43. Funkcje religii u Durkheima
Według teorii E. Durkheima religia stanowi podstawowy składnik życia społecznego .Religia pełni istotną funkcję społeczną , a mianowicie tworzy, utrzymuje i wzmacnia solidarność społeczną. Analiza zjawisk religijnych doprowadziła go do wniosku, o społecznym charakterze nie tylko religii, ale i do koncepcji, że życie religijne jest źródłem wszystkich form myśli. Religia jest głównym czynnikiem integrującym grupę społeczną. Funkcję integracyjną pełni ona przez wspólne wierzenia i obrzędy. Ułatwia też dyscyplinę grupy. Ostatecznym źródłem religii jest społeczeństwo, przedmiot religii (sacrum) jest jedynie symbolem mocy społecznej. Rozpatrywał religię jako zjawisko społeczne, jako fakt kulturowy, jako pierwotny i elementarny przejaw Życia społecznego, będący zarazem czynnikiem konstruktywnym. Przez religię dokonuje się socjalizacja człowieka.
44. Animatyzm
animatyzm (łac. animatus ‘ożywiony’), wiara we wszechuduchowienie przyrody, bez wyobrażeń konkretnych bóstw czy duchów.
45. Magia, religia, nauka w ujęciu B.Malinowskiego
- w każdej społeczności istnieje religia i magia, nie ma dzikich ras
- w każdej społ. pierwotnej występują 2 dziedziny: sacrum (dziedzina Magii i religii) oraz profanum (dziedzina nauki)
- czynności i obrzędy święte, z zakazami i regułami, związane są z wiarą w siły nadprzyrodzone, duchy, zmarłych przodków, bóstwa itp.
- zdolność rozumowania i wiara w moc rozumu, czyli zasady nauki warunkują funkcjonowanie człowieka.
Religia – nie jest kultem duszy, przodków, czy przyrody
- obejmuje naraz animizm, animatyzm, totemizm i fetyszyzm
- nie jest tożsama ze społeczeństwem ani tym, co społeczne
- nie odnosi się tylko do życia, bo i do śmierci
- jest to nie tylko odwołanie się do sił wyższych (to jedynie odróżnia r. od magii)
fizjologiczne fazy ludzkiego życia (narodziny, poczęcie, ciąża, dojrzewanie, małżeństwo, śmierć) to zalążek rozlicznych rytuałów i wierzeń – istnieją wierzenia w reinkarnację, wejście ducha w ciało, magiczne zapłodnienie itd. i związane z tym rytuały i obrzędy
jaki jest zatem cel tych wierzeń i rytuałów? M. nie potrafi odpowiedzieć na to pyt. więc próbuje odnaleźć funkcje.
Można rytuały i wierzenia podzielić na 2 grupy:
1. rytuał jako środek do celu ( np. zapobiegający śmierci podczas połogu)
2. rytuał jako cel sam w sobie (impreza na cześć urodzin dziecka)
taki podział jest adekwatny do magii i religii:
1. magia – idea i cel czynności magicznych są zawsze jasne, bezpośrednie i określone, potrafią ją wskazać tubylcy
2. religia – u podłoża ceremonii relig. nie leży żaden zamiar