Opisać właściwości ferromagnetyków.

Ferromagnetyk to substancja o silnych własnościach magnetycznych. Każdy atom ferromagnetyka wytwarza własne pole magnetyczne. Atomy mają tendencję do ustawiania się w ten sposób, aby ich pole m miało ten sam kierunek, co pole mag atomów sąsiednich. Tworzą się duże obszary w których pole mag ma stały kierunek zwane domenami m. Ale pole m każdej z domen może być ustawione w zupełnie dowolnym kierunku. Dlatego ferromagnetyk może nie wytwarzać zewnętrznego pola m, czyli może nie być magnesem. Gdy jednak umieścimy ferromagnetyk w zewnętrznym polu m, wówczas domeny zaczynają ustawiać się zgodnie z tym zewnętrznym polem m i ferromagnetyk sam staje się magnesem. Pole m ferromagnetyka może być dużo większe od zewnętrznego pola m, które uporządkowało domeny w naszym ferromagnetyku. Dla każdego ferromagnetyka określona jest temperatura, tzw. punkt Curie, po przekroczeniu którego materiał staje się paramagnetykiem.

Omówić materiały izolacyjne stosowane w elektroenergetyce.

Sześciofluorek siarki SF₆: nietoksyczny, trwały do temp. 500°C, nie wywołuje korozji, gęstość 5x większa od powietrza, 3x lepsze własności izolacyjne od powietrza, niepalny, dobrze gasi łuk elektryczny, wymaga hermetyzacji kadzi. Stosowany w nowszych transformatorach, wyłącznikach i rozdzielniach.

Oleje mineralne - głównie stosowane do gaszenia łuków elektrycznych, do izolacji w transformatorach (także konserwacji), jako chłodziwo.

Wyroby ceramiczne - głownie ze względu na dużą odporność na warunki atmosferyczne, temperaturę, wytrzymałość mechaniczną, niska cena (porcelana elektrotechniczna, kamionka) używane np. w izolatorach.

Kalafonia - żywica pochodzenia roślinnego, używana do zagęszczania olejów mineralnych, nasycania papieru izolacyjnego.

Izolacja papierową wykonuje się w postaci taśmy. Jest ona impregnowana syciwem elektroizolacyjnym składającym się z oleju kablowego (60-80%), kalfonii sosnowej balsamicznej, wosków syntetycznych lub poliizobutynu (substytut). Proces suszenia, odgazowani i nasycenia odbuwa się w kotłach w temp. 120

Guma - materiał dość tani, używany do izolacji elementów pod niskim napięciem lub odzieży/narzędzi ochronnej.

Polietylen: charakteryzuje się bardzo dobrymi własnościami elektrycznymi - ma niewielką stałą dielektryczną, stratność i wysoką rezystywność. Izolacja polietylenowa jest lekka, odporna na działanie wody i większości związków chemicznych oraz daje się łatwo usunąć z żyły. Stosowana głównie do izolacji przy nap. do 30kV. Polietylen nie jest odporny na ultrafiolet, ale dodatek antyutleniaczy i pigmentów uodparnia go na promieniowanie słoneczne. Polietylen jest łatwopalny i kapie gdy się pali, a przy tym rozprzestrzenia płomień. Natomiast usieciowanie lub domieszki pewnych substancji uodporniają izolację polietylenową na rozprzestrzenianie płomienia.

Polipropylen (PP) ma własności elektryczne zbliżone do polietylenu, ale jest od niego twardszy i bardziej odporny na temp. Ponieważ jest sztywniejszy niż polietylen, stosowany jest głównie do przewodów o małych wymiarach, a jego dobre własności elektryczne zapewniają małe tłumienie sygnałów.

Polichlorek winylu otrzymuje się z soli kamiennej i węgla. Ma właściwości termoplastyczne, charakteryzuje się dużą wytrzymałością mechaniczną, jest odporny na działanie wielu rozpuszczalników. Zalety: niska cena substancji wyjściowych, nieskomplikowana metoda wytwarzania odporność na nieorganiczne związki chemiczne, posiada właściwości samogasnące, dobra wytrzymałość mechaniczna, ma możliwość przetwarzania różnymi metodami Wady: niska odporność na oddziaływanie wysokiej temp w procesach przetwórczych, niską udarność twardego PVC w niskich temp

Omówić sposoby domieszkowania półprzewodników.

Domieszkuje się zazwyczaj fosforem lub borem w fazie ciekłej wytwarzania. Obecnie stosuje się metodę nowocześniejszą tzw. transmutację. Polega na napromieniowaniu wałka monokryształu krzemu strumieniem neutronów w rdzeniu reaktora jądrowego. Ta skomplikowana metoda pozwala na uzyskanie półprzewodników na prądy rzędu 3kA. Podczas tego procesu mogą powstawać ubytki sieci krystalicznej, które eliminuje się wyżarzaniem w temperaturze 850°C. Następnie elementy są cięte piłami diamentowymi na płytki o grubości ok. 0,1 mm. Istnieją trzy metody domieszkowania półprzewodników. Są to:
epitaksja - jest to wytwarzanie cienkiej warstwy półprzewodnika monokrystalicznego na podłożu monokrystalicznym z zachowaniem budowy krystalicznej podłoża. Służy do wytwarzania tzw. waflów zbudowanych z czystych półprzewodników ważnych z punktu widzenia technologii i elektroniki. Epitaksja cechuje się przede wszystkim łatwością w kontrolowaniu grubości warstw, poziomu i profilu domieszkowania. Dodatkowo umożliwia tworzenie warstw zagrzebanych i warstw słabo domieszkowanych na silnie domieszkowanym podłożu. Dyfuzja - domieszkowanie przez dyfuzję jest zwykle przeprowadzane poprzez umieszczenie wafli krzemowych w wysokotemperaturowych (600-1200°C) kwarcowych tubach i przepuszczenie nad nimi mieszaniny gazów zawierającą potrzebną domieszkę. Dyfuzja jest rozumiana jako ruch atomów domieszek w krystalicznej sieci w ubytkach lub poza węzłami sieci. Implantacja jonów - jest procesem wprowadzania (wbijania) rozpędzonych w polu elektrycznym jonów domieszki. Podstawową zaletą procesu implantacji jonów jest duża dokładność uzyskiwanej koncentracji i niska temperatura procesu, negatywną natomiast jest niszczenie sieci krystalicznej półprzewodnika.

Co ma wpływ na konduktywność?

Konduktywność to miara zdolności materiału do przewodzenia prądu ele. Można ją wyznaczyć znając wymiary geometryczne i przewodnictwo elektryczne jednorodnego bloku danego materiału. Wraz ze wzrostem temp maleje konduktywność, opisuje to temperaturowy współczynnik konduktywności. Najlepsza przewodność występuje w metalach czystych. Każda domieszka wywołuje większy opór wobec przepływającego prądu. Wpływ na konduktywność ma przede wszystkim długość i przekrój poprzeczny materiału, którego konduktywność dotyczy, dlatego iż ma to związek z nośnikami elektronów poruszających się po średniej swobodnej drodze przewodnika lub dielektryka. Wpływ na konduktywność ma także temp, która wraz ze wzrostem konduktywność maleje, gdyż prędkość ładunków swobodnych w materiale staje się większa.

1. Wpływ domieszek donorowych i akceptorowych w warystorach

Domieszki są tak naprawdę defektami punktowymi czyli zaburzeniami sieci w obrębie jednego atomu. Półprzewodnik zawierający domieszki podstawieniowe nazywamy półprzewodnikiem domieszkowym. W większości przypadków idealny kryształ półprzewodnikowy (bez defektów) nie nadaje się do żadnych zastosowań w elektronice klasycznej. Domieszki możemy podzielić na trzy grupy: donorowe (D) - atom o większej liczbie elektronów walencyjnych, zastępuje atom sieci macierzystej; akceptorowe (A): atom o mniejszej liczbie elektronów walencyjnych zastępuje atom sieci macierzystej; domieszka izowalencyjna (I): atom innego pierwiastka o tej samej walencyjności zastępuje atom sieci macierzystej. Domieszkowanie akceptorowe i donorowe zmniejsza pasmo zabronione w materiałach, co powoduje szerszy zakres przewodzenia (niższy próg dla którego w warystorze dojdzie do przepływu prądu). Domieszki donorowe i akceptorowe w warystorach mają szczególnie istotny wpływ na własności ele materiałów pozwalające na otrzymanie dodatnich lub ujemnych nośników ładunku o zadanej koncentracji Wprowadzanie domieszek odbywa się za pomocą trzech metod: epitaksji, dyfuzji lub implantacji jonów.

1. Właściwości i zastosowanie gazów jako izolatorów

Sześciofluorek siarki SF₆ (elegaz) - nietoksyczny, trwały do temp. 500°C, nie wywołuje korozji, gęstość 5x większa od powietrza, 3x lepsze własności izolacyjne od powietrza, niepalny, dobrze gasi łuk elektryczny, wymaga hermetyzacji kadzi. Stosowany w nowszych transformatorach, wyłącznikach i rozdzielniach.

Powietrze - w warunkach normalnej rezystywność skrośna ok. 10¹⁸Ω. Z uwagi na obecność pary wodnej i zanieczyszczeń, powoduje korozję. Powietrze jako izolację stosuje się głownie w sieciach energetycznych (przewody przesyłowe rozpięte na słupach z reguły nie posiadają zewnętrznej izolacji).

Azot - gaz niepalny, nietoksyczny, pod wysokim ciśnieniem (kilkanaście atm.) ma dużo większą wytrzymałość elektryczną. Służy do wypełniania kondensatorów, w niektórych przewodach jako chłodziwo.

Przyczyny strat energii w izolatorach z ciał stałych

Na straty energetyczne składają się wszelkie defekty struktury materiału (domieszki, zanieczyszczenia, ubytki sieci krystalicznej). Jednym z parametrów opisujących straty jest współczynnik strat dielektrycznych tgδ. Wyrażony jest stosunkiem składowej prądu rzeczywistej do urojonej. Sam kąt δ jest dopełnieniem do 90° kąta przesunięcia fazowego. Głównymi przyczynami są: straty upływowe (konduktywność) - w zależności od rezystywności danego materiału. Charakterystyczny jest tu prądu upływu (i_p). Polaryzacja - polega na uporządkowaniu dipoli magnetycznych. W jej wyniku występuje tzw. prąd absorpcji (i_a), będący jednym ze składowych elementów strat. Przyczyną strat energii może być również zmniejszenie oporu izolatora na skutek dostania się wilgoci do maszyn elektrycznych lub także poprzez mechaniczne uszkodzenie układu izolacyjnego.

Wpływ tem na konduktywność materiałów półprzewodzących

Podobnie jak w przypadku metali, wzrost temp. (większe drgania sieci krystalicznej) zmniejsza ruchliwość elektronów. W półprzewodnikach koncentracja elektronów nie jest stała, zależy silnie od temperatury (ze wzrostem T silnie rośnie koncentracja), co w rezultacie powoduje wzrost przewodności wraz ze wzrostem T - w półprzewodnikach samoistnych. W przypadku półprzewodników niesamoistnych (z domieszkami), charakterystyka jest skokowa - przy niższych temperaturach jest zależna od koncentracji elektronów). W trzecim etapie, znowu rośnie (z uwagi na przewodnictwo elektronowe, możliwe w wysokiej temp.). Wysoki wpływ temperatury na konduktywność możemy zauważyć w materiałach półprzewodzących zwanych termistorami. Wpływ ten jest uzależniony od wartości współczynnika temp. Jeżeli współczynnik jest większy od zera tym rezystancja wzrasta wraz ze wzrostem temp skutkiem czego zmniejsza się przewodność warystora. Sytuacja jest odwrotna gdy współczynnik temperaturowy termistora jest ujemny.

1. Podstawowe własności przewodników i izolatorów

Przewodniki - ρ₂₀ ≤ 10^-6 [Ωm]. Charakteryzuje się małą rezystywnością, dużą konduktywnością (w porównaniu do innych materiałów). Atomy metali w sieci krystalicznej pozbawione są elektronów walencyjnych, tworzących gaz elektronowy, umożliwiający przewodzenie. Są bardziej stabilne i odporne od półprzewodników.

Izolatory - ρ₂₀ ≥ 10¹⁰ [Ωm]. Charakteryzują się dużą rezystywnością, małą konduktywnością (w porównaniu do innych materiałów). Podstawową własnością jest brak elektronów swobodnych, umożliwiających przewodzenie (przy braku zewnętrznych bodźców jonizujących). Pole elektryczne nie powoduje rozerwania silnie związanych ze sobą ładunków (jedynie sprężyste przesunięcia).

1. Czynniki wpływające na wytrzymałość elektryczną materiałów izolacyjnych

Stan zawilgocenia izolacji, temperatura, ciśnienie, grubość warstwy izolacyjnej (uwarstwienie i jednorodność) i jej stan techniczny (wcześniejsze nasycanie, suszenie), rodzaj napięcia, szybkość podnoszenia napięcia i czas jego przyłożenia. E_p=U_p/d (wytrzymałość elektryczna - napięcie przebicia / grubość dielektryka). Istotny jest również czas pracy, z biegiem lat wytrzymałość maleje (zwłaszcza w wyższych temperaturach czy też niekorzystnych warunkach środowiska).

Miedź a aluminium

Miedź -Odznacza się plastycznością, dobrymi właściwościami wytrzymałościowymi, dużą przewodnością ele i cieplną. Własności w dużym stopniu zależą od jej czystości. Wykazuje znaczą odporność na korozje w normalnej atmosferze. Stosuje się w przewodach giętkich (duża odporność na zginanie), instalacje stałe (bezpieczeństwo pracy i niezawodność), uzwojenia maszyn elektrycznych i traf(zajmują mniej miejsca od Al). Typowe stopy Cu-Mn (manganin, Izabelin, inmet) i Cu-Ni (konstantan).

Aluminium - jest metalem barwy srebrzystobiałej o małej gęstości (2,7g/cm2), dużej przewodności elektrycznej i cieplnej oraz odporności na korozję. Posiada słabe właściwości mechaniczne. Stosuje się je w przypadkach gdy zastosowanie droższej miedzi nie jest konieczne najczęściej ze względów ekonomicznych ale nie tylko. Przewód aluminiowy może mieć prawie 70% większy przekrój od miedzianego i przy połowie mniejszej masie, dzięki czemu można zmniejszyć koszty konstrukcji słupów nośnych i ograniczenie strat w wyniku ulotu w liniach WN. Stopem jest duralumin (AlCu3Mg), silumin z dodatkiem krzemu (dobra wytrzymałość i właściwości lejne) Dodatki stopowe, takie jak magnez i miedz zwiększają wytrzymałość, nikiel poprawia odporność korozyjną stopu.

Podział na materiały przewodzące

Przewodowe - kable, przewody, szyny przewodzące (wysoka konduktywność, wytrzymałość mechaniczna na rozciąganie, wysoka przewodność cieplna i temperatura pracy, łatwa lutowalność i spawalność, odporność na korozję, niski koszt).

Oporowe - mat. na rezystory pomiarowe (niewielki współczynnik temperaturowy rezystancji, stabilność własności elektrycznych, niezmienność rezystancji w czasie). Mat. na rezystory regulacyjne (zazwyczaj z konstantanu, duża rezystywność, właściwości j.w.). Mat. na rezystory grzejne (odporność na działanie temperatury, duża rezystywność, wysoka T topnienia) wykorzystuje się nichromy, ferrochromy.

Stykowe - Rozłączne (odporność na opalanie, wysoką temperaturę, na erozję mechaniczną, odporność na łuk elektryczny). Ślizgowe (odporność na ścieranie).

Specjalne - Ołów (głównie szczelne powłoki kabli). Cynk (ochrona przed korozją). Cyna (pokrycie miedzi, jako lut i składnik stopów). Wolfram (żarówki, lampy elektronowe, styki elektryczne). Węgiel (surowiec do wytwarzania tworzyw sztucznych).

1. Zależność rezystywności przewodników i dielektryków od temperatury. Omówić różnice w oparciu o mechanizm przewodnictwa tych materiałów.

Ze wzrostem temp. wzrasta amplituda drgań atomów w sieci krystalicznej, co wpływa na obniżenie ruchliwości elektronów a w konsekwencji - rosnąca rezystywność. Opisuje to temperaturowy współczynnik rezystywności. Dla α>0 rezystywność rośnie ze wzrostem temp. W temp. bardzo niskich i wysokich obserwuje się skokowe zmiany rezystywności (przy niskich - nadprzewodnictwo). W przypadku dielektryków, straty mocy powodują wzrost temperatury, która w skrajnych przypadkach może doprowadzić do przebicia. Jeśli materiał izolacyjny pracuje w wysokiej temperaturze, z czasem ulega degradacji (starzenie cieplne). Teorię przewodnictwa elektrycznego metali opracowano na podstawie mechaniki kwantowej. Zgodnie z tą teorią posługujemy się funkcją rozkładu Fermiego-Diraca. Zgodnie z teorią przewodnictwa prąd płynący jest postrzegany jako rozchodzie się fali elektronowych deBroglie'a, które zostają rozproszone na wskutek drgań cieplnych. Wraz ze wzrostem temperatury zwiększa się ilość drgań cieplnych co zmniejsza średnią drogę swobodną elektronu.

2. Czynniki wpływające na wytrzymałość elektryczną materiałów ciekłych i gazowych.

Każde zanieczyszczenie powoduje mniejszą wytrzymałość elektryczną. Obecność wody pod różną postacią również działa negatywnie. Wzrost temperatury powoduje wzrost współczynnika strat dielektrycznych. Znaczenie ma skład chemiczny, ciśnienie, odległość miedzy elektrodami. Ogólnie wytrzymałość materiałów ciekłych (tutaj olejów izolacyjnych) zależy od: zawartości wody i innych zanieczyszczeń; rodzaju napięcia i jego biegunowości oraz czasu działania; ciśnienia i temperatury; objętość próbki; układu elektrod; szybkości podnoszenia napięcia.

Jeżeli chodzi o wytrzymałość materiałów gazowych to zależy ona od: składu chemicznego gazu; ciśnienia i temperatury; odległości między elektrodami; rodzaju i biegunowości napięcia; szybkości podnoszenia napięcia; kształtu elektrod. Zależność natężenia przeskoku w powietrzu od odstępu elektrod (w cm), w normalnych warunkach atmosferycznych, przy napięciu przemiennym 50 kH wyraża wzór empiryczny:
. Średnia wytrzymałość powietrza wynosi 30 kV/cm.

Porównaj właściwości materiałów przewodzących i półprzewodzących

Przewodniki - ρ₂₀ ≤ 10^-6 [Ωm]. Charakteryzuje się małą rezystywnością, dużą konduktywnością (w porównaniu do innych materiałów). Atomy metali w sieci krystalicznej pozbawione są elektronów walencyjnych, tworzących gaz elektronowy, umożliwiający przewodzenie. Są bardziej stabilne i odporne od półprzewodników.

Półprzewodniki - 10^-4 ≤ ρ₂₀ ≤ 10⁶[Ωm]. Silna zależność konduktywności od czystości danego materiału oraz czynników zewnętrznych - temperatury, pola elektrycznego i promieniowania. Ogólnie półprzewodniki nie są ani dobrymi przewodnikami ani izolatorami. Ich własności wykorzystuje się, ponieważ stanowią dobry materiał „decyzyjny” albo przewodzą albo nie, co odpowiada reprezentacji 0 lub 1 w informatyce.

1. Opisać parametry ferromagnetyków na podstawie pętli histerezy

Kształt i wielkość pętli histerezy może się zmieniać w szerokich granicach, w zależności od składu i właściwości materiałów magnetycznych. Pętle histerezy charakteryzują wielkości: pozostałość magnetyczna B_r, natężenie pola koercji H_c, indukcja nasycenia B_n. Pętla histerezy przedstawia krzywą magnesowania się materiałów i charakteryzuje w ten sposób ferromagnetyki. Materiały o bardzo małej pętli histerezy, którj pole powierzchni jest stosunkowo małe w polu nasycenia nazywamy ferromagnetykami miękkimi. Materiały magnetyczne miękkie mają bardzo wąską pętlę histerezy, co pozwala na wielokrotne na- i roz- magnesowywanie materiałów bez większych strat. Przykłady: czyste żelazo, stal krzemowa, stopy Fe-Ni, metglas. Jeżeli pętla histerezy jest stosunkowo duża, mamy wówczas do czynienia z ferromagnetykami twardymi. Materiały magnetyczne twarde charakteryzują się szeroka pętlą histerezy, czyli namagnesowywanie i rozmagnesowywanie jest w ich przypadku trudne, są stosowane jako magnesy trwałe. Mają dużą wartość remanencji (indukcji szczątkowej) i duże nteżenie koercjii.

2. Właściwości warystorów

Właściwości elektryczne warystorów wynikają wprost z charakterystycznej budowy jego struktury spiekanych tlenków metali. Przy niskim napięciu prąd płynie jedynie przez obszary bezpośredniego styku ziaren i charakterystyka napięciowo-prądowa jest wówczas prawie liniowa. Ze wzrostem natężenia pola, na skutek autoemisji elektronów z ziaren, zwiększa się efektywna powierzchnia styków, wzrasta zatem konduktywność materiału tak, że przyrosty wartości prądu są większe niż napięcia.

3)Podstawowe właściwości przewodników i izolatorów
Przewodnik to substancja, która dobrze przewodzi prąd elektryczny. Charakteryzuje się w odróżnieniu od izolatora (który słabo przewodzi prąd) niską rezystywnością. Do przewodników zaliczamy takie substancje jak grafit, żelazo, alminium, miedź charakteryzujace się ich wysoka koncentracja nośników elektronów swobodnych, w izolatorach jest ich niska liczba. W izolatorach przewodnictwo rośnie wraz ze wzrostem temperatury, natomiast w przewodnikach na odwrót.
4)Materiały przewodzące dzielą się na trzy osobne kategorie:
- przewodowe. Są przeznaczone do budowy obwodów prądowych w postaci kabli
- oporowe. Są stosowane w przypadku wykonywania obwodów o zwiększonej rezystancji.
- stykowe. Charakteryzujące się niską rezystywnością oraz odpowiednimi właściwościami mechanicznymi.

Cęgi Ditza to jest rodzaj amperomierza prądu zmiennego z przekładnikiem prądowym, którego obwód magnetyczny może być otwierany dla wprowadzenia do okna przewodu, w którym mierzy się prąd. Przewód z prądem mierzonym (jako uzwojenie pierwotne przekładnika), otwierany obwód magnetyczny (magnetowód), zbudowany z blach z materiału magnetycznie miękkiego, oraz uzwojenie wtórne - cewka o dużej liczbie zwojów, umieszczona na nieotwieranej części magnetowodu. Zasada pracy przyrządu jest taka: prąd mierzony, płynący w pojedynczym przewodzie powoduje, że przewód jest otoczony wyindukowanym polem magnetycznym. To pole jest "łapane" przez magnetowód, na którym jest umieszczona cewka - jest to uzwojenie wtórne przekładnika. Prąd wyindukowany w cewce jest doprowadzony do amperomierza, który jest wyskalowany w/g pradu w uzwojeniu pierwotnym (czyli w przewodzie przechodzącym przez okno). Podczas pomiaru magnetowód musi być zamknięty. W ten sposób można zmierzyć prąd w przewodzie bez rozcinania go i bez naruszania izolacji.

Termopara składa się z dwóch cienkich drucików metalowych (termoelektrod), różniących się potencjałami termoelektrycznymi, zespawanych lub zlutowanych ze sobą na jednym końcu, zaizolowanych elektrycznie i umieszczonych w obudowie. Różnica potencjałów powstająca na styku metali nazywana jest kontaktową różnicą potencjałów, a jej wartość zależy od rodzaju stykających się metali oraz temperatury złącza. Zasada działania termopar opiera się na zjawisku Seebecka. Główną zaletą tych urządzeń jest przetwarzanie bezpośrednio wielkości nieelektrycznej -temperatury, na wielkość elektryczną - napięcie. Pozwala to przesyłać sygnały na duże odległości, przetwarzanie i gromadzenie danych o temperaturze badanego obiektu, a także sterowanie różnymi procesami. Ponadto termopary są niezawodne, proste i tanie.

Mostek Thompsona - przeznaczony jest do pomiarów małych rezystancji (poniżej 1Ω). W konstrukcji mostka Thomsona wyeliminowano wpływ przewodów pomiarowych na wynik pomiaru, przez zastosowanie osobnych zacisków prądowych i napięciowych, dwa zaciski prądowe służą do doprowadzenia prądu, natomiast dwa zaciski potencjałowe służą do wykorzystania spadku napięcia na rezystancji. Dzięki tej metodzie wartości rezystancji styków i przewodów doprowadzających nie mają znaczenia. wskutek możliwości występowania sił termoelektrycznych na stykach, należy wykonać pomiar rezystancji przy dwóch kierunkach przepływu prądu i jako wynik końcowy wziąć średnią arytmetyczną z tych pomiarów. Jeżeli wartość mierzonej rezystancji zmienia się w zależności od nagrzewania prądem, to pomiar rezystancji należy wykonywać przy określonej wartości prądu.

Chromonikielina - stosowana jest do wyrobu oporników oraz elementów grzejnych pieców.

Kanthal - stosowany jest do wyrobu drutów oporowych oraz oporników grzejnych pracujących w wysokich temperaturach.

1. Narysuj schemat do badania rezystywności powierzchniowej

---