PROGRAM WŁASNY

Z WYCHOWNIA FIZYCZNEGO DLA

I ETAPU EDUKACYJNEGO

NAUCZANIE ZINTEGROWANE

W SZKOLE PODSTAWOWEJ

IM. KS. K. S. WYSZYŃSKIEGO

W NOWYM DUNINOWIE

WYKORZYSTANIE ĆWICZEŃ I GIER W FORMIE ZABAWOWEJ W NAUCZANIU MINI GIER ZESPOŁOWYCH

W opracowaniu

mgr Ewy Kowalak

Autor i realizator programu

Ewa Kowalak - nauczyciel nauczania zintegrowanego oraz

wychowania fizycznego

Miejsce realizacji

Szkoła Podstawowa im. Ks. K. S. Wyszyńskiego

w Nowym Duninowie

Termin realizacji

01.09. 2003 r.

Czas trwania

3 lata

Konsultacja merytoryczna

Mgr Bożena Rulak

Założenia wstępne

Nadrzędnym założeniem zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej jest wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia. Dokonuje się ono poprzez wyposażenie i kształtowanie u uczniów różnych umiejętności, sprawności, postaw i nawyków.

W zintegrowanym systemie nauczania szczególne miejsce zajmują zajęcia ruchowe, które sprawiają dzieciom ogromną radość i niosą ze sobą duży ładunek pozytywnych emocji.

Zastosowanie podczas zajęć ruchowych jak największej ilości ćwiczeń i gier w formie zabawowej podnosi ich atrakcyjność i wzmaga zaangażowanie uczniów. Forma zabawowa dla każdego uczestnika wiąże się bowiem z uczuciem zadowolenia i satysfakcji.

Umiejętne wykorzystanie, odpowiedni dobór i właściwa organizacja gier i zabaw przyczyni się nie tylko do podnoszenia ogólnej sprawności dzieci, ale także pozwoli w sposób łagodny i przyjemny wprowadzić młodego uczestnika w świat zespołowych gier sportowych.

Wychodząc naprzeciw zainteresowaniom uczniów podjęłam próbę rozszerzenia programu Wczesnoszkolnej Zintegrowanej Edukacji XXI wieku dopuszczonego do realizacji przez MEN nr DKW - 4014-267/99 autorstwa Jadwigi Hanisz, o treści z zakresu gier i zabaw, które w formie zabawowej przyczynią się do nauczenia, adekwatnie do wieku dzieci, podstaw sportowych gier zespołowych i utwierdzą ich w przekonaniu, ze dobra zabawa, ruch i sport są tak samo ważne w życiu jak zdobywanie wiedzy.

Ćwiczenia i gry w formie zabawowej stwarzają na zajęciach naturalną atmosferę pogody i odprężenia. Pozwalają one w sposób najprostszy wyrabiać niezbędne w grach zespołowych cechy charakteru jak: wolę, odwagę, bystrość, podzielność uwagi, szybkość orientacji i decyzji.

Dodatkowym walorem jest wprowadzanie w czasie zabaw współzawodnictwa indywidualnego i zespołowego. Mamy, więc możliwość od początku kształtowania cech woli walki, dążności do zwycięstwa itd. Ćwiczenia w tej formie sprzyjają umiejętności zespołowego postępowania i konsolidacji grupy.

Wybrałam formę zabawową, gdyż jest ona łatwą formą nauczania i najodpowiedniejszą dla dzieci w młodszym wieku szkolnym. Nie występują w niej, bowiem ściśle określone przepisy, według których musi postępować ćwiczący i które ograniczałyby jego ruchy.

Mam nadzieję, ze owocem mojej pracy będzie nie tylko dobre przygotowanie dzieci do realizacji zadań z gier zespołowych na wyższym etapie kształcenia, ale i ukształtowanie najlepszej postawy ucznia wobec uczestnictwa w kulturze fizycznej zgodnej z nowoczesnym ujęciem współczesnego wychowania fizycznego.

CELE EDUKACYJNE

• Nabycie i doskonalenie utylitarnej motoryczności tj. biegu, skoku, rzutu

• Nabycie i doskonalenie umiejętności psycho - ruchowych

• Nabycie określonych umiejętności aktywności ruchowej z piłką umożliwiających w drugim i trzecim etapie kształcenia uczestnictwo w formach zespołowych gier sportowych

• Kształtowanie umiejętności działania na rzecz partnera oraz wpółdziałania i rywalizacji w grupie, zespole odpowiednio do wieku

• Wprowadzenie dziecka do możliwości podejmowania samodzielnych wyborów i decyzji oraz rozwiązywania problemów

• Kształtowanie równoważne aktywności umysłowej i motorycznej

• Dostarczanie wszystkim uczniom - uczestnikom zajęć każdorazowo wiele radosnych i silnych przeżyć emocjonalnych

• Rozwijanie koordynacji, szybkości i siły podczas podań, chwytów, rzutów i kozłowania związanych z określoną grą zespołową

• Wykształcenie głębokiego poczucia odpowiedzialności, sprawiedliwości wynikających z pełnionych ról i funkcji podczas zajęć

• Nauka zdrowej rywalizacji i tolerancji przejawiającej się w poszanowaniu innych

• Stwarzanie uczniowi sytuacji, w której poprzez pełnienie różnorodnych ról związanych z aktywnością ruchową mógł się sprawdzić przy jednoczesnym swoim rozwoju i odkrywaniu swoich uzdolnień i zainteresowań

• Nauka podczas form zabawowych podstawowych zasad mini gier zespołowych

• Wdrażanie dzieci do higienicznego trybu życia, troski o własne zdrowie i aktywnego wypoczynku

• Wyrabianie nawyku przestrzegania zasad bezpieczeństwa podczas aktywności ruchowej i wypoczynku

• Wytworzenie umiejętności hartowania organizmu poprzez korzystanie z dóbr otaczającego środowiska naturalnego (teren, powietrze, woda, słońce) w celu poprawy sprawności i pomnażania zdrowia

Zadania szkoły

• Stymulowanie i umożliwianie uczniom podejmowania aktywności ruchowej i wyrażania własnych przeżyć w zabawach i grach

• Tworzenie warunków do rozwoju aktywności ruchowej oraz doskonalenia sprawności

• Dokonywanie oceny postawy ciała i poziomu sprawności ucznia

• Wszechstronne przygotowanie psychofizyczne

Standardy osiągnięć ucznia

I etap edukacyjny - kl. I - III

Postawy	Umiejętności	Wiadomości
Uczeń: Czynnie uczestniczy w zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych Wykazuje aktywną postawę w doskonaleniu własnej sprawności fizycznej Przestrzega zasad zdrowej rywalizacji Dba o własne zdrowie i bezpieczeństwo współćwiczącego Wykazuje troskę o zachowanie właściwej postawy Aktywnie wypoczywa i swoją postawą zachęca innych do tej formy aktywności Dba o prawidłowy rozwój psychofizyczny Dąży do podnoszenia swoich uzdolnień motorycznych Współpracuje w zespole i ma wyrobione odpowiednie nawyki zachowań społecznych	Uczeń: Potrafi wykonać zestawy ćwiczeń wzmacniających poszczególne partie mięśniowe Potrafi wykonać ćwiczenia korygujące postawę ciała Potrafi stopniować wysiłek podczas ćwiczeń Potrafi rywalizować podczas gier i zabaw ze współzawodnictwem Potrafi dokonać chwytów, podań, rzutów różnymi przyborami a zwłaszcza piłkami w miejscu i ruchu do celu i partnera Potrafi przeprowadzić kilka zabaw i gier z zachowaniem zasad bezpieczeństwa Potrafi zastosować poznane przepisy gier i zabaw ruchowych przygotowujących do gier zespołowych	Uczeń: Zna znaczenie hartowania organizmu i ćwiczeń na świeżym powietrzu Wie, na czym polega czynny wypoczynek Zna wpływ ćwiczeń ruchowych na utrzymanie prawidłowej postawy Zna zasady współpracy i współudziału w grupie podczas gier i zabaw ruchowych Wie, co to zdrowa rywalizacja oraz zasada: fair play ` Zna zasady zachowania się podczas zawodów sportowych Zna zasady bezpieczeństwa podczas gier i zabaw Zna rodzaje gier zespołowych i innych sportów Zna podstawowe przepisy gier i zabaw ruchowych przygotowujących do gier zespołowych

Treści programowe

Klasa I

1. Zabawy i gry o charakterze orientacyjno - porządkowym z elementami koncentracji uwagi

2. Zabawy i gry rozwijające cechy motoryczne z akcentem

• Siły

• Wytrzymałości

• Skoczności

• Zwinności

• Gibkości

• Szybkości

3. Zabawy i gry wprowadzające do nauczania poruszania się po boisku

• Bieg po prostej, zatrzymanie, zmiana kierunku

4. Gry i zabawy oswajające z piłkami o różnej wielkości

5. Zabawy i gry wprowadzające do nauczania

• Chwytów i podań piłek o różnej wielkości

• Kozłowania piłkami

6. Nauka kilku zabaw wprowadzających do mini gier zespołowych

Klasa II

1. Gry i zabawy doskonalące:

• Koncentrację uwagi

• Szybkość reakcji

• Szybkość

• Siłę

• Wytrzymałość

• Skoczność

• Gibkość

• Zwinność

2. Zabawy doskonalące poruszanie się po boisku

• Biegi ze zmianą tempa i kierunku

• Przyspieszenie, zatrzymanie

• Poruszanie się krokiem dostawnym

3. Gry i zabawy charakterystyczne dla mini koszykówki uwzględniające naukę:

• Podań piłki oburącz sprzed klatki piersiowej w miejscu i ruchu

• Chwytu piłki oburącz

• Rzutu do celu i kosza

• Kozłowania prawą i lewą ręką

• Zastosowanie poznanych elementów w grach ruchowych uproszczonych

4. Gry i zabawy charakterystyczne dla mini piłki ręcznej uwzględniające

naukę:

• Podań w miejscu i ruchu

• Chwytów piłki oburącz

• Kozłowania piłki ręką prawą i lewą

• Rzut piłki z miejsca do wyznaczonego celu i bramki

• Zastosowanie poznanych elementów w grach ruchowych uproszczonych

5. Zabawy i gry charakterystyczne dla mini piłki siatkowej z wykorzystaniem piłek plażowych, gumowych, balonów i piłek właściwych uwzględniających naukę:

• Przyjmowania postawy siatkarskiej

• Odbicia piłki rzuconej w miejscu

• Podbijania i zbijania piłki prawą i lewa ręka

• Przyjęcia piłki sposobem dolnym dorzuconej przez partnera

• Kierowania piłki w wolne miejsce

• Zastosowanie poznanych elementów w grze uproszczonej

1*1/ 2*2

6. Zabawy i gry charakterystyczne dla mini piłki nożnej uwzględniające

zwłaszcza kontrolowanie i dryblowanie z piłką

• Podanie piłki dowolnym sposobem

• Prowadzenia piłki po prostej

• Przyjęcia piłki

• Zastosowanie poznanych elementów w małych, uproszczonych grach

Klasa III

1.Gry i zabawy wzmacniające i doskonalące cechy psychomotoryczne

Wprowadzenie do mini koszykówki

1. Gry i zabawy doskonalące technikę:

• Poruszania się po boisku;

• bieg przodem

• bieg tyłem z odwróconą głową

• bieg ze zmianą tempa

• bieg ze zmianą kierunku

• start i zatrzymanie

• obrót

• krok dostawny w przód, tył i w bok

• Przyjmowania postawy koszykarza

• Chwytu i podania piłki w ruchu

• Prowadzenia piłki w dwójkach i trójkach

• Kozłowania w ruchu

• Rzutów do celu i kosza oburącz oraz ręką prawą i lewą z miejsca, ruchu i po kozłowaniu

2. Gry i zabawy doskonalące taktykę;

• Przechwytywania piłki

• Obrony - krycia

3. Gra uproszczona z zastosowaniem poznanych elementów i podstawowych przepisów w mini koszykówkę

Wprowadzenie do mini piłki ręcznej

1. Gry i zabawy doskonalące technikę:

• Poruszania się po boisku ze zwróceniem uwagi na wymiary boiska i linie

• bieg, marsz przodem i tyłem

• przesuwanie bokiem krokiem dostawnym

• zatrzymanie

• skoki z odbicia jednonóż w biegu

• Chwytów i podań piłki półgórne i górne jednorącz

• Prowadzenia piłki z partnerem

• Kozłowania piłki w marszu i biegu po prostej

• Rzutu do bramki z marszu i biegu

• Elementy gry bramkarza

2. Gry i zabawy doskonalące taktykę ;

• Przechwytywania piłki i obrony

3. Zastosowanie małych gier z wykorzystaniem poznanych elementów i podstawowych przepisów w mini piłkę ręczną

Wprowadzenie do mini piłki siatkowej

1. Gry i zabawy doskonalące technikę;

• Poruszania się po boisku krokiem dostawnym zakończonym doskokiem na obie stopy

• Szybkiej reakcji na sygnały

• Odbicia oburącz górnego piłki rzuconej

• Odbicia oburącz dolnego piłki dorzuconej

• Zagrywki sposobem dolnym

2. Nauka przepisów podczas gry w piłkę siatkową rzucaną

Wprowadzenie do mini piłki nożnej

1.Gry i zabawy doskonalące technikę;

• Prowadzenia piłki po prostej i slalomem indywidualnie

• Prowadzenie piłki w dwójkach

• Podań piłki dowolnym podbiciem

• Przyjęcia piłki

• Żonglerki piłki kolanem

• Odbić piłki głową

• Strzałów na bramkę

2. Małe gry 3 * 3 / 4 * 4 z zastosowaniem poznanych elementów

Opis założonych osiągnięć ucznia

Klasa I

1. Wzmocnienie poszczególnych partii mięśniowych

2. Poprawa utylitarnej motoryczności: biegu, skoku, rzutu

3. Poprawa kondycji i siły

4. Wzmocnienie koncentracji uwagi, orientacji i reakcji

5. Przyswojenie prostych chwytów, podań i rzutów różnymi przyborami do celu i partnera

6. Przyswojenie elementów kozłowania

7. Poznanie prostych zabaw wprowadzających do gier ruchowych

Klasa II

1. Wzmocnienie i rozwój cech psychomotorycznych

2. Opanowanie poruszania się po boisku ze zmianą tempa i kierunku

3. Opanowanie podań, chwytów i rzutów piłkami do mini gier zespołowych ( mini - piłka ręczna, koszykowa, nożna, siatkowa - plażowa) w miejscu i ruchu

4. Przyswojenie podań piłki nogą dowolnym sposobem

5. Opanowanie kozłowania prawą i lewą ręką

6. Przyswojenie nowych zabaw wprowadzających do mini gier zespołowych

Klasa III

1. Zdobycie umiejętności stopniowania wysiłku i regeneracji sił

2. Opanowanie umiejętności poruszania się z piłką po boisku zgodnie z poznanymi zasadami mini gier zespołowych

3. Przyswojenie podstawowych przepisów mini gier zespołowych i ich wykorzystanie podczas gier uproszczonych

4. Osiągnięcie w toku trzyletniej nauki dobrej kondycji, zrozumienia i działania na rzecz partnera oraz samodzielności w toku podejmowania decyzji i rozwiązywania problemu ruchowego

Propozycje metod oceny ucznia

Osiągnięcia ucznia można ocenić w formie ustnej lub pisemnej poprzez obserwację.

Ocenianie uczniów będzie przebiegało w warunkach naturalnych, a nie wyizolowanych. Oceniane będą postępy ucznia na miarę jego możliwości.

Ocenianiu będzie podlegać :

• aktywność

• włożony wysiłek

• poprawność wykonania

• sprawność

• koordynacja

Formy i metody prowadzenia zajęć

Do rozwiązań organizacyjnych, które przyczynią się do wysokiej aktywności ruchowej uczniów na zajęciach stosowane będą następujące formy ;

• forma ćwiczeń w grupach, drużynach,parach i zastępach sprawnościowo - zmiennych

• forma indywidualna

Podczas zajęć z dziećmi ważną rolę spełnia zastosowanie odpowiedniej metody w realizowaniu zaplanowanych zadań.

Dlatego też w procedurach osiągania celów dominują takie metody jak :

1. Produktywne

• metoda zabawowo - naśladowcze

• metoda zabawowo - klasyczne

• metoda bezpośredniej celowości ruchu

• metoda programowego usprawniania

2. Kreatywne (twórcze )

• metoda ruchowej ekspresji twórczej

• metoda problemowa

oraz metody reproduktywne lecz w mniejszym zakresie

• metoda naśladowczo - ścisła

• metoda zadaniowo - ścisła

Zasady BHP na zajęciach

1. Zapoznanie z ogólnym regulaminem sali sportowej

2. Bezpieczne korzystanie z przyborów i sprzętu sportowego

3. Wdrażanie uczniów do przestrzegania ostrożności i zasad BHP

4. Utrzymanie właściwej dyscypliny na zajęciach

5. Przestrzeganie zasad i przepisów zabaw i gier

Uwagi o realizacji

Zaprezentowany program zawiera cele i treści kształcenia zawarte w podstawie programowej I etapu kształcenia jakim jest nauczanie zintegrowane w szkole podstawowej.

Program ten jest rozszerzony o treści innowacyjne z zakresu ćwiczeń i gier w formie zabawowej.

Program będzie realizowany od 01. 09. 2003 roku w klasie I z kontynuacją w klasach II i III Szkoły Podstawowej w Nowym Duninowie.

Zajęcia będą odbywać się zarówno w sali sportowej jak i na boisku szkolnym oraz w terenie.

Realizacja zadań zawartych w programie z zakresu mini gier sportowych odbywać się będzie w zwiększonym wymiarze o jedną godzinę tygodniowo.

Po roku działań edukacyjnych dokonam ewaluacji, która będzie polegać na zaobserwowaniu:

- atrakcyjności programu dla uczniów

- praktyczności i użyteczności

Do oceny skuteczności programu zastosuję różne formy ewaluacyjne doraźne i długofalowe.

Narzędziami do zbierania informacji będą :

- anonimowe ankiety dostosowane do poziomu uczniów

- wywiady - zbieranie opinii uczniów o zajęciach

- obserwacja aktywności uczniów na zajęciach

Ewaluacja czyli ocena skuteczności pozwoli mi zorientować się czy pracuję zgodnie z postawionymi celami, a także zastanowić się czy stosowane przez mnie metody i sposoby realizacji są skuteczne. Oceniając przebieg zajęć można zauważyć zarówno mocne jak i słabe strony programu i dokonać jego korekty.

Myślę, iż proponowane rozwiązania w powyższym programie wpłyną pozytywnie na ukształtowanie odpowiedniej postawy ucznia wobec uczestnictwa w kulturze fizycznej a także jego wszechstronny rozwój.

Ewa Kowalak

Bibliografia

1. M. Bondarowicz „ Forma zabawowa w nauczaniu sportowych gier zespołowych”,

Warszawa 1983 r.

2. R. Kulgawczuk „ Mini piłka siatkowa”, Warszawa 1994 r.

3. Z. Zielonka „ Mini piłka ręczna”, Warszawa 1994 r.

4. A. Rumiński „ Mini koszykówka”, Warszawa 1994 r.

5. J. Bergier „ Mini piłka nożna”, Warszawa 1994 r.

6. A. Rokita, T. Rzepa „ Metodyka zespołowych gier”,AWF Wrocław 2000 r.

7. R. Trześniowski „ Zabawy i gry ruchowe” Warszawa 1959

8. J. Hanisz „ Program wczesnoszkolnej zintegrowanej edukacji XXI wieku

klasy 1 - 3”Warszawa 1999 r.

opracowała Ewa Kowalak

8

---