Wydział Inżynierii Lądowej |
Dzień/godz. Poniedziałek 8.00-11.00 |
Nr zespołu
4 |
|
|
Data 15.10.2008 |
|
|
Nazwisko i imię:
|
Ocena z przygotowania |
Ocena z sprawozdania |
Ocena końcowa |
Prowadzący:
|
|
SPRAWOZDANIE Z FIZYKI EKSPERYMENTALNEJ
Temat: Metody pomiarowe i opracowania wyników w laboratorium fizyki
1.Wstęp teoretyczny:
Prawo Ohma jest zależnością pomiędzy napięciem, a natężeniem prądu. Stosunek tych wielkości jest stały. Prawo to wyrażane jest następującym wzorem:
U/I=const
Z prawem Ohma ściśle związany jest również opór elektryczny, który jest stosunkiem napięcia do natężenia prądu:
R=U/I
Układy pomiarowe:
do poprawnego wyznaczenia napięcia:
W tym układzie woltomierz włączamy równolegle z badanym oporem za amperomierzem, ponieważ spadki napięcia na oporze i na amperomierzu są podobne; trzeba badać tylko opornik
do poprawnego mierzenia prądu:
W tym układzie woltomierz włączamy równolegle z szeregowo połączonym amperomierzem i opornikiem, ponieważ spadek napięcia na oporze wewnętrznym amperomierza jest dużo mniejszy, niż na badanym oporze, a prąd rozdziela się na dwie drogi(na pół), biegnie przez opornik i przez woltomierz.
2. Charakterystyka prądowo napięciowa opornika R4:
|
wyniki |
zakres |
błędy pomiarowe |
|||
Lp. |
U [V] |
I [mA] |
U [V] |
I [A] |
|
|
1 |
5,3 |
13,0 |
200 |
0,1 |
1 |
0,12 |
2 |
6,1 |
15,5 |
200 |
0,1 |
1 |
0,12 |
3 |
7,0 |
17,9 |
200 |
0,1 |
1 |
0,12 |
4 |
7,9 |
20,0 |
200 |
0,1 |
1 |
0,12 |
5 |
8,7 |
22,5 |
200 |
0,1 |
1 |
0,13 |
6 |
9,6 |
25,0 |
200 |
0,1 |
1 |
0,13 |
7 |
10,5 |
27,0 |
200 |
0,1 |
1 |
0,13 |
8 |
11,4 |
29,5 |
200 |
0,1 |
1 |
0,13 |
9 |
12,2 |
32,0 |
200 |
0,1 |
1 |
0,14 |
10 |
13,1 |
34,0 |
200 |
0,1 |
1 |
0,14 |
Obliczenie błędu pomiarowego dla amperomierza:
Błąd pomiarowy = 1% * 0,1 A=0,001A
Gdzie:
1% to klasa urządzenia pomiarowego, a 0,1A to zakres urzadzenia
Obliczenie błędu pomiarowego dla woltomierza:
Błąd pomiarowy = 0,3% * aktualny wynik pomiarowy + 1 * rząd ostatniej cyfry wyniku
Gdzie :
0,3% to klasa urządzenia pomiarowego
Obliczenie oporu na oporniku R4:
- wzór na obliczanie rezystencji
R4=388,3
Obliczenie błędu dla opornika R4 na podstawie pojedynczego pomiaru:
Wykorzystujemy wzór
Błąd dla opornika R4 wyniósł
==>
Wartość oporu wraz z błędem jego wyznaczenia
R4=407,69
+/-40,8
Wzoru prostej szukamy stosując metodę najmniejszych kwadratów.
Dla funkcji postaci
przyjmujemy:
Wzór prostej podanej przez program „Mnkw”:
y=(2,6+/-0,3)x(-1,0+/-0,9)
Ponieważ na wykresie przedstawiono wartości natężenia w jednostkach mA wynik szukanego oporu na oporniku R4 oraz błędu mu towarzyszącemu należy przedstawić w odpowiednich jednostkach(
)
R=(1/a)*1000
R4 =384,62
Błąd pomiaru wynosi 17,30
R4=384,62
+/- 17,3
Metoda |
Opór ( |
Błąd ( |
Opór na podstawie pojedynczego pomiaru |
407,69 |
40,8 |
Metoda najmniejszych kwadratów |
373,13 |
17,3 |
Pomiar oporu omomierzem |
385 |
|
Charakterystyka prądowo napięciowa w załączniku nr 1.
3. Wyznaczenie wartości oporów badanych oporników R1, R2, i R3
Opornik |
U zmierzone [V] |
zakres U [V] |
I zmierzone [mA] |
zakres I [mA] |
błąd pomiaru napięcia ΔU [V] |
błąd pomiaru natężenia ΔI [mA] |
|
R1 |
1,45 |
20 |
25,8 |
200m |
0,04 |
0,4 |
56,20 |
R2 |
2,59 |
20 |
25,8 |
200m |
0,08 |
0,4 |
100,39 |
R3 |
4,04 |
20 |
40,1 |
200m |
0,12 |
0,6 |
100,75 |
Błąd liczymy metodą różniczki zupełnej:
ΔR1=2,42 Ω R1=56,20 +/-2,6 Ω
ΔR2=4,66 Ω R2=100,39+/-4,7 Ω
ΔR3=4,50 Ω R3=100,75+/-4,5 Ω
Opory pomierzone omomierzem(zakres urządzenia 200):
R1=55,7 Ω
R2=99,6 Ω
R3=99,6 Ω
Wniosek: Rozbieżności wartości oporów poszczególnych układów są skutkiem błędów wynikających z niedokładności urządzenia pomiarowego, zużycia przyrządów i nieprecyzyjności odczytu wyniku przez człowieka.
4. Wyniki pomiarów średnicy pręta, rurki oraz grubości haka za pomocą śruby mikrometrycznej:
Wyniki pomiarów średnic metalowego pręta, rurki oraz haka:
Lp. |
Pomierzona grubość [mm]
|
||
|
Pręt |
Rurka |
Hak |
1. |
10,27 |
12,41 |
1,45 |
2. |
10,33 |
12,43 |
1,46 |
3. |
10,29 |
12,44 |
1,46 |
4. |
10,32 |
12,39 |
1,47 |
5. |
10,32 |
12,39 |
1,46 |
6. |
10,31 |
12,40 |
1,45 |
7. |
10,29 |
12,43 |
1,44 |
8. |
10,28 |
12,43 |
1,45 |
9. |
10,30 |
12,43 |
1,46 |
10. |
10,30 |
12,41 |
1,45 |
11. |
10,31 |
12,40 |
1,45 |
Wartości rzeczywiste pręta, rurki oraz haka najlepiej przybliży nam średnia arytmetyczna:
Xs(pręta)=10,30mm
Xs(rurki)=12,41mm
Xs(haka)=1,45mm
Odchylenie standardowe pomiarów dla mierzonych przedmiotów:
Sx(pręta)=0,02mm
Sx(rurki)=0,02mm
Sx(haka)=0,01mm
Średnica pręta wynosi zatem 10,30+/-0,02mm
Średnica rurki wynosi zatem 12,41+/-0,02mm
Średnica haka wynosi zatem 1,45+/-0,01mm
5.Zestawienie otrzymanych wyników.
6.Wnioski
Błędy przypadkowe to błędy, których praktycznie nie da się uniknąć ani wyeliminować. Staramy się natomiast jak najbardziej zmniejszyć ich wpływ. Redukuje się je poprzez wielokrotne powtarzanie pomiaru - zachodzi wówczas częściowa kompensacja przypadkowych najbardziej skrajnych wyników pomiaru. W przypadku pomiaru przedmiotów założyliśmy, że mają idealną grubość oraz średnicę oraz pomiary były prowadzone przez trzy różne osoby, co także wpłynęło na zwiększenie błędu pomiarowego. Pomiary powinna wykonywać jedna osoba.