Praca Zaliczeniowa z Psychologii

Psychoanaliza - czy przełom w psychologii

Opracowana przez:

Kierunek: Pedagogika
semestr: Pierwszy
Rok: 2006/2007

Na samym początku chciałabym wyjaśnić, czym jest psychoanaliza oraz następnie opisać pokrótce postać twórcę psychoanalizy.

Psychoanaliza [gr.], to kierunek psychologii głębi (teoria) i metoda psychoterapii (praktyka) zainicjowane przez S. Freuda. Historycznie psychoanaliza wywodzi się z psychiatrii fr. (J.M. Charcot, P. Janet) i wiedeńskiej (J. Breuer) z 2 połowy XIX w., głównie z badań nad histerią i hipnozą, właściwym jej twórcą był S. Freud.

Sigmund Freud (1856-1939) - był to austriacki neurolog, psychiatra, twórca psychoanalizy. Początkowo zajmował się on neuropatologią, następnie później leczeniem nerwic, zwłaszcza histerii. W latach 1885-86 pracował w paryskiej klinice psychiatrycznej Salpetriere pod kierunkiem J.M. Charcot'a. Po powrocie do Wiednia rozpoczął prowadzenie prywatną praktyki lekarskiej. Wspólnie z J. Breuerem rozpoczął badania nad histerią stosując opracowaną przez niego metodę leczenia za pomocą ujawniania i odreagowania w stanie hipnozy nieświadomych przeżyć pacjenta. Po 1895 roku zaczął stosować własną metodę terapeutyczną, opartą głównie na analizie swobodnych skojarzeń, snów oraz wspomnień. W tym też okresie ogłosił swoją teorię nerwic. Stanowiła ona podsumowanie dotychczasowych obserwacji klinicznych Freuda, zapoczątkowała ona również rozwój systemu psychoanalizy. W roku 1902 Freud mianowany został profesorem uniwersytetu w Wiedniu, od tego czasu szeroko rozwijał i popularyzował psychoanalizę, która wkrótce zyskała światowy rozgłos. W roku 1938, po zagarnięciu Austrii przez hitlerowskie Niemcy wyemigrował do Wielkiej Brytanii.

Poglądy Freuda które ulegały stałej ewolucji, możemy podzielić na trzy fazy:

Faza I - do ok. 1900 - freudyzm był główną teorią powstawania zaburzeń psychicznych.

Faza II - do ok. 1920 - wykroczył poza granice psychiatrii, stał się ogólną teorią struktury i funkcjonowania psychiki ludzkiej, przypisującą główną rolę w regulacji życia psychicznego nieświadomym mechanizmom popędowym, zwłaszcza popędowi seksualnemu, ggggggg utożsamianemu z popędem życiowym, pozostającym w ciągłym konflikcie z tym, czego wymaga od nas społeczeństwo, do czego ograniczają nas normy moralne "wbudowane" w psychikę jednostki w wyniku wychowania

Faza III - po 1920 - rozszerzenie i uogólnienie doktryny w swoistą koncepcję człowieka i kultury.

Teorie Freuda z początku budziły zarówno entuzjazm, jak i też ostrą krytykę. Zarzucano im skrajny biologizm, wyolbrzymianie roli popędu seksualnego, oraz niedocenienie roli środowiska, otoczenia, jako czynnika wpływającego na rozwój osobowości człowieka. Freud był pierwszym, który wskazał, że nieświadome i irracjonalne procesy mogą właśnie odgrywać istotną rolę w motywowaniu zachowania człowieka, pierwszy też zajął się problemem rozwoju osobowości i zwrócił uwagę, że doświadczenia wynikające z wczesnego dzieciństwa mogą mieć wpływ na psychikę dorosłego człowieka. Freud stworzył również podstawy współczesnej psychologii teorii motywacji (wprowadzając m.in. takie pojęcia, jak frustracja, fiksacja i regresja). Powszechnie uważa się go również za twórcę nowoczesnej psychoterapii, ponieważ wiele jego obserwacji zyskało potwierdzenie we współczesnych badaniach psychologicznych.

Siegmund Freud stopniowo złożył zbiór założeń teoretycznych psychoanalizy, które nazwano metapsychologią. Wyróżniono pięć wzajemnie powiązanych ze sobą perspektyw teorii lub aspektów, znanych również, jako modele psychiki są to:

1. Dynamiczny - wprowadzający założenie o roli i działaniu popędów libidinalnego i agresywnego
   

2. Ekonomiczny - zakładający, w jaki sposób funkcjonuje (czy raczej przemieszcza się w psychice) energia
   

3. Topograficzny - systematyzujący i różnicujący procesy psychiczne na świadome, przedświadome i nieświadome
   

4. Rozwojowy (lub genetyczny) - wyróżniający stadia rozwoju i wskazujący, że teraźniejszość człowieka kształtowana jest przez jego przeszłość
   

5. Strukturalny - opisujący trzy struktury psychiczne: ID, EGO oraz SEPEREGO

W tym miejscu chciałabym skupić się na Schemacie Człowieka Normalnego, czyli Modelu Strukturalnym Osobowości, w którym to właśnie osobowość człowieka składa się z trzech części, które zostały już wspomniane wcześniej, jednakże chciałabym je rozszerzyć:

1. ID [ONO] - to sfera pierwotnych biologicznych popędów, pierwotnie Freud miał na myśli jedynie popęd seksualny, jednakże później wyróżnił przeciwstawny mu popęd śmierci. Popędy te są źródłem powstawania stanu napięcia i kierują do zaspokojenia go po przez likwidacje tego właśnie napięcia.
   Jest to swoisty zbiornik energii psychicznej. Jest reprezentantem świata wewnętrznego, subiektywnych doznań nie mając żadnej wiedzy na temat obiektywnej rzeczywistości. Nie potrafi jednakże tolerować pozostałych energii. Kieruje się, więc tzw. zasada przyjemności (robi wszystko, aby było przyjemnie, a unika nie nieprzyjemnych), wyposażone jest również w dwa następujące rodzaje procesów:
   a). czynności odruchowe, czyli wrodzone i automatyczne reakcje
   b). proces pierwotny, który jest oparty na bardziej złożonej reakcji psychicznej. Są to inaczej mówiąc marzenia senne. Freud uważał, iż stanowią one zawsze spełnienie, lub prośbę spełnienia jakiegoś marzenia bądź też życzenia.
   
   

2. EGO [JA] - jest to sfera zewnętrznych celów oraz działań na przedmioty, jej kształtowanie następuje, gdy do zaspokojenia popędów niezbędne są bodźce, przedmioty zewnętrzne lub też inni ludzie. Jest pewnego rodzaju „władzą wykonawczą” osobowości, ponieważ decyduje o następujących aspektach jak:
   a). przystąpieniu do działania.
   b). o tym na jakie elementy rzeczywistości należy reagować, a na jakie nie.
   c). które popędy zostaną zaspokojone i w jakim stopniu zostaną one zaspokojone.
   Zasadniczą rolą JA jest godzenie popędowych wymagań organizmu z warunkami, jakie panują w danym środowiskowymi oraz dostosowanie jednych do drugich. Nadrzędnym celem EGO jest utrzymanie życia jednostki oraz zapewnienie reprodukcji gatunku.

3. 
   
   SUPEREGO [NAD-JA] - jest ono wynikiem uspołecznienia się człowieka. Jest to system rozwijający się, jako ostatni. Cele, które są niezbędne do zaspokojenia popędów zaczynają natrafiać na przeszkody, którymi mogą być zakazy, które to z kolei początkowo kierowane ze strony rodziców, a następnie innych ludzi.
   W nim to właśnie możemy wyróżnić dwa podsystemy:
   a). Sumienie - jest to część nieświadoma, w której następuje uruchomienie
   swoistego mechanizmu które każe człowiekowi postępować zgodnie z normami
   zaszczepionymi w dzieciństwie przez rodziców.
   b). Ja Idealne - część świadoma, tzw. „Nagroda dla człowieka” dzięki niej człowiek
   może poczuć się idealny.
   Możemy wyróżnić trzy główne funkcje SUPEREGO są to:
   a). Hamowanie impulsu wysyłanego przez ID zwłaszcza chodzi tu o impuls seksualny
   oraz agresywny.
   b). Przekonanie EGO aby zastępowało cele realistyczne, celami moralnymi
   c). Dążenie do osiągnięcia doskonałości.
   
   
   ID EGO SUPEREGO
   

W tym miejscu swojej pracy chciałabym również opasać jakże ważną Analizę Osobowości, która to wiąże się ze strukturą osobowości człowieka. Jest ona tzw. Pomostem pomiędzy energia fizjologiczną a energią osobowości, którą są popędy:
W Analizie Osobowości możemy wyróżnić dwie kategorie popędów:

1. EROS [ Popęd Życia] - ich celem jest przetrwanie jednostki i rozmnażanie gatunku (pragnienie, sex, głód). Jest to forma energii, za której to pośrednictwem następuje wykonywanie popędów. Nazywa się to LIBIDO.
   LIBIDO pojawia się już u początków życia. Wraz z kształtowaniem się struktury osobowości, różnicującej się na: id, ego, oraz superego, początkowo cała zawartość LIBIDO jest zgromadzona w EGO. Jednocześnie EGO przez całe życie pozostaje wielkim rezerwuarem, z którego to do poszczególnych obiektów są wysyłane lub też wycofywane impulsy LIBIDO.

2. THANATOS [ Popęd Śmierci] - to popędy destrukcyjne. Ich sposób działania jest mniej widoczny niż popęd życia, lecz nieuchronnie wykonuje on swoje funkcje. Według Freuda życie jest świadomym dążeniem człowieka do śmierci. Możemy powiedzieć, iż pochodną popędu śmierci jest popęd agresji.
   

Innym jakże ważnym aspektem, jakiemu Sigmund Freud poświęcił uwagę jest Psychoanalityczna Teoria Seksualności. Uważał on, że w czasie rozwoju dziecko przechodzi szereg różnego rodzajów stadiów. Na każdym z nich LIBIDO kieruje je w taki sposób, aby dane stadiów osiągnęło stan satysfakcji. Każde stadium jednak pociąga za sobą szereg problemów, które to muszą zostać rozwiązane z dalszym rozwojem. Niepowodzenie w rozwiązaniu problemu w danym stadium może doprowadzić do zatrzymania danego stadium rozwoju, czego wynikiem może być nerwica w dorosłym życiu.

Wyróżniamy następujące Stadia Psychoanalitycznej Teorii Seksualności:

1. Stadium Oralne (1r.ż.) - w tym stadium następuje dominacja ID, oraz energia LIBIDO która gromadzi się w okolicach ust (sfera erogenna). Dziecku przyjemność sprawia ssanie oraz gryzienie. Zachowanie to ma charakter auto-erotyczny. Gdyż brak jego zaspokojenia bądź to nadmierne jego zaspokojenie może doprowadzić do wystąpienia tej właśnie cechy w dorosłym życiu.

2. Stadium Analne (2-3r.ż.) - lokalizuje się w sferze erogennej (odbyt). Dziecko satysfakcjonuje wydalanie i wstrzymywanie kału. Ważne wydarzenie w każdego dziecka jest rozpoczęcie treningu czystości, który może prowadzić do konfliktów rodzice-dziecko. Nie rozwiązanie tego właśnie konfliktu powoduje u niego fiksacje. Może powstać natomiast osobowość nadmiernie zwracająca uwagę na czystość i porządek (wydalanie) lub oszczędnej, upartej i obsesyjnej (wstrzymywanie).
   

3. Stadium Falliczne(4-6 r. ż.) - tutaj energia libidinalna koncentruje się w genitaliach oraz uczuciach, które stają się jawnie seksualne. W stadium tym pojawiają się dwa kompleksy:
   a). Kompleks Edypa - chłopcy marzą o seksualnym związku z matką, niezgadzają się na intymny związek ojca z matką i obawiają się kary w postaci kastracji za swe zakazane marzenia. Kompleks Edypa zostaje rozwiązany, gdy chłopiec zaczyna się identyfikować z ojcem, chce stać się taki jak on, w takim stopniu jak to jest tylko możliwe.
   b). Kompleks Elektry - dziewczynka, wierząc, że już uległa kastracji, ponieważ nie posiada penisa, natomiast cierpi z powodu zazdrości o penis. To natomiast prowadzi ją do silnego, opartego na miłości związku z własnym ojcem, jako posiadaczem penisa, a w dalszym ciągu do identyfikacji z matką, aby stać się taką, jaka jest jej matka.

Pozytywne rozwiązania kompleksów Edypa oraz Elektry prowadzi do identyfikacji dziecka z rodzicem własnej płci. Z identyfikacji wynikają dwie istotne konsekwencje:

- dziecko przyswaja rolę związaną z płcią, którą podejmie w ciągu własnego życia

- dziecko przyswaja standardy życiowe rodziców, ich postawy oraz zakazy wraz z
normami moralnymi społeczeństwa, które to one odzwierciedlają. Tak powstaje
superego czy sumienie, a wartości i wierzenia są przekazywane z pokolenia na
pokolenie. Natomiast negatywne rozwiązanie kompleksu Edypa i Elektry spowoduje
przeżywanie różnego rodzaju problemów w późniejszym dorosłym życiu (różnego
rodzaju nerwice).

4. Stadium Latencji - po zakończeniu burzliwego stadium fallicznego dziecko wkracza w spokojny okres latencji, który to trwa do adolescencji. W okresie tym LIBIDO ulega osłabienie i nie koncentruje się już w żadnym szczególnym obszarze ciała. Jest to natomiast okres rozwoju EGO, zwłaszcza sprawności intelektualnych i społecznych.

W adolescencji ponownie pojawia się zainteresowanie seksualną przyjemnością, a dziecko wkracza w stadium finalnej dojrzałości.

5. Stadium Genitalne - wszelkie wcześniejsze popędy seksualne związane z określonymi strefami ciała łączą się w zintegrowany zestaw seksualnych postaw oraz uczuć u dorosłego człowieka.

Siegmund Freud określił również Teorie Lęku, w której to uznał lęk, jako poszczególne objawy fizjologiczne, wyróżnił sześć podstawowych objawów a są to:

1. Strach - jest to nieprzyjemny stan emocjonalny, w którym to sygnalizuje zewnętrze niebezpieczeństwo, jednostka może bronić się natomiast przed tą reakcją.

2. Lęk - to sygnał bezpieczeństwa wewnętrznego, z którego to człowiek nie dokładnie zdaje sobie sprawę.

3. Źródła lęku - to konflikty, które to uniemożliwiają zaspokojenie potrzeb, wywołują one frustracje oraz lęk.

4. Lęk normalny - jest reakcją proporcjonalną do rzeczywistego zagrożenia, nie wymagają one stosowania mechanizmów obronnych.

5. Lęk neurotyczny - to obawa, iż popędy wymkną się spod kontroli i zrobi się coś, za co poniesie się karę, jest on irracjonalny, bo nie wiąże się z realnym zagrożeniem oraz nieproporcjonalny, ale ma podstawę w rzeczywistości, ponieważ świat (reprezentowany przez rodziców) karze za działanie impulsywne; EGO radzi sobie z nim za pomocą mechanizmów obronnych.

6. Lęk oraz Strach - w niektórych sytuacjach mogą działać na jednostkę mobilizująco.

Według psychoanalizy lęk, który jest jednym z popędów, pojawia się, gdy napięcia ID nie są rozładowywane, EGO zaczyna wypełniać się lękiem. Funkcja lęku jest ostrzeganie EGO przed niebezpieczeństwem.

Inna osobą, jaka również poświeciła się psychoanalizie, i czerpała wiedze z teorii, jakie opisał Freud, i wpłynęła na rozwój tego właśnie kierunku byli Jung Carl Gustav.

Jung Carl Gustav (1875-1961) był szwajcarski psychiatrą, psychoanalitykiem, twórca psychologii analitycznej i teorii archetypu. Poglądy jego wywarły wpływ na psychiatrię, psychoanalizę oraz filozofię. Rozwinął on teorię "LIBIDO”, jako podstawy życia psychicznego, pojmował jednak " LIBIDO ", nie tylko seksualnie, jak Freud, ale także, jako żądzę władzy, "wolę" A. Schopenhauera i "elan vital" H. Bergsona. Jung przeciwstawił się traktowaniu wszystkich przypadków nerwicy, jako przypadków o podłożu seksualnym.

Swój kierunek Jung określił, jako psychologię kompleksową traktując Freudowski kompleks Edypa, jako jeden z kulturowych czynników determinujących świadomość jednostki (jego zdaniem Freud, jako pierwszy odkrył ten kompleks, i określił go, jako archetyp nieświadomości zbiorowej). Oprócz seksualnej teorii Freuda, Jung poddaje także krytyce psychologię indywidualną Adlera, jako skoncentrowaną jednostronnie na wymiarze adaptacji społecznej oraz dążeniu do mocy. W późniejszym okresie Jung dla tego kierunku wybiera nazwę "psychologia analityczna", co świadczy, mimo wszystko, o postrzeganiu swojej psychologii, jako bardzo blisko spokrewnionej z psychoanalizą.

Henri Bergson W swojej wizji świata podstawową rolę przypisywał pędowi życiowemu ("elan vital") - czynnikowi ewolucji twórczej, do którego dotrzeć można było poprzez samopoznania i poznawania świata zgodnie z zasadą wolności, za pomocą intuicji oddającej niepowtarzalną ciągłość istnienia w czasie i przestrzeni - odrzuciwszy uprzednio ograniczenia społeczne i religijne oraz zasady logiczne, które dzielą i deformują postrzegane zjawiska. Stworzył pojęcie niezależnego w znacznej mierze od rzeczywistości społecznej i materialnej "ja głębokiego", którego udziałem jest ciągłe wewnętrzne doświadczanie trwania.

Zdaniem Schopenhauera, w swej wewnętrznej naturze jesteśmy wolą, ta zaś jest w swym działaniu podobna do sił istniejących w świecie nieożywionym, ma przy tym charakter irracjonalnej, nieświadomej i "ślepej" mocy: nieustannie nakierowuje się na jakiś przedmiot i to jest przyczyną trwania świata, który Schopenhauer postrzegał bardzo pesymistycznie. Podobnie jak buddyści utożsamiał go z egzystencją wypełnioną cierpieniem i zaproponował podobny do buddyjskiego "lek" na ból świata oraz na lęk, jaki nieustannie rodzi egzystencja: powinno nim być współczucie.


W Polsce pionierami psychoanalizy byli:

Ludwig Jekels (ur. 15 sierpnia 1867 w Lambergu, Galicja, zm. 13 kwietnia 1954 w Nowym Jorku), lekarz i psychoanalityk polskiego pochodzenia, narodowości żydowskiej.
W 1891 uzyskał dyplom medyczny na Uniwersytecie Wiedeńskim. Już w 1897 (!) zorganizował prywatną klinikę na Śląsku, gdzie wraz z Hermanem Nunbergiem stosował leczenie psychoanalizą. Później rozpoczął analizę u Zygmunta Freuda. Był obecny na kongresie w Salzburgu w 1908. Przyłączył się do środowych spotkań u Freuda w 1910. W tym czasie zdecydował się osiedlić we Wiedniu i tam kontynuować swoją karierę. Do 1932 pozostawał jednym z najbliższych partnerów Freuda. W 1935 z uwagi na zmieniający się klimat polityczny opuścił Austrię i osiedlił się na krótko w Szwecji, gdzie angażował się w rozwijanie psychoanalizy. Następnie wyjechał do Nowego Jorku, gdzie został członkiem Towarzystwa Psychoanalitycznego.
W swoich pracach poruszał tematykę psychologii komedii, a także podjął psychoanalityczną interpretację dzieł Shakespeara - Psychoanalytical Structure of Macbeth. Jest (wraz z Heleną Ivánką) autorem przekładu na język polski jednego z najbardziej znanych dzieł Freuda: Psychopatologii życia codziennego.

Gustaw Bychowski (ur. 1895, zm. 1972), lekarz, humanista, jeden z najsłynniejszych polskich psychoanalityków okresu międzywojennego.
W Polsce Bychowski znany był ze swojej psychoanalitycznej teorii sztuki. Jego książka Słowacki i jego dusza. Studium psychoanalityczne (1930, wznowiona w 2002 przez "Universitas") była pierwszą w Polsce znaczącą próbą zastosowania psychoanalizy do interpretacji dzieła literackiego. Bychowski analizował poezję Słowackiego w kontekście jego biografii i rozwoju duchowego, w tym zwłaszcza jego relacji z matką.
W 1939 wyemigrował do USA. Tam opublikował m.in.: Dictators and disciples: From Caesar to Stalin: a psychoanalytic interpretation of history (1948), Psychotherapy of psychosis (1952) i Evil in man: the anatomy of hate and violence (1968).

Ponadto innymi znanymi psychoanalitykami byli Maurycy Bornsztajn, a po II wojnie światowej Jan Malewski, Michał Łapiński i Zbigniew Sokolik.

W swojej pracy chciałabym ponadto zawrzeć jeszcze ogólne założenie współczesnych psychoanalityków, które ukazać chce w podpunktach:

1. Działanie człowieka jest stymulowane oraz ukierunkowane w wyniku działania wewnętrznej siły, która są popędy, potrzeby, dążenia.

2. Odrzucenie tezy behawiorystów, że zachowanie człowieka jest całkowicie sterowane tylko przez środowisko, to nie środowisko oraz system wzmocnień, tylko siły wewnętrzne warunkują, lecz siły wewnętrzne warunkują to, do czego człowiek dąży, oraz to, przed czym się broni.

3. Większość popędów nie jest wrodzona, lecz jest nabyta w procesie uspołecznienia.

4. Wyróżniamy dwie klasy popędów:
   a). pierwotne - takie jak zdobycie pokarmu, popęd seksualny, utrzymanie optymalnej
   temperatury ciała, unikanie bólu oraz inne.
   b). wtórne - powstają w wyniku socjalizacji a wiec możemy wyróżnić tutaj potrzebę
   bezpieczeństwa, potrzeby społeczne, potrzeby osobiste (adaptacja)

5. Popędy z reguły są nieświadome.

6. Socjalizacja czyli proces kształtowania się popędów:
   a). nabywanie podstawowych popędów wtórnych, głównie na te popędy wpływa
   środowisko rodzinne w pierwszym okresie życia człowieka.
   b). nabywanie potrzeby mocy - chodzi tutaj o objęcie władzy, dominacja, sława.
   Człowiek dąży do realizowania tej potrzeby, ponieważ jest on słaby, w przypadku
   dziecka objawia się on w wyniku odczuwania przez nie niższości w stosunku do
   dorosłych, chcąc skompensować to uczucie zaczyna dążyć do mocy.

7. Motywacja człowieka z reguły jest nieświadoma.

8. Popędy aktywizują się i ukierunkowują ludzkie zachowanie, powodując że jest ono
   działaniem celowym, zaspokajaniem potrzeb usuwa napięcie i daje poczucie
   satysfakcji.

9. Najważniejszą przyczyną mającą na celu udaremnienie ludzkich dążeń jest konflikt:
   a). wewnętrzny - występuje w momencie dążenia człowieka jednocześnie do
   zaspokojenia sprzecznych celów.
   b). zewnętrzny - większości ma charakter interpersonalny, mówimy o nim, gdy
   występuje sprzeczność pomiędzy dążeniami jednostki a dążeniami innych ludzi
   (np. sprzeczność pomiędzy dążeniami męża a żona dla dobra rodziny).

10. Jedną z najważniejszych potrzeb jest potrzeba zaspokojenia jest poczucie tożsamości
    oraz integracji osobowości.

11. Szczególne znaczenie następuje w wyniku konfliktu pomiędzy potrzebą bezpieczeństwa a potrzebą wolności.

12. Człowiek nie jest bezbronny, w przypadku konfliktów których nie umie rozwiązać albo frustracji, stosuje on pewne mechanizmy obronne takie jak:
    a). mechanizmy obronne - nawykowe metody radzenia sobie z konfliktami są
    wynikiem procesu socjalizacji.
    b). funkcjonują w sposób nieświadomy.
    c). funkcje mechanizmów obronnych:
    - redukują poziom lęku, który powstaje na skutek sytuacji konfliktowej
    - chronią poczucie godności pozwalając utrzymać wysoką samoocenę
    - łagodzą objawy konfliktów, jednakże nie rozwiązują ich
    d). najbardziej znamy mechanizm obronny to represja czyli usuwanie ze świadomości
    myśli o konfliktach, popędach oraz przykrych przeżyciach, celem represji jest
    wyeliminowanie lęku, nie rozwiązuje jednak ona problemu.
    e). Racjonalizacja - czyli nieadekwatne wyjaśnienie przyczyn postępowania, często
    ma ona charakter podawania przyczyn prawdziwych a nie tych pełnych.
    f). Projekcja - jest to nieświadomy mechanizm rzutowania swoich niepożądanych
    cech lub wad na innych ludzi, wywiera to wpływ na wzrost samooceny
    - zmienia się zachowanie jednostki w stosunku do innych ludzi
    - jest to rodzaj samoobrony, człowiek siebie obrazuje zbyt jasno, a innych zbyt
    słabo
    g). Substytucja - polega ona na zastępowaniu celów, których nie można osiągnąć,
    przez cele, które są łatwiejsze, wyróżniamy dwie formy substytucji:
    - kompresja - to aktywność skierowana na cele podobne do tych których nie udało
    się osiągnąć wcześniej
    - sublimacja - następuje wyrażanie przez człowieka nieakceptowanych popędów
    w formie, która zyskuje uznanie społeczne

Powyższe zagadnienia na stałe znalazły swoje miejsce w literaturze psychoanalitycznej, co potwierdza to, iż wymienienie samego aspektu lub też modelu jest wystarczające, aby było wiadome, o jaki zbiór założeń chodzi.

Psychoanaliza od klasycznej psychologii różni się założeniem istnienia sfery psychiki chodzi tutaj o nieświadomość, która charakteryzuje się tym, iż procesy w niej przebiegające nie są dostępne świadomej refleksji danej osoby.
Psychoanalizę możemy uznać za kierunek we współczesnej psychologii.
Ponieważ psychoanaliza zakłada istnienie obszarów psychiki, które nie są dostępne dla świadomości zwana jest również psychologią głębi.
W nieświadomości naszej właśnie to zgromadzone są bodźce popędowe, w których to realizacją jest w konflikcie z moralnymi normami naszej osoby. Popędy te, próbują się ujawnić poprzez wytworzenie się pewnego rodzaju tworów zastępczych m.in. marzeń sennych, symptomów nerwicowych i innych. Twory te są swoistym kompromisem między nieświadomymi popędami a wymaganiami moralnymi.

Teoria Freuda spotkała się z bardzo zróżnicowanym przyjęciem. Wielu psychologów jednakże nadal akceptuje jego poglądy, niektórzy odrzucają je, jako nienaukowe i nie warte dalszych badań. Jeszcze inni, akceptując centralne tezy teorii, zmodyfikowali poglądy Freuda na rolę seksualizmu. Freud wniósł ogromny wkład do badań nad rozwojem dziecka. Nacisk, jaki kładł na znaczenie wczesnego dzieciństwa a następnie dla późniejszego rozwoju osobowości oraz jego próby wyjaśnienia źródeł różnic indywidualnych w rozwoju stymulowały ogromną ilość badań i niewątpliwie będą stymulować następne.
Dlatego Psychoanaliza moim zdaniem jest znaczącym przełomem w psychologii, pozwala ona zrozumieć podstawowe, cele, popędy, jakie występują w życiu człowieka od wczesnego dzieciństwa. Jest ona idealnym źródłem pogłębiania swojej wiedzy naukowej.

Bibliografia:
Freud, Z. `Wstęp do psychoanalizy'
Rosińska, Z. `Freud'
Psychologia Podręcznik Akademicki „Podstawy Psychologii”
Psychologia Podręcznik Akademicki „Psychologia Ogólna”
Psychologia Podręcznik Akademicki „Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowane”
Słownik PWN

- 1 -

---