1.UBEZPIECZENIE
>jest multiregulatorem procesów rozwoju gospodarki Narodowej zakłóconym przez zdarzenia losowe - klęski żywiołowe i nieszczęśliwe wypadki. Koszt tej regulacji rozkłada się bezpośrednio na z góry określone jednostki (prawne lub fizyczne) korzystające z tego regulatora.
>UBEZPIECZENIE - urządzenie gospodarcze zapewniające pokrycie przyszłych potrzeb majątkowych wywołanych u poszczególnych jednostek przez odznaczające się pewną prawidłowością zdarzenia losowe, w drodze rozłożenia ciężaru tego pokrycia na wiele jednostek, którym te same zdarzenia zagrażają.
>Ubezpieczenie to narzędzie gospodarcze, którego celem jest łagodzenie lub całkowite likwidowanie negatywnych skutków wydarzeń losowych poprzez rozłożenie ciężaru tego łagodzenia na wiele jednostek, które takie zdarzenia zagrażają.
Ubezpieczenia działają na zasadzie scentralizowanego zakładu ubezpieczeń, umowa ubezpieczeniowa - stosunek prawny.
Suma ubezpieczeń - uzgodniona między ubezpieczycielem a ubezpieczającym, wartość przedmiotu wartość ubezpiecz.
Ryzyko subiektywne - jest mierzone metodami psychologicznymi.
Ubezpieczyciela interesuje, jaki jest poziom niebezpieczeństwa.
Poziom ryzyka musi być zawarty w określonej liczbie (0 - 1).
0 - nie wystąpi - zerowy poziom ryzyka.
1 - ubezpieczyciel nie zechce przyjąć takiego ryzyka.
Parametry poziomu ryzyka
częstotliwość wystąpienia strat, jak często może wystąpić zdarzenie losowe
potencjalna wartość ubezpieczonego przedmiotu jest niewielka, to jest przewidywany niewielki rozmiar szkody.
Poziom ryzyka mierzy się za pomocą danych statystycznych i badań matematycznych . Zakłady ubezpieczeniowe prowadzę statystykę, która służy do klasyfikacji ryzyk i te wyliczenia stanowią podstawę ceny ubezpieczeniowej.
Zdarzenie losowe - szczególnego rodzaju zdarzenia cywilno-prawne. Wskazują statystyczną prawidłowość, dające się określić metodami matematycznymi i mają charakter masowy.
Zalety ubezpieczenia:
Nieograniczona podaż usług ubezpieczeniowych.
Powszechna dostępność do usług ubezpieczeniowych.
Szybkość kompensacji.
Pewność kompensacji.
Bezkonfliktowy charakter procedur odszkodowawczych.
Bezwzględna taniość usług.
Wady:
Nieubezpieczalność niektórych ryzyk.
Groźba niewypłacalności ubezpie.
Brak pełności kompensacji.
Przewlekłość procedur udzielania kompensacji.
Ubezpieczyciel - podmiot prowadzący za zezwoleniem organu państwowego (PUNU), działanie w formie S.A. lub Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych.
Ubezpieczający - os. fizyczna lub prawna, której życie, zdrowie lub interes majątkowy są przedmiotem ubezpieczenia.
Podstawowe zasady ubezpieczeń.
Zasada realności - gdy suma ubezpieczeń gwarantuje pełne zaspokojenie, wyrównanie w przypadku zaistnienia szkody.
Zasada pełności - skierowane pod adresem ubezpieczycieli.
Zasada powszechności - najpewniej realizuje się w ubezpieczeniach powszechnych.
Gwarancje zasad:
przepisy prawa materialnego
uruchomienie aparatu władzy i sądowniczego
nadzór nad ubezpieczeniami ze strony PUNU (państwowy urząd nadzoru ubezpiecz.)
rzecznik ubezpieczeniowy
Gwarancje pozaprawne.
zasobność finansowa zakładu ubezpieczeń (PUNU wydaje licencje tym zakładom, które posiadają określony kapitał).
Zasada pełności zapewnia likwidację szkody bezpośr. jak również zwrot korzyści, których została dana osoba pozbawiona ze względu na powstanie szkody.
Szkoda - to wszelki uszczerbek jakiego doznaje majątek ubezpieczonego.
Zasada powszechności.
podmiotowa
przedmiotowa
Istotą jest to, aby organizacyjne i funkcjonalnie zabezpieczenie każdej jednostce zainteresowanej ubezpieczeniem możliwość korzystania z ubezpieczeń.
Prowadzenie działalności ubezpieczeniowej.
Zakład ubezpieczeń ze środków czasowo wolnych może czasowo lokować w bankach. Środki te są oprocentowane przez co może obniżyć koszty usług. Każde ryzyko powinno się samo finansować (wystarczyć na opłaty administracyjne, wypłatę odszkodowań oraz odchylenia).
Zakłady ubez. mogą udzielać pożyczek hipotecznych wysokoprocentowych.
Zawarcie ubezpieczenia z zapewnieniem dalszych wymogów zabezpiecza majątek narodowy przed kataklizmami.
Podstawy podziału ubezpieczeń.
1. Przedmiotowe
na życie (osobowe)
zdrowotne (od nieszczęśliwych wypadków)
majątkowe
2. podmiotowe
dobrowolne - z mocy oświadczenia woli
obowiązkowe - z mocy prawa
Ogólne warunki ubezpieczenia.
precyzyjnie określają prawa i obowiązki poszczególnych stron, w polisie oznaczone zostają strony, przedmiot ubezpieczenia, czas trwania, zabezpieczenia, upusty w składce.
ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody umyślne, rażące niedbalstwo.
jeśli wina leży po stronie osoby trzeciej (niedbalstwo lub jest winna danego czynu), ubezpieczycielowi służy ubezpieczenie zwrotne (regres ubezpieczeniowy)
Ubezpieczenia osobowe.
śmierć
uszkodzenie ciała
rozstrój zdrowia
Warunki zdarzenia, aby były uznane za nieszczęśliwy wypadek:
na osobę było skierowane działanie zewnętrzne
nagłe zdarzenie
niezależne od woli danej osoby
Wyjątek stanowi zawał i wylew krwi do mózgu, można włączyć do ubezpieczenia po opłaceniu dodatkowych składek.
W przypadku ubezpieczeń osobowych mamy do czynienia ze świadczeniem a nie z odszkodowaniem, ponieważ życia nie można określić w kwocie.
Gospodarka finansowa ubezpieczycieli (czynności).
planowanie finansów
źródła i formy realizacji przychodów pieniężnych i ich samorelizacji
wydatki oraz ich realizacja
ewidencja sprawozdawczość i analiza finansowa
Najważniejszym segmentem gospodarki finansowej zakładu ubez. jest:
zachowanie stałej wypłacalności ubezpieczyciela
posiadanie stałej ciągłej płynności finansowej
Cały system opiera się na zasadach:
gromadzenie finansów środkami własnymi ubezpieczyciela
ustalenie rezerw techniczno - ubezpiecz. Składki na przyszłe zobowiązania.
zasada finansowej równowagi operacji ubezp.
Ubezpieczyciel musi posiadać środki własne typu gwarantującego są to środki akcjonarjusza.
Podział ubezpieczeń:
ze względu na podmiot ubezpieczenia dzielimy na: majątkowe i osobowe
indywidualne (1polisa - 1ryzyko) i zbiorowe(1polisa - wielość ryzyk)
publiczne i prywatne
komercyjne i wzajemne
ze względu na lokalizację ryzyka: morskie i lądowe
międzynarodowe i krajowe
PODZIAŁ UBEZPIECZEŃ
Ubezpieczenia społeczne - to ubezpieczenia typu osobowego wprowadzone przez
ustawodawcę, zajmuje się nimi ZUS, powstają z mocy ustawy z chwilą zawiązania stosunku pracy.
1.Ubezpieczenia społeczne
a)instytucja prowadząca
- Zakład Ubezpieczeń społecznych
b.)Ryzyka objęte kontrolą
-określone są przez państwo jako najważniejsze ubezpieczeń punktu widzenia ładu społecznego (renta, emerytura)
c) Charakter przystąpienia
-są obowiązkowe
d) Gwarancja wypłaty
-jest gwarancja państwa dla świadczeń
2.ubezpieczenia gospodarcze - obejmują ubezpieczenia osobowe i majątkowe.
a)instytucja prowadząca
-Zakład ubezpieczeń w formie S.A(ZUS)
-Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych( w Polsce jest 69ZU z tego 6TUW)
b.)Ryzyka objęte kontrolą
-określa je Zakład Ubezpieczeń na bazie oczekiwań rynkowych klientów
-ryzyko dotyczy zarówno ryzyk majątkowych jak i osobistych osoby
c) Charakter przystąpienia
-mają charakter dobrowolny lub obowiązkowy
d) Gwarancja wypłaty
-nie ma gwarancji państwowych wypłaty
-świadczenia wypłacane są w ramach działalności ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego , na ten fundusz składają się wszystkie zobowiązania ZU
- w przypadku upadłości pokrywa 100% roszczeń z ubezpieczeń majątkowych i 50% z ubezpieczeń życiowych
FUNKCJA UBEZPIECZEŃ GOSPODARCZYCH począwszy od lat 70:
Funkcja ochrony ubezpieczeniowej
-stała gotowość ZU do wypłacania odszkodowania
-funkcja ta zależy od spełnionych zasad:
Zasady Ubezpieczeń Gospodarczych - określają wymagania jakie stawiane są świadczonym usługom ubezpieczeniowym:
1).zasada realności (pewności) - jest gwarancja, że zostanie wypłacone odszkodowanie
jest to gwarancja prawna i ekonomiczna.
2).zasada pełności odnosi się do ubezpieczeń majątkowych
-strata majątku - DAMNUM EMERGENS
-strata zysku - LUCRUM CESANS
3).zasada powszechności
4).zasada szybkości realizacji świadczenia bądź odszkodowania
2.Funkcja prewencyjna
3.Funkcja akumulacji kapitałowej
4.Zakłady Ubezpieczeń.
Ustawowe są tworzone ustawowe fundusze (w oparciu o przepisy prawa)
Decyzję organów ubezpieczyciela (w oparciu o statut)
Do własnych środków należą:
kapitał akcyjny i zapasowy
kapitał zakładowy i rezerwowy
Kapitały gwar. zależą od formy działalności, od pozycji ubezpieczyciela na rynku. Zasada generalna: kapitał akcyjny określony przy zawieraniu decyzji o nadaniu koncesji powinien być nie naruszalny.
Operacyjny kapitał akcyjny ma charakter twórczy co może prowadzić do rozwoju firmy, jest utworzony w niektórych jednostkach. W ubezpieczeniach kapitał akcyjny ma charakter bierny nie może być przeznaczony na inne cele, może być powiększony poprzez emisję lub z racji nie pobrania dywidendy przez akcjonarjuszy. Powiększenie kapitału akcji przez dywidendę może nastąpić tylko wtedy, gdy jest dodatni wynik finansowy w spółce.
Fundusz zapasowy tworzy się z zysku bilansowego, z odpisów ze składek, dopłat akcjonarjusza. Im więcej funduszu zapasowego tym lepsze (bezpieczniejsze) utrzymanie się na rynku. Kapitał zapasowy powinien być jak najwyższy, wielkość optymalna czyli zapewniać musi pełną wypłacalność. Kapitał zapasowy tworzy się w oparciu o wielkość portfela ubezpieczenia, im większy tym większy musi być kapitał zapasowy i większe składki. Im większy kapitał zapasowy tym wiarygodniejsza pozycja ubezpieczyciela na rynku.
Kapitał zapas. zależy również od rodzaju prowadzonej działalności ubezp. Wysokość kapitału zapas. stanowi pewien procent składek rocznych, stanowi margines zabezpieczeniowy i margines wypłacalności.
Zakład ubezpieczeniowy ma zakaz prowadzenia działalności gospodarczej, system finansów ubezpieczycieli zezwala na odpowiednią gospodarkę finansową. Podstawowym elementem przynoszącym korzyści są tzw. Inwestycje. Decyzje inwestycyjne są połączone z ryzykiem. Istnieje groźba zachwiania polityki finansowej i pozbawienia zakładu ubezpieczeń płynności finansowej. Wolne środki zakładu ubezpieczeń powinny dawać dochody i pracować na rzecz polityki finansowej. Polityka finansowa musi być racjonalnie prowadzona.
Są dwa rodzaje inwestycji, które ubezpieczyciel może prowadzić:
finansowa (lokaty), jest to specyficzny rodzaj działalności finansowej, ponieważ intencją jest, aby środki dawały jak największy dochód. Zakład ubezpieczeń powinien uważać, gdzie lokuje swoje środki. Lokaty powinny być zróżnicowane
materialna (inwestycja produkcyjna), środki lokowane są w przedsiębiorstwa niefinansowe np. akcje, obligacje, papiery wartościowe, nieruchomości itp.
Istnieją pewne zasady inwestowania:
odpowiednie rozpoznanie rynku
rozpoznanie kondycji finansowej
lokaty muszą być rentowne
płynność lokat
Rynek kapitałowy to poszukiwanie funduszy na zaspokojenie potrzeb inwestycyjnych, dzieli się na: obligacje skarbu państwa, obligacje samorządu terytorialnego, obligacje przedsiębiorstw.
Lokaty wierzytelności są to obligacje, pożyczki dłużnika, listy zastawne, czasowe udostępnianie środków za określone korzyści.
Najkorzystniejsze jest lokowanie na rynku nieruchomości, nie może być zainwestowane więcej niż 20% kapitału akcyjnego. Inwestowanie w nieruchomości pozwala na ochronę przed inflacją.
Lokaty rzutują na wartość bilansową przedsiębiorstwa ubezpieczeniowego. Dobre ukształtowanie portfela stanowi gwarancję płynności finansowej. Największej płynności wymagają środki bieżące, najmniej lokaty kapitałowe. Lokaty kapitałowe mogą być stosowane przez ubezpieczyciela, który posiada dużo pozyskanych ryzyk na znajomość rozkładu tych ryzyk. Bardzo pewną lokatą są obligacje rządowe, maja one gwarancję Skarbu Państwa i nie ma obawy przed upadłością.
Działalność ubezpieczyciela jest wysoce znormatywizowana, określone są wielkości inwestowania. Czynniki zewnętrzne, polityczne, które określają wysokość inwestowania to np. polityka podatkowa, sytuacja rynkowa. Czynniki wewnętrzne to rodzaj prowadzonej działalności.
Towarzystwo ubezpieczieczeniowe staje się automatycznie wierzycielem po ulokowaniu środków. Jeżeli bank lub podmiot gospodarczy proponuje bardzo wysokie oprocentowanie, nie powinno to stanowić zachęty finansowej, może to być powodem załamania płynności finansowej. Jeżeli podmioty proponują podobną stopę zwrotu to należy preferować przedsiębiorstwa o mniejszym ryzyku. Spośród inwestycji o równym ryzyku należy wybrać inwestycje o wyższej stopie zysku.
Ze względu na swobodę nawiązywania stosunków prawnych dzieli się ubezpieczenia na: dobrowolne i obowiązkowe. W przypadku ubezpieczeń obowiązkowych dobrowolność występuje jedynie przy wyborze ubezpieczyciela. Ustawodawca nakazuje obowiązek ubezpieczenia, jeżeli osoba fizyczna lub prawna wejdzie w posiadanie przedmiotu podlegającego ubezpieczeniu obowiązkowemu. Jeżeli sytuacja w kraju będzie sprzyjać, można wprowadzać nowe ubezpieczenia obowiązkowe. Ustawodawca ustanawia ubezpieczenia obowiązkowe, jeżeli działania podmiotu sa narażone na duże ryzyko. .
FORMA PRAWNA ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ:
Spółka akcyjna
- Kodeks spółek handlowych
- ustawa z 2006 r mówi o spółkach akcyjnych, ale tylko jako Zakład Ubezpieczeń
S.A
-kapitał -500000
-władze (każdy może wejść)
-akcje
b)S.A -Zakład Ubezpieczeń
-kapitał 800000-1400000 E
-szczególne władze
-akcje> podwyższenie kapitału
2). Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych - TUW
ustawa z 2006r
ubezpieczając się stajemy się zarazem ubezpieczonym i jego członkiem, obowiązują nas pewne prawa i obowiązki
niski kapitał
stawka może się zmieniać
REgulacje o działalności ubezpieczeń - ustawa z 2006r, K.C. zobowiązania:
umowa agencji
umowa zlecenia
pełnomocnictwa
A) UMOWA AGENCJI:
dwa podmioty agent i zleceniodawca
agent zobowiązuje się do realizacji pewnych czynności prawnych lub faktycznych w sposób stały za pewnym wynagrodzeniem na rzecz i w imieniu zleceniodawcy
B)UMOWA ZLECENIE:
dwa podmioty zleceniodawca i zleceniobiorca
zleceniobiorca jednorazowo zobowiązuje się do realizacji pewnej czynności może być nieodpłatnie
czynności prawne
Umowy te funkcjonują pomiędzy Zakładem Ubezpieczeń a pośrednikiem.
W przypadku agenta mamy typową umowę agencji, agent ten zobowiązuje się do realizacji pewnych czynności prawnych lub faktycznych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń w sposób stały.
Agent dokonujący tylko czynności faktycznych np. naganianie klientów nie zawiera umów tylko pośredniczy w ich zawieraniu .
UMOWA UBEZPIECZENIA
Pod pojęciem umowy ubezpieczenia rozumiemy umowę, której jedna ze stron Zakład Ubezpieczeń zobowiązany jest do wypłacenia odszkodowania w przypadku zajścia zdarzenia losowego, natomiast druga ze stron ubezpieczający zobowiązany jest do opłacania składki ubezpieczeniowej.
Cechy Umowy Ubezpieczenia:
Jest to umowa dwustronna, mamy dwie strony w umowie ubezpieczenia.
Jest to umowa wzajemnie zobowiązująca.
Jest to umowa wzajemna, to taka w której występuje ekwiwalentność świadczeń, polega to na tym, że ubezpieczający płaci składkę i za to kupuje gotowość ZU do wypłaty odszkodowania.
Jest to umowa odpłatna, elementem odpłatności jest płatność składki.
Jest to umowa o świadczenie usług (ubezpieczenie jest usługą).
Jest to umowa nazwana, tzn. jest ona określona odrębnymi przepisami Kodeksu Cywilnego.
Jest to umowa kwalifikowana, jedną ze stron jest zawsze ZU.
Jest to umowa warunkowa, ZU wypłaca odszkodowanie wyłącznie przy zajściu zdarzenia losowego.
Jest to umowa losowa, oznacza to, że wpływ na działanie tej umowy będzie miało prawo wielkich liczb.
Jest to umowa adhezyjna, oznacza to, że do jej zawarcia dochodzi przez tzw. przystąpienie.
Strony Umowy Ubezpieczenia:
Zakład Ubezpieczeń to podmiot, który odpłatnie przejmuje ryzyko. Zakład Ubezpieczeń musi spełniać określone wymogi.
Ubezpieczający - jest to osoba na wniosek której zawierana jest Umowa Ubezpieczenia i która jest zobowiązana do opłacenia składki ubezpieczeniowej.
W stosunku prawnym ubezpieczenia są:
ubezpieczony - jest to osoba, której interes majątkowy jest przedmiotem ubezpieczenia; ma ona prawo do otrzymania odszkodowania lub świadczenia
uposażony - jest to osoba uprawniona do otrzymywania świadczenia lub odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia na życie innej osoa.
Zawarcie Umowy Ubezpieczenia, trzy tryby zawarcia:
Tryb ofertowy (95%)
oferent - zawsze jest nim ubezpieczający
oblat - jest nim Zakład Ubezpieczeń
Tryb ofertowy prosty:
oferta ma postać wniosku ubezpieczającego, jest to oświadczenie woli ubezpieczającego. Wniosek ten powinien mieć formę pisemną i zawierać wszelkie informacje niezbędne do zawarcia umowy ubezpieczenia. Wniosek ubezpieczeniowy jest najistotniejszym elementem, który będzie kształtował treść stosunku ubezpieczenia.
Zakład Ubezpieczeń może odmówić zawarcia umowy, ta odmowa musi być na piśmie i musi być doręczona w ciągu 14 dni od daty złożenia wniosku (ZU nie musi podać przyczyny odmowy).
- Zakład Ubezpieczeń może przyjąć wniosek do ubezpieczenia i zgodzić się na
ubezpieczenie na określonych warunkach.
Zakład Ubezpieczeń musi w ciągu 14 dni od daty złożenia wniosku doręczyć ubezpieczającemu dokument potwierdzający zawarcie Umowy Ubezpieczenia - jest to polisa ubezpieczeniowa.
- Jeżeli ZU nie dokona żadnej z tych opcji umowę uznaję się za zawartą w drodze
milczącego akceptu. Wówczas umowa zostaje zawarta od 15 dnia od daty złożenia
wniosku. Nie jest to możliwe w przypadku ubezpieczenia na życie.
Tryb ofertowy złożony:
pierwszy etap jest ten sam, ubezpieczający składa wniosek do ZU, ale ZU chce zawrzeć umowę na innych warunkach niż są we wniosku. ZU w ciągu 14 dni od daty otrzymania wniosku składa kontrofertę, proponując inne warunki. Ubezpieczający ma 7 dni na przyjęcie tej oferty lub odrzucenie, gdy nie odpowie to na 8 dzień uznaje się ofertę tą przyjętą i zawarcie umowy z godnie z kontrofertą. Tryb rokowań:
ubezpieczający i przedstawiciel razem pkt po pkt ustalają warunki ubezpieczenia
ubezpieczenia bardzo dużych ryzyk
ubezpieczenia ryzyk nietypowych
Tryb przetargowy:
dotyczy umów ubezpieczenia, które muszą być zawierane przez podmioty zobowiązane do wykonywania postanowienia ustawy o zamówieniach publicznych
Podstawowe dokumenty potrzebne przy zawieraniu Umowy Ubezpieczenia:
wniosek ubezpieczającego - forma oświadczenia woli ubezpieczenia
polisa ubezpieczeniowa - potwierdzenia zawarcia umowy
Na treść umowy mają wpływ:
wniosek ubezpieczającego
przepisy Kodeksu Cywilnego
ogólne warunki ubezpieczenia
Informacje zawarte we wniosku ubezpieczeniowym:
dane ubezpieczającego
dane ubezpieczonego
wskazany ZU do którego złożony został wniosek
informacje o przedmiocie ubezpieczenia (co ma być ubezpieczone), pewne jego cechy, aby można go zidentyfikować
suma ubezpieczenia - kwota na jaką zawierana jest umowa ubezpieczenia i która stanowi górną granicę odpowiedzialności odszkodowawczej ZU
określenie dotyczące wartości ubezpieczeniowej, systemy ubezpieczenia
miejsce ubezpieczenia
zakres ubezpieczenia, czyli ryzyko objęte odpowiedzialnością odszkodowawczą ZU
wszelkie informacje niezbędne do oceny ryzyka
podpisy ubezpieczającego
W praktyce ubezpieczający wypełnia już gotowy formularz, aby:
Ogólne warunki ubezpieczenia - to pewnego rodzaju regulamin przedstawiany przez ZU, który dotyczy konkretnej umowy ubezpieczenia.
Zawierają:
co może być ubezpieczone
od jakich ryzyk ZU udziela ochrony ubezpieczeniowej
wyłączenia z zakresu ubezpieczenia; wszystkie te sytuacje, w których ZU jest wolny od odpowiedzialności
określają czemu powinna odpowiadać suma ubezpieczenia
określają formę i sposób wypłaty odszkodowania
Są one po to, aby nie spisywać za każdym razem na nowo tych warunków, odrębnej umowy.
Polisa - to nie jest umowa ubezpieczenia, jest to dokument potwierdzający zawarcie umowy.
Zawiera:
dane Zakładu Ubezpieczeń
dane ubezpieczającego
dane ubezpieczonego
określenie przedmiotu ubezpieczenia
określenie sumy ubezpieczenia
miejsce ubezpieczenia
system ubezpieczenia
okres ubezpieczenia, na jaki zawarta jest umowa
wysokość składki oraz sposób jej płatności
wskazania dotyczące ogólnych warunków ubezpieczenia, które mają zastosowanie do danej umowy
podpisy obu stron
Zakład Ubezpieczeń, który doręcz polisę jest zobowiązany do doręczenia również ogólnych warunków ubezpieczenia.
Wygasanie umowy ubezpieczenia - wygasa w dwóch przypadkach:
Koniec okresu ubezpieczenia.
Wyczerpanie sumy ubezpieczenia
lub dwa inne przypadki :
ustanie ryzyka, zagrożenia
gdy przedmiot ubezpieczenia zmienia właściciela lub przestaje istnieć
Rozwiązanie umowy ubezpieczenia:
przez odstąpienie od umowy - ma do tego prawo ubezpieczający w ciągu 30 dni od daty jej zawarcia jeśli jest osobą fizyczną lub w ciągu 7 dni jeśli jest osobą prawną.
Może też odstąpić ZU gdy ulegną zmianie okoliczności związane z ryzykiem
(ryzyko wzrasta).
Mogą też odstąpić obie strony po zajściu zdarzenia losowego powodującego
wypłatę odszkodowania.
Odpowiedzialność ZU występuje tylko wtedy kiedy ubezpieczający opłaca terminowo składkę ubezpieczeniową.
Obowiązek Zakładu Ubezpieczeń:
Wypłata odszkodowania lub świadczenia w ciągu 30 dni od daty zgłoszenia szkody, jest tylko jedno odstępstwo - gdy nie wszystkie okoliczności szkody są znane i wtedy ZU zobowiązany jest wypłacić odszkodowanie w ciągu 14 dni od daty wyjaśnienia tych okoliczności.
6)SKŁADKA UBEZPIECZENIOWA
Składkę ubezpieczeniową rozpatrujemy z dwóch punktów:
Z pkt widzenia ubezpieczającego - jest ona ceną usługi ubezpieczenia, jest to koszt, który
musi ponieść ubezpieczający, aby przenieść ryzyko.
Z pkt widzenia Zakładu Ubezpieczeniowego - jest to podstawowe źródło przychodu, stawka stanowi od 65% - 90% wszystkich przychodów ZU. Dodatkowo ona zobowiązaniem do wypłacenia świadczenia.
Składka ta składa się z elementów:
-składka czysta (netto), jest to składka przeznaczona na bieżące pokrycie ryzyka.
Składka ta jest kosztem produkcyjnym ZU, jest ona najważniejszą częścią składki
ubezpieczeniowej. Ustalenie wysokości tej składki jest elementem najważniejszym, a
zarazem najtrudniejszym. To nie jest składka, którą płaci ubezpieczający.(60%
stawki brutto)
-składka brutto = składka czysta + pewne dodatki. Jest to cena usługi ubezpieczeniowej.
Narzuty:
koszty administracyjne - są to koszty zarządzania oraz przygotowania kontraktu ubezpieczeniowego. (15% stawki brutto)
koszty administracyjne + składka czysta = składka ryzyka
koszty akwizycji - są to koszty pozyskania klienta
składka ryzyka + koszty akwizycji = się składka handlowa
odciążenia fiskalne ( podatki ) i parafiskalne (obowiązujące odpisy dokonywane przez ZU na rzecz np. Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
Metody ustalania składki ubezpieczeniowej:
metoda składki repartycyjnej - polega na ustalaniu właściwej wysokości składki po upływie okresu ubezpieczeniowego
Najpierw znamy koszt usługi, a potem dopiero cenę .
metoda składki stałej - polega na tym , że wysokość składki ubezpieczeniowej jest ostatecznie określana w momencie zawarcia umowy ubezpieczeniowej.
metoda składki mieszanej - łączy cechy metody repartycyjnej i metody składki stałej.
ZU pobiera w momencie zawarcia umowy składkę zaliczkową, a gdy okaże się że po zakończeniu umowy koszty są wyższe to pobiera składkę dodatkową
Zasada ustalania składki ubezpieczeniowej:
zasada równowagi składek i świadczeń. Suma zebranej składki powinna być równa sumie wypłaconych odszkodowań i świadczeń.
zasada proporcjonalności składek i świadczeń - mówi, że wysokość składki ubezpieczeniowej powinna odpowiadać indywidualnej wielkości ryzyka (wielkość ryzyka należy rozumieć jako wielkość możliwej szkody). W myśl tej zasady składka ubezpieczeniowa powinna być zależna od wielkości sumy ubezpieczeniowej.
Stosowanie tej zasady przynosi efekt - wnoszony ciężar w postaci składki ubezpieczeniowej pozostaje w prostym stosunku do oczekiwanego świadczenia
zasada równowartości składek i świadczeń - zastosowanie składki sprawiedliwej. Istotą tej zasady jest nierównomierne narażenie na działanie ryzyka. Jeżeli ryzyko jest większe (stopień prawdopodobieństwo realizacji) tym składka powinna być wyższa. Zakłada różnicowanie składki w zależności od faktycznego zagrożenia.
15
Politechnika Bialostocka dr.hab.,professor D.Pankou
1