MIĘDZYNARODOWY SYSTEM WALUTOWY

1. Pojęcie, funkcje kursu walutowego

• kurs walutowy - cena jednej waluty wyrażona w innej walucie

• funkcje:

• informacyjna - kurs walutowy informuje osoby fizyczne i prawne w danym kraju o cenie walut obcych

• cenotwórcza - polega na przenoszeniu poprzez kursy walut zagranicznego układu cen na krajowy układ cen wraz ze wszystkimi wynikającymi ekonomicznymi konsekwencjami dla gospodarki krajowej

• kursotwórcza - wpływ zmian cen wewnętrznych na kształtowanie się waluty krajowej

• instrument polityki pieniężnej - kurs walutowy pomaga kształtować ilość pieniądza w obiegu, pomaga wyrównywać bilans płatniczy i ograniczać inflację

• alokacyjna - kurs walutowy wpływa na to, jak są rozmieszczone zasoby na świecie

2. Rodzaje kursu walutowego:

• stały:

• sztywny - kurs nie zmieniony w bardzo długim okresie, mimo, że taka zmiana byłaby pożądana ze względu na stan bilansu płatniczego

• pełzający - to kurs, który ulega częstym zmianom, najczęściej pod wpływem wyższego tempa inflacji w kraju w porównaniu z zagranicą

• z marżą wahań wokół parytetu (lub kursy centralnego) - określony jest pożądany poziom, tzw. kursu centralnego, a władze walutowe starają się utrzymać poziomy kursów rynkowych w pobliżu ustalonego kursy centralnego stosując narzędzia ekonomiczne i administracyjne

• zmienny - jest ustalany na rynku; nie ma ingerencji państwa; zalicza się tu kurs płynny i wolnorynkowy

• wolnorynkowy - nie ma ingerencji państwa; wyznaczany jest przez popyt i podaż walut na rynku walutowym

• czarnorynkowy - nieoficjalny, nielegalny; kształtowany jest przez nielegalne transakcje kupna-sprzedaży walut; ten typ kursu występuje, gdy oficjalny kurs waluty ustalany jest na poziomie niezgodnym z układem popytu i podaży walut obcych

• jednolity - całość obrotów płatniczych z zagranicą odbywa się po jednolitym kursie; po takim też kursie dokonuje się wymiany walut obcych na walutę krajową

• dualny (podwójny) - stosowany sporadycznie; wprowadza się wtedy dwa oficjalne kursy walutowe: jeden dla obrotów handlowych, drugi dla obrotów kapitałowych

• parytetowy - stałe kursy walutowe mają ustalony parytet do złota lub do dolara

• nieparytetowy - poziom ustalany jest przez kraj zgodnie z własnymi preferencjami w stosunku do kursy centralnego innych walut

3. Najważniejsze determinanty kursu walutowego

• Podaż i popyt na rynku walutowym

• Tempo wzrostu gospodarczego

• Poziom realnej stopy procentowej

• Tempo wzrostu cen

Podaz i popyt na rynku walutowym

• Wzrost popytu na złotówki powoduje aprecjację złotego - kurs złotego np. wobec euro spada.

• Waluta, która jest masowo wyprzedawana, deprecjonuje się.

• Ceteris paribus

Przy braku interwencji rządowej na rynku walutowym kurs wymiany zagranicznej dopasowuje się samoczynnie do siły popytu i podaży każdej z walut.

Tempo wzrostu gospodarczego

• Zakładamy, że tempo wzrostu gospodarczego w Polsce jest wyższe niż w strefie euro.

• Szybkość importu towarów ze strefy euro będzie przewyższała dynamikę PKB. Dzieje się tak ze względu na występowanie tzw. importu zaopatrzeniowego. Żadna gospodarka nie jest samowystarczalna, zatem większy wzrost produkcji będzie wymagał jeszcze większego wzrostu dóbr pośrednich oraz kapitału koniecznych do ich produkcji. Oznacza to, że import towarów ze strefy euro będzie wyższy niż import towarów polskich dokonywany przez mieszkańców Eurolandu (z polskiego punktu widzenia jest to eksport). Efekt netto (czyli pewnego rodzaju wypadkowa tych dwóch procesów) będzie oznaczał wyższy popyt na towary europejskie.

• Ludzie będą sprzedawać złotego w zamian za euro. Popyt na euro zwiększy się, co doprowadzi do deprecjacji złotego, czyli wzrostu kursu złotego wobec euro.

Im silniejsza staje się gospodarka narodowa, tym mocniejszy jest pieniądz narodowy

Realna stopa procentowa

• Wyższa realna stopa procentowa w Polsce oznacza, że lokowanie pieniędzy w naszym kraju jest korzystniejsze, bo można osiągnąć większy zwrot z zainwestowanego kapitału.

• Ludzie (również mieszkańcy Eurolandu) będą zatem wymieniać euro na złotówki, co zwiększy podaż waluty europejskiej, przez co polska waluta ulegnie aprecjacji, czyli zaobserwujemy spadek kursu złotego wobec euro.

• Wyższa realna stopa procentowa w strefie euro spowoduje odpływ kapitału za granicę, co zwiększy popyt na wspólną walutę i przez wzmożoną podaż złotego przyczyni się do wzrostu jego kursu, czyli deprecjacji złotówki.

Tempo wzrostu cen

• Wyższe tempo wzrostu cen w Polsce sprawia, że towary krajowe stają się relatywnie coraz mniej konkurencyjne względem towarów europejskich, ponieważ ich ceny rosną szybciej.

• Zwiększa to popyt Polaków na towary zagraniczne i chęć wymiany złotówek na euro. Powoduje to zwiększenie popytu na wspólną walutę, co prowadzi do jej aprecjacji przy jednoczesnej deprecjacji złotego.

• Europejczycy ograniczają popyt na drożejące towary polskie - powoduje to spadek popytu na złotówki, co owocuje dalszą deprecjacją i wzrostem kursu wobec euro.

• Wyższe tempo wzrostu cen zagranicznych wywoła dokładnie odwrotną reakcję.

4. Ryzyko walutowe - (ryzyko kursowe) w ekonomii: ryzyko związane z możliwością wahań kursu jednej waluty w stosunku do innej. W praktyce można wyróżnić dwa rodzaje tego ryzyka:

• ryzyko transakcyjne (transaction risk), występujące w przypadku zawierania transakcji rozliczanej w innej walucie niż waluta krajowa danego przedsiębiorstwa;

• ryzyko księgowe (accounting risk), wynikające z możliwości zmiany wyceny aktywów lub pasywów, których cena jest wyrażona w innej walucie niż waluta, w której dane przedsiębiorstwo prowadzi księgi.

Metody realizacji

Brak pewności co do (wyrażonej we własnej walucie) wartości przyszłych przepływów pieniężnych stanowi dla przedsiębiorstw poważny problem. Dlatego też w praktyce gospodarczej wytworzył się szereg instrumentów finansowych, które służą minimalizacji ryzyka kursowego. Najważniejsze z nich to:

• Kontrakt terminowy - w ramach której strony transakcji uzgadniają, że dokonają w ściśle określonym momencie w przyszłości transakcji kupna / sprzedaży waluty po ściśle określonym kursie (szczególną odmianą kontraktu terminowego jest forward);

• Opcja walutowa - w ramach której jedna ze stron transakcji, za określone wynagrodzenie (wyrażone dyskontem), uzyskuje możliwość zakupu / sprzedaży określonej sumy waluty po z góry ustalonym kursie,

• Swap walutowy - jest to transakcja między dwoma podmiotami, polegająca na wymianie strumieni finansowych, których wartość i terminy są z góry ustalone.

• Hedging polegający na takim kształtowaniu przepływów pieniężnych, aby ewentualne zmiany kursu były neutralne dla przedsiębiorstwa (tj. aby wartość zobowiązań i należności przedsiębiorstwa wyrażonych w danej walucie obcej w danym momencie w przyszłości była taka sama).

5. Mechanizm ekonomiczny dewaluacji

• dewaluacja jest to administracyjne obniżenie kursu własnej waluty: 1$=3zł Ⴎ 1$=4zł

• przyczyną przeprowadzania dewaluacji jest dążenie danego kraju do poprawienia sytuacji w bilansie płatniczym; a gdy w danym kraju poziom koniunktury jest względnie niski celem dewaluacji jest ożywienie tej koniunktury

• wynikiem dewaluacji w początkowym okresie jest wzrost zdolności konkurencyjnej dóbr krajowych w stosunku do dóbr zagranicznych Ⴎ ilościowe zwiększanie eksportu z danego kraju oraz ilościowe ograniczanie jego importu

• bowiem w wyniku dewaluacji ceny dóbr krajowych w przeliczeniu na waluty zagraniczne ulegają obniżeniu, zaś ceny dóbr zagranicznych podwyższeniu

• czynniki hamujące pozytywne skutki dewaluacji:

• inne kraje również mogą zdecydować się na dewaluację swoich walut

• eksporterzy mogą w ogóle nie obniżyć swych cen eksportowych w walucie zagranicznej, bądź też obniżyć je w stopniu mniejszym od stopnia dewaluacji

• jednocześnie eksporterzy zagraniczni w dążeniu do utrzymania swoich pozycji na naszym rynku mogą obniżyć swoje ceny eksportowe w walutach zagranicznych

• dewaluacja powoduje podniesienie poziomu cen wewnętrznych w kraju, co ogranicza a nawet eliminuje wzrost zdolności konkurencyjnej dóbr krajowych

• dewaluacja powoduje pogorszenie terms of trade danego kraju, a to oddziałuje na pogorszenie się bilansu handlowego i płatniczego

• dlatego też dewaluacja może poprawić ten bilans tylko wtedy gdy:

• w wyniku obniżenia się cen dóbr przez dany raj eksportowanych, w przeliczeniu na waluty obce i podwyższenia cen dóbr importowanych, w przeliczeniu na walutę krajową, eksport ilościowo na tyle wzrośnie, a import ilościowo na tyle zmaleje, że efekty zmian ilościowych z nadwyżką skompensują ubytek spowodowany pogorszeniem terms of trade

• aby do tego doszło, popyt zagraniczny na eksport i popyt krajowy na import muszą cechować się odpowiednio wysoką elastycznością cenową

• α_k + α_z <1 - suma elastyczności popytu krajowego na import i popytu zagranicznego na eksport danego kraju jest mniejsza od 1 - dewaluacja powoduje pogorszenie bilansy handlowego

• α_k + α_z =1 - sytuacja w bilansie pozostaje taka sama

• α_k + α_z >1 - rzeczywista poprawa bilansu - Twierdzenie Marshalla - Lernera

• jednak nawet gdy α_k + α_z >1 dewaluacja może nie spowodować poprawy bilansu, gdy elastyczność podaży na eksport będzie niska

6. Mechanizm ekonomiczny rewaluacji

• rewaluacja jest to administracyjne podwyższenie kursu własnej waluty: 1$=3zł Ⴎ 1$=2zł

• rewaluacja powoduje obniżenie zatrudnienia i spadek koniunktury

• warunkiem rewaluacji jest posiadanie przez dany kraj odpowiednio wysokich rezerw złota i walut obcych

• przyczyną przeprowadzania rewaluacji jest dążenie do osłabienia tendencji inflacyjnych

• ma ona spowodować wzrost importu i spadek eksportu co w efekcie da ograniczenie bądź likwidację nadwyżki bilansu płatniczego

• skutki:

• zwiększenie podaży na rynku wewnętrznym - potanienie dóbr zagranicznych w przeliczeniu na walutę krajową i podrożenie dóbr krajowych w przeliczeniu na waluty zagraniczne

• uruchomienie tendencji do ograniczania czy nawet likwidacji nadwyżki bilansu płatniczego

• działa ograniczająco na przypływ kapitału produkcyjnego

7. Rynek walutowy

jest to zespół wszystkich instytucji i osób wymieniających waluty obce oraz reguł rządzących zawieraniem transakcji walutowych

MIĘDZYNARODOWY RYNEK WALUTOWY- to największy rynek na świecie (przeszło 800 $ dziennie). Dominują tu banki komercyjne, które zajmują się finansowaniem bieżących i długoterminowych operacji zagranicznych.

Dzieli się na: Rynek bieżący (natychmiastowy, kasowy, spot)-obejmuje transakcje kupna i sprzedaży walut z natychmiastową dostawą po kursie bieżącym. Rynek terminowy- oferuje możliwość kupna i sprzedaży walut z dostawą w późniejszym terminie po kursie wcześniej ustalonym.

Uczestnikami rynku są banki, ale są tu również: bankowi i niebankowi dealerzy- zarabiają na różnicach kursowych osoby fizyczne i firmy profesjonalne uprawiające działalność inwestycyjną  (importerzy, eksporterzy, inwestorzy międzynarodowych giełd spekulanci i arbitrażyści-arbitraż BC i administracja Skarbu Państwa poszczególnych rządów-upłynnienie rezerw, kupno walut walutowi brokerzy- działają jako pośrednicy i ułatwiają nawiązanie kontraktu z dealerami.  

Podział:

Międzynarodowe rynki finansowe mają bardzo złożona strukturę.
Jeżeli za kryterium bierzemy obszar geograficzny to mogą to być rynki:

globalny, Eurorynki, Rynki o zasięgu regionalnym (europejski, amerykański, azjatycki i latynoamerykański), narodowe.

Kryterium ze względu na specyfikę i naturę przeprowadzonych operacji:

• rynek pieniężny (transakcje krótkoterminowe)

• rynek kredytowy (obejmują podaż funduszy, które oferują banki)

• rynek kapitałowy (emisja i obrót papierów wartościowych)

• rynek walutowy (obejmuje międzynarodowe transfery finansowe)

• rynek ubezpieczeń (usługi ubezpieczeniowe)

Kryterium ze względu na specyfikę instrumentów:

• rynki tradycyjne

• rynki instrumentów pochodnych (są odbiciem właściwych papierów wartościowych)

Kryterium ze względu na czas:

• rynki krótkoterminowe

• rynki średnioterminowe

• rynki długoterminowe

Funkcje rynku walutowego

Rynek walutowy spełnia w gospodarce szereg istotnych funkcji:

• pozwala na porównanie krajowych cen towarów, usług i instrumentów finansowych z cenami za granicą,

• zapewniając porównywalność cen w skali międzynarodowej, przyczynia się do rozwoju handlu zagranicznego poszczególnych krajów,

• odgrywa pozytywny wpływ na międzynarodową wymianę handlową poprzez umożliwienie rozliczenia,

• umożliwia dokonanie transferu siły nabywczej między krajem i zagranicą,

• umożliwia połączenie krajowego rynku finansowego z międzynarodowym rynkiem finansowym,

• pozwala na prowadzenie polityki kursowej i monetarnej przez władze monetarne.

8. Podmioty międzynarodowego rynku walutowego

• uczestnicy rynku detalicznego

• odbywa się tu wymiana walut między firmami i osobami fizycznymi a bankami

• np. korporacje międzynarodowe, importerzy, eksporterzy, turyści

• uczestnicy rynku międzybankowego

• są to specjaliści walutowi pracujący dla największych banków świata, jak również niebankowi specjaliści od transakcji walutowych

• brokierzy

• w imieniu banków (gdy one chcą zachować anonimowość) zajmują się szukaniem najlepszych warunków wymiany, tj. najkorzystniejszej ceny zakupu waluty (bid) lub sprzedaży

• spekulanci

• dokonują wymiany walut nie dla potrzeb biznesu, ale w nadziei osiągnięcia zysku z różnicy cen na różnych rynkach walutowych

• banki centralne i inne instytucje rządowe

• interweniując na rynkach walutowych wpływają na kursy walutowe, najczęściej w celu ich stabilizacji

9. TRANSAKCJE RYNKU WALUTOWEGO obejmują:

1.TRANSAKCJE TERMINOWE:

Transakcje natychmiastowe- ustalenie kursu kupna- sprzedaży waluty A za walutę B w momencie zawierania umowy z jednoczesnym zobowiązaniem obydwu stron do dostarczenia walut będących przedmiotem transakcji w ciągu 2 dni roboczych. Transakcje terminowe-kupno/ sprzedaż waluty A za B przy założeniu, że dostawa walut następuje w ściśle określonym momencie w przyszłości. Ustalenie kursu terminowego następuje w momencie zawierania transakcji. Dotyczy zwykle regularnego odcinka czasu, tzn. 1 tygodnia, 1 m.-ca, 1/2 roku. Coraz częściej transakcje te obejmują nieregularne okresy np. 35, 49, 95 dni. Podstawą transakcji terminowej jest wyznaczanie dnia, w którym nastąpiłby transfer walut, gdyby transakcja był natychmiastowa przy ustaleniu daty trzeba przestrzegać pewnych zasad- termin dostaw w transakcji terminowej nie może wykraczać poza ostatni dzień miesiąca. Możemy wyróżnić transakcje terminowe nie mające sprecyzowanego terminu realizacji-TRANSAKCJE TERMINOWE Z OPCYJNYM TERMINEM REALIZACJI-dają klientowi możliwość wyboru konkretnego terminu dostawy walut.

Operacje swap- polega na kupnie waluty A za B z określonym terminem odbioru i jednoczesną sprzedażą waluty A za B z późniejszym terminem dostawy (lub odwrotnie). Najbardziej znane to: połączenie natychmiastowej z terminową, forward- forward

2.TRANSAKCJE NOWE.(początek lat 70)

Transakcje futures- polegają na kupnie/ sprzedaży waluty A za B w ten sposób, że kurs transakcji zostaje ustalony w dniu zawarcia umowy, natomiast dostawa walut następuje w określonym dniu w przyszłości.

RÓŻNICE MIĘDZY WALUTOWYMI TRANSAKCJAMI FUTURES A TRANSAKCJAMI TERMINOWYMI:
 -Chociaż futures jest zawierana między nabywcą a sprzedawcą, to jednak strony kontraktu nie są zobowiązane wobec siebie, lecz wobec Izby Clearingowej Giełdy Futures.Futures stwarza użytkownikowi duże możliwości jej realizacji (fizyczna dostawa walut w określonym momenci czasu lub wyrównanie pozycji walutowej wobec Izby Clearingowej przed normalnym terminem ich realizacji). Transakcja opcyjna- umowa między nabywcą a sprzedawcą, która daje nabywcy prawo, ale nie stwarza zobowiązania  kupna lub sprzedaży określonej ilości walut po z góry określonym kursie. Strona sprzedając jest zobowiązana do dostarczenia lub odbioru tej waluty jeżeli zażąda tego nabywca opcji. Nabywca dysponuje 3 możliwościami realizacji kontraktu: może doprowadzić do jej realizacji poprzez dostawę walut w określonym momencie, może wyrównać pozycję wobec Izby Clearingowej, może zdecydować się na wygaśnięcie opcji. Liderem takich transakcji jest Giełda w Filadelfii.
KURSY WALUTOWE- klasyfikacja ze względu na: 1.Rodzaj transakcji walutowej:-bieżące,-terminowe,-swapowe-futures -opcyjne 2.Zakres ograniczeń:-waluty wymienialnej-waluty niewymienialnej-oficjalny -czarnorynkowy 3.Sposób dokonywania zmian kursu:-stały różnica polega na zakresie interwencji władz państwa -zmienny- sztywne kursy urzędowe-nie kształtują się na rynku dewizowym, są mniej lub bardziej arbitralnie ustalane przez władze monetarne 4.Liczba kursów danej waluty:- jednolite - zróżnicowane 5. Sposób ustalania kursów:-fixing- występują gdy kurs danej waluty jest wyznaczany nawet kilka razy dziennie w warunkach centralizacji-ciągłe- mogą zmieniać się z sekundy na sekundę, występują na tradycyjnym rynku walutowym, na giełdach futures i opcji. 6. Inne (kursy przekazu telegraficznego, kursy czeku, weksli, bankomatów)Kryterium czy podmioty kupują czy sprzedają:-nabycia-sprzedaży.

10. Transakcje na międzynarodowym rynku walutowym

• transakcje tradycyjne:

• natychmiastowe spot:

• realizowane są według bieżących kursów walutowych (spot)

• dostarczenie walut musi nastąpić najpóźniej na drugi dzień po zawarciu transakcji

• terminowe (forward):

• zawierane są według kursów walutowych terminowych (forward)

• kurs walutowy ustalany jest w dniu zawierania kontraktu, a dostawa walut następuje w przyszłości, w zależności od terminu kontraktu, np. 1, 2,3 miesiące itd.

• im dłuższy jest termin transakcji, tym większe mogą być różnice między kursem walutowym bieżącym a terminowym

• swapowe (swap):

• polegają one na równoczesnym zawarciu dwóch powiązanych ze sobą transakcji, tzn. opiewających na tę samą ilość waluty

• np. transakcje kupna z dostawą natychmiastową i sprzedaży z dostawą terminową

• np. sprzedaż według kursu spot 1 mln dolarów za franki szwajcarskie i równoczesne odkupienie od banku 1 mld dolarów za franki szwajcarskie za 1,2,3 miesiące

• transakcje nowe:

• transakcje przyszłościowe (currency futures):

• są specyficzną odmianą transakcji terminowych

• podstawą currency futures jest kurs ustalany w dniu zawierania kontraktu, natomiast termin dostawy walut jest określony przez Radę Dyrektorów z departamentu - International Monetary Market (IMM)

• transakcje te zawierane są na zorganizowanym rynku i ustalone są kwoty, na jakie można je zawierać, np. funt brytyjski - 62.500

• korzystną cechą ich jest możliwość odstąpienia od kontraktu, gdy cena kształtuje się wyjątkowo niekorzystnie

• opcyjne (options):

• operacja opcyjna polega na zakupie prawa do nabycia określonej ilości waluty (opcji) w określonym czasie po ustalonej w kontrakcie cenie

• nabycie prawa do zakupu wiąże się z poniesieniem dodatkowych kosztów, tzw. ceny opcji, np. kupując marki za dolary cena opcji wynosi 0,02 dolara za markę

• w warunkach płynnych kursów walutowych transakcje te stanowią najlepszą formę zabezpieczenia przed wahaniami kursów i zmniejszają ryzyko towarzyszące opcjom walutowym

• operacyjne będące kombinacją terminowych i opcyjnych (option forwards):

• kontrakty terminowe zawierane na przybliżone terminy (bez ustalenia konkretnej daty)

• są droższe od zwykłych transakcji terminowych ponieważ banki starają się ubezpieczyć przed zwiększonym ryzykiem

• inny podział - 3 grupy transakcji:

• arbitraż - transakcje zawierane w celu wykorzystania różnic kursowych w różnych ośrodkach geograficznych

• spekulacja - inwestor świadomie podejmuje ryzyko w celu osiągnięcia zysku

• hedging - celem tych transakcji jest zabezpieczenie się przed ryzykiem walutowym

• pozycja walutowa zamknięta - należności=zobowiązania; nie ma ryzyka walutowego

• pozycja walutowa otwarta - należnościႹzobowiązania:

• N>Z - pozycja długa - obawiamy się spadku kursu

• N<Z - pozycja krótka - obawiamy się wzrostu kursu

• metody zabezpieczania się przed ryzykiem:

• walutowe kontrakty terminowe forward

• kompensacja ryzyka - łączy się pozycje walutowe; jeżeli na jednej stracimy to na drugiej zyskamy

• odrzucanie ryzyka - przerzucamy ryzyko na kontrahenta, ale musimy być silniejszym partnerem

• podział ryzyka - część ryzyka ponosi jedna strona, część druga strona

11. Systemy walutowe przed II Wojną Światową

• system waluty złotej:

• był pierwszym światowym systemem walutowym. Funkcjonował w latach 1880-1914

• charakteryzowała go:

• swoboda cyrkulacji złota w postaci monet i kruszcu ( obok wymienialnych na złoto banknotów)

• obowiązek banku centralnego kupna i sprzedaży złota po stałej cenie w walucie krajowej ( tzn. parytet)

• odgrywanie przez złoto roli jedynej waluty ( pieniądza światowego), chociaż walutą światową ( kluczową ) był funt szterling

• swoboda wywozu i przywozu złota i banknotów

• stałość kursów walutowych, wynikających z porównania parytetów złota w walucie krajowej i zagranicznej ( tzw. kursów parytetowych)

• system sztabowo-złoty:

• został przyjęty przez Anglię, Belgię, Czechosłowację, Francję i Włochy

• pieniądz krajowy był bezpośrednio wymienialny na złoto, ale powyżej określonej sumy stanowiącej równowartość sztaby złota

• wiązało się to z odgrywaniem przez złoto roli waluty rezerwowej

• system dewizowo-złoty:

• został przyjęty przez pozostałe kraje

• ich waluty zostały określone jako dewizowo-złote, a rolę walut rezerwowych grały waluty sztabowo-złote

• rozwiązanie to oznaczało pośrednią wymienialność walut dewizowo-złotych na złoto

• przy takim rozwiązaniu pieniądz krajowy nie był wymieniany przez banki centralne za złoto, lecz na waluty sztabowo-złote lub $

12. System walutowy z Bretton Woods

• W lipcu 1944 roku przedstawiciele 44 krajów na spotkaniu w Bretton Woods ( New Hampshire) zredagowali i podpisali statut porozumienia w sprawie Międzynarodowego Funduszu Walutowego

• opracowano nowy system walutowy w którym potwierdzono:

• zasadą wzajemnej wymienialności walut

• rozwiązano problem wymienialności walut na złoto ( taką wyłączną walutą wymienialną na złoto została waluta amerykańska , inne straciły bezpośrednią wymienialność)

• kurs stał się instrumentem wymiany jednej waluty na drugą

• utworzono kurs dolara amerykańskiego i określono, że inne waluty mogą się wahać w stosunku do niego na Ⴑ 1% (gdyby działo się inaczej to rząd danego kraju zmuszony był do interwencji i za pomocą rezerw walutowych powinien kierować podażą dolara)

• wprowadzono zasadą że Bank Światowy będzie udzielał kredytów bankom centralnym aby mogły one utrzymać cenę $ na określonym poziomie

13. Współczesny system walutowy

• bezpośrednim następstwem rozpadu systemu z Bretton Woods było odejście od kursów stałych i wprowadzenie przez większość krajów ograniczonych kursów płynnych

• proces ten przekształcił się w działania dające podstawy nowego międzynarodowego systemu walutowego:

• zniesiono oficjalnie stałe kursy walutowe (sztywne kursy walutowe)

• kraje zyskały swobodę wyboru reguł kursowych (kreowanie rynków zmiennych kursów walutowych), lecz została narzucona konieczność prowadzenia polityki kursowej zgodnie z celami MFW, którego upoważniono do nadzorowania zgodności reguł wybranych przez poszczególne kraje

• zniesiono zasadę ustalania parytetu walut w złocie

• kraje powinny się powstrzymać od manipulowania kursem w celu osiągania korzyści

• w 1978r. powołano Europejski System walutowy

• składał się z on z 3 elementów:

• europejskiej jednostki walutowej

• mechanizmu kursów walutowych

• systemu kredytowego

• najważniejszą część systemu stanowi jednostka walutowa ECU, a następnie nazwana EURO

• pełni ona 4 funkcje:

• jest wskaźnikiem kształtowania się kursów walut narodowych

• stanowi podstawę określania tzw. wskaźnika rozbieżności

• pełni funkcję środka płatniczego w rozliczeniach między bankami centralnymi krajów członkowskich Unii

• jest składnikiem rezerw walutowych krajów członkowskich

---