1-casirrer
6.10.04
E.Cassirer(1874-1945)-świadomie używał pojęcia kultury, szkoła magdeburska, przed wojną znajduje się w USA-„Eseje o człowieku” to wstęp do kultury. Pojęcie symbolu i kultury symbolicznej, homo symbolicus, życie, rzeczywistość jest symbolem, kreowanie, wytwarzanie i używanie symboli(fil. Form symbolicznych, Kant- fenomen- zjawiska, noem-niepoznawalne)Cassirer jest kantystą, życie odbywa się za pomocą symboli i w symbolach. Formy symboliczne:Mit, język, sztuka, nauka, filozofia, inaczej realizują się te symbole w każdej z nich. Człowiek potrzebuje podstaw swojego istnienia, musi dywagować, poszukiwać siebie, człowiek jest tym co robi., informacja nie jest substancjonalna,ale relacyjna .XXw. to myśli w kategoriach relacyjnych. Filozofia dywaguje nad kreatywnością symboliczną człowieka, jak człowiek tworzy swoje światy poprzez wytwarzanie i używanie symboli. Granica związana z tym tworzeniem, świat zastany przetwarzany jest przez interakcje przestrzeni, która nie da się zredukować. Jak cienka jest granica międzyspoł., a gromadą zwierząt, jeśli gromada ma kulturę to są to ludzie, kultura jest umowna. Nie ma społ. Ludzkich bez kultury. Geneza kultury: 40 tyś lat temu kiedy został wytworzony interakcyjny system komunikacji- mowa, język jest późniejszą formą(reguły syntaktyczne- sens i znaczenie), artykulacja słowa to część kontekstu kulturowego.
Język to dziedzina kultury, kultury trzeba się uczyć, ona nie jest dziedziczna, gromady muszą wymyślać i przekazywać.Ze zwierzętami jest gorzej, wrona która znajdzie nowe pożywienie nie może tego przekazywać. Człowiek uczy się Przez naśladowanie(behawioryzm), jako organizm biol. mamy odruchy bezwarunkowe, szybsze od myśli. KULTURA TO - wyuczone czynności, 1)naśladownictwo jest uczeniem się nowych czynności, granica jest płynna, stopniowalna 2)sposób uczenia się człow. Przez instrukcje, później jest to manipulowanie czynnościami, 3)poprzez przykład, demonstrowanie dotyczących treści. GENEZA KULTURY- natury przeciwstawiamy kulturze „corele”, hodowanie „naści”. Naturszczyk- czynności naturalne, jeśli coś wzrasta i pojawia się w sposób naturalny(chwasty same wzrastają) pole rolnicze pojawia się wraz z kulturą (polere- pojęcie kultury związane jest z roślinami), na początku rozumiano kulturę w znaczeniu hodowania, kultura jest tym hodowaniem. Fil. To sposób myślenia, w którym wszystko poddaje się rewizji. Cassirer- każda dyscyplina humanistyczna bada daną kulturę i charakteryzuje daną kulturę, poziom
abstrakcyjny, meta język. Cassirer - kultura jest czymś co jednocześnie ukazuje wszystkie rozważania fil., kultura
rysuje obraz. Odchodzi się od tego jaki jest świat, jeśli mowa o ontologii zaprzeczonej przez język, szereg dyscyplin
naukowych zabiera fil., zakres i zmienia jej postać. Filozofia to wyszukiwanie nowych powodów, wszystkie
dyscypliny hum., wyłaniają się z fil.Fil.,to myślenie o świecie, symbol, od czasów Kanta poznajemy tylko to co sami
stworzyliśmy, podmiot jest warunkiem przedmiotu. Współczesna fil. Jest na meta poziomie. Zrozumienie własnej
egzystencji, w świecie(Heidegger) rozważania nad własnym życiem. Pojęcie świata nie jest potrzebne zwierzęciu,
wszystko ustalamy od pojęcia czym jest dla nas świat - prawda komunikacyjna- zgoda, prawda jest własnością
myśli ludzkiej. Determinanty Biologiczne -kultura jest mniej redukowalna do natury, droga redukcji(genetyczna)
kultury do natury, kiedy odnalazł by się kod. Dawkins- geny kulturowe- memy, upowszechnienie się kultury, moda,
niektóre memy działają na zasadzie wirusa- redukcja umysłu do mózgu0 przekonanie ma wzbudzić fale mózgu,
jak powiązać długość fali z reakcją mózgu, droga redukcji jest nie odkryta. Kondrad Lorenz- etiologi nauka o
czynności zwierząt, agresja. Altruizm- kultura jest formą przystosowania się, formą aprobowania.
Pytanie 2- skutki 2 odczarowania:
koncepcja 2 odczarowania- pierwsze miało miejsce przy przejściu od magii do religii. Drugie
odczarowanie od religii do świata nowożytnego. * Myślenie magiczne- dynamiczna wizja świata, wszystko
ze wszystkim może być związane i wywoływać skutki, myślenie w kategoriach metafizycznych przeistoczeń.
Dziecko wg teorii najbardziej podatne na myślenie magiczne, brak poczucia JA odróżniającego od przedmiotu.
Przeistoczenie, przejmowanie osobowości. J.FRAZEL- 1854- 1941- „złota gałąź”- magia sympatyczna,
powinowactwo, wszystko ze wszystkim może być powiązane sympatycznie, zasada podobieństwa, skutek
podobny do przyczyny, magia naśladowcza, zasada styczności, kontakt nigdy nie ustaje. Frazel wyróżnił 2
zasady podobnie do empiryzmu. Skutek poddany do przyczyny podobieństwa, zasady myślenia magicznego
są słuszne, są zasadami naszej nauki. Myślenie magiczne nie jest myśleniem pojęciowym, jest tylko mową
magiczną, myśli się działami. Dziecko myśli nie mając języka, myślenie nie jest granicą języka. Można w
oparciu o antropologię wnioskować myślenie spontaniczno praktyczne. Wyobrażenie tak samo buduje obyczaje
co przekonanie, jesteśmy wspólnie budujemy wspólnoty, sens inny. Przejście od magii do religii, odarcie z
dynamizmu świata. Czł., myślący magicznie chce wpływać na wydarzenia, zakazy- tabu, nakazy- czary, religijny
czło., postawa błagalna. Frezel pokazuje następną cechę pomiędzy empiryzmem, nauką i magią. Magia nie ma
doktryny, religia ją posiada jako najważniejsze założenia. Religia jest bardziej racjonalna od magii, oczyszczona
została z cech działania ludzkiego, przyroda nieożywiona. Mowa magiczna przypomina język głuchoniemych,
język gestów. Pojawia się czarownik, utrzymywany przez grupę, dla niej zmienia się w tabu. L. LEVY- BRUHL-
„umysłowość pierwotnych”. Mówi o myśleniu prelogicznym, czy w magii myśli się logicznie. Dla ludzi myślących
magicznie nie ma zjawisk fizycznych, nie ma wiatru, jest powiew ducha, integralną częścią człow. jest cień
pytanie 3- koncepcja Lyotarda:
Jak filozofia charakteryzuje współczesnego człowieka- postmodernizm- J.F.LYOTARD, R. RORTY (Lyotard-
1977” Kondycja postmodernistyczna”- „ Różna różnica, Rorty „ Solidarność, ironia i przygodność”,
„Filozoficzne pisma tom 1”, „konsekwencja pragmatyzmu”, Loytard- wywodzący się z 2 źródeł- strukturalizm
i fenomenologia. We wczesnym świecie źródło rozwoju leży w konflikcie, nie dążenie do homogenizacji,
myśl zakotwiczona w kulturę, w myśleniu człow. o sobie i o innych. Pluralizm form życia- każdą formę życia
wyrazić można w języku, w mowie- struktury zdaniowe, wszystko co mówi o języku dotyczy życia .
Kiedy formułuje określone zdanie to do tego zdania następne można rozwinąć w bardzo różnym kierunku.
Język niesprawiedliwy przez swoją nieuchronność, nie można mówić nie popełniając niesprawiedliwości-
chce nas uwrażliwić na zamknięty dyskurs. Czy można zmienić coś w społ.- Tak jeżeli zbudujemy
alternatywne prawo, które będzie się rządziło wyciszonymi dyskursami. Filozofia ma przypominać o
wyciszonych dyskursach. Wykorzystując osiągnięcia Wihtenseina- pojęcie gry, komunikacji toczonej gry,
nie ma meta gry, nie ma takiej gry, której reguły, by rządziły wszystkimi drobniejszymi grami, najwyżej
pomiędzy grami istnieje rodzinne pokrewieństwo. Ktoś kto podejmuje decyzje może legitymizować decyzji
przez odwołanie do meta reguł. Moment arbitralności- ślad na niesprawiedliwość, w naszym społ. powinniśmy
zadbać by wszystkie stosunki budować bez meta gry. Konflikt i różnorodność jest czynnikiem zmieniającym
filozofie która waloryzuje konfliktowość form życia. Podamy pkt. Kanta- co znaczy być człow. współczesnym,
jak my mamy myśleć o współczesności. Bohater intelektualny to ironiczny liberał. Liberalizm- przywoływanie
postmoderna- najgorsze to prowokować i wywoływać cierpienia współczesnego człow.- chęć poniżania- płeć,
pochodzenie, rasa- źródłem poniżania jest kultura symboliczna. IRONICZNOŚĆ- środek literacki, nabieranie
dystansu, autoironia, nie traktowanie niczego z powagą większą niż trzeba. Rorty- człow. ironicznie nie myśli o
swoim słowniku finalnym jako nie ostatecznym i nie jako adekwatnym opisie świata. Obiera brak adekwatności,
opisu własnej wizji świata. Pojęcie prawdy jest nieskuteczne, nasze języki finalne są historyczne- relatywność.
Te wizje świata są przypadkowe, wynikają z procesów socjalizacji, w których przyszło nam żyć- przygodność
losu i kultury- z tego powodu poniżać innych jest niedopuszczalne. Myślenie o człow. w kategoriach otwartych.
Światopogląd to twory nasze nad którymi pracujemy, nie człow. dogmatyczny- 1 wizja ciągle pod wpływem
impulsów. Anty dogmatyczny człow., do ery globalnej pasuje mentalność i praca nad sobą. Wyrównanie przekonań
i wprowadzenie nowych jest istotne. Język uprzedmiatawiający, a nie traktujący jako jedno z konstrukcji , prawda
nie powinna służyć do okładania się między sobą i narzucania. Nie wszystkie dyskursy można prowadzić w opcji
zerowej. Dla postmodernistów człowiek żyje w przekonaniu, że niema nic większego od niego. Zmienia nasze
poglądy na język. Język to nie twór wspólnotowy- Garset- język i mój świat jest czymś nierozerwalnym , zakładamy
przygodność jaźni- nie ma twardego jądra. Należy być człow. otwartym, nie poniżać, działać na rzecz auto kreacji,
albo działać na rzecz solidarności. Filozofia postmodernistyczna odchodzi od zadawania pytań, nie pyta jaki jest
świat, ale jak my mamy myśleć o świecie- konstruktywizm, budowanie dystansu do siebie, lepiej działa tolerancja-
nie umierać za poglądy skoro mogę je zmieni, dyskutowanie, rozmawianie, a nie odgórne reformowanie. Na
nowo każe przeżyć lekcje pokory, zaprasza do myśli nad sobą.