Marek Nosalski
SWSPiZ
Wydział Zamiejscowy w Kołobrzegu
Kosmetologia, jako dziedzina interdyscyplinarna
Kosmetologia jest dziedziną stosunkowo nową. Do niedawna w gabinetach kosmetycznych pracowała kosmetyczka i lekarz dermatolog.
Kosmetyczkę kojarzono głównie z panią od upiększania paznokci, a do dermatologa umawiano się wtedy, gdy pojawiały się problemy skórne.
Od niedawna pojawił się Kosmetolog i tak naprawdę większość społeczeństwa nie wie gdzie umiejscowić osobę z takim tytułem.
Zawód kosmetologa jest powiązany z medycyną, ponieważ bez niej nie można myśleć o studiach kosmetologicznych. Kosmetolog jest obecnie poszukiwanym specjalistą i jako specjalista powinien jawić się w społeczeństwie, jako osoba sprawna w przywracaniu
urody ciała, osoba wykorzystująca najnowsze zdobycze techniki i wiedzy sztuki medycznej w procesie leczenia chorego.
Przed wiekami w Starożytnej Grecji zamiłowanie do sportów łączyło się z upiększaniem ciała, już wtedy znano i wykonywano wiele zabiegów kosmetycznych. Starożytni Grecy dużą wagę przywiązywali do ubioru. Ciało człowieka traktowano w sposób filozoficzny. Uważano, że człowiek jest dziełem bogów, to dzieło należy pielęgnować, stąd wzięło się pielęgnowanie tężyzny fizycznej i umysłu. Na równi uprawiano sztukę retoryki i sztukę sportu. Zachowaniu młodości i piękna służyły zabiegi kosmetyczne jak nacierania olejkami, czy też bardziej wyrafinowane i niebezpieczne- peelingi mechaniczne. Często korzystano z sauny i innych dobrodziejstw związanych z hydroterapią.
W dzisiejszym świecie odpowiedzi na pytanie, dlaczego kosmetologia stała się popularnym kierunkiem oraz szlachetnym zawodem dawać nie trzeba. Panie i coraz częściej panowie chcą dobrze wyglądać, chcą się podobać innym.Kosmetologia to dziedzina paramedyczna która wymaga dużej odpowiedzialności. Kosmetolodzy to nie tylko ludzie pracujący w gabinetach kosmetycznych, to szkoleniowcy, ludzie pracujący w aptekach, laboratoriach, a kosmetologia staje się kierunkiem coraz bardziej rozwojowym. Dobry wygląd jest swego rodzaju wizytówką.Dziś nie trzeba nikogo przekonywać, że dbanie o siebie jest ważnym elementem na drodze do sukcesu. Dlatego coraz więcej osób zainteresowanych kształtowaniem własnego wizerunku korzysta z profesjonalnych zabiegów higieniczno-estetycznych i kosmetyczno-chirurgicznych. Wymagania jakie stawia się kosmetologom są coraz większe. Zbiżenie się zawodu kosmetologa do zawodów typowo medycznych wymaga zdobycia gruntowej wiedzy medycznej z zakresu anatomii, fizjologii , dermatologii , a szczególnie z zakresu chorób jakie niesie cywilizacja. Wykształcenie jakie do tej pory zdobywali absolwenci szkół policealnych okazuje się za małe by sprostać tym zadaniom. Dlatego stworzono system kształcący wysoko wyspecjalizowaną grupę fachowców w dziedzinie poprawy zdrowia i urody. Tak powstał zawód Kosmetolog. Kosmetologia zajmuje się upiększaniem, składem preparatów kosmetycznych i ich zastosowaniem oraz wpływem na poszczególne rodzaje skóry - cery. A więc kosmetolog nie zajmuje się tylko upiększaniem, ale także niwelowaniem zmian, ochroną skóry. Posiadając szeroką wiedzę jest w stanie powiązać procesy zachodzące w organizmie i postawić diagnozę. Kosmetologia to także profilaktyka mająca na celu opóźnianie zewnętrznych oznak starzenia się organizmów ludzkich i zachowania jak najdłużej sprawności fizycznej. Kosmetologia to również zagadnienia lecznicze dotyczące zmian skórnych wpływających na wygląd zewnętrzny człowieka.
KOSMETLOGIA jest interdyscyplinarną, bardzo obszerną dziedziną wiedzy medycznej. Pan dr n. med. Sebastian Kuczyński w swoim artykule opisał ze w zakres kosmetyki medycznej należą: zmiany barwnikowe skóry (bielactwo nabyte, piegi, ostuda, melanoza Riehla, plamy na grzbietach rąk związane z wiekiem), tatuaż, uszkodzenia skóry pochodzenia mechanicznego: (modzele, nagniotek), uszkodzenia wywołane działaniem wysokiej i niskiej temperatury (oparzenia, odmrożenia, - - odmroziny, sinica goleni, sinica siateczkowata),
zaburzenia wydzielania potu (potówki, potnica, nadmierne pocenie),
choroby łojotokowe skóry (łojotok, łupież owłosionej skóry głowy, łojotokowe zapalenie - -- skóry, trądzik młodzieńczy, przyustne zapalenie skóry), znamiona (znamiona barwnikowe, znamiona naczyniowe), nowotwory łagodne (brodawka łojotokowa, włókniak, bliznowiec, tłuszczak, torbiele: kaszak i prosak, rogowacenie starcze, róg skórny),
choroby złogowe (kępki żółte powiek), zmiany skórne wywołane przez wirusy (brodawki zwykłe, brodawki płaskie młodocianych), zmiany chorobowe włosów (nadmierne owłosienie, łysienie: plackowate, typu męskiego, androgenowe kobiet, rozlane kobiet, poporodowe, w przebiegu chorób zakaźnych, kiłowe), zmiany w strukturze włosów (siwienie, uszkodzenie włosów i owłosionej skóry głowy przez zabiegi kosmetyczne),zmiany w obrębie paznokci (przerost płytki paznokciowej, oddzielanie się płytki paznokciowej, łamliwość płytki paznokciowej, zaklęśnięcie płytki paznokciowej, bruzdowanie paznokcia, bielactwo paznokci, zmiany zabarwienia paznokci, zmiany paznokci wywołane przez kosmetyki i niewłaściwe pielęgnowanie).
Kosmetologia obejmuje wiadomości z zakresu zarówno podstawowych jak i klinicznych nauk medycznych. Wymienić tutaj można anatomię, histologia i fizjologia komórki, fizjologię, biochemię, chemię kosmetyczną, dermatologię, medycynę estetyczną, chirurgię plastyczną, geriatrię, onkologię, promocję zdrowia, endokrynologię, choroby wewnętrzne, dietetykę.
Kosmetologia zajmuje się nie tylko maskowaniem lub likwidowaniem już istniejących defektów kosmetycznych, ale także kieruje swoją uwagę na aspekty prewencyjne, które mogą przedłużyć młodość, sprawność, czyli ułatwią zachować zdrowie. Ponad 50 lat temu Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zdefiniowała zdrowie jako stan dobrego samopoczucia pod względem fizycznym, psychicznym i społecznym, a nie tylko nieobecność choroby lub osłabienia.
Kosmetologia wiąże się także z edukacją pacjentów, z wysoką świadomością tego co organizm potrzebuje i co się w nim dzieje. Kosmetologia wiąże się z wieloma działami medycyny, szczególnie z promocją zdrowia i medycyną prewencyjną. Jej zadaniem jest dbanie o zdrowy styl życia, bez papierosów i nadmiaru innych używek, badania profilaktyczne w kierunku nowotworów złośliwych, walka z nadwagą i otyłością czy zespołami depresyjnymi.
Kosmetologia ma nie tylko nauczyć podstaw teoretycznych wykonywania zabiegów z zakresu kosmetyki pielęgnacyjnej i upiększającej, diagnozowania schorzeń skórnych i podejmowania właściwych decyzji (np. odesłania pacjentki do odpowiedniego specjalisty lekarza) ale również promowanie zdrowia. Promocja zdrowia to niezwykle ważny kierunek współczesnej medycyny, którego celem jest promowanie zdrowych wzorców zachowań, prawidłowej pielęgnacji swojego zdrowia jak również profilaktyka chorób. Promocja zdrowia ma za zadanie nauczyć nas jak żyć, aby żyć długo i w pełnym komforcie.
Kosmetolog powinien umieć nie tylko prawidłowo rozpoznać rodzaj skóry i dobrać odpowiednie dla niej kosmetyki oraz wdrożyć zabiegi poprawiające wygląd, ale zachęcić pacjentki do stosowania hormonalnej terapii zastępczej, nauczyć prawidłowego, palpacyjnego i regularnego badania piersi, propagować systematyczne badania mamograficzne czy regularne wizyty u ginekologa.
Kosmetolog powinien być również doskonałym edukatorem, mieć nie tylko zdolność nauczania jak chronić i pielęgnować skórę, zapobiec powstawaniu zmarszczek lub zredukować już istniejące, ale również wiedzieć jak zmniejszyć ryzyko choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego, raków skóry, czerniaka złośliwego... .
Odpowiedzialność i etyka zawodowa powinna cechować kosmetologów tak samo jak lekarzy. Wracam tutaj do zasady primum non nocere i uważam, że kosmetolog powinien nie tylko nie szkodzić, ale przede wszystkim pomagać. Hipokrates (żył około 460-377 p.n.e.) nauczał (wg Rene Dubora), że zdrowie jest wyrazem równowagi "między składnikiem natury człowieka", jego środowiskiem i trybem życia. Wszystko, co dzieje się w umyśle, wpływa na ciało, a to co dzieje się z ciałem, wpływa na umysł - kosmetologia jest więc zawodem wymagającym moralności oraz szacunku dla człowieka. Kosmetologia jak sama nazwa wskazuje jest NAUKĄ.
We współczesnym świecie kosmetologia jest niezwykle cenną dziedziną... Wystarczy spojrzeć na apteki - obecnie 25% asortymentu stanowią kosmetyki. Nie ma odpowiednio wykształconego personelu, który mógłby sprostać wymaganiom rynku. Kolejnym przykładem jest nieodpowiednia kontrola kosmetyków - chociażby kwas salicylowy... stosowany w lekach jest wnikliwie analizowana jego dawka i wpływ na organizm... dlaczego kosmetyki, zawierające taki sam składnik, nie są poddawane takiej analizie....
Należy zwrócić również uwagę, iż kosmetolog jako jedyny specjalista na rynku posiada wiedzę zarówno chemiczną jak i z zakresu budowy i fizjologii skóry oraz całego organizmu.
Prof. dr hab. Tadeusz Wilczok ... O kosmetologii...
Podczas inauguracji roku akademickiego 2003/2004 Pan Prof. dr hab. Tadeusz Wilczok, w swojej wypowiedzi zaznaczył znaczenie kosmetologii w świecie nauki:
„(…) Czy mamy prawo przymykać oczy na fakt, że nierzadko kosmetyki są produkowane przez nieprofesjonalistów w przypadkowych miejscach? Dlaczego FDA rygorystycznie pilnuje wszystkich procedur dotyczących kontaktu leku ze skórą człowieka, a przymyka oczy na stężenie tego leku w przypadku kosmetyku? Czy rejestracja działalności gospodarczej w urzędzie miejskim może być wystarczająca do uzyskania zezwolenia na produkcję i sprzedaż, nawet w aptekach, kosmetyków, których działania na skórę i organizm człowieka nikt nigdy nie sprawdzał? Czy skóra jest narządem o nieznanych funkcjach biochemicznych i dermatologicznych? Czy nie wiemy dziś, ile szkodliwych substancji zawartych w kosmetykach przenika przez nią i działa rakotwórczo, mitogennie, wpływa na powstawanie
i aktywność interleukin, uruchamia lub hamuje produkcję różnych izoform VEGF, TNF
i modyfikuje wiele szlaków metabolicznych? Kosmetyki są niezwykle ważne nie tylko dla estetyki i higieny codziennej naszego ciała.
W hodowlach komórkowych fibroblastów i keratynocytów badanych techniką mikrochipów czy mikroarrayów obserwujemy istotne zmiany aktywności genów pod wpływem kosmetyków. W naszym laboratorium techniką Affymetrix możemy już oznaczyć 22 tysiące w jednej analizie. Wydawany po angielsku "Polish Journal of Cosmetology" zdobywa uznanie na świecie, a publikują w nim znani biochemicy i biolodzy molekularni.
Kosmetologia to dziedzina medycyny zajmująca się profilaktyką mającą na celu opóźnienie zewnętrznych oznak starzenia się, jak i zachowania jak najdłużej sprawności życiowej oraz zagadnieniami leczniczymi dotyczącymi tych zmian skórnych, które szczególnie niekorzystnie wpływają na wygląd zewnętrzny. Kosmetologia zajmuje się również zagadnieniami związanymi z upiększaniem, składem preparatów kosmetycznych i ich zastosowaniem oraz wpływem na poszczególne rodzaje skóry. Kosmetologia jest interdyscyplinarną, bardzo obszerną dziedziną wiedzy medycznej.
Kosmetologia obejmuje wiadomości z zakresu zarówno podstawowych jak i klinicznych nauk medycznych. Wymienić tutaj można anatomię, histologia i fizjologia komórki, fizjologię, biochemię, chemię kosmetyczną, dermatologię, medycynę estetyczną, chirurgię plastyczną, geriatrię, onkologię, promocję zdrowia, endokrynologię, choroby wewnętrzne, dietetykę. Kosmetologia zajmuje się nie tylko maskowaniem lub likwidowaniem już istniejących defektów kosmetycznych, ale także kieruje swoją uwagę na aspekty prewencyjne, które mogą przedłużyć młodość, sprawność, czyli ułatwią zachować zdrowie. Ponad 50 lat temu Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zdefiniowała zdrowie jako stan dobrego samopoczucia pod względem fizycznym, psychicznym i społecznym, a nie tylko nieobecność choroby lub osłabienia.
Mimo, że definicja ta nie jest doskonała. Uwzględnia ona aspekty psychiczne i społeczne, pojęcie stanu dobrego samopoczucia i sugeruje, że bycie zdrowym to coś więcej niż jedynie nie bycie chorym. Jednak wielu autorów zauważyło, że bardzo trudno jest myśleć o zdrowiu bez jednoczesnego myślenia o medycynie i .. chorobie. Idee te nie są nowe, od początków ludzkości każdy pragnął być atrakcyjny, silny, piękny i zdrowy.
W Starożytnej Grecji zamiłowanie do sportów łączyło się z chęcią upiększania ciała, znano i wykonywano wiele zabiegów kosmetycznych. W Helladzie dużą wagę przywiązywano także do ubioru. W starożytnej Grecji traktowano ludzkie ciało w sposób filozoficzny. Uważano, że bogowie uczynili ten świat doskonałym, więc człowiek, jako dzieło bogów, jest także doskonały. Tę doskonałość należało pielęgnować, stąd kult tężyzny fizycznej, ale także i dbałość o swój umysł. Na równi ceniono sztukę wymowy i ciało, uprawiano gimnastykę i toczono dyskusje filozoficzne.
Zachowaniu jak najdłużej urody i młodości służyły zabiegi kosmetyczne od najprostszych - jak nacieranie ciała oliwą, po wyrafinowane a nawet niebezpieczne - jak mechaniczne peelingi. Popularne były sauny i zabiegi związane z hydroterapią (SPA).
Kosmetologia wiąże się także z edukacją pacjentów kosmetologicznych, z wysoką świadomością tego co organizm potrzebuje i co się w nim dzieje. Jak wspominałem kosmetologia wiąże się z wieloma działami medycyny, szczególnie z promocją zdrowia i medycyną prewencyjną. Jej zadaniem jest dbanie o zdrowy styl życia, bez papierosów i nadmiaru innych używek, bezpieczny sex, badania profilaktyczne w kierunku nowotworów złośliwych, walka nadwagi i otyłości, czy zespołami depresyjnymi
odpowiednie dla niej kosmetyki oraz wdrożyć zabiegi poprawiające wygląd, ale zachęcić pacjentki do stosowania hormonalnej terapii zastępczej, nauczyć prawidłowego, palpacyjnego i regularnego badania piersi, propagować systematyczne badania mamograficzne czy regularne wizyty u ginekologa.
Kosmetolog powinien być również doskonałym edukatorem, mieć nie tylko zdolność nauczania jak chronić i pielęgnować skórę, zapobiec powstawaniu zmarszczek lub zredukować już istniejące, ale również wiedzieć jak zmniejszyć ryzyko choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego, raków skóry, czerniaka złośliwego... .
W zakres medycyny sportowej wchodzą dyscypliny medyczne wiążące się ze sportem lub innymi formami aktywności fizycznej. Ponadto, niezwykle ważne są w medycynie sportowej aspekty profilaktyczne. Tak więc dyscyplina ta dotyczy różnorodnych problemów.
Medycyna sportowa rozwija się w ostatnich latach bardzo gwałtownie. Równocześnie powstają w Polsce liczne Szkoły Wyższe z nowymi kierunkami nauczania, w których ma ona, w różnym zakresie, swoje miejsce. Medycynie sportowej pomocna jest i będzie kosmetologia chociażby w przypadkach kamuflażu kosmetycznego , kamuflażu pourazowego, czy nawet niwelowanie śladów po tatuażach i innych zmienionych miejscach na skórze.
Współczesna kosmetologia zajmuje się przede wszystkim zdrowiem człowieka w powiązaniu z wyglądem zewnętrznym, kondycją skóry oraz procesem jej starzenia. Ta stosunkowo nowa dziedzina wiedzy dotyczy szeroko pojętej profilaktyki zdrowotnej i promowania zdrowego stylu życia. Lekarze medycyny estetycznej i kosmetolodzy dbają o dobrą kondycję fizyczną i psychiczną swoich pacjentów.
We Francji medycyna estetyczna nazywana jest medycyną dobrego samopoczucia. Medycyna estetyczna traktuje człowieka całościowo, jako jeden spójny i wzajemnie oddziaływujący na siebie organizm. Główne zadania medycyny estetycznej to: propagowanie zdrowego i higienicznego sposobu odżywiania, opóźnianie starzenia się organizmu, usuwanie widocznych skutków starzenia się skóry, zapobieganie chorobom skóry i ich leczenie, propagowanie sportowego trybu życia, informowanie o szkodliwym wpływie stresu na organizm i metodach radzenia sobie z tym.
Medycyna estetyczna skupia lekarzy różnych specjalności: dermatologów, chirurgów, internistów, endokrynologów, neurologów, ginekologów oraz osoby profesjonalnie zajmujące się dbaniem o zdrowie: farmaceutów, psychologów, fizjoterapeutów, kosmetyczki, masażystów. Dzięki temu każdy pacjent może być leczony kompleksowo. Wszystkie zabiegi przeprowadzane w gabinetach medycyny estetycznej i dermatologii estetycznej są obarczone pewnym ryzykiem, dlatego też wykonywane być powinny jedynie przez odpowiednio przeszkolonych lekarzy.
W gabinetach kosmetycznych natomiast powinna odbywać się dalsza pielęgnacja skóry.
Podstawowe zadania skóry
Skóra składa się z trzech warstw: z naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej. Każda z warstw ma specyficzne cele do spełnienia. Główną funkcją naskórka jest ochrona przed czynnikami zewnętrznymi. Naskórek składa się z wody, tłuszczu, ochronnego płaszcza kwasowego i martwych, złuszczonych komórek naskórka. Proces całkowitej wymiany starych komórek na nowe trwa ok. 28 dni. W warstwie zewnętrznej naskórka znajdują się także komórki pigmentowe (melanocyty) produkujące brązowy barwnik melaninę, która chroni skórę przed słońcem.
Skóra właściwa składa się z dwóch rodzajów tkanki łącznej; luźnej oraz twardej zbudowanej z elastyny i kolagenu. Te dwa włókna czynią skórę elastyczną. W skórze właściwej znajdują się naczynia krwionośne i włókna nerwowe z receptorami wrażliwymi na ciepło, zimno i dotyk. Naczynia limfatyczne znajdujące się w skórze właściwej są odpowiedzialne za usuwanie toksyn z tkanek.
Tkanka podskórna składa się głównie z tkanki tłuszczowej która dzieli się na osobne fałdy poprzez włókna tkanki łącznej. Kiedy tkanka łączna traci napięcie pojawia się cellulit. Komórki tłuszczowe chronią ciało przed zimnem i stanowią rezerwy energii. Największe naczynie krwionośne biegnące przez tę warstwę łączy się z włóknami nerwowymi, cebulkami włosowymi, gruczołami łojowymi i potowymi.
Oznaką zdrowej skóry jest gładkość, sprężystość, napiętość i równomierne zabarwienie. Zdrowa skóra dobrze toleruje zmiany temperatury, wilgotności powietrza oraz prawidłowo reaguje na większość produktów pielęgnacyjnych.
Przyczyny procesu starzenia się skóry
Proces starzenia się skóry związany jest nieuchronnie ze starzeniem się organizmu postępującym wraz z wiekiem. Zmiany w skórze widoczne są dopiero po wielu latach i chociaż nie mamy wpływu na czynniki genetyczne decydujące o tempie starzenia się skóry, to jednak możemy w pewnym stopniu wpływać na czynniki zewnętrzne i tym samym zapobiegać starzeniu się skóry. Promieniowanie słoneczne, zanieczyszczone środowisko, palenie papierosów, gwałtowne odchudzanie, nieprawidłowa pielęgnacja, spadek poziomu hormonów, niewłaściwy sposób odżywiania, stresujący tryb życia, klimatyzacja i upływający czas, wpływają na powstawanie zmarszczek.
Wraz z wiekiem zmienia się nasza skóra, traci swoją sprężystość i elastyczność (słabną włókna kolagenu i elastyny), maleje aktywność gruczołów potowych i łojowych, słabną możliwości zatrzymywania wody przez skórę, łatwiej ulega ona odwodnieniu, zmianie ulegają melanocyty - skóra traci swoje równomierne zabarwienie, staje się bardziej przezroczysta. Osłabieniu ulegają także mięśnie podtrzymujące owal twarzy. Maleje produkcja nowych komórek skóry (całkowity proces odnowy komórek wydłuża się z miesiąca do dwóch miesięcy).
Powstawanie zmarszczek
Zmarszczki to wgłębienia powstałe w skórze z powodu zmian zachodzących w jej budowie. Zmarszczki dzielimy na dynamiczne i statyczne. Dynamiczne to zmarszczki mimiczne, zaś statyczne to te, które pogłębiają się z czasem i są widoczne na twarzy, bez względu na mimikę. Ich przyczyną jest naturalny proces starzenia się skóry, zanik włókien kolagenowych, ale również czynniki genetyczne i związane z trybem życia. Szybkość powstawania zmarszczek i ich stopień zaawansowania mogą być ograniczone bądź nawet powstrzymane poprzez zmianę trybu życia i odpowiednio dobrane zabiegi. Główną przyczyną powstawania zmarszczek jest starzenie się organizmu, któremu towarzyszy spadek poziomu hormonów w organizmie. Hormon wzrostu, testosteron, DHEA oraz melatonina są wytwarzane przez organizm w znacznej mierze do 20 roku życia. Hormony te wpływają na sprawność fizyczną, na sprawne funkcjonowanie układu immunologicznego i na regenerację komórek. Na skutek zmian w poziomie hormonów, gorzej zaczyna funkcjonować większość organów - w tym także skóra.
Wolne rodniki są kolejnym czynnikiem wpływającym na proces starzenia się skóry. Są to cząsteczki związków np. tlenowych znajdujące się w całym ciele. Pod wpływem czynników zewnętrznych, takich jak promieniowanie słoneczne, nikotyna czy niezdrowe pożywienie, wolne rodniki uaktywniają się. Poprzez łączenie się z innymi substancjami chemicznymi takimi jak np. włókna kolagenowe, wolne rodniki powodują uszkodzenie jądra komórki i pogorszenie jej jakości. Ciało broni się przed tym poprzez układ enzymów antyoksydacyjnych (zwanych antyoksydantami), ale począwszy od 20 roku życia jego zdolności obronne maleją, a skóra nie potrafi bronić się sama.
Pomoże medycyna estetyczna i kosmetologia
1 Peelingi
peelingi chemiczne w zależności od stosowanej substancji i czasu aplikacji można podzielić na: powierzchniowe, średnio głębokie i głębokie. Peelingi średnio głębokie i głębokie mogą być przeprowadzane tylko przez lekarzy, ponieważ wchodzą one w reakcję ze skórą właściwą i odsłaniają głębsze warstwy skóry. Taki sam podział dotyczy peelingów mechanicznych. Są to zabiegi kosmetologiczne polegające na kontrolowanym złuszczaniu skóry na różnej głębokości za pomocą różnych substancji aktywnych: AHA-kwasu glikolowego, TCA- kwasu trójchlorooctowego, BHA- kwasu salicylowego. W Polsce najczęściej stosowane są kwasy AHA i TCA. Ten ostatni może być podawany wyłącznie przez dermatologów. Stosowane substancje usuwają przede wszystkim naskórek na różnym poziomie, czasem pobudzają produkcję naturalnego kolagenu. Podczas zabiegu na skórę nakłada się różne preparaty chemiczne, a następnie neutralizuje się ich działanie. Przeciwwskazania przy wykonywaniu zabiegu powinny każdorazowo być konsultowane z lekarzem, lekarzem dermatologiem lub lekarzem medycyny estetycznej. Zabiegowi nie powinny poddawać się osoby, które mają wrażliwą skórę i problemy z naczynkami oraz kobiety w ciąży. Bardzo ważna jest również w okresie pozabiegowym odpowiednia ochrona skóry przed słońcem.
peelingi mechaniczne - przeprowadzane są za pomocą specjalnego narzędzia złuszczającego lub lasera. Głębokość peelingu zależy od siły narzędzia lub laseru i czasu ścierania skóry. Laserowe peelingi (terapia laserowa) mogą być przeprowadzane tylko przez lekarzy, a ponieważ są bardziej inwazyjne zalicza się je najczęściej do chirurgicznych metod wygładzania zmarszczek.
zabieg może być bolesny, ale w większości przypadków nie wymaga znieczulenia. Po zamrożeniu zniszczone tkanki ulegają samoistnemu wchłonieniu, tkanka ulega prawidłowej odbudowie, bez zwłóknień lub ubytków. Powstała blizna jest elastyczna, bezkolagenowa, z dobrymi efektami kosmetycznymi, trudnymi do osiągnięcia innymi metodami. Zabieg jest bezkrwawy, może pojawić się pęcherzyk, następnie strupek, który odpada po ok. 2 tygodniach. Zamrażanie może być powtarzane wielokrotnie lub planowane wieloetapowo.
2 Mikrodermabrazja - jest to sposób mechanicznego złuszczenia naskórka lub skóry właściwej bez uszkodzeń termicznych i objawów niepożądanych. Pozwala na powolne ścieranie powierzchni skóry, aż do pożądanego poziomu. Zabieg różni się od inwazyjnych peelingów chemicznych tym, że efekty są widoczne od razu i można wrócić do normalnej aktywności. Zabieg przeprowadza się za pomocą mikrokryształków korundu, jest to materiał naturalny i neutralny dla organizmu. Jest on najtwardszym po diamencie minerałem występującym w naturze. Ten obojętny materiał o wyjątkowej zdolności ścierania, niewchłanialny przez skórę, o najwyższej czystości, jest idealną substancją do bezpiecznego wykorzystania przy takim zabiegu. Zmieszany z powietrzem pod ściśle określonym ciśnieniem ściera powierzchowne warstwy skóry, w sposób postępujący, aż do pożądanej głębokości. Usunięcie powierzchownych warstw skóry stymuluje naturalną odbudowę nowej, która zastępuje usuniętą. Dzięki umiarkowanemu usuwaniu górnych warstw naskórka w jego warstwie podstawnej dochodzi do zintensyfikowanego tworzenia się nowych, pełnowartościowych komórek. Wędrują one do góry i zastępują komórki uszkodzone, a złuszczanie następuje stopniowo, warstwa po warstwie. Nie ma tu niebezpieczeństwa zbyt
głębokiego lub nierównomiernego złuszczenia ani powstania blizn. W wyniku prostego usunięcia warstwy rogowej (peeling powierzchowny) lub warstwy brodawkowej (peeling średniogłęboki) skóra staje się gładsza, elastyczniejsza, młodsza, jaśniejsza i świeższa. Głębsza mikrodermabrazja może usunąć blizny i bliznowce, zmniejszyć lub całkowicie wyeliminować delikatne zmarszczki, przebarwienia i zwiotczenie skóry.
Wyniki są natychmiastowe i możliwe do oceny wizualnie oraz przez dotyk. Zazwyczaj trzeba przeprowadzić od 2 do 10 zabiegów (średnio 5) w odstępach od 1 tygodnia do 4 tygodni (średnio co 7-10 dni). Zależy to od wskazań i oczekiwań pacjenta. Po każdej mikrodermabrazji poprawa jest coraz bardziej widoczna.
W celu podtrzymania i utrwalenia uzyskanych wyników zaleca się co 4-6 tygodni ponowne wykonanie mikrodermabrazji. Zabiegi te można przeprowadzać na wszystkich typach skóry (od łojotokowej i trądzikowej do bardzo wrażliwej i suchej, od jasnej do bardzo opalonej, od bladej do bardzo ukrwionej) i każdej części ciała np. twarzy, szyi, dekolcie, plecach, dłoni czy nogach. Od razu po zabiegu można odczuwać mrowienie, świąd i pieczenie, które szybko ustępuje. Pojawia się również zaczerwienienie skóry, które wygląda jak po opalaniu na plaży lub w solarium. Utrzymuje się zazwyczaj do 24 godzin. Natomiast u osób bardzo wrażliwych nawet do 3 dni. Każdego następnego dnia jest coraz mniej widoczne i nie przeszkadza w zrobieniu makijażu oraz w aktywnym wykonywaniu codziennych czynności.
3.Oksybrazja
Oksybrazja inaczej oxyaquaabrazja to najbardziej odkrywcza metoda odmładzania i rewitalizacji skóry na rynku kosmetycznym. Wyzwala efekt naturalnej i samoistnej odbudowy oraz regeneracji. Zabieg polega na intensywnym złuszczaniu martwych komórek naskórka za pomocą tlenu oraz aplikowanego pod ciśnieniem strumienia soli fizjologicznej. Jest łagodniejszy i przyjemniejszy od mikrodermabrazji, gdyż nie dochodzi do mechanicznego ścierania naskórka, wywołującego podrażnienia i zaczerwienienia.
Oksybrazja przeznaczona jest dla każdego rodzaju skóry wszystkich tych osób, które chcą efektywnie pielęgnować skórę. Zabieg ten wykonywany jest „na mokro” i „na zimno”, dlatego polecany jest osobom o skórze naczyniowej i szczególnie wrażliwej. Daje przyjemne uczucie chłodu i ukojenia, które sprawdza się rewelacyjnie w upalne dni.
Oksybrazja bardzo skutecznie usuwa wszelkie zanieczyszczenia, zaskórniki oraz zwęża pory. Leczy trądzik, gdyż jak wiadomo wywołują go bakterie beztlenowe, a pod wpływem wprowadzanego pod ciśnieniem tlenu z oksybrazji szybko ulegają zniszczeniu a stan skóry trądzikowej poprawia się bardzo szybko.
Redukuje również blizny po trądzikowe, blizny pozostawione przez laser, oparzenia lub zabieg chirurgiczny, pozostawiając cerę wygładzoną, rozjaśnioną i odświeżoną. Wpływa pozytywnie na odmłodzenie skóry, redukuje i spłyca głębokie zmarszczki. Bardzo efektywnie działa w przypadku rozstępów znacznie je zmniejszając.
Ponadto poprawia koloryt skóry, redukuje przebarwienia, także te powstałe wskutek opalania. Doskonale nadaje się również do leczenia łuszczycy, usuwa martwy naskórek, nawilża miejsca zajęte chorobą oraz powoduje że skóra w tym miejscu przez długi czas nie rogowacieje tak szybko. Niesamowite efekty uzyskujemy przy leczeniu łupieżu, gdyż z powodzeniem można ten zabieg stosować na skórę głowy. Powstrzymuje proces wypadania włosów i łysienie, pomaga odzyskać prawidłowe funkcje mieszków włosowych. Przyspiesza odbudowę włókien kolagenowych i rekonstrukcje naczyń włosowatych, dzięki czemu sprzyja regeneracji i szybkiemu powrotowi do zdrowia wszystkim tkankom ciała.
Tryb życia
Kosmetolog powinien czuwać nie tylko nad pielęgnacją domową i salonową swoich pacjentów oraz zdrowiem ich skóry. Ważna także jest dbałość o tryb życia, jaki prowadzą,
w szczególności o dietę jaka prowadzą , odpowiednią ilość aktywności fizyczne ,odpoczynku,
a nawet snu.
Podaż pokarmu o odpowiedniej wartości odżywczej wydaje się być łatwą drogą do osiągnięcia zdrowia i urody , to mikroelementy i inne składniki pożywienia ( witaminy i makroelementy) często nie pokrywają naszego dziennego zapotrzebowania, prowadząc do stanów patologicznych w strukturach wewnętrznych ustroju lub samej skórze.
Mikroelementy mają bardzo duże znaczenie dla prawidłowego stanu skóry, włosów, paznokci i zębów, składających się na wygląd zewnętrzny człowieka. Ich niedobór
objawia się w różnoraki sposób. I tak w przypadku cynku notuje się łuszczenie naskórka,
pojawienie się zmian rumieniowych, ropnych na podłożu łojotoku, przyśpieszone starzenie skóry, niedobór melaniny , upośledzone gojenie ran, wypadanie i łamliwość włosów, łysienie plackowate, łamliwość i białe plamy w obrębie płytki paznokciowej.[1,2,3,4]
Cynk odpowiada więc podobnie jak krzem za sprężystość włosów ,prawidłową strukturę skóry i paznokci. Jony krzemu wpływają również na mineralizację kości.
Bor tak jak i fluor jest istotnym czynnikiem mineralizacji kości, a także przyswajania
wapnia i fosforu , wpływając tym samym na stan i wygląd zębów. W przypadku niedoboru
żelaza widoczne jest pękanie kącików warg, bladość i suchość skóry, łamliwość i rozwarstwianie paznokci. Selen poza ochroną antyoksydacyjną , jest niezbędny do prawidłowego metabolizmu tarczycy. Pośrednio wpływa on , podobnie jak jod będący składnikiem hormonów T3 i T4 , na wygląd skóry. Ważną rolę w funkcjonowaniu
skóry pełni mangan , regulując syntezę melaniny i biorąc udział w reakcjach
skierowanych przeciw wolnym rodnikom. Niedobór niklu prowadzi do zaburzeń procesu rogowacenia naskórka i sprzyja powstawaniu wielu dermatoz, zaś chromu - sprzyja zakażeniom grzybiczym skóry, prowadzi do zwiększonego spożycia słodyczy, a tym samym prowadzi do przyrostu masy ciała, a także zmniejsza odporność na stres.[1]
Miedź to składnik wielu enzymów, biorących udział w syntezie kolagenu ,elastyny i melaniny, wpływa na regenerację tkanki łącznej ,proces keratynizacji naskórka, utrzymanie właściwej struktury keratyny, niwelowanie, syntezę wolnych rodników reakcjach Fentona [1,2].
Mikroelementy stanowią pokaźną grupę składników pożywienia ,których niedobór lub nadmiar ma wpływ na zdrowie, a przy tym również na atrakcyjność fizyczną człowieka.
Podobnie to wygląda w przypadku witamin , które należą do niezbędnych elementów wszystkich procesów życiowych .W odniesieniu do skóry i jej przydatków witamina A
jest niezbędna do prawidłowego procesu regeneracji nabłonków , w tym naskórka. Ponadto wpływa na stan włosów ,paznokci, zębów, chroni organizm przed wolnymi rodnikami itp.[5,6] Niedobór witaminy D powoduje krzywicę i rozmiękanie kości .Jest ona niezbędna
również do łagodzenia reakcji zapalnych podczas proliferacji keratynocytów i fibroblastów[5,7].Zaburzone krzepnięcie krwi i tendencje do wylewów podskórnych obserwuje się w razie deficytu witaminy K [5].Z kolei kwas askorbinowy, czyli popularna witamina C pełni istotna rolę w wielu procesach fizjologicznych , np. syntezie kolagenu ,
niezbędnego dla utrzymania sprężystości skóry, naczyń krwionośnych i prawidłowego przebiegu procesów gojenia .Witamiana ta wykazuje działanie przeciwutleniające i ochronne,
głównie podczas niwelowania wolnych rodników.jej niedobór powoduje m.in. szkorbut, którego jednym z objawów jest wypadanie zębów.[6].Równie silne działanie antyoksydacyjne
wykazuje witamina E, w której regeneracji bierze udział witamina C. Niedobór tokoferolu uwidacznia się w postaci przebarwień i zmniejszonej jędrności skóry.[8]
Spośród licznej grupy witamin B warto przypomnieć ,że niedostateczna ilość kwasu pantotenowego ( witamina B5 ) w organizmie powoduje osłabienie odporności skóry, skłonność do stanów zapalnych , zaburzenia struktury włosów i utrudnione gojenie ran.[5,6]
Awitaminoza B3 ( wit. PP, niacyna) wywołuje rumień okołozapalny , czyli tzw.pelagrę lub inaczej „ rumień lombardzki” , którego głównym objawem jest szorstkość skóry na podłożu zapalnym w obrębie części ciała narażonych na promieniowanie UV lub ucisk [5,6,9]
Niedobór witamin B2 ( ryboflawina) skutkuje zapaleniem skóry, B6 ( pirodyksyna) powoduje
„obniżenie czynności układu krwiotwórczego i skóry”, zaś w przypadku biotyny ( wit. H,B7) obserwuje się łuszczenie skóry , stan zapalny, łojotok, przetłuszczanie, siwienie , wypadanie włosów oraz zmiany w obrębie paznokci. [5,9,] Minerały i witaminy są niezbędne dla zdrowia człowieka tak , jak pozostałe składniki odżywcze. Obecna nauka dobrze rozpoznała funkcje fizjologiczne większości z nich, również w obrębie skóry , włosów i paznokci.
Ze względu na tryb życia , jaki prowadzi większość ludzi w dzisiejszych czasach , pośpiech,
Stres, niezbilansowana dieta, narażenie na zanieczyszczenia środowiska naturalnego i promieniowanie UV , niedobory składników mineralnych i witaminowych nie są rzadkością.
Należy pamiętać, że mogą być one skutkiem stanów patologicznych organizmu , np. cukrzycy [2],alergii pokarmowej .
Rola Kosmetologa sprowadza się w tej kwestii do edukacji pacjentów w zakresie niewątpliwej roli, jaką pełnią wspomniane składniki pokarmowe. Tym bardziej, że przemysł farmaceutyczny od lat oferuje szeroką gamę suplementów diety jako uzupełnienie codziennego odżywiania, bądź tzw. nutrikosmetyki , czyli preparaty odżywcze o działaniu ukierunkowanym na skórę, włosy i paznokcie, zawierające mikro i makroelementy oraz witaminy, a także składniki pochodzenia roślinnego takich jak beta-karoten, likopen czy
bioflawonoidy. W zależności od kierunku działania , wyróżniamy w tej grupie preparaty ;
do walki z objawami starzenia skóry, chroniące przed szkodliwym wpływem promieni słonecznych , wspomagające walkę z cellulitem, wypadającymi włosami.[11]
Fachowa pomoc dermatologa, kosmetologa czy farmaceuty w doborze produktu i zalecenie kuracji o odpowiedniej długości powinny przynieść oczekiwana poprawę.
Mimo, że kosmetologia w Polsce dopiero raczkuje, jej popularność rośnie z roku na rok.
Dzięki swej wszechstronności daje szerokie możliwości zatrudnienia. Kosmetolog może
podejmować pracę lub prowadzić własną działalność gospodarczą obejmującą następujące pola aktywności:
gabinety kosmetyczne;
gabinety odnowy biologicznej;
firmy kosmetyczne (działy dystrybucji i sprzedaży kosmetyków oraz szkoleń i kontroli jakości);
laboratoria, w których przeprowadza się badanie skuteczności działania produktów kosmetycznych;
szkoły kosmetyczne;
redakcje profesjonalnych pism, podejmujących problematykę kosmetologii i kosmetyki.
Piśmiennictwo:
1.Zaporowska H Mikroelementy w życiu zwierząt i ludzi.Wyd.UMCS Lublin 2002
2.Jabłońska-Trypuć A.Aktywność biologiczna wybranych mikroelementów w skórze i ich rola w cukrzycy.
Przegl.Kardiodiabet.2007 2(2) 122-126
3.FrydrychA. elementy kosmetologii J.Cosmet.2004 22(1) 1-13
4.Dejneka w,ŁukasiakJ Krzem- źródło zdrowej skóry Pol.J.Cosmet.2005 ,8 (2) 107-114
5.Ożanowski A. Witaminy - związki niezbędne dla życia ludzi i zwierząt Post.Fitoter 2004
6.Góra J.Witaminy w kosmetykach cz.1 Biul.Kosmet.1998 1(1) 18-24
7.Góra J.Witaminy w kosmetykach cz.3 Witamina D Biul.Kosmet.1998 1(3) 115-117
8.Góra J.Witaminy w kosmetykach cz.2.Biul.Kosmet.19988 1(2) 56-61
9.Góra J.Witaminy w kosmetykach cz.4Biotyna Biul.Kosmet.1988 1(4) 167-168
10.Kozłowska U.Szaykowska M Nutrikosmetyki -suplementy urody Nowości estetyczne 2004 (5) 30-33