Prof. zw. dr hab. Marta Bogdanowicz

Nietypowy rozwój lateralizacji oraz problem leworęczności

/ fragmenty wykładów - prezentacji multimedialnej/

Terminologia

Lateralizacja - dominacja stronna czynności ruchowych (narządów ruchu i gałki ocznej) względem osi ciała

Częstość występowania -

w literaturze światowej: 1 - 30 %

w Polsce (najczęściej): 8 - 15 % (Bogdanowicz 1989)

Znaczenie lewej strony i pojęcia „ lewe” we współczesnej kulturze, „praworęcznej cywilizacji”? :

- w sztuce

- w języku

Rola rodziców w wychowaniu leworęcznego dziecka

• akceptowanie leworęczności,

• dostrzeganie problemów dziecka

• wspieranie rozwoju psychoruchowego

• uczenie jak żyć w „praworęcznym świecie”

• konsultowanie w poradni (diagnoza)

• udzielanie dziecku pomocy we współpracy z nauczycielem przedszkola, logopedą lub nauczycielem-terapeutą

Przeciwwskazania do przestawiania na prawą rękę

• własna decyzja dziecka o wyborze lewej ręki

• leworęczność w rodzinie

• wczesne i silne przejawy leworęczności

• leworęczność „patologiczna”

• model lateralizacji: lewostronna lateralizacja

• niska sprawność ruchowa prawej ręki

• lewooczność

• obecność zaburzeń emocjonalnych, mowy (jąkanie)

• niepełnosprawność intelektualna

Niezbędne jest udzielenie mu POMOCY, dzięki czemu:

• dziecko zaakceptuje swoją leworęczność i konieczność ćwiczeń przygotowujących do pisania,

• usprawni się ruchowo lewa ręka,

• usprawni się koordynacja wzrokowo - ruchowa,

• utrwali się dominacja lewej ręki (lateralizacja),

• wykształci się prawidłowa orientacja w lewej i prawej stronie własnego ciała i w przestrzeni,

• ustali się prawidłowa pozycja ciała podczas zajęć graficznych (rysowania i pisania)- jaka?, sposób siedzenia, ułożenie kartki papieru (zeszytu) - jakie?,

• wykształci się nawyk prawidłowego ułożenia ręki oraz sposób trzymania ołówka czy długopisu - jakie?,

• utrwalą się nawyki ruchowe związane z kierunkiem rysowania, takie jak: kreślenie linii pionowych (z góry w dół), poziomych (od lewej do prawej strony), okręgów - przeciwnie do ruchu wskazówek zegara,

• utrwalą się nawyki ruchowe związane z pisaniem, takie jak: rysowanie szlaczków i pisanie wyrazów w kierunku od strony lewej do prawej.

Ćwiczenia usprawniające motorykę rąk, doskonalące technikę rysowania i pisania

1. Ćwiczenie prawidłowego sposobu trzymania ołówka

2. Ćwiczenie zdolności do kontrolowania siły nacisku ręki dziecka w trakcie pisania

3. Ćwiczenia relaksacyjne

4. Wytwarzanie nawyków ruchowych związanych z kierunkiem pisania (automatyzacja ruchów)

5. Ćwiczenia precyzji ruchów

6. Ćwiczenia współpracy oka i ręki (koordynacji wzrokowo-ruchowej)

Kwestionariusz samooceny pierwszoklasisty: Czy potrafię ładnie pisać lewą ręką? ( w zeszycie z ukośną liniaturą)

1

Asymetria funkcjonalna

---