I. Wyjaśnij problem przedstawiony na rysunku satyrycznym. (1 punkt).
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
……………………………………………
II. Do każdego opisu ideologii dopisz jej właściwą nazwę. (2 punkty)
Ideologie
Opis A. Ideologia społeczno-polityczna, której podstawowe elementy określa idea charyzmatycznego wodza, mit „wspólnoty ziemi i krwi” oraz zespół antydemokratycznych […] i skrajnie nacjonalistycznych haseł.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
Opis B. Jeden z głównych nurtów myśli społeczno-politycznej uznający za naczelne dobro istniejący porządek społeczny i polityczny, akcentujący konieczność zachowania lub umocnienia tradycyjnych wartości, norm, obyczajów i instytucji.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
Opis C. Jeden z […] nurtów myśli społeczno-politycznej […], w którym trzonem systemu wartości są: indywidualistyczna koncepcja człowieka, preferowanie praw wolnościowych, własność prywatna, atomistyczna teoria społeczeństwa, postulat ograniczonych funkcji państwa.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
III. Przeanalizuj tekst i wykonaj polecenie. (2 punkty)
Jedna z koncepcji powstania państwa polskiego
Nowe państwo powstało wokół jednego ekspansywnego ośrodka plemiennego, którego centrum znajdowało się wokół Giecza i Gniezna w Wielkopolsce. Poprzednicy pierwszego znanego ze źródeł księcia Polan, Mieszka I, twórcy dynastii zwanej później Piastami, zbudowali prawdopodobnie w latach 40. X w. silny ośrodek władzy książęcej, z potężnymi grodami i wielką drużyną. Istotą każdego państwa patrymonialnego była ekspansja, w przypadku Polan skierowana początkowo w kierunku północno-zachodnim - władztwo Mieszka w latach 60. X w. obejmowało już ziemie po Odrę i Pomorze Zachodnie, być może także Mazowsze.
Podaj nazwę teorii genezy państwa, której przykład przedstawiono w tekście oraz nazwisko twórcy tej teorii.
Nazwa teorii genezy państwa - ....................................................................................................
Nazwisko twórcy powyższej teorii genezy państwa - .................................................................
IV. Rozstrzygnij, które informacje dotyczące fotografii są prawdziwe, a które - fałszywe. (1 punkt)
1. Przedstawiono jedną z form demokracji bezpośredniej. [p] [f]
B. Pokazano obrady instytucji podczas sesji plenarnej. [p] [f]
C. Zilustrowano realizację zasady jawności obrad. [p] [f]
V. Przeanalizuj tekst i wykonaj polecenia.
Jest postacią bezpośredniego uczestnictwa w kierowaniu sprawami publicznymi. Oznacza zebranie się w jednym miejscu wszystkich posiadających prawa polityczne w obrębie określonej jednostki terytorialnej w celu wspólnych obrad i podejmowania decyzji. Ta postać uczestnictwa politycznego powszechnie występowała w demokracjach antycznych. Współcześnie występuje np. w niektórych kantonach i gminach Szwajcarii. W Polsce obecnie istnieje zupełnie szczątkowo jako zebranie wiejskie lub ogólne zebranie mieszkańców osiedli w miastach.
1. Podaj nazwę opisanej w tekście formy bezpośredniego uczestnictwa obywateli w kierowaniu sprawami publicznymi. (1 punkt)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. Przedstaw zaletę i wadę opisanej w tekście formy bezpośredniego uczestnictwa obywateli w kierowaniu sprawami publicznymi. (2 punkty)
Zaleta - ……………………………………………………………………………………….....…………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
Wada - ………………………………………………………………………...……………......…………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
VI. Przeanalizuj materiały źródłowe i wykonaj polecenia. (3 punkty)
1. Rozstrzygnij, które informacje dotyczące zaprezentowanych materiałów źródłowych są prawdziwe, a które - fałszywe.
A. Wszystkie zaprezentowane materiały wyborcze dotyczą polityków, którzy ubiegali się o pełnienie urzędu Prezydenta RP w 2000 roku. [p] [f]
B. Zaprezentowano plakaty wyborcze polityków, którzy dwukrotnie ubiegali się o pełnienie urzędu Prezydenta RP. [p] [f]
C. Wizualizacja wyników wyborów dotyczy głosowania, w wyniku którego urząd Prezydenta RP objął Bronisław Komorowski. [p] f]
2. Rozstrzygnij, czy hasło z plakatu wyborczego Jarosława Kalinowskiego można interpretować jako odnoszące się do jego doświadczeń związanych z pełnieniem funkcji rządowej. Odpowiedź uzasadnij.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. Korzystając z jednego z materiałów źródłowych, uzasadnij, że w Polsce decyzje wyborców są zróżnicowane geograficznie.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
VII. Przeanalizuj materiały źródłowe i wykonaj polecenie. (2 punkty)
Najpowszechniejsze metody proporcjonalnego podziału mandatów polegają na znalezieniu największych, kolejno po sobie następujących ilorazów liczby uzyskanych głosów. Podziału dokonuje się, dzieląc liczbę głosów uzyskanych przez każdy komitet przez odpowiednie liczby*, a następnie z tak obliczonych ilorazów dla wszystkich komitetów, wybieranych jest tyle największych, ile jest mandatów do obsadzenia w danym okręgu. Mandaty w obrębie danego komitetu otrzymują kolejno kandydaci, którzy uzyskali największą liczbę głosów.
*w metodzie d'Hondta - przez kolejne liczby naturalne
*w metodzie Sainte-Laguë - przez kolejne liczby nieparzyste
W okręgu wyborczym do obsadzenia jest 8 mandatów.
1. Na podstawie Tabeli 1 podaj liczbę mandatów, które uzyskają poszczególne komitety:
Komitet A: ……….
Komitet B: ……….
Komitet C: ……….
2. Podkreśl poprawne zakończenie zdania.
Odpowiedź zawierająca wyłącznie oznaczenia kandydatów, którzy uzyskali mandaty, to:
a. A2, B1, C3. b. A3, B4, C2. c. A1, B3, C5. d. A5, B2, C4.