Komórki macierzyste - typy i rozwój:
Komórki macierzyste to inaczej komórki pnia. Komórki które wykazują jednocześnie dwie charakterystyczne cechy:
Zdolność do potencjalnie nieograniczonej liczby podziałów,
Możliwość różnicowania się do innych typów komórek.
Dzięki tym dwóm cechom komórki macierzyste zdolne są, w warunkach in vivo, do rekonstrukcji określonej tkanki - nawet w sytuacji, gdy stan końcowego zróżnicowania tkanki uniemożliwia dalszy podział jej komórek.
Wyróżniamy cztery główne rodzaje komórek macierzystych: zarodkowe (pobrane z ludzkich zarodków), płodowe (z płodów poaborcyjnych), pępowinowe (z krwi pępowinowej) oraz dojrzałe (pobrane z dojrzałej tkanki).
Rozwój komórek macierzystych zachodzi po ich ekspozycji na działanie morfogenu (substancji, która wpływa na przyszły los komórki oraz wywiera na nią różny skutek w zależności od swego stężenia). Dopiero wówczas można określi, w którą z czterech podstawowych typów tkanek przemienią się komórki macierzyste - w nabłonkową, nerwową, łączną czy mięśniową.
Fibroblast:
Jest to rodzaj komórki macierzystej występującej u zwierząt, pochodzącej z mezodermy, wydzielającej włókna i macierz tkanki łącznej (ECM - patrz punkt 5, 6). Posiada zwykle rozgałęzioną cytoplazmę oplatającą eliptyczne jądro komórkowe. Aktywne fibroblasty mogą być rozpoznawane dzięki obecności szorstkiego retikulum endoplazmatycznego. Nieaktywne fibroblasty, zwane fibrocytami, są mniejsze i wrzecionowate, ze zredukowanym retikulum.
Fibroblasty maja zastosowanie w produkcji takich związków jak kolagen, elastyna, glikozaminy, glikoproteiny oraz w procesie otrzymywania ECM.
Komórki mięśniowe:
Są to komórki tworzące zespoły, tzw. miocyty - posiadające zdolność do aktywnego kurczenia się, które są z kolei głównym składnikiem tkanki mięśniowej. Wyróżniamy trzy rodzaje tkanki mięśniowej:
Gładka - działająca niezależnie od woli i świadomości człowieka, mająca zdolność do ciągłego lecz bardzo powolnego kurczenia się.
Poprzecznie prążkowana szkieletowa - zbudowana z wielojądrzastych komórek nazywanych włóknami mięśniowymi, mających charakter syncytium. Tkanka ta posiada niezwykle dużą liczbę mitochondriów i charakterystyczne prążki wywołane obecnością miofilamentów aktynowo-miozynowych (biorących udział w zależnym od naszej woli skurczu włókien mięśniowych).
Poprzecznie prążkowana serca - będąca swego rodzaju połączeniem dwóch poprzednich rodzajów. Budową przypomina mięsień poprzecznie prążkowany lecz niewielkie różnice w budowie komórek pozwalają na prowadzenie ciągłej aktywności (ciągłej pracy mięśnia). Mięśnie te działają niezależnie od naszej woli.
Zamrażanie komórek:
...
Liza komórek, powody uzyskiwania lizatów:
Liza jest to proces rozpadu komórek; lizat natomiast produkt lizy komórkowej. Do lizy komórki może doprowadzić działanie takich czynników jak detergenty, enzymy lityczne czy wirusy.
Po otrzymaniu lizat należy ultrawirować, co spowoduje jego rozdział na frakcje - w zależności od ciężaru poszczególnych substancji składowych komórki. Na dnie probówki znajdą się białka, następnie kwasy nukleinowe i kolejno sacharydy. Fragmenty lipidowe znajdą się w górnej części odwirowanego lizatu.
Badania z wykorzystaniem lizatów, elektroforeza w żelu poliakrylamidowym z detergentem (SDS PAGE):
Badania te wykorzystują zjawisko przemieszczania się cząstek obdarzonych ładunkiem w polu elektrycznym, w którym nośnikiem jest żel (agaroza, poliakrylamid). SDS (dodecylosiarczan VI sodu) jest detergentem anionowym, który powoduje denaturację i przekształcenie białka w anion, w efekcie wszystkie białka mają liniowy kształt oraz ładunek ujemny, a szybkość ich migracji w żelu zależy wyłącznie od ich wielkości (im większy jon tym wolniej porusza się w polu elektrycznym). Białka są bezbarwne, dlatego stosuje się barwienie błękitem kumasyny lub związkami srebra.
Cztery typy komórek macierzystych
Zarodkowe - Pobrane z ludzkich zarodków
Płodowe- Pobrane z tkanek po aborcji
Pępowinowe - Pobrane z krwi pępowinowej
Dojrzałe (dojrzałego organizmu) - Pobrane z dojrzałej tkanki
Cechy kom. macierzystych
Zdolne do samoodnawiania
Zdolne do wieloliniowego różnicowania
In vivo, zdolne do funkcjonalnej rekonstytucji (odtworzenia) określonej tkanki
W tkankach wykorzystujących kom. macierzyste, jeśli kom. tracą zdolność do regeneracji i wytwarzania potomnej puli kom. macierzystych, tkanka ulegnie degeneracji.
Komórki macierzyste
Organizm używa kom. macierzystych gdy stan końcowego zróżnicowania ( nie umożliwia) jest niezgodny z podziałem komórek
Kom. macierzyste są wykorzystywane tam gdzie (wymiana, obrót) turnover zachodzi szybko
Wyściółka jelita, ust, przełyku
Warstwa naskórka
Tkanki krwiotwórcze
Rozwój kom. macierzystych
Rozwój kom. macierzystych rozpoczyna się po ekspozycji na morfogen:
Substancji mającej wpływ na przebieg formowania
Gdy rozpoczną się zmiany, można określić w którą z 4 podstawowych typów tkanki się przekształcą.
Nabłonkową, nerwową, mięśniową, czy łączną
Potencjał kom. macierzystych
Unipotentne
Dają początek jednemu typowi komórek
Gonocyty
Plemniki i oocyty
Oligopotentne
Dają początek kilku typom komórek
Komórki epidermalne
Multipotentne
Dają początek wielu typom komórek
Kom. macierzyste jelit
Pluripotentne
Dają początek większości komórek ciała
Komórki mesenchymal Totipotentne
Mogą wytwarzać wszystkie typy komórek ciała
Wykorzystanie ograniczone do zapłodnionego jaja i blastomerów wczesnego zarodka
Dojrzałe komórki macierzyste
Hematopoetyczne kom. pnia (HSC)
Krew i szpik kostny
Kom. macierzyste tkanki łącznej
Tłuszcz, kości, chrząstka--fibroblasty
Niektóre epitelialne kom. macierzyste
Skóra, receptory czuciowe
Neuronalne kom. pnia (NSC)
Mięśniowe kom. pnia (MSC)
Część 2
Fibroblasty są komórkami macierzystymi, ich różnicowanie do adipocytów i potencjalne zastosowanie kliniczne
Fibroblasty są unikatowe
W skład rodziny komórek tkanki łącznej wchodzą:
Fibroblasty
Komórki chrząstki (chondrocyty)
Komórki kościotwórcze (osteocyty)
Komórki tłuszczowe (adipocyty)
Komórki mięśni gładkich
Fibroblasty są zdolne do transformacji w każde z wymienionych komórek, czasem nawet odwracalnie
Transformacje są regulowane przez skład ECM, kształt komórki, hormony iczynniki wzrostu
Fibroblasty
Funkcja:
Niewątpliwie, najpowszechniejsze komórki
Komórki aktywne
Tworzą kolagen, kolagenazy, elastynę i inne włókna
produkują substancje podstawy (ECM)
Wygląd (in vivo):
Kształt wrzecionowaty.
Cytoplazma jest niebieskawa w typowym barwieniu histologicznym
Jądro zawiera wyraźne jąderko
Białe adipocyty
Wygląd:
triglicerydy zgromadzone w cytoplazmie
nie połączone pęcherzyki
jądra przesunięte na bok.
Funkcja:
Pobieranie, synteza, przechowywanie mobilizacja neutralnych lipidów
używane jako źródło energii dla komórek, amortyzacja, izolacja
Lokalizacja:
pod skórą
wokół nerek
w kościach (dorośli)
Tkanka tłuszczowa dorosłych jest źródłem komórek macierzystych
Białe adipocyty pobrane z ciała
Hodowane w obecności czynników odróżnicowujących (szczególnie niska zawartość surowicy)
rewersja komórek do fibroblastów
Komórkom podaje się różne czynniki dla stymulacji wytwarzania innych typów komórek
Nowe komórki zastępują uszkodzone obszary in vivo
Ciągle daleko do powszechnego stosowania.
Tłuszcz wykorzystany do naprawy czaszki
Grudzień 2004 w Niemczech u 7 letniej dziewczynki
Niewielki fragment kości można pobrać z grzebienia biodrowego
Uzyskane z tłuszczu komórki macierzyste mogą odgrywać rolę w przyspieszaniu procesów regeneracyjnych
Niepotwierdzone w podwójnie ślepej próbie dowody potencjalnego zastosowania
Różnicowanie
Różnicowanie jest procesem preprogramowania komórek macierzystych do przekształcenia się w komórki specyficzne.
Zarodkowe i płodowe kom. macierz. mają możliwość przekształcenia się w większą liczbę różnych komórek niż dojrzałe kom. macierzyste. Niewiele wiadomo o czynnikach koniecznych do przekształcania ES i FS w nowe kom.
Problemy etyczne
Zróżnicowane kom. Są wstrzykiwane do obszaru ciała gdzie powinna zajść regeneracja tkanki.
Gdy dojdzie do kontaktu kom. macierzystych substancjami wzrostowymi organizmu, te substancje programują kom. macierzyste do wzrostu identycznego z otaczającą tkanką.
Różnicowanie komórek w hodowli
Jak zachodzi różnicowanie hodowanych komórek
Spontanicznie
Tak jak w komórkach badanej linii E63s
Interakcje komórka-komórka
Dodanie chemicznego induktora różnicowania
Tak jak dla układu fibroblast/adipocyt
Wspólne induktory dla dla wielu typów komórek:
Kwas retinowy
DMSO
DEX
Usunięcie czynników wymaganych do pluripotencji
Wymiana DNA
Indukcja różnicowania w 3T3s
Dexametazon-
glukokortykoid (hormon stresowy)
powszechny induktor różnicowania
Izobutylometyloksantyna-
z rodziny kofein
powoduje przejście zapasów glikogenu w Glc
podnosi poziom cAMP
Insulina-produkowana przez wysepki komórek Langerhansa w trzustce w odpowiedzi wzrost poziomu glukozy
Pula glukozy i triglicerydów
Z medium wzbogaconego surowicą
Interpretacja poprzedniego schematu
Deksametazon i IBMX pobudzają komórki do pobierania triglicerydów z surowicy.
Używane wyłącznie do indukcji
Insulina zapobiega uwalnianiu triglicerydów z komórek.
Kontynuacja różnicowania
Tłuszcz, cukier i kofeina
Barwienie wtrątów lipidowych przy użyciu Oil Red O
Część 3
E63 - linia komórek mięśniowych
Barwienie wtrątów lipidowych przy użyciu Oil Red O
Część 3
E63 - linia komórek mięśniowych
Przegląd typów kom. mięśniowych
Morfologia mięśni szkieletowych
Rozwój mięśni szkieletowych
Mioblasty
jedno jądro w każdym
brak miofibryli
Myotubes (rurki mięśniowe)
powstanie miofibryli
inne organelle
E63s
Linia kom. Wytworzona na Uniwesytecie Illinois z komórek szczurzych
Rośnie lepiej na surowicy końskiej niż na noworodkowej surowicy cielęcej
Należy stosować odpowiednie media!
Używać Kanamycyny zamiast mieszanki Penicylina/Streptomycyna
Wzrost przy 8-10% CO2
Zamrażanie hodowanych komórek
Powody zamrażania hodowli macierzystych (stock)
Zabezpieczenie cennych zasobów
Linie kom. W ciągłej hodowli są podatne na zmienność
Ustalone linie komórkowe mogą się zestarzeć
Linie kom w ciągłej hod. Mogą być niestabilne genetycznie
Zanieczyszczenie mikroorganizmami
Zanieczyszczenie inymi liniami kom.
Uszkodzenie inkubatora
Oszczędność czasu i materiałów przy utrzymywaniu linii nie potrzebnych do bieżących prac
Potrzeba przekazania innym eksperymentatorom
Przechowywanie i tempo zamrażania
Ciekły azot jest najlepszą metodą zabezpieczania linii hodowlanych (kultur)
Najmniejszy spadek jakości hodowli zachodzi w -196oC
Znaczne spadki mogą wystąpić w -80oC
Utrata 5-10% komórek na rok
Wolne zamrażanie, najlepiej przy 1oC/min. W styropianowym pojemniku owiniętym bibułą
-20oC, 1 dzień
-80oC, 1 dzień
Przeniesienie do ciekłego azotu w czasie poniżej 2 min.
Inne ważne czynniki
Zamrażanie przy wyższym stężeniu surowicy
20% rather than 10%
Zamrażanie przy dużej gęstości kom.
1 x 106 lub wyższej (do 1 x 107)
Zamrażanie w obecności związków chroniących
Glicerol (hodowle bakteryjne)
Dimethyl sulfoxide DMSO (większość linii kom.)
Zwykle 10%
Może przenikać przez wiele syntetycznych i nturalnych błon, ze skórą włącznie
Każda szkodliwa substancja może być przeniesiona w obecnośći DMSO przez skórę do krwiobiegu
Zachowaj ostrożność pracując z toksynami i DMSO
Protokół
Sprawdzenie hodowli (kontrola)
Zdrowy wzrost
Wolne od zanieczyszczeń
Komórki powinny być w fazie log
Trypsynizuj, zawieś i policz komórki
Wiruj zawiesinę i zawieś kom. w medium do zamrażania przy 1 x 106-1 x 107 komórek/ml
Umieść w opisanych ampułkach
Data, stężenie kom. linia (3T3-L1) i inicjały operatora
Wirowanie
Zwiększenie gęstości kom.
Odmycie reagentów
Kom. Sedymentują przy 80-100g
Wyższe ciążenie może wywołać uszkodzenia lub spowodować aglutynację
Należy zrównoważyć probówki!
Użycie parzystej liczby kom. naprzeciw siebie
Przy liczbie nieparzystej próbka z wodą dla równowagi
Zawieszanie (sposoby)
Po odwirowaniu otrzymujemy, niewielki osad (pelet) na dnie probówki
Usuń płyn z probówki - pipetor (Nie aspirator próżniowy) bez uszkodzenia osadu
Dodaj 1-2ml medium do zamrażania do probówki i zawieś osad.
Dodaj pozostałą objętość medium do zawiesiny w probówce
Część 2
Lizowanie hodowanych komórek
Powody uzyskiwania lizatu
Uwalnianie DNA, RNA lub białek z komórki
Użyteczne dla badania biologicznych właściwości makrocząsteczek
Poszukiwanie białek produkowanych przez zróżnicowane komórki i nieprodukowanych przez niezróżnicowane.
Jak uzyskać lizat
Mechaniczne zniszczenie błon plazmatycznych i uwolnienie białek
Błony zewnętrzne i błony organelli
Zniszczenie błon przez zdrapanie kom. I sonikację zawiesiny
Zniszczone są również błony lizosomów uwalniając komórkowe “enzymy systemu trawiennego”.
Może to zniszczyć inne uwolnione białka jeśli nie spowolnimy działania enzymów
Spowolnienie niszczenia białek
Zasada # 1 : Utrzymuj wszzystko w chółodzie!
Probówki, zdrapki, PBS, media bez surowicy, płytki—na lodzie!
Płytki w pojemniku lodowym, a probówki w lodówce
Niektórzy badacze używają PMSF
Fluorek fenylometylosulfonylu
Silny inhibitor proteaz
Wyjątkowo niebezpieczny!
Nie jest powszechnie stosowany
Używanie buforu do próbek SDS-PAGE z ME do ułatwienia lizy komórek
detergent
niszczy błony
linearyzuje białka
Nadaje im ładunek ujemny
Beta Merkaptoetanol
Rozbija mostki disiarczkowe w białkach
Silny, charakterystyczny zapach!
Bromophenol blue
Barwnik znacznikowy
Glicerol
Zapewnia próbce odpowiedni ciężąr przy nanoszeniu na żel
Zdrapywanie i sonikacja
Zdrapywanie komórek
Użycie siły mechanicznej do usunięcia kom. z płytki gdy integralność kom. nie musi być zachowana
Sonikacja
rozbija błony kom. Falami dzźwiękowymi o dużej częstotliwości
Zachowanie ostrożności przy sonikacji
Stosuj przerwy aby nie dopuścić do przegrzania
Trzymaj próbkę na lodzie
Zapobiegaj spienieniu się próbki
odwiruj po sonikacji
Przemywaj sondę sonikatora etanolem między probkami
Aby nie zanieczyścić następnej próbki
Nie dotykaj sondą niczego poza próbką
Próbki przeznaczone do lizy
Fibroblasty—6cm płytka
Adipocyty---płytki z dołkami
E63 3 jednodniowa---6cm płytka - mioblasty
E63 siedmiodniowa płytka---6cm---myotubes (włókna mięśniowe)
Szukanie ciężkiego łańcucha miozyny
Przypisanie kolorów taśmy znacznikowej
Różowa probówka, różówa taśma, F—fibroblast
Zielona probówka, zielona taśma, A—adipocyty
Niebieska probówka, niebieska taśma, lizat B---mioblastów (3dniowe)
Żółta probówka, żółta taśma, lizat T---myotube (7dniowe)
Kolorowe probówki umożliwiają łatwą identyfikację próbek w lodzie
Dobra technika
Praca szybka, staranna w chłodzie da dobre rezultaty!!
Proteazy rozbijają białka na fragmenty nie rozpoznawalne jako kompletne cząsteczki przez przeciwciała w Western blotingu
Przykład “dobrego” żelu gdy lizaty sa przygotowane właściwie
Nie widać “smears” rozmazanych białek
Białka występują w pełnym spektrum wielkości
Są wyraźnie oddzielone prążki (bands)
Reprezentujące dużą liczbę natywnych białek
brak wyraźnych prążków świadzcy o złej technice lizy, proteazy strawiły białka
Najważniejsze: trzymaj wszystko na lodzie!!!
Blot mioblast/myotubes 3/16/04 z MF20 i koza anty-mysz z AP
Molecular weight standard Group 1, Group 2 Group 3 Group 4
Komórki epitelialne
CHO-K1
Chinese hamster ovary (jajnik chińskiego chomika)
Uzyskanyprzez Pucka w 1957
MDCK
Madin Darby canine kidney epithelium (epitelium nerki psa)
Służy do namnażania wielu różnych zwierzęcych wirusów ISHIKAWA
Endometrialny rakfrom od 39 letniej kobiety
Obecne na kom. receptory estrogenu i progesteronu
Wrażliwy na hormony steroidowe
HeLa
Ludzki nabłonek szyjki macicy
Z raka szyjki macicy 31 letniej murzynki
Pierwsza linia aneuploidalna uzyskana z ludzkiej tkanki utrzymywana w hodowli komórkowej
Krew
HL60
Limfocyty krwi obwodowej uzyskane przez lymfoorezę od 36 letniej kobiety
10% ulegnie spontanicznemu różnicowaniu
Można przyspieszyć używając DMSO, hypoksantynę, TPA, kwas retinowy
THP1
Human blood monocyte (monocyty ludzkiej krwi)
Z krwi obwodowej rocznego chłopca z białaczką monocytarną
Można róznicować do linii makrofago-podobnej przy użyciu DMSO
Ku-812
Z ludzkiej białaczki
Komórki identyczne morfologicznie z bazofilami
Komórki fibroblastów
BHK
Nerka chomika 5 dniowego
Odpowiednia do badań nad replikacją wirusów
Polio, wścieklizna, pryszczyca
NIH 3T3
Z zarodka szwajcarskiej myszy (NIH)
Wrażliwy na namnażanie wirusa białaczki
VERO
Linia fibroblastów małpiej nerki
Odpowiednia do replikacji wirusów
Odpowiednia dla produkcji szczepionek
COS-1 and COS-7
Z nerki afrykańskiej zielonej may
Transformowana mutantem wirusa SV40
Dobry model do transfekcji
Komórki neuronalne
PC-12
zyskane ze szczurzych nafnerczowych phaeochromocytoma
Odpowiada odwracalnie na czynniki wzrostu nerwów przez indukcję neuronalnych fenotypów
Syntezują, magazynują catecholaminę, dopaminę i NPP
Produkując kolagen -zachowyją kształty neuronalne, bez kolagenu tworzą sferyczne sferyczne clustery
SH-SY5Y
Trzykrotnie clonowana sub-linia linii uzyskanej przez biopsję szpiku kostnego
Może przekształcać glutaminian w neuroprzekaźnik GABA
tracą charakter neuronalny w miarę pasażowania
Nie używać powyżej 20 pasaży
Weryfikacja cech takich jak absorbowanie noradrenaliny
Komórki mięśniowe
C2C12
Subklonowane z linii mioblastów uzyskanych zmięśni nogi normalnej, dorosłej myszy C3H.
Szybkie różnicowanie; produkuje Silnie kurczące się myotubes ekspresjonujące charakterystyczne białka mięśniowe.
Jest modelem do badania in vitro miogenezy i róznicowania komórek.
L6-G8
Subklon L6, linii komórkowej z mięśnia udowego szczura.
Poprzednio, osiągając konfluencję kom. ulegały fuzji tworząc myotubes i można było obserwować ich skurcze.
Jednakże, komorki te utraciły zdolność ulegania fuzji po uzyskaniu konfluencji.
Źródła linii komórkowych
ATCC
American type culture collection
ECACC/Sigma Aldrich
European Collection of Cell Culture
Media, niekompletna lista
MEM
Minimum Essential Media
Czasem nazywane Eagle's MEM or Basal Medium Eagle (BME)
Pierwsze szeroko stosowane medium dla szerokiego spektrum komórek ssaków
Opracowane przez Harry Eagle (1950s)
DMEM
Dulbecco's Modified Eagle Media
2x the [amino acids] and 4x the vitamins of MEM
Często zawiera 4.5mg/D glucose
Standardowe medium dla komórek ssaków
Ham's F12 (Mieszanki odżywcze)
Złożona formuła odpowiednie do hodowli bez sur.
DMEM i F12 mogą być mieszane do hodowania szerokiego spektrum kom.
Opracowane do hodowli komórek CHO
Media c.d.
RPMI i McCoy's
Opracowane w Roswell Park Memorial Institute w Buffalo New York.
McCoy's było początkowo stosowane do hodowli kom. hepatoma i podtrzymywania wzrostu hodowli pierwotnych
RPMI to modyfikowane medium McCoy's
Długotrwałe hodowle limfocytów z krwi obwodowej
Zawiesina lub or monolayer
Odpowiednie dla różnorodnych hodowli w zawiesinach
L15 Leibovitz
Można używać w hodowlach bez CO2 (nakrętki butelek mogą być szczelnie zamknięte!)
Stosowane w studenckich laboratoriach lub do kolekcjonowania bioptatów
Standardowy system buforujący wodorowęglan sodu/CO2 jest zastąpiony przez:
Bufor fosforanowy (zbalansowany roztwór soli Hanksa)
Aminokwasy zasadowe
Wyższ poziom pirogronianu i galaktozy
Media c.d.
Glasgow minimum essential media (G-MEM)
Opracowane do hodowli baby hamster kidney cells (BHK-21)
Neurobasal media
zaprojektowane specjalnie do hodowli neuronów
Iscove's modified Dulbecco's media
Odpowiednie do szybkiego namnażaniagęstych hodowli komórkowych
Wysoko wzbogacone, syntetyczne medium
Medium 199
Popularne w hodowlach fibroblastów
Originalnie opracowane dla fibroblastów kurzych zarodków
Zrównoważone roztwory soli
Sole nieorganiczne, może zawierać dwuwęgnan sodu i czaem, glukozę
Do rozcieńczania koncentratów aminokwasów i witamin
do izotonicznego przemywania i medium do sekcji
PBS
Earle's buffered salts solution (EBSS)
Wyższe stężenie dwuwęglanu compatible do hodowli w 5% CO2
Hank's buffered salts solution (HBSS)
Dobre do zamkniętych butelek z fazą gazową lub powietrzem
Lista buforów
Różnią się wartościami pKa i toksycznością dla komorek
Dwuwęglan sodu
Najpowszechniej stos. Większość płynnych media jest z nim przygotowywanych.
HEPES
4-(2-hydroxyethyl)-1-piperazineethanesulfonic acid
Może być toksyczny dla zróżnicowanych typów komórek
Może zwiększać wrażliwość media na fototoksyczny efekt indukowany promieniowaniem UV
Bufferall
Zawiera 3 biologiczne bufory
Bardzo dobrze chroni przed wahaniami pH
SDS-PAGE lizatów mioblastów, miotubuli, fibroblastów i adipocytów
Sodium Dodecyl Sulfate Polyacrylamide Gel Electrophoresis
Jest techniką umożliwiającą rozdział białek w oparciu o ich wielkość.
Preparaty użyte do rozdziału
Lizaty komórek fibroblastów
Lizaty komórek adipocytów
Lizaty komórek of mioblastów
Lizaty komórek of miotubuli
Standard białek o znanej wielkości
Sodium Dodecyl Sulfate
Ujemnie naładowany detergent wiążący się z hydrofobowymi regionami cząsteczek białek
Powoduje rozfałdowanie cząsteczek
z form globularnych do wydłużonych/linearnych łańcuchów polipeptydowych
Poszczególne cząsteczki białka są uwalniane z ich asocjatów z innymi białkami lub cząsteczkami lipidów przez SDS i pozostają rozpuszczone w roztworze detergentu. Wszystkie białka traktowane SDS będą niosły “ujemny” ładunek
Żel poliakrylamidowy Gel
Żele są uzyskiwane przez polimeryzację akrylamidu i bisakrylamidu (poliakrylamid).
Małe cząsteczki białek wędrują szybko poprzez sieć poliakrylamidu.
Długie, linearne białka są zatrzymywane (hamowane) przez żel migrują wolniej
Nadsiarczan amonu (Ammonium persulfate) inicjuje reakcję.
TEMED katalizuje polimeryzację.
Niezpolimeryzowany akrylamid jest silną neurotoksyną.
Elektroforeza
Proces migracji naładowanych cząsteczek w roztworach w przyłożonym polu elektr.
Elektroda ujemna na górze, dodatnia na dole żelu
Białka traktowane SDS mają końcowy ładunek ujemny i będą migrować w kierunku elektrody dodatniej
PAGE jest prowadzona w pionie
Wyjaśnienie wątpliwości związanych z definicją anoda/katoda :
Katoda: Elektroda na której zachodzi redukcja. To jest ujemna elektroda w baterii do której płynie prąd, ale jest to dodatni biegun baterii.
Anoda: Elektroda na której zachodzi utlenianie. Jest to elektroda do której wędrują aniony z powodu jej potencjału elektrycznego. W spontanicznych ogniwach anoda jest ujemna. W niespontanicznych lub elektrolitycznych anoda jest przyjmowana za pozytywną.
Z CRC Handbook of Physics and Chemistry
Żel zagęszczający
Niski procent akrylamidu (2.5%-4%)
Większe rozmiary porów
Nie ogranicza migracji białek
Różnica składu jonowego pomiędzy buforem żelu zagęszczającego a buforem elektrodowym pozwala białkom wędrować szybko przez tę warstwę i “zagęścić się” ułożyć w jednej warstwie.
Żel rozdzielający
Wyższy procent (7.5%-20%) akrylamidu
Rozmiar porów jest mniejszy niż w żelu zagęszczającym
Szybkość wędrowania białek zalezy od logarytmu ich wielkości (ciężar cząsteczkowy).
Większe białka mają kłopoty z przeciskaniem się przez żel i ich dystans wędrowania jest mniejszy niż mniejszych białek które wędrują łatwiej i szybciej (dalej).
Dopasowanie rozmiaru porów do rozdzielanych białek
Różne stężenia akrylamidu służą do rozdziału białek o różnych ciężarach cząst.
Wyżej procentowy żel będzie lepiej rozdzieał mniejsze białka.
Gradient (4-20%) będzie rozdzielał wszystkie białka równie dobrze.
Najbardziej typowe żele (10-20%)
Mobilność cząsteczek
Mobilność cząsteczki =
(zast. napięcie V )(ład. netto cząsteczki)
(tarcie cząsteczki)
LUB
V = Ez
f
V =szybkość (stopień migracji)
E=siła pola elektrycznego
z=ładunek cząsteczki
f=siły tarcia cząsteczki
Inne reagenty
merkaptoetanol
Redukuje mostki disiarczkowe odpowiedające za pofałdowanie białka lub połączenie podjednostek białka.
Dodawany do próbki przed elektroforezą w celu linearyzacji białek i rozdzielenia podjednostek
Ma “brzydki” zapach!!
Glicerol
Zwiększa gęstość próbki i umożliwia umieszczenie jej na dnie studzienki w żelu podczas nanoszenia pod warstwę buforu
Bromophenol Blue
Niskocząsteczkowy barwnik dodawany do próbki. Wędruje szybciej niż najmniejsze białko i tworzy front barwnika umożliwiwjąc wizualizację migracji ( rozdzielane białka są zwykle niewidoczne)
Bufor elektrodowy
Zawiera sole, elektrolity i bufory niezbędne dla zapewnienia odpowiedniego pH i przewodnictwa prądu elektrycznego.
Markery ciężarów cząsteczkowych
Kombinacja białek o znanych cięż. cząst. (w jednej próbce).
Używany do tworzenia krzywej stand. dystansów wędrówki białek zależ od cięż. cząst. (na papierze logarytmicznym).
Można mierzyć dystans wędr. nieznanego białka i odczytać z krzywej standardowej jego ciężar cząsteczkowy w daltonach lub kilodaltonach.
Transfer barwnika/drabinki
Transfer barwnika
Barwnik pozostaje z białkami pomagając w wizualizacji transferu białek na nitrocelulozę
Drabinka
Większość standardów cząsteczkowych to połączenie naturalnie występujących białek
Zabarwione różnymi barwnikami związanymi kowalencyjnie
Dają bardziej rozmyte, rozdyfundowane prążki
Przygotowane precyzyjnie dla dokładnego określania ciężarów cząsteczkowych w każdym rozdziale w żelu (PAGE)
Krzywa standardowa
Używając papieru log. lub odpowiedniego programu komp., narysuj punkty odpowiadające dystansowi wędrówki zależnej od MW dla rozdzielonych standardów białkowych Zaznacz dystans wędrówki jednego białka w próbce i określ z krzywej stand. jego przybliżoną masę cząst.
Lizaty mięśni szkieletowych
Mioblasty
Pojedyncze komórki, prekursory mięśni
Nie wytwarzają wielu białek widocznych w dojrzałych mięśniach takich jak ciężkie łańcuchy miozyny (MHC) mw: 200kD
Miotubule
Są tworzone przez fuzję mioblastów do długich komórek mięśniowych z kilkoma jądrami (syncytium)
Produkują MHC i aktynę
tworzą mechanizmy kurczliwości
myoD1
Gen odpowiedzialny za różnicowanie mioblastów do dojrzałych komórek mięśni szkieletowych
Fibroblasty i adipocyty
Adipocyty i Adipsyna
Dla zróżnicowania 3T3-L1s adipocytów, należy dodać insulinę, dexametazon i IBMX.
Zachodzi przejściowy wzrost syntezy DNA 18h po dodaniu IBMX po czym dochodzi do wstrzymania (arrest) w cyklu G1 (chwilowe wstrzymanie wzrostu)
W tym czasie, kilka genów zostaje włączonych co prowadzi do zróżnicowania.
Adipsyna
Jednym z włączonych genów jest ten który odpowiada za produkcję adipsyny
Adipsyna
Proteaza serynowa
Niespodziewanie, PMSF jest inhibitorem proteazy serynowej
Wydzielana przez adipocyty w większości modeli zwierzęcych (u ludzi jest również ekspresjonowana w monocytach/makrofagach)
Jest jej brak w kilku zwierzęcych modelach otyłości
Została zidentyfikowana jako białko identyczne z czynnikiem D dopełniacza (complement factor D)
Jej MW = 22kD
FYI: Kaskada dopełniacza
Około 20. białek normalnej surowicy
MW 24kD-550kD
Odziałuje z Ab wiążącymi Ag
Różne efekty biologiczne
Liza obcych komórek
Inicjacja odpowiedzi zapalnej
Opsonizacja
Opłaszczanie powierzchni
Zwiększenie aktywności fagocytującej makrofagów i neutrofili (białe krwinki)
Co można zrobić z żelem?
Zabarwić go
Związać (fix) białka w żelu przez zanurzenie w metanolu i kwasie octowym
Zabarwić żel “Fast Stain.”
zmodyfikowany Coomasie blue, pozwala skrócić etap odbarwiania
Odbarwianie w 10% kwasie octowym.
Fotografia żelu.
Obliczenie MW białek z krzywej stand.
Western Blot
Transfer białek na nośnik łatwiejszy w obróbce i “blot” lub“reakcja” ze swoistymi przeciwciałami.
FYI:
Northern blot
DNA
Southern blot
RNA
Zazwyczaj, ścieżki lizatów będą wyglądać po barwieniu jak rozmazane plamy z wyraźniejszymi prążkami, ponieważ rozdzielaniu uległo wiele białek o róznych MW. Barwią się wszystkie białka.
Prążki mioblastów i miotubi
Spodziewane uwidocznienie prążka miozyny około 200 kDa w ścieżce miotubuli , brak w ścieżce mioblastów
Ogólnie jest więcej białek w ścieżce miotubuli.
Jeśli zobaczymy prążek w okolicy miozyny w ścieżce mioblastów, może być kilka przyczyn:
Mioblasty zaczęły się różnicować
Próbka jest zanieczyszczona
Przykład “dobrego” żelu
Widać “rozmazy” białek
Białka występują w pełnym spektrum wielkości
Widać na tym tle wyraźne prążki (distinct bands)
Duża liczba natywnych białek
Brak wyraźnych prążków świadzczy o złej technice pracy (proteazy strawiły część białek)
Western Blot
Preniesienie (transfer) białek z żelu na nitrocelulozową błonę w celu poddania reakcji ze swoistymi białkami
użycie Ab przeciwko epitopowi swoistemu dla testowanych białek.
Nitroceluloza jest stosowana ponieważ jest łatwiej pracować z nią iż z żelem
Nitroceluloza ma duże powiowactwo dla białek, nawet dla tych z palców, a więc zakładaj rękawiczki!!
Nitroceluloza jest przykładana do i białka zżelu są pzenoszone na nitrocelulozę pod wpływem prądu
białka, będą wędrować do bieguna dodatniego
Używa się buforu blotingowego
różne stężenie, elektrolitów, niż w żelu do rozdziału (bufor elekktrodowy)
należy pokryć żel nowym buforem
zawiera metanol, który usuwa SDS z białek, umożliwiając im re-naturację i lepsze rozpoznanie przez Ab
zapobiega dyfuzji białek
wzmaga wiązanie białek do błony i ułatwia bloting
zastosowanie bloku lodowego dla chłodzenia systemu (duży prąd) aby żel nie ulegał roztopieniu
Jeśli barwnik transferowy nie zotał wykorzystany, należy użyć barwnika Ponceau S.
Umozliwi wizualizację wzsystkich białek
Media, niepełna lista
MEM
Minimum Essential Media
Czasem nazywany Eagle's MEM lub Basal Medium Eagle (BME)
Pierwsze szeroko stosowane medium, Dla hodowli wielu kom. ssaków
Opracowane przez Harry'ego Eagle (1950s)
DMEM
Dulbecco's Modified Eagle Media
2x [aminokwasy] i 4x the witaminy z MEM
Najczęściej zawiera 4.5mg/L glukozy
Standardowe medium for mammalian cells
Ham's F12 (Nutrient Mixtures)
łożona formuła odpowiednie dla namnażania bez surowicy
DMEM i F12 można mieszać dla hodowli różnorodnych komórek
Odkryty najpierw do hodowli komórek CHO
Więcej Media
RPMI and McCoy's
Developed at Roswell Park Memorial Institute in Buffalo New York.
McCoy's was originally used to grow hepatoma cells and supports growth of primary cultures
RPMI is modified McCoy's
Long term culture of peripheral blood lymphocytes
Suspension or monolayers
Suitable for a wide variety of suspension cultures
L15 Leibovitz
Can be used without CO2 incubation (caps of flasks can stay tightly closed!)
Found in teaching laboratories or when collecting biopsy samples
Standard sodium bicarbonate/CO2 buffering system is replaced by
Combo of phosphate buffers (Hank's balanced salt solution)
Free-base amino acids
Higher levels of sodium pyruvate and galactose
Even more media
Glasgow minimum essential media (G-MEM)
Developed for the culture of baby hamster kidney cells (BHK-21)
Neurobasal media
Specially designed to support neurons
Iscove's modified Dulbecco's media
Suitable for fast growing, high density cell cultures
Highly enriched synthetic media
Medium 199
Popular for fibroblast cultures
Originally formulated for chick embryo fibroblasts
Balanced Salt Solutions
Inorganic salts and may include sodium bicarbonate and sometimes glucose
Diluent for amino acid concentrates and vitamins
Isotonic wash or dissection medium
PBS
Earle's buffered salts solution (EBSS)
Higher bicarbonate concentration compatible with growth in 5% CO2
Hank's buffered salts solution (HBSS)
Good for sealed flasks with a gas phase of air
Media Buffers, a short list
Vary in their pKa values and toxicity to cells
Sodium bicarbonate
Most common and most liquid medias are prepared with this.
HEPES
4-(2-hydroxyethyl)-1-piperazineethanesulfonic acid
Can be toxic for differentiated cell types
Can increase sensitivity of media to phototoxic effects induced by exposure to fluorescent light
Bufferall
Contains 3 biological buffers
Very good a reducing pH fluctuations