Temat: Bilans i jego elementy.

Sprawozdania finansowe są częścią składową rachunkowości finansowej. Opracowywane są na podstawie systemu rachunkowości opartego na „Ustawie o rachunkowości „ Dostarczają one informacje o sytuacji majątkowej i finansowej jednostek gospodarczych oraz ich dokonań, tj. rentowności, płynności, gospodarności, wypłacalności itp. .Celem sprawozdań finansowych jest dostarczenie informacji o pozycji finansowej przedsiębiorstwa, jego dokonaniach i zmianach w pozycji finansowej, które są przydatne dla odbiorców w podejmowaniu decyzji ekonomicznych .

Według „ Ustawy o rachunkowości „ sprawozdanie finansowe składa się :

1. z bilansu

2. z rachunku zysków i strat

3. z informacji dodatkowej

Jednostki zobowiązane do badania i ogłaszania rocznych sprawozdań finansowych sporządzają również sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych .

Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością , spółki akcyjne i spółdzielnie sporządzają ponadto i dołączają do rocznego sprawozdania finansowego sprawozdanie z działalności jednostki o roku obrotowym .

Sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych oraz na dzień bilansowy :

• kończący rok obrotowy

• poprzedzający zmianę formy prawnej , postawienia w stan likwidacji lub upadłości

- zakończenia działalności , w tym również sprzedaży i zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego

Sprawozdanie finansowe jednostek gospodarczych , w których skład wchodzą zakłady lub oddziały działające wg zasad pełnego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego, sporządzające samodzielne sprawozdania finansowe, obejmują :

• odrębne sprawozdanie finansowe każdego wyodrębnionego organizacyjnie oddziału /zakładu/

• łączne sprawozdanie finansowe jednostki

Roczne sprawozdanie sporządza się nie później niż w ciągu trzech miesięcy od dnia bilansowego i przedstawia się je właściwym organom . Sprawozdanie większych jednostek podlega badaniu oraz zatwierdzeniu przez uprawniony organ .Zatwierdzenie tego sprawozdania powinno odbyć się nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego.

Sprawozdania finansowe składają się z grup oznaczonych literami, części oznaczonych cyframi rzymskimi oraz poszczególnych pozycji oznaczonych cyframi arabskimi . Grupa jest sumą poszczególnych części, a część sumą poszczególnych pozycji .

Jednostki, z wyjątkiem banków i ubezpieczycieli, które w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, nie osiągnęły dwóch z następujących trzech wielkości :

1. średniorocznego zatrudnienia - 50 osób ,

2. sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego - równowartości w walucie polskiej 1 mln ECU,

3. przychodu netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych - równowartości w walucie polskiej 2 mln ECU,

mogą sporządzić uproszczony bilans oraz rachunek zysków i strat, wykazując w nich tylko dane dotyczące pozycji oznaczonych literami i cyframi rzymskimi. Informację dodatkową sporządza się odpowiednio w uproszczonej formie.

Na podstawie sprawozdania finansowego i obliczonego wyniku ustala się podatek

Majątek rzeczowy oraz kapitały jednostki gospodarującej są ujmowane w sprawozdaniu finansowym zwanym bilansem.

BILANS - jest podstawowym sprawozdaniem finansowym jednostek gospodarczych. Dostarcza on informacji o sytuacji majątkowej i finansowej firmy. Sporządza się go na podstawie zweryfikowanych danych wynikających z ewidencji księgowej. Ujmuje się w nim pozycje aktywów i pasywów wysokości ich stanów na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych poprzedniego i bieżącego roku obrotowego.

Aktywa i pasywa bilansu przedstawiają ten sam majątek rozpatrywany z innych punktów widzenia. Dlatego ogólna suma aktywów musi być równa ogólniej sumie pasywów. Bilans można więc porównać do wagi, w której na lewej szalce znajduje się majątek jednostki, a na prawej - kapitały własne i obce.

Bilans przedsiębiorstwa informuje o:

• skąd pochodzi kapitał i jak jest ulokowany ?

• jaki majątek posiada przedsiębiorstwo i jak jest on finansowany ?

Aktywa i pasywa bilansu odpowiadają na pytania przedstawione w schemacie:

BILANS
AKTYWA	PASYWA
co to jest ?	kto ma prawo do majątku ? skąd pochodzi kapitał: własny czy obcy.
w jakiej formie majątkowej w co zainwestowany kapitał jakie jest zastosowanie kapitału

Bilans ma charakter statyczny bowiem obrazuje stan firmy na konkretny moment czasowy.

Bilans dostarcza więc informacji o wielkości i strukturze majątku, o wielkości i charakterze zadłużenia, a także o sytuacji finansowej jednostki gospodarczej.

Bilans powinien zawierać następujące cechy:

1. określenie jednostki sporządzającej bilans,

2. określenie momentu bilansowego tj. dnia, na który sporządzono bilans,

3. wyszczególnienie składników aktywów i pasywów z podaniem ich wartości,

4. wyszczególnienie sumy bilansowej po stronie aktywów i pasywów sumy bilansowe muszą być sobie równe, równość ta zwana jest równowagą bilansową,

5. datę sporządzenia bilansu,

6. podpisy osób odpowiedzialnych za prawidłowość i rzetelność bilansu.

Ocen jednostki gospodarczej na podstawie bilansu określana jest jako czytanie bilansu, które odbywa się w dwóch płaszczyznach tj. :

Pionowe - czytanie bilansu polega na badaniu struktury aktywów czyli sytuacji majątkowej i struktury pasywów czyli sytuacji finansowej.

Poziome - czytanie bilansu polega na ustaleniu relacji między składnikami majątku, a źródłami ich finansowania. Relacje te znajdują wyraz w równaniach bilansowych:

Majątek rzeczowy = kapitał własny + kapitał obcy

Równania bilansowe pozwalają zatem ocenić stopień finansowania majątku rzeczowego przez kapitał własny i obcy.

Bilans odzwierciedla stan majątku i kapitałów jednostki gospodarującej w określonym momencie jest więc rachunkiem statycznym.

Bilans jest dokumentem księgowym oraz sprawozdaniem finansowym. Jako dokument księgowy stanowi pomost między dwoma okresami sprawozdawczymi; dla jednego jest bilansem końcowym, a dla drugiego bilansem początkowym. Bilans jako sprawozdanie finansowe zawiera informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej. Sprawozdanie to jest wykorzystywane zarówno przez użytkowników wewnętrznych jaki i przez użytkowników zewnętrznych.

AKTYWA - uporządkowane są według wzrastającego stopnia płynności a więc możliwości spieniężenia, a pasywa - według rosnącego stopnia wymagalności tj. terminów spłaty.

Bilans sporządza się według zasady netto. Wykazana w aktywach bilansu wartość poszczególnych grup składników majątku wynika ich wartości księgowej pomniejszonej o:

• dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne /umorzeniowe/ środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,

• odpisy aktualizujące wartość udziałów w innych jednostkach i długoterminowych papierów wartościowych o skutki trwałej utraty ich wartości,

• odpisy aktualizujące wartość rzeczowych składników majątku obrotowego, spowodowanie utratą ich wartości rynkowej, utratą ich cech użytkowych lub przydatności gospodarczej,

• odpisy aktualizujące wartość krótkoterminowych papierów wartościowych, spowodowane utratą ich wartości,

• rezerwy wyrażające prawdopodobne zmniejszenie należności i roszczeń wobec ostrożnej ich wyceny.

Jest to skutek zastosowania zasady ostrożnej wyceny.

W pasywach bilansu kapitał podstawowy pomniejsza się o należne, lecz nie wniesione wkłady i dopłaty. Jeżeli w myśl odrębnych przepisów w ciągu roku dokonywane są odpisy z wyniku finansowego bieżącego roku obrotowego, to należy o nie pomniejszyć wynik finansowy netto roku obrotowego. Stany poszczególnych pozycji przed przedstawieniem ich bilansie podlegają weryfikacji o skutki inwentaryzacji, co zapewnia ich zgodność ze stanem rzeczywistym.

Bilans w rachunkowości to dwustronne zestawienie środków gospodarczych przedsiębiorstwa, według stanu na ściśle określony moment /dzień/, oparte o dane księgowe, a wyrażone w pieniądzu. Po jednej stronie bilansu środki te zgrupowane według rodzajów i lokalizacji - aktywa, po drugiej stronie według źródeł ich pochodzenia i celowego przeznaczenia - pasywa.

W układzie bilansu polskiego aktywa znajdują się z lewej strony, a pasywa po prawej stronie. W przypadku prospektu emisyjnego aktywa umieszczone są w górnej części, a pasywa w dolnej części.

Aktywa i pasywa w bilansie wyrażają w sumie globalnej ten sam zespół środków gospodarczych , ułożony jednak według różnych kryteriów podziału. Ogólna suma aktywów jest więc równa ogólnej sumie pasywów /zjawisko to określa się mianem równowagi bilansu/. Do bilansu wprowadza się salda końcowe odpowiednich kąt księgowych, zamykając w ten sposób ewidencję księgową pewnego okresu - stąd nazwa: bilans końcowy. Równocześnie zawarte w bilansie sumy zostają przeniesione na odpowiednie kąta jako zapoczątkowanie zapisów w nowym okresie - stąd nazwa: bilans początkowy. Każdy bilans jest więc równocześnie bilansem końcowym i początkowym.

Aktywa ukazują majątek rzeczowy czyli tzw. środki gospodarcze. Ta strona bilansu informuje o strukturze majątku rzeczowego z podziałem na majątek trwały i obrotowy. Składniki majątkowe firmy są wyrażane w ujęciu wartościowym, a poszczególne elementy tego majątku uszeregowane są według stopnia ich płynności tzn. zamiany ich na środki pieniężne. Dlatego w pierwszej kolejności wykazywane są te aktywa, których szybka zamiana na środki pieniężne jest trudna czyli tzw. Majątek trwały.

Pasywa ukazują źródła finansowania z podziałem na kapitał własny i obcy. Strona ta dostarcza informacji kto i w jakiej wysokości jest właścicielem kapitału zaangażowanego do sfinansowania majątku rzeczowego. Poszczególne pozycje w bilansie uszeregowane są według zasady rosnącego stopnia wymagalności czyli pilności ich zwrotu.

Występuje np.: Bilans gospodarki narodowej, Bilans handlowy, Bilans kapitałowy, Bilans płatniczy, Bilans rachunkowy, Bilans ruchu.

Rachunek zysków i strat obejmuje:

• przychody i koszty dotyczące sprzedaży produktów /materiałów/ ;

• pozostałe przychody i koszty operacyjne;

• przychody i koszty finansowe;

• zyski i straty nadzwyczajne;

• obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego.

Rachunek zysków i strat może być sporządzony w dwóch wariantach: porównawczym lub kalkulacyjnym i w każdym z nich w dwóch wersjach tj. ujęciu dwustronnym lub wielostopniowym /drabinkowym/.

Różnica między wariantem porównawczym a kalkulacyjnym polega na sposobie ujęcia kosztów wytworzenia sprzedanych produktów.

W wariancie porównawczym grupuje się koszty według rodzajów z uwzględnieniem zmiany stanu produktów, przy czym zmiana ta wykazywana jest w grupie obejmującej „Przychody ze sprzedaży i zrównanie z nimi”. Zwiększenie stanu produktów występuje ze znakiem plus, a zmniejszenie ze znakiem minus. Po stronie przychodów wykazuje się również koszty wytworzenia świadczeń na własne potrzeby jednostki.

W wariancie kalkulacyjnym ustala się koszt wytworzenia sprzedanych produktów, a oddzielnie wykazuje się koszty sprzedaży i koszty ogólnego zarządu. W jednostkach handlowych, które sporządzają rachunek zysków i strat w tej postaci, za koszty sprzedaży uważa się koszty handlowe związane z prowadzeniem placówek handlowych.

Rachunek zysków i strat zarówno w wariancie porównawczym jak i wariancie kalkulacyjnym może być ujęty w postaci:

• dwustronnej tablicy, tzw. układ sprawozdawczy, w której z lewej strony wykazuje się koszty i straty, a z prawej przychody i zyski;

• jednostronnej, tzw. układ drabinkowy w którym wyodrębnione są poszczególne składniki wyniku finansowego w następującej po sobie kolejności i przychody ze sprzedaży produktów, towarów i usług, minus koszty działalności operacyjnej równa się wynik ze sprzedaży, plus pozostałe przychody operacyjne minus pozostałe koszty operacyjne równa się wynik z działalności operacyjnej, plus przychody finansowe, minus koszty finansowe równa się wynik brutto na działalności gospodarczej oraz plus zyski minus straty nadzwyczajne równa się wynik finansowy brutto, minus podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego równa się wynik finansowy netto.

Wyboru jednego spośród tych czterech możliwych rozwiązań rachunku zysków i strat dokonuje kierownik jednostki. Przyjęcie określonej wersji uzależnione jest od charakteru prowadzonej działalności. W jednostkach prowadzących jednorodną działalność na niewielką skalę sporządza się na ogół porównawczy rachunek wyników. Z kolei w dużych jednostkach o zróżnicowanej strukturze produkcji oraz w jednostkach ustalających ceny oparte na formule kosztowej opracowuje się kalkulacyjny rachunek wyników.

W każdej z wersji rachunku zysków i strat ustala się pięć rodzajów wyniku finansowego /zysku lub straty/:

• wynik na sprzedaży - różnice między przychodami ze sprzedaży i zrównanymi z mini a kosztami działalności operacyjnej,

• wynik na działalności operacyjnej - wynik na sprzedaży skorygowany o różnicę między pozostałymi przychodami operacyjnymi a pozostałymi kosztami operacyjnymi,

• wynik na działalności gospodarczej - wynik na działalności operacyjnej powiększony /lub pomniejszony/ o różnicę między przychodami finansowymi, a kosztami finansowymi,

• wynik brutto - wynik na działalności gospodarczej skorygowany o saldo zysków i strat nadzwyczajnych,

• wynik netto - wynik brutto pomniejszony o obowiązkowe obciążenie wyniku finansowego /podatek dochodowy i pozostałe obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego/.

Rachunek zysków i strat jest więc sprawozdaniem z dokonań podmiotu w danym okresie obrachunkowym.

Wzory rachunku zysków i start dla jednostki z wyłączeniem banków i ubezpieczycieli zawarte są w załączniku do Ustawy.

Informacja dodatkowa stanowi integralną część sprawozdania finansowego. Obejmuje ona dane wykazywane dotychczas jako uzupełniające oraz wiele innych informacji niezbędnych do jasnego przedstawienia sytuacji jednostki. Informacja dodatkowa powinna zawierać dane uzupełniające o aktywach i pasywach bilansu, przychodach i kosztach oraz stratach i zyska nadzwyczajnych, a także materiały nieodzowne do sporządzania sprawozdania z przepływu środków pieniężnych. Informacje te powinny pozwolić na rzetelną i jasną ocenę sytuacji majątkowej i finansowej jednostki, jej wyniku finansowego oraz rentowności.

Informacja dodatkowa może być sporządzona w formie opisowe, uzupełnionej niezbędnymi danymi liczbowymi. Składa się ona z sześciu grup.

1. Stosowane w jednostce metody wyceny zmiany metod księgowości i sposobu w sporządzaniu sprawozdań finansowych w stosunku do poprzedniego roku, ich przyczyny i wpływ na sytuację majątkową i finansową oraz rentowność jednostki. Jednostka ma obowiązek zamieścić dane liczbowe zapewniające porównywalność oraz informacje o znaczących zdarzeniach, jakie nastąpiły po dniu bilansowym a nie zostały ujęte w bilansie i rachunku zysków i strat oraz o znaczących zdarzeniach lat ubiegłych ujętych w sprawozdaniu finansowym roku obrotowego.

2. Stan i zmiany wartości określonych składników aktywów i pasywów bilansu m.in. grupy rodzajowe majątku trwałego z uwzględnieniem zmian wartości początkowej i amortyzacji, strukturę i wykorzystanie kapitału własnego, strukturę zobowiązań i rozliczeń międzyokresowych.

3. Informacje uzupełniające do rachunku zysków i strat o strukturze przychodów, kosztów, zysków i strat nadzwyczajnych, obciążeń podatkiem dochodowym, a także propozycje podziału zysku netto lub pokrycia straty.

4. Strukturę środków pieniężnych do sprawozdania z przepływu środków pieniężnych.

5. Wspólne przedsięwzięcia, które nie podlegają konsolidacji metodą pełną lub praw własności, zatrudnienie w grupach zawodowych, wynagrodzenia /łącznie z wynagrodzeniem zysku/ wypłacane członkom zarządu, pożyczki udzielone członkom zarządu i organom nadzorczym spółek kapitałowych, transakcje z członkami zarządu, organami nadzorczymi i spółkami powiązanymi kapitałowo.

6. Nazwę i siedzibę jednostki dominującej sporządzającej skonsolidowane sprawozdanie finansowe, wykaz spółek, w których jednostka posiada ponad 20 udziałów, dane liczbowe dotyczące spółek powiązanych kapitałowo.

Szczegółowy wykaz pozycji zawartych w informacji dodatkowej ujęty jest w załączniku do „Ustawy o rachunkowości”.

Jednostki, które w poprzednim roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdanie finansowe, osiągnęły lub przekroczyły granicę dwóch spośród trzech następujących wielkości :

• średniorocznego zatrudnienia -50 osób

• sumę aktywów bilansu na koniec roku obrotowego [równowartość w walucie polskiej 1mln ECU]

• przychód netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy [równowartość w walucie polskiej 3mln ECU-są objęte obowiązkiem sporządzania sprawozdania z przepływu środków pieniężnych.

Celem sprawozdania z przepływu środków pieniężnych jest ustalenie zmian, jakie nastąpiły w stanie środków pieniężnych oraz określenie na ile wynikały one z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej. Środki pieniężne obejmują gotówkę w kasie i na rachunkach bankowych, w tym zgromadzone w formie lokat, a także czeki i weksle obce płatne w ciągu trzech miesięcy od daty ich wystawienia.

Małe przedsiębiorstwa nie mają obowiązku sporządzania sprawozdania z przepływu środków pieniężnych. Sprawozdanie to dostarcza dodatkowych informacji o sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Zysk ustalony jest w rachunku zysków i strat zgodnie z zasadą memoriału i może powstać z przychodów ze sprzedaży, które nie zostały zapłacone i mają postać bilansowych należności. W praktyce występują przypadki, że dłużnik bankrutuje i nie spłaca zobowiązania wobec dostawcy. Przedsiębiorstwo może więc wykazywać zysk, a nie posiadać środków pieniężnych.

Sprawozdanie z przepływów środków pieniężnych uwzględnia rzeczywiste wpływy i wydatki środków pieniężnych, ustalone zgodnie z zasadą kasową. Może się tak zdarzyć, że przedsiębiorstwo w jednym okresie musi ponieść pewne wydatki, by osiągnąć wpływ w następnym okresie. W tej sytuacji, dokonując oceny na podstawie przepływów pieniężnych, okres pierwszy mógłby okazać się niekorzystny, podczas gdy firma mogłaby być w dobrej kondycji finansowej. Wówczas bardziej korzystna była by ocena oparta na założeniu memoriałowym.

Przepływy pieniężne dzieli się według trzech rodzajów działalności prowadzonej przez jednostki gospodarcze:

• operacyjnej;

• inwestycyjnej;

• finansowej;

Sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych sporządza się na podstawie:

• bilansu;

• rachunku zysków i strat;

• informacji dodatkowej;

• danych ewidencji księgowej;

Sprawozdanie to sporządza się metodą pośrednią. Składa się ono z sześciu części przedstawionych w tabeli:

Grupy sprawozdania i przepływu środków pieniężnych.

	Przepływ środków pieniężnych z działalności operacyjnej
	Przepływ środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
	Przepływ środków pieniężnych z działalności finansowej
	Zmiana stanu środków pieniężnych netto A + B + C
	Środki pieniężne na początek roku obrotowego
	Środki pieniężne na koniec roku obrotowego (D + E)

Działalność operacyjna obejmuje podstawowe działania jednostki gospodarczej, związane z zakupem czynników produkcji lub towarów oraz sprzedażą produktów, towarów, usług i innych składników majątkowych.

Działalność inwestycyjna dotyczy zakupu lub sprzedaży składników majątku trwałego.

Działalność finansowa wiąże się z operacjami, które prowadzą do zmian wielkości i struktury kapitałów zaangażowanych w podmiocie.

Punkt wyjścia sporządzenia tego sprawozdania stanowi wynik finansowy netto ustalony w rachunku zysków i strat zgodnie z zasadą memoriału. Należy więc dokonać korekt, które pozwolą na ustalenie przepływu środków pieniężnych odrębnie dla każdego rodzaju działalności. W związku z powyższym należy dokonać korekty tego wyniku:

• o koszty i straty /wykazane w rachunku zysków i strat/, które są kosztami, lecz nie stanowią wydatków,

• o przychody i zyski / wykazane w rachunków zysków i strat/, z którymi nie wiąże się wpływ środków pieniężnych, a tylko wzrost należności lub innych aktywów,

• o wzrost lub zmniejszenie stanu aktywów i pasywów.

Korekty kosztów i strat, które nie stanowią wydatku ujmuje się w sprawozdaniu z przypływów pieniężnych ze znakiem plus/+/, a przychody i zyski, które nie stanowią wpływów ze znakiem minus /-/.

Zmiany stanów aktywów i pasywów, jakie nastąpiły między początkiem i końcem okresu obrachunkowego, wykazuje się następująco:

• przyrost aktywów (Sk > Sp) ze znakiem minus /-/ jako wydatek związany ze zwiększeniem majątku, natomiast zmniejszenia aktywów (Sk < Sp) ze znakiem plus /+/ jako wpływ środków,

• przyrost pasywów (Sk > Sp) ze znakiem plus /+/ , zmniejszenie pasywów (Sk < Sp) ze znakiem minus /-/.

Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej /ujmowane w grupie A/ ustal się, korygując wynik finansowy netto:

• o koszty nie powodujące wydatku np. amortyzacja, rezerwy,

• o zmiany stanu aktywów i pasywów w sferze obrotowej,

• o pozycje wpływające na wynik, lecz dotyczące działalności inwestycyjnej i finansowej.

Korekty wyniku netto o koszty i przychody dotyczące innych rodzajów działalności ujmuje się następująco:

• przychody i zyski ze znakiem minus /-/,

• koszty i straty ze znakiem plus /+/.

Przepływy z działalności inwestycyjnej /grupa B/ obejmują wpływy ze sprzedaży rzeczowych składników majątku trwałego, wartości niematerialnych i prawnych, udziałów, akcji i innych papierów wartościowych oraz wydatki na nabycie tych składników majątku, udzielone i zwrócone pożyczki, otrzymane i zwrócone dywidendy, odsetki i różnice kursowe dotyczące działalności inwestycyjnej i pozostałe wpływy i wydatki działalności inwestycyjnej.

Przepływy środków z działalności finansowej / grupa C / obejmują zaciągnięte i spłacone /długoterminowe i krótkoterminowe/ kredyty i pożyczki, płatności dywidend i wypłaty z innych tytułów na rzecz właścicieli, wpływy z emisji akcji i udziałów własnych oraz dopłat do kapitału, zapłacone i zwrócone odsetki oraz pozostałe wpływy i wydatki z operacji finansowych.

Suma środków pieniężnych netto z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej stanowi zmianę stanu zasobów pieniężnych netto jednostki / grupa D / na koniec okresu w porównaniu z ich stanem na początek okresu.

Bilans

Aktywa	Pasywa
A. Majątek trwały	A. Kapitał (fundusz) własny
I. Wartości niematerialne i prawne Koszty organizacji poniesione przy założeniu lub późniejszym rozszerzeniu spółki akcyjnej Koszty prac rozwojowych Wartości firmy Inne wartości niematerialne i prawne Zaliczki na poczet wartości niematerialnych i prawnych	I. Kapitał (fundusz) podstawowy
		Należne, lecz nie własne, wkłady na poczet kapitału podstawowego (wielkość ujemna)
		Kapitał (fundusz) zapasowy Ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej Tworzony ustawowo Tworzony zgodnie ze statutem lub umową Z dopłat wspólników Inny
	II. Rzeczowy majątek trwały Grunty własne Budynki i budowle Urządzenia techniczne i maszyny Środki transportu Pozostałe środki trwałe Inwestycje rozpoczęte Zaliczki na poczet inwestycji	Kapitał (fundusz) rezerwowy z aktualizacji wyceny
		Pozostałe kapitały (fundusze)
		Niepodzielny wynik finansowy z lat ubiegłych Zysk (wielkość dodatnia) Strata (wielkość ujemna)
III. Finansowy majątek trwały Udziały i akcje Papiery wartościowe Udzielone pożyczki długoletnie Inne składniki finansowego majątku trwałego	Wynik finansowy netto roku obrotowego Zysk netto (wielkość dodatnia) Strata netto (wielkość ujemna) Odpisy w wyniku finansowego bieżącego obrotowego
IV. Należności długoterminowe	B. Rezerwy
B. Majątek obrotowy	Rezerwy na podatek dochodowy od osób prawnych lub osób fizycznych Pozostałe rezerwy
I. Zapasy Materiały Półprodukty i produkty w toku Produkty gotowe Towary Zaliczki na poczet dostaw
		C. Zobowiązania długoterminowe
		Długoterminowe pożyczki, obligacje i inne papiery wartościowe Długoletnie kredyty bankowe Pozostałe zobowiązania długoterminowe
	Należność i roszczenia Należności z tytułu dostaw i usług Należności z tytułu podatków, dotacji i ubezpieczeń społecznych Należności wewnątrzzakładowe Pozostałe należności Należności dochodzone na drodze sądowej
		D. Zobowiązania krótkoterminowe i fundusze specjalne
		Zobowiązania krótkoterminowe Pożyczki, obligacje i papiery wartościowe Kredyty bankowe Zaliczki otrzymane na poczet dostaw Zobowiązania z tytułu dostaw i usług Zobowiązania wekslowe Zobowiązania z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń społecznych Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń Zobowiązania wewnątrz zakładowe Pozostałe zobowiązania krótkoterminowe
Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu Udziały lub akcje własne do zbycia Inne papiery wartościowe
Środki pieniężne Środki pieniężne w kasie Środki pieniężne w banku Inne środki pieniężne (weksle, czeki obce itp.)
C. Rozliczenia międzyokresowe	II. Fundusze specjalne
Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów Inne rozliczenia międzyokresowe	E. Rozliczenia międzyokresowe i przychody przyszłych okresów
		Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów Przychody przyszłych okresów
Suma aktywów	Suma pasywów

Wyciąg z bilansu Przedsiębiorstwa

Aktywa	Stan na		Pasywa	Stan na
		początek roku		koniec roku		początek roku	koniec roku
A. Majątek trwały	142821	143075	A.VII
Wartości niematerialne i prawne	33	22	Wynik finansowy netto roku	-7111	-6467
Rzeczowy majątek trwały	142788	143043	B. Rezerwy	151323	153062
Grunty własne	-	13442	C.Zobowiązania długoterminowe	2020	2010
Budynki i budowle	117936	109773	Długoterminowe
Urządzenia techniczne i maszyny	18689	15959	pożyczki i inne papiery	2020	2010
								D. Zobowiązania krótkoterminowe i fundusze specjalne
Środki transportu	433	364
Pozostałe środki trwałe	207	197		12948	22113
Inwestycje rozpoczęte	5311	3134	I. Zobowiązania krótkoterminowe
B. Majątek obrotowy	16362	27623		12430	21532
I. Zapas	7076	8345	Zobowiązania z tytułu dostaw i usług
Materiały	2346	2156		8838	14355
Półprodukty i produkty i produkty w toku			Zobowiązania z tytułu podatków
		1776	1900		970	2521
Produkty gotowe	2954	4289	Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń
II. Należności i roszczenia	8324	17936		562	750
Należności z tytułu dostaw i usług			Zobowiązania wewnątrz zakładowe
		8211	10701		4	188
	Należności wewnątrz zakładowe			Pozostałe zobowiązania	2056	3718
		6	7118	E. Rozliczenia międzyokresowe
Pozostałe należności	107	117			518	581
IV. Środki pieniężne	962	854
Środki pieniężne w kasie
		43	79
	Środki pieniężne w banku
		919	775
	C. Rozliczenia międzyokresowe
		-	488
Suma bilansowa	159183	170698	Suma bilansowa	15983	170698

Analizując dane zawarte w bilansie Przedsiębiorstwa X zauważamy, że przedsiębiorstwo nie ma wyodrębnionych funduszy własnych. Wynika to z faktu niepełnego jeszcze wyodrębnienia się przedsiębiorstwa z większej jednostki organizacyjnej -nie wyliczono jeszcze przypadającej na przedsiębiorstwo kwoty funduszy własnych - natomiast została zaewidencjonowana w pozycji „Rezerwy” równowartość szacunkowa wniesionego majątku.

Koszty i straty

A. Koszty działalności operacyjnej			19196
	II.	Zużycie materiałów i energii	7318
	III.	Usługi obce	1011
	V.	Wynagrodzenia	4320
	VI.	Świadczenia na rzecz pracowników	1986
	VII.	Amortyzacja	2919
	VIII.	Pozostałe	1792
B. Zyski ze sprzedaży			- - -
C. Pozostałe koszty operacyjne			- - -
D. Zysk na działalności operacyjnej			- - -
E. Koszty finansowe			2
	III.	Pozostałe	2
F. Zysk brutto na działalności gospodarczej			- - -
G. Straty nadzwyczajne			2398
H. Zysk brutto			- - -
	I.	Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego	- - -
I. Zysk netto			- - -
Przychody i zyski
A. Przychody ze sprzedaży i zrównanie z nimi			11993
	I.	Przychód ze sprzedaży produktów	12061
	II.	Zmiana stanu produktów	-84
B. Strata na sprzedaży			4090
C. Pozostałe przychody operacyjne			- - -
D. Strata na działalności operacyjnej			4090
E. Przychody finansowe - pozostałe			16
F. Strata brutto na działalności gospodarczej			4074
G. Zyski nadzwyczajne			1
H. Strata brutto			6487
I. Strata netto			6487

Analizując rachunek zysków i strat Przedsiębiorstwa X, zauważamy, że przedsiębiorstwo prowadzi działalność ze stratą. Wysokie koszty prowadzonej działalności operacyjnej, w stosunku do osiąganych przychodów, powodują powstanie straty na sprzedaży. Na dodatek, przedsiębiorstwo nie ma prawie wcale innych źródeł dochodu, i poniosło straty nadzwyczajne. To wszystko powoduje, że poniesiona strata netto przekracza połowę wartości przychodu ze sprzedaży.

Wyniki finansowe przedsiębiorstwa są więc bardzo złe. Potrzebna jest głęboka analiza przyczyn występowania takich relacji między przychodami, a kosztami, jakie zaobserwowano w badanym roku.

1818181801-12-2101-12-2101-12-2101-12-2122:3022:30

- 17 -

10

---