OLSZTYŃSKA WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
im. Prof. Tadeusza Kotarbińskiego
Przedmiot : Zarządzanie zasobami ludzkimi
Studia: Licencjat, niestacjonarne
Kierunek: Zarządzanie
Rok/Semestr: 2 / III
Rok akademicki: 2008/2009
Badanie ankietowe na temat:
Społeczna odpowiedzialność organizacji w obszarach funkcji personalnej
Wykładowca:
prof. dr hab. inż.
Ryszard Wolkowiak
Wykonanie :
Łukasz Chroł
Spis Treści:
Wstęp
Opracowanie wyników ankiety
Przedstawienie wniosków
Załączniki
1. WSTĘP
Praca obejmuje badanie ankietowe oraz wnioski z badania na temat Społecznej Odpowiedzialności Organizacji (CSR) w obszarach funkcji personalnej, przeprowadzone w przedsiębiorstwie zajmującym się handlem i obróbką szkła budowlanego.
Definicja CSR (z ang. Corporate Social Responsibility) to odpowiedzialność społeczna biznesu - koncepcja, według której przedsiębiorstwa na etapie budowania strategii dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy.
Interesariusze społecznej odpowiedzialności to: właściciele (udziałowcy), pracownicy, klienci, kredytodawcy, dostawcy, społeczność lokalna, środowisko naturalne, rząd (budżet państwa).
W badaniu wzięło udział 10 osób, 4 osoby zajmują stanowisko kierownicze a 6 osób to pracownicy produkcyjni.
2.PRZEDSTAWIENIE WYNIKÓW BADANIA
Pytanie 1. Czy znana jest Panu koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR)?
Na to pytanie odpowiedzi wyglądały następująco:
-Tak - 1 ankietowany
-Nie - 4 Ankietowanych
-Częściowo - 5 ankietowanych
Świadczy to o tym, że jest to pojecie ogólnie nie znane, jednak kilka osób spotkało się z nim i ma o tym jakieś pojęcie.
Pytanie 2. Czy w Pani(a) organizacji obowiązują zasady etycznego postępowania ?
-Tak- 6 osób
-Nie- 4 osoby
Odpowiedzi na to pytanie ilustrują rozbieżne zdanie pracowników firmy na temat standardów etycznego postępowania występujących w organizacji.
Pytanie 3. W jakiej postaci występują te standardy ?
Wszyscy ankietowani odpowiedzieli, że są to niepisane, zwyczajowe zasady postępowania.
Pytanie 4. Jakiemu celowi, Pani(a) zdaniem, służą zasady i normy etyczne (moralne) ?
80% zapytanych osób odpowiedziało iż pełnią one funkcję utrzymania porządku ( ładu) społecznego, co świadczy o tym że właśnie ten cel jest najbardziej znany i w tym kontekście normy etyczne są najczęściej używane.
Pytanie 5. W jakim stopniu dla przyszłości organizacji, w której Pan(i) pracuje, ważne są następujące działania ?
Respondenci odpowiedzieli zgodnie z poniższą tabelą nr 1:
Tabela nr 1
W jakim stopniu dla przyszłości organizacji, w której Pana pracuje, ważne są następujące działania? |
bardzo ważne |
raczej ważne |
mało ważne |
zupełnie bez znaczenia |
Nie mam zdania |
troska o dobre wyniki finansowe |
8 |
2 |
0 |
0 |
0 |
rzetelne wywiązywanie się ze zobowiązań finansowych (ZUS, Urząd Skarbowy, kredytodawcy, itd.) |
8 |
2 |
0 |
0 |
0 |
doskonalenie systemu zarządzania |
5 |
4 |
0 |
1 |
0 |
inwestycje w badania i rozwój |
4 |
5 |
0 |
1 |
0 |
troska o bezpieczne warunki i przyjazną atmosferę w pracy |
3 |
5 |
1 |
1 |
0 |
przestrzeganie praw człowieka |
3 |
5 |
2 |
0 |
0 |
pomoc zwalnianym pracownikom w przekwalifikowaniu zawodowym |
0 |
1 |
5 |
4 |
0 |
uwzględnianie praw i interesów społeczności lokalnych |
0 |
3 |
4 |
2 |
1 |
uwzględnianie kryteriów ekologicznych w wyborze dostawców |
1 |
6 |
2 |
1 |
0 |
monitorowanie wpływu na środowisko wytwarzanych produktów lub świadczonych usług |
1 |
5 |
3 |
1 |
0 |
zamieszczanie informacji dla odbiorców o wpływie produktów/ usług na środowisko |
0 |
4 |
4 |
1 |
1 |
budowanie kultury organizacyjnej |
2 |
3 |
4 |
1 |
0 |
budowanie wizerunku/ reputacji |
5 |
4 |
1 |
0 |
0 |
Respondenci uznali, że bardzo ważne dla przyszłości organizacji jest :
- troska o dobre wyniki finansowe, 8 osób (tj. 80% badanych) ,
rzetelne wywiązywanie się ze zobowiązań finansowych (ZUS, Urząd Skarbowy, kredytodawcy, itd.), 8 osób (tj. 80% badanych) ,
budowanie wizerunku, reputacji 5 osób ( tj. 50%badanych).
doskonalenie systemu zarządzania, 5 osób (tj.50% badanych)
Respondenci uznali, że raczej ważne dla przyszłości organizacji jest :
inwestycje w badania i rozwój, 5 osób (tj.50% badanych)
troska o bezpieczne warunki i przyjazną atmosferę w pracy 5osób (tj.50% badanych)
przestrzeganie praw człowieka, 5 osób ( tj. 50%badanych)
uwzględnianie kryteriów ekologicznych w wyborze dostawców, 6 osób (tj. 60% badanych)
monitorowanie wpływu na środowisko wytwarzanych produktów lub świadczonych usług 5 osób ( tj. 50%badanych)
Pytanie 6. Jakie są Pana zdaniem, największe korzyści z prowadzenia działalności społecznie odpowiedzialnej?
.
Tabela nr.2.
Jakie są Pana zdaniem, największe korzyści z prowadzenia działalności społecznie odpowiedzialnej? |
zdecydowanie tak |
raczej tak |
bez znaczenia |
nie mam zdania
|
a) poprawa wizerunku/reputacji |
5 |
5 |
0 |
0 |
b) zwiększenie identyfikacji pracowników |
2 |
7 |
1 |
0 |
c) poprawa wyników ekonomicznych |
5 |
3 |
1 |
1 |
d) lepszy dostęp do kapitału |
3 |
6 |
0 |
1 |
e) lepszy dostęp do mediów |
3 |
4 |
1 |
2 |
f) wpływ na rozwój społeczności |
1 |
7 |
1 |
1 |
g) lepsze przestrzeganie przepisów prawa |
4 |
5 |
1 |
0 |
h) zwiększone zainteresowanie inwestorów |
0 |
9 |
1 |
1 |
i) większa szansa na długofalowe powodzenie |
1 |
7 |
1 |
1 |
j) inne (jakie?) |
0 |
0 |
0 |
0 |
Respondenci uznali, że największe korzyści z prowadzenia działalności społecznie odpowiedzialnej to:
a) zdecydowanie tak::
poprawa wizerunku/reputacji,5osób (tj.50% badanych),
poprawa wyników ekonomicznych, 5 osób ( tj. 50%badanych),
b) raczej tak:
zwiększenie identyfikacji pracowników 7osób (tj. 70% badanych.)
lepszy dostęp do kapitałów 6 osób (tj.60% badanych),
wpływ na rozwój społeczności 7 osób ( tj 70% badanych)
lepsze postrzeganie przepisów prawa 5osób (tj. 50% badanych)
zwiększenie zainteresowania inwestorów 9osób (tj. 90% badanych)
większa szansa na długofalowe powodzenie 7 osób (tj 70% badanych)
Pytanie 7. Jakie są, Pana zdaniem, najistotniejsze bariery podejmowania przez organizację działań społecznie odpowiedzialnych?
Tabela nr.3.
Jakie są, Pani(a) zdaniem, najistotniejsze bariery podejmowania przez organizację działań społecznie odpowiedzialnych? |
zdecydowanie tak |
raczej tak
|
bez znaczenia |
nie mam zdania |
a) brak inicjatywy lub wsparcia zarządu/właściciela |
5 |
5 |
0 |
0 |
b) brak wiedzy na temat CSR |
4 |
6 |
0 |
0 |
c) złe dotychczasowe praktyki mojej organizacji |
1 |
5 |
2 |
1 |
d) brak zainteresowania (oczekiwań) ze strony społeczeństwa |
1 |
6 |
1 |
1 |
e) brak zaangażowania ze strony pracowników |
2 |
7 |
1 |
0 |
f) brak uregulowań prawnych |
2 |
4 |
2 |
2 |
g) brak standardów |
2 |
6 |
2 |
0 |
h) zwiększone koszty działania |
2 |
2 |
3 |
3 |
i) inne (jakie?) |
0 |
0 |
0 |
0 |
Respondenci uznali, że najistotniejsze bariery podejmowania przez organizację działań społecznie odpowiedzialnych to:
a) zdecydowanie tak::
brak inicjatywy lub wsparcia zarządu/właściciela, 6 osób (tj.60%badanych)
brak wiedzy na temat CSR, 4 osoby (tj.40% badanych)
b) raczej tak:
brak zainteresowania (oczekiwań) ze strony społeczeństwa, 4 osób (tj.40% badanych)
brak zaangażowania ze strony pracowników, 6 osób (tj.60%badanych),
brak uregulowań prawnych, 5 osób (tj.50%badanych),
brak standardów, 5 osób (tj.50%badanych),
zwiększone koszty działania, 5 osób (tj.50%badanych),
Pytanie 8. Czy organizacja, w której Pan pracuje, działa społecznie odpowiedzialnie?
- zdecydowanie tak - odpowiedziała 3 osoby
- raczej nie - odpowiedziało 5 osób
- nie mam zdania - odpowiedziały 2 osoby
Pytanie 9. Jakie formy zaangażowania społecznego są realizowane w Pani(a) organizacji ?
Respondenci odpowiedzieli na pytania następująco:
- wsparcie finansowe - 30%
- wsparcie rzeczowe - 50%
- udostępnianie usług i sprzętu 20%
Pytanie 10. Na jakich obszarach koncentrowana jest polityka organizacji, w której Pan(i) pracuje?
W tym pytaniu odpowiedzi ankietowanych osób skupiły się na 3 najważniejszych według ankietowanych czynnikach, mianowicie osiąganie wizerunku, dbałość o klienta i budowanie wizerunku, wszyscy ankietowani odpowiedzieli zgodnie, że to najważniejsze obszary.
Pytanie 11. Dbałość o pracowników w Pana organizacji przejawia się w ( proszę wskazać do pięciu najważniejszych),
Pięć najważniejszych przejawów dbania o pracownika w firmie według ankietowanych to:
Przestrzeganie przepisów BHP - 33% odpowiedzi
Jasno określone wymogi na stanowiskach pracy - 17% odpowiedzi
Skupianie się na motywacji finansowej - 16% odpowiedzi
Dodatkowym wynagradzaniem pracowników kreatywnych i innowacyjnych - 13%
Dbałość o warunki socjalne - 12% badanych
Reszta opcji została wybrana w pojedynczych przypadkach bądź wcale.
Pytanie 12. Czy w Pana(i) organizacji stosowane są elastyczne formy zatrudnienia ?
- Tak - 4 osoby
- Sporadycznie - 4 osoby
- Nie - 1 osoba
- Nie wiem - 1 osoba
Pytanie 13. Jeżeli odpowiedział(a) Pan(i) TAK lub SPORADYCZNIE, to jakie są formy zatrudnienia ?
Wszyscy ankietowanie którzy mogli odpowiedzieć na to pytanie wybrali odpowiedź „zatrudnienie w niepełnym etacie”
Pytanie 14. Czy w Pana(i) organizacji stosuje się programy osłonowe dla zwalnianych pracowników ?
Wszyscy ankietowani odpowiedzieli „Nie” na to pytanie
Pytanie 15 Jeżeli odpowiedział(a) Pan(i) TAK, to jakie to praktyki ?
Na pytanie 14 nie było żadnej odpowiedzi „Tak”
Pytanie 16. Czy w Pana(i) organizacji stosowany jest sformalizowany system ocen okresowych ?
Tak- 2 ankietowanych
Nie - 7 ankietowanych
Planuje się uruchomić - 1 ankietowany
Pytanie 17. Jeżeli odpowiedział Pan tak, to jakie działania są podejmowane po dokonaniu okresowej oceny?
Tylko 2 osoby były uprawnione do wypełnienia tego pytania i obie odpowiedziały ze te działania to Kierowanie na szkolenia i podstawa do uzyskania większej premii i wyższego wynagrodzenia zasadniczego.
Pytanie 18. Czy stosowany w Pana(i) organizacji system wynagradzania za pracę jest wynikiem:
Wszyscy ankietowani odpowiedzieli, że wynagrodzenie jest wynikiem ilości i jakości pracy.
Pytanie 19. Jakie składniki tworzą Pana(i) wynagrodzenie ?
Płaca Zasadnicza - 100%
Premia (uznaniowa) 50%
Nagrody ( uznaniowa) - 50%
Dodatki (funkcyjny) - 20%
Pytanie 20. Kto decyduje w Pana(i) organizacji o uczestniczeniu w szkoleniu ?
Bezpośredni przełożony - 70%
Wynika z opracowanych planów szkoleniowych - 10%
Na podstawie badania potrzeb pracowników - 20%
Pytanie 21. Czy w Pana(i) organizacji rozpatrywane są kwestie zachowania równowagi między pracą zawodową a życiem osobistym pracowników ?
Nie - 5 osób (tj. 50% badanych)
Nie wiem - 3 osoby (tj. 30% badanych)
Tak, jest to element troski kierownictwa - 2 osoby (tj.20%)
Pytanie 22. Czy Pani(a) organizacja oferuje możliwości odbywania staży dla osób z lokalnej społeczności ?
Nie - 90% (tj. 9 ankietowanych)
Nie wiem - 10% (tj. 1 ankietowany)
Pytanie 23. Czy pracownicy w Pani(a) organizacji są zachęcani do uczestnictwa w działaniach lokalnej społeczności ?
Nie - 90% (tj. 9 ankietowanych)
Nie wiem - 10% (tj. 1 ankietowany)
Pytanie 24. Czy Pani(a) organizacja szkoli pracowników nt. istoty wartości firmy i zasad postępowania ?
Tak - 2 osoby
Nie - 5 osób
Częściowo - 1 osoba
Nie wiem - 2 osoby
Pytanie 25. Na kim Pani(a) zdaniem spoczywa główny ciężar propagowania idei społecznej odpowiedzialności organizacji (CSR) ?
Tabela nr.4.
Na kim Pana zdaniem spoczywa główny ciężar propagowania idei społecznej odpowiedzialności organizacji (CSR)? |
zdecydowanie tak |
raczej tak
|
bez znaczenia |
nie mam zdania |
rodzicach |
2 |
7 |
1 |
0 |
szkole (podstawowej, średniej) |
6 |
4 |
0 |
0 |
szkole wyższej |
6 |
3 |
0 |
1 |
rządzie |
4 |
4 |
2 |
0 |
zarządzających organizacjami |
4 |
6 |
0 |
0 |
pracownikach |
2 |
3 |
3 |
2 |
społeczności lokalnej |
0 |
3 |
4 |
3 |
mediach |
2 |
5 |
1 |
2 |
klientach, dostawcach |
0 |
7 |
2 |
1 |
Respondenci uznali, że główny ciężar propagowania idei społecznej odpowiedzialności organizacji spoczywa:
a)„zdecydowanie tak” na:
szkole wyższej, 6 osób (tj.60% badanych),
szkole (podstawowej i średniej) 6 osób (60% badanych)
b)„raczej tak” na:
rodzicach, 7 osób (tj.70% badanych),
zarządzających organizacjami, 6 osób (tj.60% badanych),
mediach, 5 osób (tj.50% badanych),
klientach i dostawcach, 7 osób (tj. 70% badanych)
3.PRZEDSTAWIENIE WNIOSKÓW
Badania ankietowe wykazały ,że pracownicy firmy spotykają się po raz pierwszy z terminem „społeczna odpowiedzialność biznesu” (CSR). Natomiast sama idea związana z tą działalnością nie jest im obca.
Z analizy przeprowadzonego badania wynika, że standardy te występują w organizacji, ale są także zapisane w dokumentach określających strategię , misję, status czy politykę jakości firmy.
Według ankietowanych zasady i normy etyczne pełnią w głównej mierze funkcję utrzymania porządku społecznego, ograniczają także działanie ludzi bezwzględnych i chronią słabsze jednostki.
Respondenci wypowiedzieli się, że bardzo ważne dla przyszłości ich organizacji, są wyniki finansowe, wywiązywanie się ze zobowiązań finansowych, przestrzeganie prawa i budowa wizerunku. Ważne też jest: doskonalenie zarządzania, inwestowanie w rozwój, BHP i przyjazna atmosfera w pracy, monitorowanie wpływu na środowisko prowadzonej działalności i budowanie kultury organizacyjnej.
Wg badanych organizacje prowadzące działalność społecznej odpowiedzialności, zdecydowanie poprawiają wizerunek firmy lepiej wykorzystują przepisy i zwiększają szanse na sukces w przyszłości. W prowadzeniu działalności CSR przeszkadza zdecydowanie brak inicjatywy i wsparcia zarządzających organizacjami, brak fachowej wiedzy, przeszkadza też brak zainteresowania ze strony społeczeństwa, zaangażowania pracowników, bak uregulowań prawnych, standardów i zwiększone koszt.
Większość ankietowanych uznała, że organizacja w której pracują jest społecznie odpowiedzialna. Wg nich organizacja angażując się społecznie, preferuje wsparcie rzeczowe i finansowe. Polityka organizacji kieruje się w głównej mierze na dbaniu o klienta, osiąganiu zysku i budowaniu wizerunku. Jednak osoby pełniące w organizacji kierownicze stanowiska wskazały też takie obszary jak przestrzeganie prawa i ochronę środowiska. Badanie potwierdziło , że firma dba również o warunki pracy i przestrzeganie przepisów prawa racy oraz określenie zakresów obowiązków na stanowiskach.
Organizacja stosuje elastyczne formy zatrudnienia. Głównie poprzez umowy na czas określony i korzystanie z usług firm pośrednictwa pracy.
W firmie nie prowadzono do tej pory programów osłonowych dla zwolnionych pracowników.
Badania potwierdziły, że jest wdrożony system oceny okresowej pracowników. Wyniki tych ocen mają wpływ na przyznanie wyższego wynagrodzenia, mają wpływ na decyzję o awansie, ale przedstawiono też jedną opinię , że ten system nie ma wpływu na podejmowane działania.
Natomiast potwierdzono , że system wynagradzania za pracę jest ograniczony przez sztywne tabele zaszeregowania. Uzyskano odmienne opinie na temat wpływu wartościowania pracy. Osoby na kierowniczych stanowiskach uznały, że na wpływ na wynagrodzenie, natomiast osoby na robotniczych stanowiskach
tego nie potwierdziły. Wynagrodzenie w badanej firmie, składa się głównie z płacy zasadniczej i dodatkowego ubezpieczenia, natomiast osoby na kierowniczych stanowiskach dodały też premie i nagrody. Świadczy to o niejednolitym systemie motywacji pracowników.
Ankietowani wskazali , że w organizacji jest wdrożony plan szkoleń.
Brak jest wiedzy na temat, czy w organizacji brana jest pod uwagę równowaga między życiem zawodowym, a prywatnym pracowników. Tylko jedna osoba na stanowisku kierowniczy potwierdziła, że taka równowaga jest rozpatrywana.
W organizacji jest możliwość odbycia stażu, ale nie wszyscy pracownicy wiedzą o tym. Uzyskano także zróżnicowane opinie na temat zachęcania przez organizację do uczestniczenia w działaniach społeczności lokalnej.
Organizacja prowadzi szkolenia z zakresu istoty wartości firmy i zasad postępowania. Jednak można wywnioskować, że jest w tym obszarze, także duży margines do doskonalenia .
Na pytanie o odpowiedzialność za propagowanie idei społecznej odpowiedzialności organizacji, respondenci wskazali jako najważniejszych: rząd i zarządzających organizacjami. Ważną rolę pełnią też takie instytucje jak rodzina, szkoła, media i sami pracownicy.
Podsumowując, w organizacji funkcjonują elementy RSC. Jednak są to często działania częściowe i rutynowe, ograniczone bardziej do wewnątrz organizacji, skupiające się na przestrzeganiu prawa i podstawowych zasadach.
Często też taka działalność jest ograniczana do komórek zarządzających w organizacji i nie należycie propagowana wewnątrz załogi. Często nienależyty przepływ informacji utrudnia taką działalność. Wyczuwalne jest też niedocenianie wartości RSC dla rozwoju i przyszłości organizacji .