Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Urbanizacja


URBANIZACJA (łac. urbanus - miejski)

Wiąże się z rozwojem wielkich regionów miejskich we współczesnych społeczeństwach przemysłowych (rozwój miast, wzrost ich liczby, powiększanie się obszarów miejskich i udziału mieszkańców miast w ogólnej liczbie ludności). W tym sensie urbanizacja jest rezultatem industrializacji i związanych z nią daleko idących zmian technologicznych; jest określona pewnymi koniecznościami ekonomicznymi, organizacją polityczną, środowiskiem kulturowym i warunkami technicznymi.

Urbanizacja jest procesem o różnym stopniu zaawansowania w poszczególnych krajach, ale procesem ogólnoświatowym, wykazującym oznaki wyraźnego przyspieszenia. Rozwój wielkich regionów miejskich pociąga za sobą wiele problemów natury gospodarczej, społecznej i kulturalnej, a przede wszystkim problem utrzymania godnego człowieka środowiska naturalnego i społecznego.

Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym (KDK) wskazuje na związki między industrializacją i urbanizacją oraz podkreśla daleko idące zmiany w formach ludzkiego życia, spowodowane przez urbanizację. "Industrializacja, urbanizacja i inne przyczyny rozwijające życie społeczne tworzą nowe formy kultury (kultury masowej), z czego rodzą się nowe sposoby myślenia, działania i spędzania wolnego czasu" (KDK, 54). Te i inne procesy przyczyniają się do rozwoju uniwersalnych form ludzkiej kultury. Urbanizacja zwielokrotnia więzi łączące człowieka z innymi ( socjalizacja), nie sprzyjając jednak zawsze należytemu dojrzewaniu osobowości oraz stosunkom naprawdę osobowym ( personalizacja).

Urbanizacja i związana z nią anonimowość życia, osłabienie tradycyjnych więzi rodzinnych i społecznych wskazują na konieczność odbudowy funkcjonalnych form życia wspólnotowego, oznaczających swoistą decentralizację wielkich struktur miejskich i tworzenie "przejrzystych" płaszczyzn życia, także w zakresie zarządzania i kierowania organizmem miejskim. Nowe formy współpracy i współdziałania powinny być skierowane szczególnie ku tym, którzy są zagrożeni w życiu codziennym przez urbanizację wielkomiejską. Nadmierne tendencje urbanizacyjne rujnują obyczaje i instytucje przyjęte od wieków, jak rodzina, wspólnoty sąsiedzkie, a nawet same podstawy wspólnoty chrześcijańskiej. Człowiek odczuwa nową samotność w anonimowym tłumie, który go otacza i wśród którego czuje się obcy: W chaotycznie rozrastających się miastach powstaje nowy proletariat zajmujący dzielnice opuszczone przez bogatych (por. OA, 10).

Kościoły chrześcijańskie - zwłaszcza w Europie Zachodniej - mają pewne osiągnięcia w zakresie pracy społecznej i działalności duszpasterskiej w wielkich miastach. Rozbudowa miejskich centrów parafialnych, będąca wyrazem decentralizacji społecznej, ma znaczenie nie tylko dla duszpasterstwa, ale także dla życia społecznego i kulturalnego, zapewniając wielu ludziom poczucie bezpieczeństwa w anonimowym społeczeństwie wielkich miast. "Chrześcijanie powinni uczestniczyć czynnie w przedsięwzięciach zmierzających do budowania miast jako takich miejsc życia ludzi i większych wspólnot ludzkich, w których powstawałyby nowe wzory współżycia i sąsiedzkich stosunków, stwarzano by nowe sposoby realizacji sprawiedliwości społecznej i wszyscy podejmowaliby odpowiedzialność za wspólną przyszłość, przewidując zapowiadające się trudności. Ludziom stłoczonym w bezładzie miast - którego nie można dłużej tolerować - należy nieść posłannictwo nadziei, płynącej z braterskiej sprawiedliwości" (OA, 11 )



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Środki społecznego przekazu
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Zaangażowanie społeczno-polityczne
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Utylitaryzm
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Teologia wyzwolenia
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Zasada pomocniczości
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Wolność
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Zasada miłości społecznej
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Więź społeczna
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Warstwa społeczna
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Totalitaryzm
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Terroryzm
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Uczestnictwo
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Zabezpieczenie społeczne
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Własność
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Znaki Czasu
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Zasada dobra wspólnego
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Wartości podstawowe
Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Ubezpieczenia społeczne

więcej podobnych podstron