TEORIA I PRAKTYKA NEGOCJACJI

1. Znaczenie negocjacji jako sposobu rozwiązywania konfliktów w życiu społecznym. Istota, rodzaje konfliktów społecznych i sposoby ich rozwiązywania. Pseudo sposoby rozwiązywania konfliktów i ich rozpoznawanie w życiu społecznym.

2. Zasady komunika ji interpersonalnej w aspekcie negocjacji - pomosty komunikacyjne. Techniki aktywnego słuchania. Główne podprocesy negocjacji opartych na porozumieniu: skuteczna komunikacja interpersonalna, odpowiedzialne użycie siły, efektywna edukacja.

3. Podstawowe pojęcia negocjacji: autorstwo, słuszność procesu, porozumienie proceduralne. wpływ oporu i trzeciej strony oraz naciski zewnętrzne. Analiza mapy interesów - preferowane rozwiązanie, alternatywne rozwiązanie i ostateczna oferta.

4. Strategie, zasady i etapy procesu negocjacji opartych na porozumieniu. Charakterystyka najbardziej popularnych oraz stosowanych w negocjacjach partnerskich technik negocjacyjnych.

5. Specyfika negocjacji mediowanych: pożądane i konieczne cechy mediatora. Uwarunkowania społeczne i prawne mediacji

6. Rodzaje mediacji. Etapy procesu mediacji, techniki pracy mediatora.

7. Porozumienie proceduralne, trzy rodzaje satysfakcji i przyrzeczenie końcowe - warunki trwałości porozumienia. Dylematy etyczne, kodeks etyczny negocjatora i mediatora.

Literatura:

• Fischer R. … W. (1991) „Dochodząc do tak”, Warszawa, PWE

• Kennedy G. (1999) „Negocjacje doskonałe:, Poznań, Dom Wydawniczy REBIS.

Negocjacje oparte na porozumieniu.

Kiedy podejmować negocjacje?

Tak gdy:

• obie strony są gotowe do podjęcia ugody

• istnieje zarówno konflikt jak i zgodność między stronami

• strony dysponują wystarczającymi kompetencjami decyzyjnymi

• jest się przygotowanym do prowadzenia negocjacji

Nie gdy:

• własne szanse są znikome

• występuje nadmierne podniecenie emocjonalne

• istnieją inne możliwości zaspokojenia interesów

• nie jest się przygotowanym do prowadzenia negocjacji

Powodzenie w negocjacjach

ZNAJOMOŚĆ SIEBIE

1. Ile wiem i umiem?

2. Jakie są moje silne i słabe strony?

3. Czego chcę?

ZNAJOMOŚĆ STRONY PRZECIWNEJ

1. Kim są?

2. Jakie są ich słabości i wady?

3. Czego chcą?

Siła negocjacyjna - to zdolność przekonania kogoś, aby coś zrobił i zdolność wypełniania intencji.

Ma wiele źródeł, między innymi:

• dobre stosunki między negocjatorami

• zrozumienie drugiej strony

• stosowanie zewnętrznych kryteriów

• starannie przemyślane zobowiązanie

• źródła obiektywne

• delegacje, uprawnienia, wsparcie zewnętrzne

• posiadanie własnych zasobów

Technika sześciu pytań

Kto?

Kto jest zaangażowany w rozwiązywanie problemu?

Kto stworzył lub przyczynił się do powstania obecnej sytuacji?

Kto będzie musiał mi pomóc w poradzeniu sobie z nią?

Kto jest najbardziej zainteresowany rozwiązaniem tego problemu?

Co?

Co zostało zrobione do tej pory?

Co mogłoby mi pomóc?

Co już mam i czego będę potrzebować?

Co chciałbym osiągnąć?

Co jest moim celem?

Co bym zrobił, gdybym miał „czarodziejską różdżkę”?

Kiedy?

Kiedy uświadomiłem sobie moje zainteresowanie problemem?

Kiedy najczęściej o nim myślę?

Kiedy muszę zacząć działać?

Kiedy najlepiej (lub najgorzej) pracować nad problemem?

Gdzie?

Gdzie problem zaistniał?

Gdzie ktoś miał do czynienia z podobna sytuacją?

Gdzie najlepiej (lub najgorzej) zacząć ten problem rozwiązywać?

Gdzie chciałbym ten problem rozwiązywać?

Dlaczego?

Dlaczego pojawił się ten problem?

Dlaczego nie został rozwiązany do tej pory?

Co stanowiło przeszkodę?

Dlaczego naprawdę chcę go rozwiązać?

Dlaczego ktoś inny mógłby nie chcieć go rozwiązać?

Jak?

Jak myślę o tym problemie? Jaki mam do niego stosunek?

Jak chciałbym przeprowadzić zmiany?

Jak będzie wyglądała sytuacja w przyszłości, jeśli rozwiążę ten problem?

Jak to się stało, że podjęte do tej pory wysiłki były bezskuteczne?

Całościowy model negocjacji

Co chcesz osiągnąć?

W jaki sposób chcesz Jak to zrobisz?

osiągnąć cel?

Strategie negocjacji

W jaki sposób uzyskać zamierzony cel?

- Jakie są moje warianty?

- Na jakie ustępstwa mogę przystać?

- Jak mam się zachować wobec drugiej strony?

Podstawowe (strategie) zachowania

Strategia współpracy - jest bardzo owocna, jeśli strona przeciwna trzyma się reguł gry negocjacyjnej.

Strategia konfrontacji - to trudne i ostre negocjacje, czasami trzeba się zdecydować na konfrontacje, kiedy stawka jest zbyt wysoka.

Strategia analityczna - daje się stosować w przypadkach, kiedy w proces negocjacji nie są uwikłane wartości i przekonania.

Role negocjacyjne

Hierarchia interesów

(Piramida potrzeb Maslowa)

POTRZEBY					samorealizacji	rozwijania swoich zdolności, zainteresowań
					szacunku, uznania społecznego			prestiżu, znaczenia, przynależności
				przynależności, miłości					aprobaty, akceptacji, tożsamości
			bezpieczeństwa							stałości, stabilizacji
		fizjologiczne									pożywienia, ciszy, snu

Interesy - kluczowe pojęcie w negocjacjach. Abstrakcyjna koncepcja oparta o zasady (wartości) mierzalne subiektywnie.

Podstawowe sedno konfliktu:

• uczciwość

• uznanie

• rzetelność

• lojalność

• wiarygodność

• szacunek

Mapa interesów

plansza do analizy pozycji stron

l.p.	PROBLEMY	NASZE	ICH
1	Interesy
2	Kwestie
3	Najlepsze realistyczne rozwiązanie
4	Konsekwencje impasu lub długich negocjacji
5	Najlepsze alternatywne rozwiązanie
6	Oferta ostateczna

Rozróżnienie interesu, kwestii i propozycji

Interes Dlaczego? pryncypia, wartości, przekonania,

np. uznanie społeczne

Kwestie Co? problemy do przedyskutowania

np. miejsce, czas, forma

Propozycje Jak? żądania, rekomendacje, sugestie

np. jak proponujesz to rozwiązać?

Całościowy model negocjacji

Co chcesz osiągnąć?

W jaki sposób chcesz Jak to zrobisz?

osiągnąć cel?

Reguły negocjacji

• oddziel ludzi od problemów

• koncentruj się na interesach, a nie na stanowiskach

• formułuj pytania przed odpowiedziami

• poszukaj rozwiązań dających korzyści obu stronom

• nazywaj osiągnięcia

Kolejność etapów negocjacji

(jej przestrzeganie „wymusza” współpracę)

1. Ustalenie reguł postępowania

2. Nazwanie interesów

• swoich

• wspólnych

• drugiej strony

• sprzecznych

3. Zdefiniowanie problemów

4. Poszukiwanie rozwiązań

5. Zbudowanie porozumienia

Techniki stosowane w negocjacjach i mediacjach opartych na porozumieniu

- aktywne słuchanie

- odwołania do procedury

- fragmentacja procesu

- podkreślanie osiągnięć

- spotkania na osobności

- źródła obiektywne

- stosowanie przerw

- edukacja o impasie

- wentylowanie (odreagowanie emocjonalne)

- adwokat diabła

- zmniejszanie oporu

Trzy podprocesy procesu negocjacji

poprawna komunikacja Strony dają poznać swój cel i siłę.

Zrozumienie wzajemne, spójne przekazy

efektywna edukacja Nauczanie poprzez wykorzystanie źródeł

danych. Uczenie się interesów drugiej strony.

odpowiedzialne użycie siły zdolność wypełnienia intencji przez

strony

Cele negocjacji

Cel idealny Cel minimalny

- to co chcesz osiągnąć jeśli wszystko - to, bez osiągnięcia czego negocjacje

pójdzie dobrze będą dla ciebie całkowitą porażką

- cel idealny stanowi maksimum tego, - cel minimalny wyznacza dla ciebie

co możesz uzyskać granice poza którą negocjacje tracą sens

- to od próby realizacji celu idealnego - zaczynasz go uwzględniać pod koniec

rozpoczynasz swoje poczynania negocjacji

Całościowy model negocjacji

Cel idealny

Wariant I Ustępstwa Wariant II

Cel minimalny

Podstawowe pojęcia procesu negocjacji opartego na porozumieniu:

Słuszność - to subiektywne poczucie sprawiedliwości i uczciwości.

Autorstwo - obie strony mają poczucie bycia integralną częścią procesu, który w części należy do nich i ponoszą odpowiedzialność za przebieg i wynik procesu negocjacji.

Trzecia strona - dotyczy oddziaływania spraw udziałowców, odnosi sie do wpływu, jaki ma konflikt i (lub) jego rozwiązanie na osoby nie będące stroną konfliktu.

Presja i naciski społeczne - sytuacja, która musi być brana pod uwagę, nie podlegająca szybkiej i łatwej zmianie: mass media, opinia publiczna, czas, przepisy, prawa, polityka, toczący się proces legislacyjny lub sądowy, pojawienie się nowego dowodu, nieoczekiwane zmiany.

Impas - wyjątkowo trudna sytuacja, w jakiej znalazły się strony sporu ze względu na rozwój procesu negocjacji, czy kwestie sporne, uczucia, frustracja czy zmęczenie. Moment, w którym formalna deklaracja obu stron pozwala na poszukiwanie pomocy i ingerencje w sporze grona negocjatorów w osobach arbitrów, ekspertów, mediatora, prawników.

Sytuacja pokonfliktowa (następstwa konfliktu) - negatywne pozostałości konfliktu, których strony się obawiają lub które odrzucają, mimo iż uważa się, że konflikt został rozwiązany przez dojście do porozumienia. Z reguły jest wynikiem niskiego poziomu satysfakcji osiągniętego przez jedną lub więcej stron.

Negocjacje poszerzone - mają miejsce z dala od stołu negocjacyjnego (np. wykorzystanie drogi służbowej, nieformalne próby postępowania pojednawczego, praca grup ekspertów, praca grup roboczych, spotkania na szczycie).

Spotkania na osobności - oddzielne spotkanie członków zespołu negocjatorów w celu przedyskutowania problemów, pozycji, racji, strategii i taktyki, mają na celu podjęcie zespołowej decyzji oraz zachowanie poczucia słuszności i autorstwa procesu.

Negocjacje wewnątrz zespołowe - niezbędne do osiągnięcia jedności poprzez proces budowania consensusu, który zapewnia prawdziwe poczucie sprawiedliwości i równości w procesie negocjacji.

Consensus - proces grupowego podejmowania decyzji, który bierze pod uwagę wiedzę tej grupy i jej równość, gdzie wykorzystywana jest koncepcja rozumowego dochodzenia do porozumienia. Końcowa decyzja grupy jest definitywna, gdy zgadzają się na nią wszyscy członkowie, którzy jednak mogą odnosić się do niej z rożnym entuzjazmem a ich zobowiązanie do podporządkowania się tej decyzji może być różne.

5 kroków przełamujących opór w dojściu do porozumienia.

Opór - sytuacja w której strona przeciwna odrzuca propozycje rozwiązania sporu.

1. Kontroluj i powstrzymuj własne reakcje.

2. Stwórz korzystny klimat, zredukuj emocje drugiej strony.

3. Nie odrzucaj stanowiska drugiej strony, przekształć je.

4. Ukaż drugiej stronie korzyści porozumienia.

5. Ukaż drugiej stronie konsekwencje braku porozumienia.

Techniki negocjacji

1. Mierz wysoko

2. Nie zgadzaj się na pierwszą propozycje

3. Ustępuj powoli i niełatwo

4. Ustępstwo za ustępstwo - coś za coś

5. Nie okazuj zadowolenia z ustępstw poczynionych przez drugą stronę

6. Zasada ustępstw malejących

7. Krakowski targ - pół na pół

8. Rozpraszanie negocjatora

9. Zabójcze pytanie - unikaj odp. TAK lub NIE

10. Dobry - zły facet

11. Poproszenie o przerwę

12. Eskalacja żądań pod koniec negocjacji

13. Technika ograniczonych kompetencji

14. Technika przełamywania oporów

Zasady komunikacji:

1. Gdy jeden mówi, reszta słucha.

2. Nie przerywaj.

3. Słuchaj uważnie, ze zrozumieniem.

4. Nie oceniaj i nie dawaj rad.

5. Nie decyduj za innych.

UMOWA PROCEDURALNA

Umowa proceduralna - to wstępne uzgodnienia dotyczące przebiegu procesu negocjacji od strony formalnej (np. kolejność omawiania kwestii, sposobu sprawdzania wiarygodności informacji, sposobów dyskusji, stosowania przerw, dokumentowania procesu negocjacji).

POROZUMIENIE KOŃCOWE (przyrzeczenie, obietnica)

Porozumienie końcowe - to osiągnięte i utrzymane przez strony porozumienie. Deklaracja zapewniająca, że każda ze stron podejmie jakieś działania lub ich nie podejmie.

• Kto?

• Co?

• Kiedy?

• Gdzie?

• Jak?

• Co, jeśli nie?

TRWAŁE POROZUMIENIE

TRUJKĄT SATYSFAKCJI

Warunek skuteczności i trwałości rozwiązania konfliktu poprzez negocjacje i mediacje.

RZECZOWA

PROCEDURALNA PSYCHOLOGICZNA

ETYKA NEGOCJATORA

NIGDY:

• NIE reprezentuj władzy, jakiej nie posiadasz

• NIE dawaj obietnic bez pokrycia

• NIE staraj się niepotrzebnie grozić

• NIE kłam i nie blefuj (jeśli nie musisz)

• NIE zakładaj z góry

• NIE zapominaj o interesach swoich i drugiej strony

• NIE rób wrogich negocjacji (jeśli to niepotrzebne)

• NIE zapominaj o wypracowaniu porozumienia, które trzeba dotrzymać

• NIE zapominaj o wysokim poziomie trzech rodzajów satysfakcji.

Proces negocjacji - z wykorzystaniem współpracy jest próbą wypracowania wymiany i dotrzymania przyrzeczeń, w wyniku poprawnej komunikacji, efektywnej edukacji i odpowiedniego użycia siły przez strony sporu, które starają się zaspokoić własne interesy z uwzględnieniem interesów drugiej strony, w oparciu o kwestie i propozycje.

KONFLIKTY

Konflikt - to rozbieżność interesów lub przekonanie stron, że ich aktualne dążenia nie mogą być realizowane równocześnie.

Konflikt powstaje gdy:

• istnieją wyodrębnione strony (o sprecyzowanych celach)

• istnieje współzależność społeczna tzn. że żadna ze stron nie może osiągać swoich celów bez udziału zgody innych stron

• strony nie pomagają sobie w osiągnięciu celów stanowią przeszkodę lub blokują realizację celów

Konsekwencje konfliktu

Najczęściej są negatywne, m.in.

• niedobre emocje

• straty moralne

• straty materialne

• zrujnowane relacje między ludzkie

Aspekty pozytywne:

• poznanie przeciwnika

• samopoznanie

• poznanie sposobów rozwiązań

• rozwój

Konflikt jego znaczenie i fazy

Model kłótni idealnej, oczyszczającej:

Napięcie - zwiastun awantury

Wzajemna wrogość - zarzuty

Kulminacja

Wyciszenie - oddzielenie emocji od faktów

Porozumienie - rozpatrzenie wzajemnych interesów

Konflikty są potrzebne, nieuniknione i naturalne wszędzie tam, gdzie jest więcej niż 1 człowiek.

To nie konflikt jest źródłem nieporozumień i walki między ludźmi, lecz sposób jego postrzegania.

Jeżeli w konflikcie postrzegamy partnera jako wroga - dążymy do zniszczenia go, a nie do rozwiązania problemu, który wywołał konflikt.

Ważne i trudne problemy nie rozwiązane i odkładane kumulują negatywne emocje i stres.

Kiedy boisz się konfliktu lub traktujesz go jak wojnę - tracisz możliwość poznania drugiej strony oraz wyrażania własnych potrzeb i interesów.

Typologie konfliktów

Ze wzg. źródło:

• wartości (ideologie, tradycje, religia, wiedza)

• dane (brak informacji lub jej błędna interpretacja)

• relacje (związki interpersonalne)

• zachowanie (stereotypy)

• zasoby / dobra (dostęp możliwości zaspokojenia potrzeb)

Ze wzg. na sposób ujawniania się:

• poziom strukturalny - konflikt potencjalny (wzajemne zależności osób)

• poziom psychologiczny - konflikt ukryty (zagrożenie potrzeb, wartości, dóbr)

• poziom zachowań - konflikt jawny (działania prowadzące do zmiany sytuacji)

Ze względu na podmiot:

• interpersonalny (np. szef - pracownik, pracownik - pracownik)

• wewnątrzgrupowy (np. rozłamy w partii)

• międzygrupowy (np. partie)

• społeczny (np. rząd-mniejszości)

• międzynarodowy (np. państwo-państwo)

Zaspokojenie interesów obu stron konfliktu

Unikanie Ustępowanie Kompromis Rywalizacja

Współpraca Udział trzeciej osoby w konfliktach

wysoka

Arbitraż

Inkwizycja

orientacja na

wynik

Konsyliacja

Moderacja / mediacja

niska orientacja na proces wysoka

Zaklęty cykl konfliktu

postawy

konsekwencje apostrzeganie

sytuacji

reakcje

Jakie działania podejmują ludzie w sytuacjach konfliktu?

Działania podejmowane przez ludzi zależą miedzy innymi od tego, czy podmiot konfliktu jest dla nich ważny, czy czują się dość silni aby działać, oraz jakie sposoby radzenia sobie z konfliktem preferują:

• Unikanie konfliktu - niedostrzeganie konfliktu tak długo, jak tylko to możliwe

• Rezygnacja - poddanie się bez podjęcia walki

• Szukanie wsparcia - odwoływanie się do autorytetu w celu uzyskania wsparcia i pomocy

• Oddanie sprawy w ręce arbitra - po to, aby rozstrzygał spór

• Walka w celu zniszczenia przeciwnika - atak fizyczny

• Potraktowanie konfliktu jako problemu do rozwiązania - podjęcie bezpośrednich negocjacji

Pseudo sposoby rozwiązywania konfliktu

Strategie, które stosujemy, gdy kłócimy się z innymi ludźmi:

• ignorowanie - gdy odmowa bezpośrednia nie wchodzi w grę

• odwlekanie

• pokojowe współpracowanie

• deprecjonowanie - określenia obraźliwe

• reorientacja

• separacja - usunięcie strony konfliktu z dotychczasowej przestrzeni życiowej

• kompromis

• eskalacja

• walka

Reakcje na zagrożenie konfliktem są automatyczne. To pogarsza lub uniemożliwia rozwiązanie konfliktu.

Mediacja w negocjacjach

Mediacja (łac. mediatio) - pośrednictwo)to dobrowolny i poufny proces dochodzenia do rozwiązywania sporu, prowadzony w obecności osoby neutralnej, czyli mediatora.

Klasyczna mediacja polega na wysłuchaniu skłóconych stron i skłania ich do wzajemnych ustępstw. Mediacja może zostać zastosowana w sytuacji, kiedy bezpośrednie negocjacje nie prowadzą do zawarcia porozumienia lub następuje eskalacja, czyli zaostrzenie konfliktu. Zadaniem mediatora jest pomoc w szukaniu wspólnego rozwiązania. Dba on, aby każda ze stron mogła przedstawić swój punkt widzenia, porządkuje podejmowane tematy, ułatwia wzajemne porozumienie się.

Mediacja jako misja

Misja mediacyjna polega na pośredniczeniu osób trzecich w określonych sytuacjach, gdy podmiotowe w tej sprawi strony nie mogą dojść do porozumienia na skutek:

• Konfliktu zaistniałego w trakcie negocjacji

• Konfliktów, których nasilenie czy tez natura merytoryczna uniemożliwia podjecie negocjacji.

• W sytuacjach niekonfliktowych, gdy strony są nie dość kompetentne do nawiązania relacji i potrzebują ogniwa pośredniczącego.

Mediator

Powinien posiadać autorytet i kompetencje które są podstawa zaufania. Nie może on wywierać presji, musi odwoływać się do logiki i faktów, powinien być prostolinijny i sumienny oraz pełen szacunku dla ludzi, nie może osadzać człowieka. Mediator powinien być osobą kierującą się szczególnie wyraźnymi zasadami.

Mediator ma przede wszystkim zapobiec pogłębianiu sporu, zaostrzeniu się konfliktu, poszerzaniu się obszaru niezgody. Postępowanie mediatora musi być obiektywne, racjonalne i wyrozumowane w przeciwieństwie do postępowania negocjatorów gdzie usprawiedliwiony jest subiektywizm, wartościowanie i emocjonalność.

Rola mediatora

• Organizuje spotkania stron.

• Uzgadnia procedurę prowadzenia mediacji (czas spotkania, miejsce , przerwy).

• Pomaga stronom w wyrażeniu emocji oraz oczekiwań.

• Pomaga w formułowaniu propozycji rozwiązań.

• Nie rozstrzyga sporu.

• Nie wydaje opinii.

• Nie reprezentuje żadnej strony.

• Nie może być powołany na świadka w danej sprawie.

Schemat postępowania mediatora

1. Nawiązanie kontaktu ze stronami.

2. Wybór strategii prowadzenia negocjacji (proponowanie sposoby rozwiązania konfliktu i wstępnego wyboru).

3. Sporządzenie szczegółowego planu mediacji.

4. Budowanie zaufania i współpracy.

5. Rozpoczęcie trudnych negocjacji (początek omawiania trudnych sytuacji).

6. Zdefiniowanie spraw i ustalenie planu.

7. Odkrywanie ukrytych interesów stron.

8. Generowanie opcji rozwiązań.(zachęcanie stron do jak największej ilości pomysłów rozwiązanie problemu).

9. Ocena możliwości rozwiązań.

10. Przetarg końcowy(przejście do rozwiązań końcowych .

11. Osiągnięcie końcowego porozumienia.

Wymagania wobec mediatora

Mediatorem w sprawach cywilnych może być osoba fizyczna, mająca pełną zdolność do czynności prawnych, korzystająca w pełni z praw publicznych. Mediatorem nie może być sędzia (z wyjątkiem sędziów w stanie spoczynku). Osoba zostająca mediatorem zostaje wpisana na listę mediatorów jednak mediator musi wyrazić zgodę na piśmie. informacje o mediatorach można uzyskać w sądach okręgowych.

Mediatorem może być osoba która ma ukończone 26 lat. Posiadającą doświadczenie życiowe i umiejętności rozwiązywania konfliktów oraz posiadająca wystarczającą wiedze z psychologii , pedagogiki, socjologii, resocjalizacji lub prawa. Ponadto musi ukończyć kurs mediacyjny który w Polsce trwa 80 godzin, a zgodnie ze standardami Unii Europejskiej powinien trwać 220.

Mediatorem nie może być:

• Sędzia, prokurator, aplikant sądowy lub prokuratorski lub inna osoba zatrudniona w sądzie, prokuraturze lub innej instytucji uprawnionej do ścigania i karania przestępstw.

• Adwokat, aplikant radcowski, radca prawny, notariusz i aplikant notarialny, aplikant adwokacki.

• Funkcjonariusz i pracownik Służby więziennej.

• Ławnik sądowy w czasie trwania kadencji.

Formy mediacji

Mediacje karne - polegają na zadośćuczynieniu ofierze danego zdarzenie. Jest to podejście naprawcze. Mediacja karna możliwa jest w przypadku przestępstw zagrożonych karą pozbawienia wolności do lat 5. Mediacja oznacza dobrowolne podjęcie przez sprawcę i pokrzywdzonego próby rozwiązania konfliktu, wynikającego z popełnionego przestępstwa oraz uzyskania porozumienia w kwestii zadośćuczynienia dla ofiary. Sprawy do mediacji kieruje sąd lub prokurator, choć o jego przeprowadzenie mogą wnioskować także zainteresowane strony.

Spór zbiorowy - jest to spór pracowników z pracodawcą, dotyczący warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych. Powodem sporu może być jedynie żądania zaspokojenia potrzeb grupy pracowników, np. zatrudnionych w jednym zakładzie pracy.

Mediacje gospodarcze - dotyczą przede wszystkim: umów handlowych, kontraktów międzynarodowych, praw autorskich i prasowych, reklamy, znaków towarowych, ubezpieczeń, usług profesjonalnych. Mediacje można zastosować nawet, gdy sprawa jest już w sądzie, a wówczas firmy mogą odzyskać 75% wpisu sądowego, pod warunkiem zawarcia porozumienia z drugą stroną podczas mediacji.

Mediacje rodzinne - mogą pomóc kiedy ludzie nie są w stanie się porozumieć, a muszą się dogadać. Rozwiązują konkretne, trudne kwestie, często związane z rozwodem, opieką nad dziećmi, podział majątku.

Mediacja w sprawach nieletnich - jest stosowana jako sposób rozwiązania sporu, gdy osoba pokrzywdzona doznała jakiejś straty bądź została w inny sposób skrzywdzona przez nieletniego sprawcę.

Mediacje społeczne - może być stosowana w konfliktach w społecznościach lokalnych. Oto niektóre z nich:

• Konflikty ekologiczne: związane z nowymi inwestycjami lub wykorzystaniem dotychczas istniejących w mieście, gminie, powiecie

• Problemy społeczne (np. wewnątrz społeczności lokalnych)

Mediacje oświatowe (szkolne) - mediacje w środowisku szkolnym nie muszą dotyczyć jedynie konfliktów wśród uczniów. Spory pomiędzy pracownikami szkoły, przedstawicielami szkoły a rodzicami wreszcie przedstawicielami szkoły a kuratorium również mają szanse być rozwiązane w sposób polubowny pry udziale osób niezaangażowanej w spór - bezstronnego mediatora.

Istota mediacji karnych:

• pomaga wyrazić stronom ich potrzeby i uczucia

• sprawcom pomaga zrozumieć odpowiedzialność za swoje czyny

• a ofiarom pomaga zyskać zadośćuczynienie

Mediacja karna

• ogranicza wtórną przestępczość

• pozwala na odreagowanie emocji

• jest korzystna dla sprawcy i ofiary

Mediacja karna zapobiega:

• wtórnej wiktymizacji (powtórne bycie ofiarą)

• stygmatyzacji

• stosowaniu tradycyjnych środków karnych

Korzyści mediacji:

• pojednanie

• obniżenie kosztów wymiaru sprawiedliwości

• negocjacje

Mediacja nie jest:

• terapią

• poradnictwem

• arbitrażem ani sądem

• wymiarem sprawiedliwości

Cechy mediacji:

• niski stopień ryzyka

• daje stronom poczucie własności procesu

• daje stronom szybkie i prawdopodobnie ostateczne efekty

• pozwala uzdrowić stosunki między ludźmi

Porównanie mediacji i arbitrażu

Arbitraż: Mediacja

- arbiter jest władny i zobowiązany wydać decyzje - mediator nie wydaje decyzji

- decyzja na ogół jest ostateczna i wiążąca - żadna decyzja, wyłącznie porozumienie

- cel podstawowy: ustalenie „słuszności”

Zarys wypowiedzi otwierającej:

1. Przedstaw się i poproś o przedstawienie się

2. Określ cel spotkania i całego procesu mediacji

3. Wyjaśnij swoją rolę, procedury

4. Wyjaśnij aspekty powodzenia negocjacji mediowanych

5. Wyjaśnij, że udział wlub odmowa udziału w mediacji nie będzie mieć negatywnych skutków dla żadnej ze stron

6. wyjaśnij, że udział w mediacjach nie będzie uważany za dowód naruszenia czy zrzeczenia sie praw

Zasady mediacji:

1. Dobrowolność - nikt nie może być zmuszony do udziału w mediacji, a każdy uczestnik może się z niej wycofać w każdym momencie i bez żadnych konsekwencji

2. Bezstronność - mediator traktuje jednakowo każdą ze stron i nie reprezentuje interesów żadnej z nich.

3. Neutralność - mediator nie dąży do żadnego sposobu zakończenia konfliktu i nie narzuca rozwiązania.

4. Poufność - przebieg i treść mediacji zostaje utrzymana w tajemnicy, a sprawozdanie mediatora zawiera jedynie informację o liczbie i miejscu spotkań oraz dokumentu ugody.

5. Akceptowalność - aby mediacje mogły się odbyć, wszystkie strony powinny zaakceptować osobę mediatora oraz reguły i procedury.

Przewodniczący

Rozjemca

Intuicyjny

Faktyczny

Analityk

S

---