1.Podział szczepionek stosowanych u drobiu

Szczepionki tradycyjne

I

-szczepionki przeciwwireuswe

-szczepionki przeciwbakteryjne

-szczepionki przeciwpasozytnicze

II

-szczepionki jednoskładnikowe (np.wirus)

-szczepionki wieloskładnikowe (np.wirus+bakteria)

III

-szczepionki inaktywowane (zabite)

-szczepionki zywe:

-szczepionki heterologiczne

-szczepionki homologiczne

-szczepionki atenuowane

-szczepionki oparte o szczepy niepatogenne

Szczepionko II generacji

I szczepionki „nieaktywne”

-syntetyczne peptydy

-szczepionki rekombinowane z podjednostek

-szczepionki antyidiotypowe

II szczepionki „aktywne”

-szczepionki rekombinowane z wektorem

-jednoskładnikowe

-wieloskładnikowe

-szczepy patogenne uzyskane metodami inz genetycznej

2.Podaj metody szczepien drobiu (przykłady szczepionek)

I grupowo

a/.metoda inhalacyjna (przez rozpylanie ) - rzekomy pomór drobiu ,zakaźne zapl oskrzeli

b/.w wodzie do picia rzekomy pomór,zakazne zapl oskrzeli,zakażne zapl torby Fabrycjusza

II grupowo

c /.zaklaplanie do nosa lub do oczu ….IB,ND

d/.domięsniowo Mareka,EDS 76

e/.podskórnie Mareka -inaktywowane p-bakteryjne np.pastererola

f/.in ovo Marek Gumboro(IBD)

g./ wing web ospa,AE ,REO

h/ do steku - ILT

i/ n askórna ,skaryfikacja - pox

ad in ovo / w Polsce metoda zarezerwowana dla broilerów ,na swiecie próby z innymi typami . Maszyna szczepi ok. od 30 000 -60 000 /h/

3.Zalety i wady szczepionek zywych

ZALETY:

-tanie (zbedne jest urzywanie adiuwantu)

-łatwa droga podania (woda ,aerozol)

-proste przygotowanie

-wirus w małej ilości (namnaza się w org)

-zapewniaja szybka ochrone

WADY:

-niebezpieczeństwo przenoszenia innych wirusów lub bakterii

-możliwości wywołania reakcji poszczepiennej- szczególnie u ptaków chorych (subklinicznie E.coli lub mykoplazmoza)

-przechowywanie

-mogą działac immunosupresyjnie

-mozliwości rewersji do formy zjadliwej np.ILT

4.Zalety wady szczepionek inaktywowanych

ZALETY :

-brak rewersji do formy zjadliwej

-nie sa zanieczyszczone innymi patogenami

-mniejsze prawdopodobieństwo działania immunosupresyjnego

-trwałe w czasie przechowywanie i stosowanie

WADY:

-drogie

-wymagaja indywidualnego podania

-dodatek adiuwantu dla uzyskania wyższej odporności

-często wymagaja dwukrotnego podania

-są słabiej immunogenne niż żywe

-istnieje prawdopodobieństwo reakcji alergicznej

5. Zasada podawania szczepionek w wodzie do picia (bardziej ogólnie opisałem bo może się przydać)

Ta droga podania szczepionki jest bardzo akceptowana przez hodowców ze względu na małą pracochłonnośc.Jest również istotne ze podanie szczepionki tą drogą stymuluje również odporność błon śluzowych.Główną wadą tej metody masowego szczepienia jest fakt ze cześć ptaków może nie pobrać odpowiedniej dawki szczepionki.

Najczęściej w wodzie podaje się szczepionki przeciwko:rzekomemu pomorowi, zakażnemu zapl oskrzeli , zakażnemu zapaleniu torby Fabrycjusza

Ostatnio opracowano metodę kontroli techniki szczepienia przy uzyciu rozpuszczalnego w wodzie barwnika HI-LIGHT (niebieski ) ,te które pobrały wodę ze szczepionką i barwnikiem mają czasowo zabarwiony jezyk.

W zależności od systemu pojenia ptaków możemy mówic o metodach podawania szczepionki w wodzie do picia :

1.Bezpośrednie rozlewanie roztworu szczepionki do piodeł przepływowych lub kropelkowych

2.podanie szczepionki do zbiornika ciśnieniowego

3.podanie szczepionki do zbiornika wyrównawczego lub zbiornika do podawania leków

Do wstępnego rozpuszczania szczepionki należy użyc zimnej czystej wody wolnej od chlorków i jonów metali

Przed rozpuszczeniem szczepionki w wodzie do picia wskazane jest podanie substancji ochronnych ochronnych postaci odtłuszczonego mleka (1 l mleka /50 l wody)

Fiolki należy otwierac po ich całkowitym zanurzeniu w wodzie.Fiolkę napełnia się do połowy wodą i delikatnie wstrząsa celem rozcieńczenia liofilizatu.Po wstępnym rozcieńczeniu wlewa się szczepionke do uprzednio przygotowanej wody .Nie należy podawać żadnych leków srodków myjących czy odkazających do systemu automatycznego pojenia na dzień przed i dzień po szczepieniu.

Brojlery należy pozbawic wody na około 2 godziny przed podaniem , u niosek ok. 4 godzin .

(ale ten czass dobierac indywidualnie w zależności od środowiska ,temp, zalecen stada..)

Należy zamknąć automatyczny system pojenia do czasu całkowitego lub prawie całkowitego wypicia wody ze szczepionka .Należy przygotować kurczętom odpowiednią ilość poideł tak aby 2/3 ptaków piło jednoczesnie .Szczepionke podawac wczesnie rano.Srednio przyjmuje się ze ptaki powinny wypic wode ze szczepionka maksymalnie w ciagu do 2- 2,5 h

6.Zasady podawania szczepionek w aerozolu

Ten rodzj uodparniania szczególnie jest zalecany i wskazany przy profilaktyce chorób układu oddechowego.

Zaletami szczepienia inhalacyjnego są:

-wysoki stopien zabezpieczenia ptaków

-silna stymulacja odporności lokalnej układu oddech

-ominięcie bariery przeciwciał matczynych

-mała pracochłonność

Jedna z najważniejszych zalet szcepienia inhalacyjnego jest fakt ze przeciwciała matczyne mają najmniejszy wpływ na wytworzenie się odporności czynnej.Obecność przeciwciał biernie przekazanych przez uodparniane nioski powoduje ze wyklute pisklęta są zabezpieczone przez pierwszy okres zycia .Obecność tych przeciwciał powoduje jednak ze przy wysokim ich poziomie nie jest możliwe wytworzenie się odporności czynnej ,po podaniu szczepionki.Jak wspomniano nawet wysoki poziom przeciwciał biernych nie przeszkadza w wytworzeniu się odporności czynnej po szczepieniu inhalacyjnym.

Najlepszym rozcieńczalnikiem jest jałowa woda dejonizowana.

Podstawowe znaczenie dla efektywności i bezpieczeństwa szczepionek podawanych drogą inhalacyjna ma wielkość i stabilność cząstek wytworzonego aerozolu.W zależności od wielkości cząsteczek aerozolu przedostaje się on do określonych odc ukł oddech.

Powszechnie przyjmuje się że im młodsze ptaki tym czasteczki aerozolu powinny być wieksze.Bezwzglednie do szczepienia piskląt używać należy aerozolu wielkocząsteczkowego. Rozpylona szczepionka w środowisku zew ulega bardzo szybko szybkiemu odparowaniu i przez to zniejszaja się rozmiary cząstek aerozolu.

Do szczepienia w/w metoda nadają się tylko zdrowe pisklęta i nie narazone na dodatky stres ,ponieważ czas trwania i intensywność reakcji poszczepiennej oraz wytworzenie wysokiej odporności zaleza w głównej mierze od stanu zdrowia i kondycji piskląt.

Szczepionka powinna być rozpuszczona w zimnej czystej wodzie bez chloru i zleaza woda demineralizowana .Po zdjęciu mataloweo kapsla należy fiolke ze szczepionka włożyć do wody i pod woda otworzyc delikatnie korek ,tak aby w ½ napełnic fiolke .Po wyjeciu fiolki z wody zamknąc fiolkę i rozpuścić szczepionke przez potrząsanie fiolka .Rozpuszczona zawartośc wlać do uprzednio przygotowanej wody .Starannie rozmieszć roztwór.

A/szczepienie met rozpylania -1 dniowe pisklęta

Pisklęta w pudełkach ustawionych obok siebie,rozpuścić 1000 dawekw 0,2 -0,5 wody dobrej jakości .Użyc recznego lub plecakowego rozpylacza z dyszą wytwarzająca krople przypominające drobny deszczyk.Szczepionke rozpylic równomiernie nad pisklętami , dysza ok. 30-40 cm od głów piskląt. Po szczepieniu pozostawic piskletna w pudełkach przez 30min.

Przed szczepieniem aerozolowym maksymalnie uszczelnic kurnik i wyłączyc wentylacje.Warunki te muszą być utrzymane 20 min po szczepieniu.Optymalna wielkość cząsteczek aerozolu 120-150 um

SCHEMATYCZNY PODZIAŁ WIELKOŚCI CZĄSTECZEK AEROZOLU

A/ AEROZOL WILOKOCZASTECZKOWY OK. 100-120UM oko ,spojówka nosowa

B/---------/----- SREDNIO ---//---------------- OK. 80 UMkrtań ,15 tchawica ,5 oskrzela

C/-------//----- DROBNO ----//--------------- OK. 2 um płuca , 1-2 worki powietrzne

7.Choroby ptaków przy których odpornośc bierna odgrywa istotna role i takie przy których nie odgrywa żadnej roli .

Ch Gumboro ++

Rzekomy pomó ++

Reowirusy ++

Zakażna anemia kurcząt ++

SHS (zespół dużej głowy) ++

Zakażne zapalenie mózgu i rdzenia ++

Nie mają znaczenia ale poziom skorelowany ze stopniem odporności zapewnionym przez inne mechanizmy immunologiczne: AE , IBV ,TRT , EDS , REO , E.coli

Mykoplazma -

Ospa -

Zakazne zapalenie tchawicy i krtani -

Choroba Mareka -

AE -

TRT -

8.Imunosupresja przyczyny biologiczne i chemiczne

Biologiczne

-wirusy (IBD ,CIA, MD)

-bakterie (E.coli .Mykoplazma sp ,Mycobacterium sp)

-pasozyty (kryptosporydium)

Chemiczne:

-Mykotoksyny

-amoniak ,siarkowodór

-leki (antybiotyki)

-metale toksyczne

9.Imunosupresja przyczyny żywieniowe i srodowiskowe.

Żywieniowe:

-niedobory aminokwasów (metionina ,lizyna)

-niedobory witamin (A,E ,B2 .C)

-niedobory mineralne (Zn,Cu ,Se)

Środowiskowe:

-temperatura

-wilgotność

-błedy w tech żywienia

-sterss socjalny

10.Podaj patotypy i serotypy choroby Mareka

Patotyp wirusa	Typowe izolaty
Bardzo zjadliwe szczepy wirusa choroby Mareka	Cal-l,ConnB,HPRS-16
Zjadliwe(klasyczne) szczepy wirusa choroby Mareka	Conn A, HPRS-B14 , HPRS 17
Słabo patogenne lub niepatogenne szczepy wirusa choroby Mareka	CYI-988 ( RISPENS) , SB-1, HPRS- 24
Atenuowane szczepy wirusa choroby Mareka	GA/att, HPRS-16/att, JM/att
Wirus HVT	FC 126, HPRS-26, WTHY-1

Serotypy wirusa choroby Mareka

Serotyp	Opis	Typowy szczep stosowany w profilaktyce
Serotyp 1	Należą tu bardzo zjadliwe, zjadliwe i słabo patogenne szczepy wirusa choroby Mareka	CYI-988
Serotyp 2	Należą tu naturalnie niepatogenne szczepy wirusa choroby Mareka	SB1
Serotyp 3	Należą tu herpeswirusy izolowane od indyków	FC-126

11.Zasady i metody szczepień przeciwko chorobie Mareka

Wybór szczepionek stosowanych w immunoprofilaktyce choroby u niosek zależy od zagrożenia epizootycznego na danym terenie ,stopnia zagrożenia danego obiektu i czasu kontaktu z wirusem szczepionkowym.Biwalentne i trójwalentne szczepionki sa stosowane na obszarach gdzie szczepionki monowalentne nie sa wystarczająco skuteczne .

Nie ma pojedyńczycg szczepionek z serotypem 2:

- 1+2 wyzsza immunogenność -poliwalentna

-1+2+3 przy dużym zagrożeniu

szczepimy :

-klasycznie sc lub im ,(pierwszy dzień po wylęgu CHYBA)

-in ovo 18 dnia

dawka szczepionki 0,2 ml

Wykazano ze przeciwciała powstające po szczepieniu nie neutralizują zjadliwego wirusa,obniżają natomiast jego zdolność do wywołania zmian rozrostowych.W zasadzie można powiedziec ze szczepienie nie zabezpiecza przed zakażeniem tylko przed rozwojem zmian klinicznych.

Najważniejsze zasady postępowania zapewniające wysoką skuteczność szczepień

przeciwko chorobie Mareka

Element łańcucha Zasady postępowania

produkcyjnego

Właściciel stad rodzicielskich • Stosowanie odpowiedniej immunoprofilaktyki w

stadzie , zapewniającej uzyskiwanie piskląt z wysokim i wyrównanym poziomem przeciwciał matczynych przeciwko chorobie Gumboro i zakaźnej anemii kurcząt

Lekarz współpracujący z wylęgarnią

• Ustalenie optymalnego programu szczepień ( wybór szczepionki dostosowanej do zagrożenia epizootycznego)

• Zapewnienie poprawnego transportu szczepionki z hurtowni do zakładu wylęgowego (temp. )

• Kontrola właściwego przechowywania szczepionki w wylęgarni

Wylęgarnia

Lekarz współpracujący z wylęgarnią

Właściciel stada produkcyjnego

• Stworzenie warunków technicznych do jak najszybszego ( niezwłocznie po seksowaniu) i prawidłowego szczepienia

• Stosowanie odpowiedniej techniki szczepienia

• Szczepienie nie więcej niż 1600 piskląt w ciągu godziny i nie więcej niż 5000 ptaków w ciągu l dnia

• Unikanie wczesnych zakażeń wirusem choroby Mareka poprzez rygorystycznie przeprowadzoną dezynfekcję i ścisłe przestrzeganie zasad profilaktyki weterynaryjnej

12/13.Krótka charakterystyka szczepów lentogenicznych /asymptotycznych wirusa rzekomego pomoru drobiu

Nazwa patotypu	Patogenność	Charakterystyka patogenności	Zastosowanie w prod szczepionek
Lentogeniczne sczepy wirusa ND	Niska ,objawy ze strony układu oddechowego , część szczepów nie wywołuje obj klinicznych	MDT> 90 h PICI - 0,2-0,7 IVPI - 0,0	Szczepy lentogeniczne zawieraja powszechnie stosowane szczepionki SOTA ,CLONE, ASPLIN F , HITCHNER B1
Szczepy namnażające się w przewodzie pokarmowym nie powodujące objawów klinicznychasymptotyczne szczepy	Wywołuja bezobjawowe zapalenie przewodu pokarmowego	MDT >90 h PICI - 0,0-0,2 IVPI - 0,0	Sa stosowane do produkcji bardzo łagodnych szczepionek stosowanych u bardzo młodych ptaków

14 Immunoprofilaktyka zakażnego zapalenia krtani i tchawicy ILT u brojlerów.

Generalni szczepimy tylko wtedy gdy istnieje zgorzenie szczepimy jednokrotnie i powyżej 4 tygodnia zycia

15.Immunoprofilaktyka zakażnego zapalenia krtani i tchawicy w stadach rodzicielskich

I szczepienie 6-10 tydzien zycia

II szcepienie 12-16 tydzień zycia

(Szczepionki Nobilis ILT (Internet) , Poulvac ILT (Solvay Duphar)) chyba

14/15 szczepienie uzależnione od tego z czym mamy do cztynienia w terenie

16.Immunoprofilaktyka zakaźnej anemii kurczat (CAV lub CIA)

Należy uodpornić 100 % niosek aby nie było transmisji pionowej

Sa dwie grupy szczepionek :

1/silnie atenuowane

-indywidualne

-6-18 tydz szczep CAUP 4

2/słabiej atenuowane

-w H20 do picia

-8-14 tydz

-szczep Eux1

17,Immunoprofilaktyka rzekomego pomoru drobiu

Do produkcji żywych szczepionek stosowanych w immunoprofilaktyce ND wykorzystuje się z reguły szczepy lentogeniczne (mniej patogenne) szczepy mezogeniczne o większej patogenności (silne szczepy szczepionkowe) nie sa natomiast aktualnie stosowane w naszym kraju.

Szczepienie kur przed i w okresie niesności powoduje że uodpornione nioski przekazują odporność potomstwu.(odporność bierna) i trwa u piskląt przez pierwsze 2-4 tygodnir.W parktyce szczepionki stosowane w immunoprofilaktyce ND podaje się w formie inhalacyjnej lub w wodzie do picia.

Najbardziej skuteczne to podanie inhalacyjne bo bardzo wysokistopien zabezpieczenia ptaków , silna stymulacja odporności lokalnej ukł oddechowego , ominięcie bariery przeciwiał matczynych ,

Efektywność szczepionek podawanych w wodzie do picia jest wypadkowa działania wielu czynników a wszystkie błędy techniczne popełnione w trakcie szczepienia obniżają efektywność zabiegu.

Szczepienia brojlerów (żywe)

-In ovo

-1 dzięń po wykluciu

- 3-4 tydzień

stada rodzicielskie

-in ovo

- 1 dzień po wylkuciu

-3-4 tydz

-8 tydz żywe

-13 tydz

-18 tydz inaktywowana

nioski

-1 dzięń

-4 tydz

-8 tydz żywe

-16 tydz inaktywowana

18.Własciwosc szczepionek liofilizowanych i płynnych w immunoprofilaktyce choroby

Mareka.

Właściwości dostępnych szczepionek	Szczepionki zawierające wirus uwolniony z komórki (liofilizowany)	Preparaty zawierające wirus związany z komórką „płynne”
przechowywanie	W temp 2 - 8C	Ciekły azot -196 C
Możliwości łączenia poszczególnych serotypów	Są dostępne tylko szczepionki zawierające serotyp 2 i 3	Sa dostępne szczepionki zawierające trzy serotypy
Trwałośc po rozcienczeniu	Do 12 godz	Do 2 godz
uwagi		Szczepionki zawierające 3 serotypy wirusa związane z komórką sa bardziej skuteczne

19.Cechy charakterystyczne w anatomii strusia afrykańskiego .

SKÓRA:

-upierzenie strusia przypomina nieco włosy (pióra nie mają płomyków

-uda pozbawione piór

-zgrubiały naskórek chroniący przed urazami np. . podeszwowa strona palców,staw skokowy

-jak inne ptaki nie ma gruczołów potowych

MIĘŚNIE:

-zanik mm piersiowych

-silnie umięśnione górne partie konczyn miednicznych

KOŚCI:

-brak grzebienia mostka

-brak rzepki

- posiadaja dwa palce a kazdy składa się z 4 paliczków

-u dorosłych łopatka ,kość krucza obojczyki zrośnięte i przylegają do mostka

-obręcz miedniczna ze zrośniętych kosci kulszowych i łonowych.

KRĄŻENIE

-nerkowy układ krążenia wrotnego który kieruje krew żylną z niższych części ciała do nerek a dopiero potem do krazenia ogólnego uwaga na podawanie leków w mm konczyn ,

TRAWIENIE

-żoładek gruczołowy strusia wydziela tylko jeden enzym oraz posiada jeden mechanizm wydzielania kwasu.

-strusie nie posiadaja wola ani pęcherzyka żółciowego

-parzyste jelita ślepe mają duże znaczenie jako miejsce fermentacji pokarmu i wchłaniania jej produktów-kał i mocz oddawane oddzielnie

ODDYCHANIE:

--oddychaja bocznie a nie jak inne ptaki brzusznie.

20.Odporność nieswoista i jej mechanizmy.

Odpornośc nieswoista (jej mechanizmy ) rozwija się na ogół wczesniej w filogenezie niż odpornośc swoista ,mechanizmy odporność nieswoistej sa mało precyzyjne ,ale za to reagują szybko stanowiąć pierwsza linię obrony .Niektóre mechanizmy odporności nieswoistej to :

-mechaniczna bariera skóry

-niskei ph pow skóry

-niskie ph układu rozrodczego

-ruch rzesek w układzie oddechowym

-przemywanie pow nabłonków przez sline ,wydzieline nosa ,łzy

-bakteriobójcze składniki wydzielin róznych składników

-lizozyn (łzy ,slina )

-kwas solny (sok żołądkowy)

-spermina (nasienie)

Obejmujące tkanki i płyny ustrojowe :

-interferon

-lizozyn

-układ dopełniacza

-transferyna

-komórki żerne

-komórki NK

Ogóle:

-np. .temp ciała ptaków

-biofilm w przewodzie pokarmowym

Odporność nieswoista rozpoznaje tzw Ag PAMP związane z patogenami na molekularne wzorce.Grupa sub chemicznych zawartych w strukturach np.Ag LPS w scianie kom G- ,kwas tejchowy skł bł kom G + . Ag PAMP komórka rozpoznaje jako Ag atakujący org .Nie ma możliwości powstania oporności na te składniki .Ag PAMP sa rozpoznawane prze receptory na kom PRR receptory rozpoznające wzorce .One w pierwszym etapie decydują o tym co będzie dalej .Kiedy natężenia bodzca przekroczy pewien próg zaczyna się działanie odpowiedzi swoistej.

21.Odporność swoista i jej mechanizmy .

Mechanizmy odpornoisci swoistejsą filogenetycznie modsze.Pełny ich rozwój wymaga upływu określonego czasu,ale są one bardzo precyzyjne i wybiórcze -skierowane przeciwko określonemu antygenowi .Rozrózniamy dwa typy swoistej odpowiedzi immunologicznej :

-odpowiedz typu humoralnego

-odpowiedz typu komórkowego.

komórkowego zapewnianiu immunitetu humoralnego udział biorą wolne przeciwciała obecne w e krwi ,chłonce i płynach tkankowych,tkankowych a także przeciwciał ulokowane na powierzchni komórek.W wyniku kontaktu z antygenem Limf B po kooperacji z limf T ulegaja aktywacji i proliferacji.Powstające komórki plazmatyczne intensywnie produkuja przeciwciała.W odpowiedzi typu komórkowego komórkowego antygenem reagują bezpośrednio limfocyty T.Ten typ odpowiedzi pojawia się najczęściej po ok. 24 h od lokalnego podania antygenu stą csami się go okresla jako odp póżną.

ODPORNOŚĆ

BIERNA CZYNNA

NATURALNA SZTUCZNA NATURALNA SZTUCZNA Przeciwciała surowice przechorowanie szczepienia

matczyne ozdrowieńców

22.Wymień i opisz centralne narządy układu odpornościowego u ptaków.

a/Grasica -Thymus

-odpowiedzialna za odporność typu komórkowego komórkowego niej różnicują się limf T

-narząd parzysty ,układa się grzbietowo po obu stronach szyi.Z każdej strony jest 6-7 zrazików, które oddziela tkanka łączna.Kazdy zrazik zbudowany jest z części rdzennej i warstwy korowej.

-Zrab grasicy tworza komórki nabłonkowe

-w zewnętrznej części kory lokalizują się tymocyty.

-w wewnętrznej warstwie kory są makrofagi i małe limfocyty

- w rdzeniu i warstwie okołordzeniowej sa limfocyty,kom nabłonkowe i makrofagi ciałka grasice tzw ciałka Hassala

-grasica od 3 miesiaca zycia ulega stopniowemu zanikowi

-atrofia w okresie wcześniejszym może świadczyć przebyciu chorób uszkadzających ten narząd np.CAV

KURY PTAKI WODNE

b/bursa Fabrycjusza

-znajduje się w grzbietowej części proctodeum

-we wnętrzu bursy znajdujesię ok. 11do 17 fałdów podłużnych zawierających od 8-12 tys grudek limfatycznych.Moiżna w nich wyróżnić część rdzenną zawierającą kom nabłonkowe i limfocyty oraz część korowa zawierająca limf i kom dendrytyczne wydzielnicze

-pomiędzy 4-7 tyg zycia bursa jest najwieksza a potem ulega stopniowemu zanikowi

-tu różnicują się limf B ,odpowiedzialne za odpowiedz humoralna

-czynniki uszkadzające burse wirus CAV ,ch Gumboro ,mykotoksyny

KURY PTAKI WODNE

23.Wymień i opisz obwodowe narządy układu odpornościowego

a/ sledziona

-leży miedzy żołądkami

-kaształt i kolor przejrzałej wiśni

-zabudowana z miazgi czerwonej i białej

-ok. 55% stanowia limf T ,45% limf B

b/ gruczoł Hardera

-lezy w oczodole za gałka oczną

-narząd parzysty

-ma strukture kanalikowa ,centralny przewód ma ujscie do worka spojówkowego

-zbudowany z trzonu (kom nabł,limf,makrofagi ) i głowy (kom plazmatyczne)

-pełni funkcje obronna dla spojówki i górnych dróg oddech

c/gr łzowy

-lezy w bocznym kącie oka

-odpowiada za odporność lokalna oka

d/ciało limfopinealne

-jest w okolicy przysadki mózgowej

-jest miejscem styku ukł nerwowego i odpornościowego

-powiązane z grasicą ,zawiera gł limf T

e/migdałki jelit ślepych

-skupiska tk limfoidalnej w j ślepych

-gł zadanie to wychwytywanie antygenów przewodu pok i nadzór immunologiczny nad florą bakteryjną wystepująca w jelitach

f/kepki Payera

-skupiska tk limfoidalnej e j.cienkim

-biora udział w odporności lokalnej p pok

g/zachyłek Mackelego

-struktura powstająca w m-cu połaczenia woreczka żółtkowego żółtkowego jelitem

-wychwytuje antygeny z p pok

Takanka limfoidalna zwiażana z :

-przewodem pokarmowym GALT

-z ukł oddechowym BALT

-z błonami śluzowymi MALT

24.Limfocyty T - struktura i funkcja

limfocyty T subpopulacje:

-Th pomocnicze (CD4)

-Te efektorowi (nadwrażliwość pózna)

-Tcs kontrasupresyjny kontroluje Limf Ts

-Tc - cytotoksyczny (CD 8) niszczy komórki zniszczone np. przez nowotwory

-Ts supresyjny hamuje reakcje układu odpornościowego

-Tm pamięci immunologicznej

Limfocyty produkuja limfokiny m.in. IL1,IL2,czynnik zahamowania migracji,czynnik chemotaktyczny ,czynniki cytotoksyczny ,czynnik zapalny :

-inicjuja niektóre procesy zapalne

-biora udział w reakcjach nadwrażliwości

-odgrywają role przy przeszczepach

-limf rozpoznaja antygen przy pomocy komórek APC (makrofagi,hostiocyty,kom dendrytyczne,limf B)

APC mają receptory MHC I lub MHC II

MHCI przedstawiaja antygen endogenny np.kom nowotworowa lub zniszczone przez wirus kom

MHC II rozpoznają antygen egzogenny np.bakterie.

25.Limfocyty B -struktura i funkcja

-biora udział w odpowiedzi typu humoralnego

-mają na powierchni BCR

-po kontakcie z antygenem przekształcają się w komórki plazmatyczne produkujące swoiste przeciwciała

-wiekszość tych komórek posiada także antygeny głównego ukł zgodności tkankowej B-L (MHCII) oraz cząsteczki CHB6

-wszystkie limf B ptaków posiadaja receptory CD5

Obecne w krwi limf dzielimy na 3 podstawowe populacje:

-ok. 60% Limf z antygenem LT2 emigrujące z torb Fabrycjusz o T1/2 ok. 2-3 dni

-ok. 35 % Limf o T1/2 ok. 12 dni nie wykazujących antygenu LT2

-ok. 5 % krótko zyjących z obwodowych tk.limfatycznych

Immunoglobuliny występujące u ptaków:

-IgG immunoglobulina krażąca

-IgM makroimmunoglobulina

-IgA immunoglobulina powierzniowa

-IgE bierze udział w reakcji nadwrażliwości typu anafilaktycznego

-IgD odgrywa role w różnicowaniu i dojrzewaniu limf B

26.Wyjaśnij pojęcia:

surowica- płynna cześc krwi po oddzieleniu od niej elementów morfotycznych ,krwinek i włóknika

serokonwersja- wzrost miana przeciwciał w okresie miedzy jednym a drugim badaniem,może świadczy o świeży zakazeniu

miano surowicy w tescie ELISA - jest to ilość przeciwciał zawarta w określonej objętości surowicy.

27.Co to jest monitoring serologiczny ?

Oznacza okresowe badania surowic ptaków w danym stadzie w celu określenia obecności przeciwciał przeciwko waznym w praktyce zarazkom.Krew pobiera się w ściśle określonym czasie.

28.Wymień cele monitoringu serologicznego:

-okreslić poziom przeciwciał matczynych

-ocenić technike szczepienia

-ocenić odporność poszczepienna

-sygnalizować pojawienie się problemów zdrowotnych

-wczesniej rozpoznac chorobe

-porównac stada między soba

-obnizyc koszty produkcji poprzez poprawe stanu zdrowia

29.Zasady pobierania krwi od kur do badań serologicznych

-krew pobierać od sztuk wybranych losowo

-min 23 próby ze stada

-krew pobierać poza hala produkcyjna

-krew pobierać z zyły skrzydłowej (u straszych) lub z serca

-krew pobrać najlepiej od ptaków bedących nad czczo

-najlepiej wybrać sztuki przeciętne (nie pobierac krwi od sztuk charłaczych)

30.Co rozumiemy przez protekcję szczepionki?

Miernikiem skuteczności szczepionki jest twz.wartość ochronna czyli protekcja.

Jest to wyrazony w % odsetek ptaków odpornych na zakażenie w pełni zjadliwym zarazkiem po szczepieniu określonym preparatem.

Protekcja dla szczepionek w drobiarstwie wynosi 85-90 %

13

---