Wiedza o Społeczeństwie. Powtórzenie wiadomości i umiejętności. „Człowiek w społeczeństwie.”

I. Określ czy zdania są prawdziwe, czy fałszywe. Jeśli są prawdziwe wpisz obok słowo „prawda”, jeżeli są fałszywe - „fałsz”. Jeśli zdanie jest fałszywe zapisz pod spodem poprawną wersję. (3 punkty)

1. Jedyne normy społeczne dotyczące każdego członka społeczeństwa, to normy prawne.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Proces socjalizacji pierwotnej polega jedynie na nauce zasad i norm dotyczących życia w społeczeństwie.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Osoby tej samej płci tworzą kategorię społeczną.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Proces socjalizacji zaczyna się po urodzeniu człowieka i trwa do okresu dorastania.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Więź społeczna może oznaczać zarówno pozytywne, jak i negatywne relacje z drugą osobą.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

II. Do wymienionych poniżej konfliktów dopisz najlepszą metodę jego rozwiązania. Krótko uzasadnij swoją odpowiedź: (4 punkty)

1. Konflikt pomiędzy regionami państwa o kryteria przydzielania środków pomocowych z Unii Europejskiej.

Sposób rozwiązania: ………………………………………………………………………………………………………………………

Uzasadnienie: ……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Konflikt pomiędzy złodziejem, a okradzionym..

Sposób rozwiązania: ………………………………………………………………………………………………………………………

Uzasadnienie: ……………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

III. Wyjaśnij pojęcia. (5 punktów)

1. Rodzina;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Hedonizm;

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Instytucja społeczna; i podaj po jednym przykładzie instytucji politycznej i instytucji ekonomicznej;.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

Przykłady:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

IV. Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli nazwy opisanych zjawisk społecznych.: (3 punkty)

Opis	Pojęcie
Zbiorowość złożona z co najmniej trzech osób, spotykających się regularnie. Osoby te realizują wspólnie swoje interesy, wytwarzając przy tym charakterystyczne dla siebie sposoby postępowania oraz dokonują wspólnych dla siebie ocen zjawisk zachodzących w ich otoczeniu	A
Podporządkowanie się normom, systemom wartości i wzorom zachowań obowiązującym w danej grupie; może być związane z naśladownictwem, uleganiem, identyfikacją i internalizacją.	B
Pogląd etyczny głoszący, że najwyższym dobrem w życiu społecznym jest pożytek jednostki i społeczeństwa. Celem wszelkiego działania winna być maksymalizacja społecznego dobrobytu.	C

V. Konkretnym zachowaniom przyporządkuj funkcje rodziny, które tym zachowaniom odpowiadają. Do określonego zachowania dopisz literę, którą oznaczona jest funkcja rodziny. (2 punkty)

Czytanie dziecku baśni na dobranoc.
Opieka nad dziadkiem cierpiącym na chorobę Alzheimera.
Rodzinny wyjazd nad morze
Rodzice nakazują dorastającemu dziecku wracać przed godziną 24.do do domu z imprezy

A. funkcja prokreacyjna, B. funkcja seksualna, C. funkcja ekonomiczna, D. funkcja opiekuńczo-zabezpieczająca, E. funkcja socjalizacyjna, F. funkcja stratyfikacyjna, G. funkcja kulturowa, H. Funkcja rekreacyjna.

VI. Do podanych opisów dopisz odpowiedni rodzaj normy (1 punkt)

A. Każdy, kto kradnie, podlega karze pozbawienia wolności do 5 lat.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

B. Kradzież jest czynem nagannym

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

C. Siódme: nie kradnij.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

VII. Zapoznaj się z poniższym tekstem i wykonaj polecenia.

Postawy młodzieży nie sprzyjają powstawaniu mechanizmów społecznej kontroli moralnej, a w związku z tym naruszanie standardów etycznych nie spotyka się z reakcją potępienia. Sprzyjają temu zarówno swoista obojętność społeczna, jak i zasada tolerancji, która dotyczy też naruszania norm moralnych oraz zanik siatki pojęciowej uwrażliwiającej na problematykę etyczną. Innymi słowy następuje rozluźnienie standardów moralnych, a nawet chaos normatywny polegający na zaniku norm i wartości społecznych. Przy tym ranga tzw. bliskich więzi prowadzi do tego, że w stosunku do rodziny i przyjaciół występuje silna tendencja tłumaczenia czynów uznawanych nawet za bardzo złe.

Na podstawie: H. Świda-Zięba, Niektóre symptomy […], „Nauka” 2010, nr 3

1. Nazwij zjawisko socjologiczne opisane w powyższym tekście. (1 punkt)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Oceń jaki rodzaj norm zanika najszybciej. Wyjaśnij dlaczego. (2 punkty)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

VIII. Na podstawie wykresu sformułuj dwa własne wnioski, dotyczące więzi społecznych łączących Polaków w latach 1999-2005. (2 punkty)

1. …………………………………

……………………………………

……………………………………

……………………………………

2. …………………………………

……………………………………

……………………………………

……………………………………

……………………

IX. Zapoznaj się z rysunkiem poniżej i wykonaj polecenia. (3 punkty)

1. Nadaj właściwy tytuł. rysunkowi poniżej.

……………………………………

…………………………………….

2. Podaj nazwisko autora przedstawionej na rysunku klasyfikacji.

……………………………………

…………………………………….

3. Wyjaśnij, na czym polega potrzeba afiliacji.

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

X. Zapoznaj się z poniższymi danymi statystycznymi i wykonaj poniższe polecenia.

1. Wskaż model rodziny: (2 punkty)

a. najczęściej występujący w analizowanym okresie,

…………………………………………………………………………

b. najrzadziej występujący w analizowanym okresie

…………………………………………………………………………

2. Określ zmiany ilościowe, jakie nastąpiły w modelu rodziny bezdzietnej w mieście, na wsi i ogółem. (2punkty)

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

3. Wymień trzy przyczyny przemian widocznych w tabeli. (3 punkty)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

---