Szczególne przypadki odpowiedzialności na zasadzie winy


 

Szczególne przypadki odpowiedzialności na zasadzie winy (wina w wyborze, wina w nadzorze)

 

Odpowiedzialność za niepoczytalnych

-dotyczy małoletnich, niedorozwiniętych, chorych psychicznie, wymagających pieczy ze względu na wiek, chorobę lub kalectwo - sprawują nad nimi nadzór odpowiedni opiekunowie

-nadzór faktyczny jest traktowany na równi z ustawowym i umownym

-hipoteza Art. 427 KC obejmuje osoby pod nadzorem , którym nie można przypisać winy

-odpowiedzialność za szkody popełnione przez niepoczytalnego pod nadzorem ponosi jego opiekun

-odpowiedzialność osoby sprawującego nadzór za szkodę wyrządzoną przez podopiecznego opiera się na culpa in custodiendo (wina w nadzorze) i jest to z mocy prawa wina domniemana, która może być obalona przez:

a) udowodnienie, że nadzór sprawowany był prawidłowo

b) wskazanie, że szkoda i tak by nastąpiła i przy starannym wykonywaniu pieczy nad niepoczytalnym

-w wypadku gdy niepoczytalny nie ma opiekuna lub opiekun jest a nie jest możliwe uzyskanie od niego odszkodowania ustawa zezwala na obciążenie niepoczytalnego sprawcy obowiązkiem naprawienia szkody opierające się na zasadzie słuszności - kiedy z okoliczności lub porównania stanu majątkowego wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego

 

*Odpowiedzialność za czyny osób. którymi się posłużono

-ten kto powierza drugiemu wykonanie jakiejś czynności, odpowiada za szkodę wyrządzoną osobom postronnym - przy istnieniu pewnych przesłanek

-odpowiedzialność taka powstaje gdy nastąpiło uchybienie co do wyboru właściwej osoby - culpa in eligendo, a szkoda nastąpiła przy wykonywaniu czynności powierzonej - Art. 429 KC

-wina powierzającego jest domniemana - uwolnienie się od niej następuje przez:

a) ekskulpacja

b) wykazanie, że czynność została powierzona osobie lub przedsiębiorstwu lub zakładowi które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności

-szkoda musi być wyrządzona przy wykonywaniu czynności powierzonej a nie przy okazji

-nie jest ważne czy sprawca bezpośredni ponosi winę - wyj.:

a) w razie winy sprawcy będzie mógł poszukiwać naprawienia szkody również od niego - zachodzi solidarność

b)dla powierzającego gdyż będzie miał roszczenie regresowe

 

*odpowiedzialność za zwierzęta: oparta na zasadzie winy - uwolnienie od odpowiedzialności na drodze ekskulpacji - wyjątkowo możliwe zastosowanie zasady słuszności w oparciu o ZWS

-gdy zwierzę jest narzędziem w rękach człowieka - odpowiada za szkodę człowiek tak jakby wyrządził ją czynem własnym

-gdy zwierzę wyrządza szkodę z własnego popędu za szkodę odpowiada ten kto zwierzę chowa albo kto nim się posługuje niezależnie od faktu, że zwierzę uciekło lub zabłąkało się

 

 

Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka i słuszności

 

-odpowiedzialność na zasadzie ryzyka jest uniezależniona od jakiejkolwiek nagannej czynności, zazwyczaj nie dotyczy działań własnych i można się od niej uchylić - nie jest absolutna (przesłanki egzoneracyjne - np. szkoda wyłącznie powstała z winy poszkodowanego)

 

Odpowiedzialność za podwładnego

-przyjęcie zasady odpowiedzialności zwierzchnika na zasadzie ryzyka - nie może się on uwolnić od odpowiedzialności przez ekskulpację a nie przez wykazanie trafności wyboru podwładnego (Art. 430 KC)

-powstaje gdy: czynność powierza zwierzchnik swemu podwładnemu, a sprawca wyrządził szkodę z własnej winy

-źródła zwierzchnictwa - ustawa, umowa, stan faktyczny

-konsekwencje wymogu winy podwładnego:

a)solidarna odpowiedzialność

b)możliwość podniesienia roszczeń regresowych przez zwierzchnika

-reguły z art. 430 nie odnoszą się do stosunków pracownik - pracodawca - zostaje wyłączony przez art. 120 KP i odpowiedzialność obciąża pracodawcę

 

*odpowiedzialność za wyrzucenie, wylanie lub spadniecie czegoś z pomieszczenia

-odpowiedzialność odszkodowawcza ciąży na tym kto mieszkanie zajmuje (Art. 433 KC) - zasada ryzyka

-zajmujący pomieszczenie zwolni się z odpowiedzialności przez wskazanie jednej z przyczyn szkody: siły wyższej (vis maior), szkoda nastąpiła z wyłącznej winy poszkodowanego lub osoby trzeciej , za którą odpowiedzialności nie ponosi i której działaniu nie mógł zapobiec

 

*odpowiedzialność za zawalenie się budowli lub oderwanie jej części - zasada ryzyka

-odpowiada samoistny posiadacz, chyba że wypadek nie wynikał ani z braku utrzymania budowli w należytym stanie, ani z wady budowli

-pojecie budowli obejmuje nie tylko budynki ale i wieże, mosty, tamy, kominy, mury itp.

 

*odpowiedzialność za szkody wyrządzone w związku z ruchem przedsiębiorstw i użyciem elementarnych sił przyrody

-koncepcja odpowiedzialności - odpowiedzialność na zasadzie ryzyka zaostrzona przez KC dla zakładów i przedsiębiorstw wprawianych w ruch przez siły przyrody (para, gaz, elektryczność, paliwa płynne, itp.) - od wykorzystania tej siły musi zależeć istnienie i funkcjonowanie przedsiębiorstwa / zakładu Art. 435 KC

-za osobę odpowiedzialną uważa się osobę prowadzącą zakład na własny rachunek - kryterium materialne

-przyjmuje się, że konieczne jest iunctim między ruchem przedsiębiorstwa i szkodą

-odpowiedzialność znajduje zastosowanie do szkód na osobie lub mieniu wyrządzonych komukolwiek

- uwolnienie się od odpowiedzialności może nastąpić przez wykazanie:

a) działania siły wyższej

b) wyłącznej winy poszkodowanego

c) ze szkoda nastąpiła wyłącznie z winy osoby trzeciej, za która zakład nie ponosi odpowiedzialności

*podobne zasady do powyższych stosowane są w przypadku odpowiedzialności zakładów wytwarzających środki wybuchowe lub posługujące się nimi

 

*odpowiedzialność za szkody wyrządzone ruchem pojazdów mechanicznych środków komunikacji

- stosuje się zasady odpowiedzialności z Art. 435 KC (patrzy wyżej) - Art. 436 &1 KC - i dotyczy ona wszelkich pojazdów lądowych, statków powietrznych i morskich

-podmiotem ponoszącym odpowiedzialność jest samoistny posiadacz pojazdu mechanicznego - jeżeli odda pojazd w posiadanie zależne to odpowiedzialność ponosić będzie posiadacz zależny (decyduje faktyczny wpływ i ekonomiczne korzystanie)

-samoistny posiadacz odpowiada za wszelkie wadliwe działania kierowcy - kierowca nie może być traktowany jako osoba trzecia

-kradzież pozbawia władztwa i samoistnym posiadaczem jest złodziej

-oddanie pojazdu osobie towarzyszącej do chwilowego użytku nie zmienia posiadania samoistnego

-pojęcie ruchu pojazdu - obejmuje również otwarcie drzwi, klapy wybuch silnika gdy pojazd nie porusza się w przestrzeni

-odpowiedzialność rozciąga się na szkodę wyrządzoną komukolwiek

-okoliczności zwalniające od odpowiedzialności - siła wyższa, wina poszkodowanego, osoba trzecia

-często kierowca i samoistny posiadacz odpowiadają solidarnie przed poszkodowanym - lecz z innych tytułów (jeżeli kierowca zawinił)

-modyfikacje reguł podstawowych:

a) w razie zderzenia pojazdów stosuje się zasady ogólne a nie odp. na zasadzie ryzyka (oba pojazdy są w ruchu, jeżeli jest tylko jeden jest to najechanie)

b) zniesienie zasady ryzyka w stosunku do pasażera w przypadku grzecznościowego (nieodpłatnego) jego przewozu

Przyczynienie się poszkodowanego

 

*jeżeli zachowanie się poszkodowanego uznane zostanie za jedno z ogniw prowadzących do ostatecznego skutku w postaci szkody mamy do czynienia z przyczynieniem się poszkodowanego

-poszkodowanemu stawia się zarzut niedochowania należytej troski jaką osoba rozważna powinna wykazać w danej sytuacji

-następuje zmniejszenie należnego poszkodowanemu odszkodowania stosownie do okoliczności oraz stopnia winy obu stron (Art.362)



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Pracodawca nie odpowiada na zasadzie ryzyka
odpowiedzi na zagadnienia z prawa adm sz ćw, Prawo administracyjne szczegółowe
p.adm.sz wykład odpowiedzi na 3 pytania do każdej ustawy, Prawo administracyjne szczegółowe
Odpowiedzialność cywilna na zasadzie słuszności
odpowiedzi na zagadnienia z prawa adm sz ćw, Prawo administracyjne szczegółowe
form3 odpowiedż na pozew
Rozwój edukacji alternatywnej i ustawicznej 8, Pedagogika porównawcza, odpowiedzi na pytania
Zagadnienie 9, Pedagogika porównawcza, odpowiedzi na pytania
odpowiedzi na nawigacje u kałasznikowa
odpowiedzi na pytaniaC,D iE
Witryna w Internecie – zasady tworzenia i funkcjonowania odpowiedzi na0
Odpowiedź na reklamację
Baza pytań z odpowiedziami na
Dokończ odpowiedzi na postawione pytania x12
odpowiedzi na egzamin hodowla owiec

więcej podobnych podstron