracji gospodarki, charakteryzuje się dodatnim bilansem handlowym kraju.

  1. Szybki rozwój specjalizacji i kooperacji produkcji (przejaw międzynarodowego podziału pracy).

  1. Liberalizacja handlu międzynarodowego (usuwanie przeszkód w rozwoju tego handlu, np. cło; towary są, więc w konsekwencji tańsze).

  1. Szybki rozwój integracji regionalnej (scalanie się)

  1. Szybki wzrost produkcji towarów nowych (1000 - 1500 towarów nowych, co rok pojawia się na rynku; nowe towary pojawiają się tylko w kilku krajach: USA, Japonia, Europa Zachodnia; wszyscy inni szybko dowiadują się o tych towarach)

  1. Co wpływa na stopniową obniżkę udziału surowców i żywności oraz wzrost udziału wyrobów przemysło­wych w handlu międzynarodowym?

  1. Wzrost udziału wyrobów przemysłowych w handlu międzynarodowym

Przyczyny:

  1. Maleje udział surowców i żywności w handlu międzynarodowym w długim okresie

Przyczyny:

  1. Następuje wzrost udziału krajów wysoko uprzemysłowionych w handlu towarami w długim okresie czasu

Przyczyny:

  1. Maleje udział krajów słabo rozwiniętych w międzynarodowym handlu towarami w długim okresie czasu

Przyczyny:

  1. Europa Środkowo-Wschodnia zajmuje 10% udziału w handlu międzynarodowym, który nie zmienia się, jest stały

Dlaczego jest mały?

  1. Na czym polega specyfika międzynarodowego handlu usługami?

Produkcja usług musi odbywać się w tym samym momencie, co konsumpcja i odwrotnie, gdyż to decyduje o specyfice międzynarodowego handlu usługami.

  1. Jakie znasz formy świadczenia usług w skali międzynarodowej?

Klasyfikacja usług

  1. Wg kryterium podmiotowego

  2. Wg kryterium przedmiotowego

Ad 1)

Wg tego kryterium usługi dzielimy na:

Prywatne:

Rządowe:

Ad 2)

Wg tego kryterium usługi dzielimy na:

Materialne:

Niematerialne:

Wszystkie usługi wg kryterium przedmiotowego mogą być przedmiotem handlu międzynarodowego, natomiast usługi wg kryterium podmiotowego nie mogą.

Klasyfikacja usług ze względu na sposób ich dostarczania z zagranicy

  1. Usługi świadczone w formie eksportu, usługi turystyczne, podróże, usługi prawne, artystyczne, edukacyjne, licencje.

  2. Usługi świadczone za pośrednictwem filii, np. usługi transportowe, komunikacyjne, budowlane.

  3. Usługi świadczone za pośrednictwem inwestycji bezpośrednich, np. wynajem, leasing, wypożyczalnie, reklama, księgowość, ubezpieczenie, przetwarzanie danych.

  1. Rola zagranicznych inwestycji bezpośrednich w międzynarodowej wymianie usług.

Usługi świadczone za pośrednictwem inwestycji bezpośrednich, np. wynajem, leasing, wypożyczalnie, reklama, księgowość, ubezpieczenie, przetwarzanie danych.

  1. Na czym polega doktryna merkantylizmu?

Klasyczna teoria ekonomii- określa korzyści z handlu międzynarodowego z tytułu absolutnych i komparatywnych różnic w kosztach. Jest to pierwsza nowoczesna teoria, choć powstała 200 lat temu. Zastąpiła merkantylizm, który powstał w oparciu o 4 zasady:

  1. Jedynie eksport przynosi korzyści, czyli należy go rozwijać a ograniczać import

  2. Należy maksymalizować dodatnie saldo bilansu handlowego (Ex-Im)

  3. Przejawem bogactwa są kruszce szlachetne posiadane w skarbcach a następnie zasoby walut wymienialnych

  4. Państwo powinno pełnić funkcję aktywną w gospodarce, powinno wszelkimi metodami popierać eksport

Merkantylizm miał 2 etapy:

  1. Etap I- to tzw. bulionizm- XVI-XVII w.- gromadzenie wyłącznie kruszców

  2. Etap II- XVIII w.- gromadzenie walut wymienialnych

  1. Omów istotę teorii korzyści z tytułu różnic bezwzględnych w kosztach produkcji w skali międzynarodowej.