Ślady cieplne - termoskopia
Promieniowanie podczerwone (infrared - IR) jest promieniowaniem elektromagnetycznym, którego długość fal mieści się pomiędzy światłem widzialnym a falami radiowymi.
Podczerwień bliska charakteryzuje się pasmami 0,7-5 µm, średnia to 5-30 µm, a daleka 30-1000 µm.
Promieniowanie podczerwone jest emitowane przez wszystkie istoty/rzeczy, których temperatura jest wyższa od zera bezwzględnego (-273,16C). W związku z tym powstała dziedzina kryminalistyki nazwana "termoskopią", zajmująca się ujawnianiem i badaniem śladów cieplnych.
Ślady cieplne dzielą się na:
- Termiczne ślady substancjalne, które są wynikiem działania temperatury na ciało lub przedmiot i które są nieodwracalne (np. stopienie, nadpalenie). Tymi zajmować się tu nie będziemy.
- Zjawiskowe ślady cieplne, czyli takie, które powstają na skutek oddziaływania termicznego, prowadząc do zmieny temperatury obiektu, ale nie do zmian jakościowych.
Ten rodzaj śladów ujawnia się dzięki różnicom temperatury między obiektem a otoczeniem, do czego służą różnego rodzaju urządzenia termowizyjne. Są to najczęściej detektory bierne (pasywne), które rejestrują promieniowanie podczerwone emitowane przez obiekty, bez konieczności wysyłania wiązki promieni.
Kamery termowizyjne są w stanie zarejestrować obiekty w przedziale temperatur od minus 30 do plus 2000 stopni.
Sygnał, jaki dociera do detektora, zostaje przesłany do urządzenia wizyjnego, które wyświetla obraz, czyli termogram.
Termowizja jest szczególnie przydatna w poszukiwaniu zakopanych zwłok. Detekcja jest możliwa w tym przypadku dzięki naruszeniu warstwy ziemi i tym samym zmianie jej pojemności cieplnej; obecności zwłok, co zmienia np. przepuszczalność wody; rozkładowi ciała, szczególnie wytworzeniu gazów gnilnych podnoszących temperaturę, a także pojawieniu się odmiennej flory i fauny.
Duże znaczenie w poszukiwaniu zwłok ma pogoda. Optymalne wyniki osiąga się przy pogodzie pochmurnej, po deszczu, przy spadku temperatury powietrza, a w dni słoneczne o świcie i po zmierzchu. Znaczenie ma też pora roku - w zimie udaje się na ogół odnaleźć zwłoki płytko zakopane albo leżące pod cienką warstwą śniegu.
Inne zastosowania termowizji to między innymi:
- poszukiwanie osób zaginionych
- wykrywanie obecności osób ukrytych
- bezkontaktowy pomiar temperatury
- bezkontaktowe przeszukanie
- ujawnianie różnic temperatury w jednakowo ogrzanych i pozornie identycznych przedmiotach
- rozróżnianie substancji
- wykrywanie źródeł przegrzania urządzeń
W terenie odkrytym można ujawnić obecność człowieka z odległości 500 m, a ukrytego w lesie lub w wodzie z około 50 m.
kamera Flir Systems