Postępowanie egzekucyjne w administracji. Dr Fleszer Egz. 17.04.10

Wykład I 13.02.10.

Obowiązki o charakterze publicznoprawnego muszą być wykonywane;

• ustanowienie obowiązku może być bezpośrednio w normie prawa materialnego

• jego skonkretyzowanie go w akcie indywidualnym nie jest równoznaczne z jego wykonaniem.

Celem postępowania egzekucyjnego jest doprowadzenie do takiej sytuacji by zobowiązany zachował się w sposób zgodny z treścią nałożonego na niego obowiązku poprzez:

• przymuszenie go do wykonania ciążących na nim obowiązków ( postępowanie egzekucyjne)

• stworzenie warunków ułatwiających przyszłą egzekucję ( postępowanie zabezpieczające).

Postępowanie egzekucyjne- definicja, pojęcie :

To uregulowany prawem procesowym egzekucyjnym ciąg czynności podejmowanych przez organy egzekucyjne i inne podmioty postępowania egzekucyjnego w celu wykonania, przez zastosowanie środków przymusu państwowego, obowiązków wynikających z aktów prawnych egzekucji administracyjnej.

Stosunek postępowania egzekucyjnego do postępowania zabezpieczającego.

Postępowanie zabezpieczające:

• spełnia funkcję pomocnicza względem postępowania egzekucyjnego służy skutecznie przeprowadzeniu egzekucji,

• poprzedza postępowanie egzekucyjne, ale może się ono toczyć się równocześnie.

Stosunek postępowania egzekucyjnego w administracji do sadowego postępowania egzekucyjnego.

Oba postępowania stanowią odrębne systemy prawne.

Zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej.

W przypadku zbiegu egzekucji administracyjnej i egzekucji sądowej do tej samej nieruchomości, rzeczy, prawa majątkowego lub niemajątkowego organ egzekucyjny:

• wstrzymuje czynności egzekucyjne na wniosek wierzyciela, zobowiązanego lub z urzędu ;

• przekazuje akta egzekucji administracyjnej sądowej rejonowemu zgodnie z przepisami K.P,C.

Postępowanie egzekucyjne w administracji ogólne .

Postępowanie administracyjne- celem postępowania egzekucyjnego nie jest skonkretyzowanie obowiązków określonych przepisami aktów normatywnych.

Normy postępowania egzekucyjnego maja charakter instrumentalny:

W postępowaniu egzekucyjnym mają odpowiednie zastosowanie przepisy K.P.A. ( wyrok z 2003 r.. LEKS) art.18 ustawy o postępowaniu egzekuc .w adm.( nie maja tu zastosowania przepisy Ordynacji podatkowej)

Zakres obowiązywania ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

1. Sankcją egzekucji administracyjnej są obwarowane akty nakładające obowiązek na jednostkę.

2. Tego rodzaju sankcji nie stosuje się do aktów negatywnych oraz ustanawiających uprawnienia.

Kiedy stosuje się ustawę: Ustawa określa:

• sposób postępowania wierzycieli w przypadkach uchylania się zobowiązanych od wykonywania ciążących na nich obowiązków,

• prowadzenie przez organy egzekucyjne postępowania i stosowanie przez nich środki przymusu służące odpowiednio do wykonania lub zabezpieczenia wykonania obowiązków,

• sposób i zakres udzielania pomocy obcemu państwu lub korzystania z jego pomocy przy dochodzeniu należności pieniężnych .

Egzekucji administracyjnej podlegają obowiązki wynikające :

• z aktów administracyjnych ( decyzji lub postanowień)

• bezpośrednio z przepisów prawa w zakresie administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego,

• deklaracji, zeznania, zgłoszenia celnego lub deklaracji rozliczeniowej.

• z orzeczeń i innych aktów prawnych wydanych przez właściwe organy obcych państw,

• z innych niż wymienione decyzji , postanowień lub też odmiennych orzeczeń.

Zakres przedmiotowy p.e.a.

• Postępowanie egzekucyjne - Przedmiotem egzekucji mogą być zarówno obowiązki pieniężne jak i niepieniężne.

• Postępowanie zabezpieczające- dotyczy obowiązków pieniężnych oraz niepieniężnych.

Obowiązki pieniężne - źródła:

• podatki, opłaty i inne należności do których stosuje się przepisy dział III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r - ordynacji podatkowej.

• grzywny i kary pieniężne wymienione przez organy administracji publicznej,

• należności pieniężne, inne niż wymienione , jeżeli pozostają we własności rzeczowej organów administracji publicznej, należności przypadające od jednostek budżetowych wynikające z zastosowania wzajemnego potrącania zobowiązań podatkowych z zobowiązaniami tych jednostek,

• należności pieniężne przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie innych ustaw,

• wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi , nakładanie w drodze decyzji organów Państwowej Inspekcji Pracy.

• Należności pieniężne z tytułu składek do Funduszu Żeglugi Śródlądowej oraz składek specjalnych do Funduszu Rezerwowego.

Egzekucji administracyjnej poddano również należności pieniężne przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Obowiązki niepieniężne są to:

• obowiązki o charakterze niepieniężnym pozostające we własności organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego lub przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie przepisu szczególnego,

• obowiązki z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy nakładane w drodze decyzji organów Państwowej Inspekcji Pracy.

Organ egzekucyjny jest to:

Organ uprawniony do:

• stosowania w całości lub części określonych w ustawie środków służących odpowiedniemu do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze niepieniężnym,

• organ zabezpiecza wykonanie tych obowiązków.

Właściwości organów egzekucyjnych do prowadzenia egzekucji obowiązków pieniężnych.

Pełną właściwość do prowadzenia egzekucji co do całości środków egzekucyjnych ma Naczelnik Urzędu Skarbowego.

Ograniczoną właściwość ( dopuszczalność zastosowania tylko określonego środka egzekucyjnego) posiada:

• właściwy organ gminy o statusie miasta,

• przewodniczący organu orzekającego w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych w pierwszej instancji,

• dyrektor oddziału Z.U.S.

• dyrektor Izby Celnej,

• dyrektor oddziału regionalnego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej,

• inny organ w zakresie określonym odrębnymi ustawami.

Właściwość rzeczowa organów egzekucyjnych do prowadzenia egzekucji obowiązków niepieniężnych:

• Wojewoda

• Właściwy organ j.s.t. ( wyk. Wójt. Starosta, Marszałek Województwa)

• Kierownik Wojewódzkiej Służby, Inspekcji lub Straży.

• Kierownik powiatowej służby , inspekcji lub straży.

Właściwość miejscowa organu egzekucyjnego w egzekucji należności pieniężnych.

• z nieruchomości - ustala się w/g miejsca jej położenia ( podobnie jak KPA)

• z praw majątkowych lub ruchomości - ustala się wg miejsca zamieszkania lub siedziby zobowiązanego.

Właściwość miejscowa organów egzekucyjnych do prowadzenia egzekucji obowiązków niepieniężnych :

• w sprawach o odebranie rzeczy lub opróżnienie budynków i pomieszczeń -według miejsca wykonania obowiązku,

• w sprawach dotyczących nieruchomości oraz obiektów budowlanych - według miejsca położenia tej nieruchomości lub obiektu budowlanego

• w sprawach dotyczących wykonywanej działalności gospodarczej, jeżeli stałe miejsce wykonywania tej działalności znajduje się poza miejscem zamieszkania lub siedziby zobowiązanego - według stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej.

W przypadku określonym szczególnymi przepisami jako organ egzekucyjny w zakresie egzekucji adm. obowiązków o charakterze niepieniężnym działa:

każdy organ Policji , Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu lub Straży Granicznej, organ PIP, wydający decyzję w pierwszej instancji, wyjątek -organ Straży Pożarnej kierujący akcją ratowniczą, a także inne organy powiatowe do Ochrony spokoju, bezpieczeństwa, porządku, zdrowia publicznego mienia społecznego.

Organ egzekucyjny podejmuje czynności wykonawcze za pośrednictwem:

• egzekutora - egzekucja obowiązków niepieniężnych,

• poborcy skarbowego -przy należnościach pieniężnych.

Instytucje wyłączenia pracownika i organu nie są uregulowane w ustawie egzekucyjnej- w tym zakresie mają odpowiednio zastosowanie przepisy KPA.

Organ egzekucyjny może zlecić wykonanie czynności egzekucyjnych :

• organom rekwizycyjnym ,dłużnikowi zajętej wierzytelności.

WIERZYCIEL

• podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia w administracyjnym lub postępowaniu egzekucyjnym.( nie może to być osoba fizyczna, ani podmiot prawa prywatnego) Wierzyciel w postępowaniu egzek. jest jedynie instytucją ściśle procesowa, którego działania mają na celu realizację interesu ogólnego. Strony postępowania adm. nie maja uprawnień do wszczęcia postępowania egzek.- organ adm. publicznej.

W postępowaniu egzekucyjnym należy wyróżnić dwie sytuacje:

1. gdy wierzyciel jest jednocześnie organem egzekucyjnym,

2. gdy wierzyciel nie jest jednocześnie organem egzekucyjnym.

Wierzyciel jest przedmiotem uprawnionym do żądania wykonania obowiązku, co nie oznacza, że egzekucja administracyjna toczy się na jego rzecz.

Kto może być wierzycielem są:

• właściwy do orzekania organ I instancji ,

• dyrektor izby celnej,

• podmiot na którego rzecz wydane zostało orzeczenie lub którego interesy prawne zostały naruszone w wyniku niewykonania obowiązku,

• minister właściwy do spraw finansowo publicznym.

Wykład II. 27.02.10.

Zobowiązany - jest to osoba prawna albo jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej albo osoba fizyczna, która nie wykonała w terminie obowiązku o charakterze pieniężnym lub obowiązku o charakterze niepieniężnym.

Do określenia zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych zobowiązanego odpowiednio zastosowanie znajdują przepisy art. 30 KPA.

Podmioty szczególne w postępowaniu egzekucyjnym.

Organy pomocnicze;

Organ egzekucyjny i egzekutor może w razie potrzeby wezwać do udziału w postępowaniu egzekucyjnym organy pomocnicze.

Organami udzielającymi pomocy przy czynnościach egzekucyjnych są:

• Policja

• Straż Graniczna

• Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Agencja Wywiadu

• Właściwe organy wojskowe

Organy asystujące: są te same organy, które mogą wziąć udział w czynnościach postępowania egzekucyjnego jako organy pomocnicze, a więc :

• organ Policji, ABW, Agencja Wywiadu Centralnego Biura Antykorupcyjnego lub Straży Granicznej.

U.P.E.W.A reguluje sytuację prawną osoby trzeciej.

W tym zakresie można wyróżnić:

1. sytuację, gdy osoba trzecia jest zainteresowana wszczęciem postępowania egzekucyjnego, które nie zostało podjęte.

2. sytuację dotyczącą obrony osoby trzeciej przed egzekucją skierowaną do rzeczy lub prawa majątkowego, którego rości sobie prawa.

Prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, organizacja społeczna.

Uprawnienia wymienionych podmiotów:

1. żądanie wszczęcia postępowania egzekucyjnego

2. uczestniczenie w postępowaniu egzekucyjnym.

Uczestnicy postępowania egzekucyjnego .

1. Dłużnik zajętej nieruchomości- jest podmiotem biorącym udział wyłącznie w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych z wierzytelności lub innego prawa zobowiązanego.

W roli dłużnika może wystąpić : bank , pracodawca, podmiot prowadzący

działalność maklerską, trasat, dłużnik zobowiązanego, inne podmioty, które na

wezwanie organu egzekucyjnego realizują zajęcie wierzytelności lub innego prawa

majątkowego zobowiązanego.

2. Biegły skarbowy:

• jest to osoba posiadająca wiadomości specjalne , wezwana przez organ egzekucyjny w celu wyrażenia opinii co do faktów,

• to rzeczoznawca w określonej dziedzinie uprawniony do wyceny majątku zobowiązanego i wpisany na listę prowadzoną przez Izbę Skarbową.

3. Świadek - w p[stepowaniu egzekucyjnym pełni inną rolę niż w ogólnym postępowaniu administracyjnym. Udział światka ma zabezpieczyć interes zobowiązanego i służyć zapewnieniu obiektywności i zgodności postępowania z przepisami prawa.

Zasady postępowania egzekucyjnego.

1. zasady ogólne postępowania egzekucyjnego

2. zasady procesowe postępowania egzekucyjnego

3. zasady prowadzenia egzekucji administracyjnej wynikające z KPA.

Zasady ogólne postępowania egzekucyjnego- Celowość - celem nie jest wyrządzenie dolegliwości zobowiązanego, ale przymuszenie go do wykonania obowiązków administracyjnych.

4. . Zasada stosowania najmniej uciążliwego środka. Ustawodawca nie określa, które środki są bardziej lub mniej uciążliwe dla zobowiązanego, pozostawiając ocenę w tym zakresie organowi egzekucyjnemu.

5. Zasada stosowania środków egzekucyjnych przewidzianych tylko w ustawie.

Organy prowadzące postępowanie egzek. mają obowiązek stosować wyłącznie

katalog środków egzekucyjnych przewidzianych ustawą, zarówno w zakresie

egzekucji obowiązków pieniężnych jak i niepieniężnych.

6. Zasada poszanowania minimum egzystencji - nakazuje ona postępować tak, by w

drodze egzekucji nie zabierać tych dóbr i wartości, które są niezbędne dla

zobowiązanego i dla będących na jego utrzymaniu członków rodziny.

7. Zasada niezbędności - nie wolno stosować środków egzekucyjnych gdy obowiązek

stał się bezprzedmiotowy, albo został wykonany.

8. Zasada zagrożenia - organ egzekucyjny ma obowiązek poprzedzić przystąpienie do

Egzekucji, wezwaniem zobowiązanego do dobrowolnej realizacji obowiązku - doręczenie mu na piśmie upomnienia.

9. Zasada prowadzenia egzekucji w porze najbardziej dogodnej dla zobowiązanego.

Zgodnie z tą zasada nie można prowadzić egzekucji w dni wolne od pracy i w porze

nocnej między 21⁰⁰ a 7 ⁰⁰.

10. Zasada obowiązku prowadzenia egzekucji.

W razie uchylania się zobowiązanego od wykonania obowiązku wierzyciel powinien podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych .

Zasad prowadzenia egzekucji:

• wszczyna na podstawie istniejącego tytułu wykonawczego ,

• zasada zakazu badania przez organ egzekucji zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym,

• zasada udziału wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym,

• zasada udziału zobowiązanego w postępowaniu egzekucyjnym,

• zasada odstąpienia od czynności egzekucyjnych jeżeli zobowiązany okazał dowody stwierdzenia braku wymagalności obowiązku lub jego nieistnienie.

Ad. 3. Zasady prowadzenia egzekucji administracyjnej wynikającej z KPA.

1. Zasady dotyczące podmiotów postępowania : pogłębienia zaufania do działań organów , informowania, czynnego udziału strony w postępowaniu, przekonywania.

2. Zasady dot. formy postępowania: ekonomiki procesowej, piśmienności , dwuinstancyjności, trwałości decyzji adm. i oficjalności.

3. Zasada dot. treści postępowania adm. - praworządności, prawdy obiektywnej, wywarzenia.

Wszczęcie postępowania egzekucyjnego;

Prawne podstawy wszczęcia i prowadzenia postępowania egzekucyjnego:

1. Stwierdzenie niewykonania obowiązku wynikającego z decyzji administracyjnej i podatkowej. Wykonanie decyzji polega na doprowadzeniu do takiego stanu rzeczywistości społecznej, który jest zgodny z treścią aktu. Decyzja adm. powinna wskazywać termin wynikającego z niej obowiązku . Jest to szczególnie istotne wtedy, gdy obowiązek w niej określony nie wynika z mocy samego prawa. Decyzje ostateczne są wykonalne przed upływem terminu do wniesienia odwołania , decyzja nie ulega wykonaniu , natomiast wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie decyzji .

2. Stwierdzenie istnienia obowiązku i dowód jego niewykonania w razie uchylania się zobowiązanego od wykonania obowiązku wierzyciela powinien podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych. Wszczęcie postępowania egzekucyjnego w celu realizacji obowiązku wynikającego bezpośrednio z ustawy następuje wtedy, gdy przepis prawa jednoznacznie określa rodzaj i zakres tego obowiązku.

3. Ustalenie podmiotu zobowiązanego - spoczywa na wierzycielu.

Do obowiązków wierzyciela należy ustalenie faktu:

• wykonania obowiązku przez konkretny podmiot,

• uchylania się od spełnienia obowiązku.

Czynności przygotowawcze.

Pod pojęciem czynności przygotowawczych należy rozumieć te czynności egzekucyjne organu, które zmierzać będą do zastosowania określonego środka egzekucyjnego.

Postępowanie egzekucyjne wszczyna na się wcześniej niż egzekucję, ponieważ zastosowanie środków egzekucyjnych poprzedzone jest takimi czynnościami jak np. przesłanie upomnienia zobowiązanemu, sporządzenie przez wierzyciela tytułu wykonawczego.

1. Określenie sposobu przymusowego doprowadzenia do wykonania obowiązku określonego w trybie wykonawczym.

Ustawodawca wyraźnie rozróżnia środki egzekucyjne przy egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym .Kolejność wyliczenia środków egzekucyjnych w ustawie nie przesądza o stopniu ich dolegliwości dla zobowiązanego.

Wybór środka egzekucyjnego powinien uwzględnić zasadę stosowania najniżej uciążliwych środków egzekucyjnych.

Wyboru środków egzekucyjnych dokonuje w pierwszej kolejności wierzyciel.

2. Poszukiwanie i zarządzanie informacji i wyjaśnień od uczestników postępowania

innych organów. Organ egzekucyjny może żądać informacji niezbędnych do przeprowadzenia egzekucji :

• przed jej rozpoczęciem

• po wszczęciu postępowania egzekucyjnego .

Zasadą jest, że każdy podmiot do , którego zwróci się organ egzekucyjny jest zobowiązany do udzielenia mu informacji , z wyjątkiem sytuacji przewidzianych w KPA. Organ egzekucyjny może także zwrócić się do sądu o nakazanie zobowiązanemu ujawnienia majątku.

Na zobowiązanym spoczywa obowiązek udzielenia organowi egzekucyjnemu wszelkich wyjaśnień niezbędnych do prowadzenia egzekucji .

Wszczęcie egzekucji.

Podmiotem uprawnionym, a zarazem zobowiązanym do zainicjowania egzekucji administracyjnej jest wierzyciel.

Wierzyciel dążąc do wykonywania obowiązku:

1. korzysta z tzw. miękkiej windykacji, doręczając zobowiązanemu upomnienie,

2. wystawia tytuł wykonawczy i wraz z wnioskiem o wszczęcie egzekucji doręcza go organowi wykonawczemu.

Nie ma regulacji prawnych uwzględniających przejście uprawnień wierzyciela na inny podmiot po wystawieniu tytułu wykonawczego.

Przepisy u.p.e.w.a. nie przejawiają :

• możliwości zmiany właściwości miejscowej wierzyciela po wszczęciu postępowania

egzekucyjnego,

• zasady kontynuacji właściwości w przypadku zmiany przesłanek ustalenia właściwości w trakcie postępowania egzekucyjnego.

Przepisy ustawy przewidują sytuacje w której organ egzekucyjny może straci swoją właściwość lub stać się organem właściwym w sprawie w której dotychczas nie był.

Ustalenie właściwości organu egzekucyjnego.

Procedura ustalenia przez organ egzekucyjny swojej właściwości rozpoczyna się w momencie otrzymania od wierzyciela tytułu wykonawczego.

W przypadku stwierdzenia, że tytuł wykonawczy zawiera nieprawidłowości we wskazaniu organu egzekucyjnego ( wskazuje niewłaściwy) organ ten zwraca tytuł wierzycielowi.

Zwrot tytułu wykonawczego nie oznacza, że powstał spór o właściwość.

Egzekucje administracyjną wszczyna organ egzekucyjny z chwilą:

1. doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego,

2. doręczenia dłużnikowi zajętej wierzytelności lub innego prawa majątkowego, jeżeli doręczenie to nastąpiło przed doręczeniem zobowiązanemu odpisu......

Spór o właściwość w postępowaniu egzekucyjnym.

Spór o właściwość między organami egzekucyjnymi może zaistnieć wtedy, gdy postępowanie egzekucyjne w danej sprawie zostanie wszczęte poprzez dwa lub więcej organy ( spór pozytywny) albo żaden organ egz. nie uznaje się za właściwy ( spór negatywny). Spór właściwości organów egzekucyjnych należy odróżnić od zbiegu egzekucji (nie jest to samo).

Organy pozostające w sporze mają obowiązek podania sporu pod rozstrzygniecie tj . skierowania wniosku o rozstrzygnięcie go do właściwego organu.

Rozstrzygnięcie sporu o właściwość polega na wskazaniu, który z organów pozostających w sporze jest właściwy w postępowaniu egzekucyjnym.

Upomnienie

Egzekucja administracyjna może być wszczęta, jeżeli wierzyciel po upływie terminu do wykonania obowiązku przez zobowiązanego przesłał mu pisemne upomnienie zawierające wezwanie do realizacji obowiązku z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego, chyba że przepis szczególny mówi inaczej ( 7 dni)

Treść upomnienia.

Wierzyciel jest zobowiązany do dokładnego określenia obowiązku, który ma stać się przedmiotem ewentualnej egzekucji.

13.03.2010r. Wykład III.

Błędy i braki w treści upomnienia.

W przypadku błędów i braków formalnych co do treści upomnienia nie znajdują zastosowania odpowiednie przepisy KPA.

Przypadku doręczenia upomnienia zawierającego uchybienia co do treści, należy ponownie doręczyć zobowiązanemu upomnienie, tym razem już prawidłowo sporządzone.

Obowiązek doręczenia upomnienia .

Zasada na gruncie postępowania egzekucyjnego w administracji jest obowiązkowe doręczenie upomnienia.

Koszty upomnienia obciążają zobowiązanego i pobierane są na rzecz wierzyciela.

Obowiązek uiszczenia kosztów upomnienia przez zobowiązanego powstaje z chwilą doręczenia mu upomnienia.

Tytuł wykonawczy.

Organ egzekucyjny wszczyna egzekucje administracyjna na wniosek wierzyciela i na podstawie wystawionego przez niego tytułu wykonawczego.

Wierzyciel wystawia tytuł według ustalonego wzoru.

Wierzyciel wystawia tytuł wykonawczy po bezskutecznym upływie terminu określonego upomnieniu( 7 dni)

Tytuł wykonawczy; będący podstawą egzekucji administracyjnej jest jedyny dokumentem urzędowym niezbędnym do podjęcia określonego działania.

Obligatoryjne elementy tytułu wykonawczego;

1. oznaczenie wierzyciela

2. w nazwie imię i nazwisko lub firmy zobowiązanego i jego adresu, a także określenie zatrudniającego go pracodawcy i jego adresu jeżeli wierzyciel posiada taka informacje,

3. treść obowiązku podlegającego egzekucji obowiązkowo podstawę prawną tego obowiązku oraz stwierdzenie, że obowiązek jest wymagalny( ostateczna), a w przypadku egzekucji należności pieniężnej : także określenie jej wysokości , terminu od którego nalicza się odsetki z tytułu niezapłacenia należności w terminie oraz rodzaj i stawki,

4. wskazanie zabezpieczenia należności pieniężnej hipoteka przymusowa albo przez ustanowienie zastawu skarbowego lub rejestrowego lub zastawu nieujawnionego w żadnym rejestrze, ze wskazaniem terminów powstania tych zabezpieczeń ,

5. wskazanie podstawy prawnej , pierwszeństwa zaspokajania należności pieniężnej, jeżeli należność korzysta z tego prawa i prawo to nie wynika z zabezpieczenia należności pieniężnej.

6. Wskazanie podstawy prawnej prowadzenia egzekucji administracyjnej

7. Data wystawienia tytułu , podpis z podaniem imienia i nazwiska służbowego podpisującego oraz odcisk pieczęci urzędowej wierzyciela.

8. Pouczenie zobowiązanego o skutkach nie zawiadomienia organu egzekucyjnego o zmianie miejsca pobytu,

9. Pouczenie zobowiązanego o przysługującym mu w terminie 7 dni prawie zgłoszenia do organu egzekucyjnego zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego,

10. Klauzurę organu egz. o skierowaniu tytułu do egzekucji administracyjnej,

11. Wskazanie środków egzekucyjnych stosowanych w egzekucji należności pieniężnych.

Do tytułu wykonawczego wierzyciel dołącza dowód doręczenia upomnienia.

Jeżeli doręczenie upomnienia nie było wymagalne wierzyciel podaje w tytule wykonawczym podstawę prawną braku tego obowiązku.

Wniosek o wszczęcie egzekucji administracyjnej.

Wniosek o wszczęcie egzekucji zawarty jest w treści formalnej tytułu wykonawczego. We wniosku o wszczęcie egzekucji wierzyciel może wskazać środek egzekucyjny.

Ustawa z dnia 17 czerwca 1966r. o postęp. W adm. nie warunkuje podjęcia czynności egzekucyjnych.

Wierzyciel doręcza organowi egzekucyjnemu orginał tytułu wykonawczego wraz z wnioskiem o wszczęcie egzekucji ( w jednym organie).

Organ egzekucyjny po otrzymaniu od wierzyciela wniosku o wszczęcie postępowania egz. wraz z tytułem wykonawczym podejmuje czynności wstępne:

1. sprawdza czy jest właściwy do prowadzenia postępowania egzekucyjnego w sprawie wykonania danego obowiązku,

2. sprawdza, czy wniosek o wszczęcie postępowania egz. i tytuł wykonawczy spełniają wymagania formalne stawiane przez przepisy prawne,

3. sprawdza czy egzekucja amin. Jest dopuszczalna.

Zwrot tytułu wykonawczego wierzycielowi.

Organ egzekucyjny bada z urzędu dopuszczalność egzekucji administracyjnej( zwraca) Nie jest natomiast uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objęcia tytułu wykonawczego.

Forma zwrotu tytułu wykonawczego.

Zwrotu tytułu wykonawczego odbywa się w formie postanowienia.

Wierzycielowi nie będącemu jednocześnie organem egzekucyjnym przysługuje na nie zażalenie.

Postępowanie egzekucyjne rozpoznawcze.

Z przedmiotem tego postępowania jest inaczej niż w przypadku postęp. orzekającego - konkretyzacja w trybie procesowym uprawnień i obowiązków określonych w tytule wykonawczym.

Organ egzekucyjny musi podjąć czynności w celu ustalenia sytuacji majątkowej i faktycznej zobowiązanego.

W tym celu też ma prawo żądać od podmiotów postępowania ( wierzyciela, zobowiązanego) złożenia wyjaśnień, może także zasięgnąć od organów adm. publ. Informacji niezbędnych do prowadzenia postępowania egzekucyjnego.

Na podstawie dokonanych ustaleń organ wydaje:

1. postanowienie o zastosowaniu określonego środka egzekucyjnego( egzekucja obowiązków niepieniężnych)

2. zawiadomienie o zającu prawa majątkowego zobowiązanego u dłużnika zajętej wierzytelności albo protokół zajęcia ( egzekucji obowiązków pieniężnych).

Wszczęcie egzekucji administracyjnej - następuje z chwilą lub:

1. doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego lub

2. doręczenia dłużnikowi zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego, jeżeli to doręczenie nastąpiło przed doręczeniem zobowiązanemu odpisu tytułu wyk.

3. jeżeli tytuł egzekucyjny nie został wcześniej doręczony, organ egzekucyjny lub egzekutor przystępuje do czynności egzekucyjnych, doręcza zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego.

Zobowiązanemu doręcza się ponadto

• gdy przedmiotem egzekucji jest obowiązek o charakterze niepieniężnym - postępowanie o zastosowaniu środka egzekucyjnego,

• gdy podmiotem postęp. Jest obowiązek pieniężny.

1)zawiadomienie o zajęciu

• wynagrodzenia za prace

• świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego (ubezpieczenia społeczne)

• o zajęciu rachunku bankowego

• wierzytelności lub innych praw majątkowych

2) odpis protokołu zajęcia ruchomości, gdy zastosowano egzekucję z ruchomości.

3) wezwanie do zapłaty egzekucyjnej należności pieniężnej- gdy zastosowana jest egzekucja z nieruchomości doręcza się zawiadomienie . Dopiero od momentu skutecznego doręczenia odpisu tytułu wykonawczego organ egzekucyjny ma do czynienia ze stroną posterowani.

Aktualizacja tytułu wykonawczego.

Wierzyciel ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić organ egzekucyjny o każdej:

• zmianie wysokości należności objętej tytułem wykonawczym wynikającej z jej wygaśnięcia w całości lub części,

• zmianie w stanie należności objętej tytułem wykonawczym wynikającej z jej doręczenia lub rozłożenia na raty.

Czynności wykonawcze prowadzi organ egzekucyjny lub egzekutor ( [poborca skarbowy).W razie konieczności organ egzekucyjny - jeżeli cel egzekucji prowadzonej w sprawie należności pieniężnej lub wydania rzeczy tego wymaga - zarządzi otwarcie środków transportu zobowiązanego, lokali i innych pomieszczeń zajmowanych przez zobowiązanego oraz schowków w tym w środkach, lokalach i pomieszczeniach,

Egzekutor może przeszukać odzież na osobie zobowiązanego oraz teczki , walizy i tym podobne przedmioty, które zobowiązany ma przy sobie jeżeli egzekucja dotyczy należności pieniężnej lub wydania rzeczy.

Dokonuje tego tylko na podstawie pisemnego polecenia organu.

Egzekutor sporządza protokół z czynności egzekucyjnych

• oznaczenie miejsca , czasu i rodzaju czynności

• imienia i nazwiska osób uczestniczących w czynnościach ,

• sprawozdanie z przebiegu czynności

• zgłoszone przez obecnych wnioski i oświadczenia,

• podpisy obecnych lub wzmianka o przyczynie braku podpisów ,

• podpis egzekutora.

Czynności postępowania egzekucyjnego uproszczonego.

Postępowanie egzekucyjne uproszczone dopuszczalne jest w sytuacji, gdy zwłoka może wystawić na szwank dobra poddane wzajemnej ochronie,

Określa się te przypadki jako wymagające stosowania instytucji przymusu natychmiastowego lub przymusu policyjnego.

Postępowanie egzem. uproszczone stosuje się w następujących przypadkach:

• jeżeli zwłoka w wykonywaniu obowiązku groziłoby niebezpieczeństwem lub życia i zdrowia ludzkiego albo ciężkimi szkodami dla gospodarstwa narodowego lub jeżeli wymaga tego szczególny interes społeczny.

• Jeżeli zwłoka w wykonaniu obowiązku może zagrozić zdrowia lub życia albo spowodować niemożność lub znaczne utrudnienie w dochodzeniu wykonania przez zobowiązanego obowiązku.

• W wymienionych przypadkach może być niezwłoczne zastosowanie przymusu bezpośredniego wykonania obowiązku wynikającego z przepisu prawa, po ustnym wezwaniu organu egzekucyjnego bez uprzedniego upomnienia zobowiązanego oraz bez doręczenia odpisu tytułu wykonawczego postanowienia o wezwaniu.

Zbieg egzekucji.

Jest to sytuacja, która polega na tym, że w stosunku do określonej rzeczy lub prawa majątkowego toczy się więcej niż jedna egzekucja . Zbieg egzekucji może nastąpić wyłącznie w trakcie prowadzonej egzekucji.

Zbieg egzekucji sądowej i administracyjnej - ma miejsce wtedy, gdy organ ( organy) egzekucji sądowej i organ (organy) egzekucji administracyjnej dokonywały zajęcia tej samej ruchomości, nieruchomości czy tez prawa majątkowego a zobowiązanym ( w egzekucji sądowej - dłużnikiem , wobec którego prowadzone są egzekucje jest ten sam podmiot.

Zbieg egzekucji administracyjnej.

W przypadku zbiegu egzekucji adm. do tej samej rzeczy albo prawa majątkowego, prowadzonej przez organy egzekucji łącznie prowadzenia egzekucji przyjmuje Naczelnik Urzędu Skarbowego , który pierwszy zastosował środek egzekucyjny.

Jeżeli natomiast Naczelnik U.S. nie dokonał takiej czynności lub nie dokonał jej jako pierwszy - łączne prowadzenie egzekucji przyjmuje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby lub miejsca zamieszkania zobowiązanego.

Przerwanie toku postępowania egzekucyjnego.

• polega na wstrzymaniu czynności egzekucyjnych wskutek pojawienia się przeszkód w prowadzeniu postepowani8a, które prawdopodobnie uda się usunąć.

Postępowanie egz. ulega obligatoryjnemu zawieszeniu - przesłanki .

• w razie wstrzymania wykonania, odroczenia terminu wykonania obowiązku albo rozłożenia na raty spłat należności pieniężnej.

• w razie śmierci zobowiązanego, jeżeli obowiązek nie jest ściśle związany z osobą zmarłego,

• w razie utraty przez zobowiązanego zdolności do czynności prawnych i braku jego przedstawiciela ustawowego.

• na żądanie wierzyciela,

• w innych przypadkach przewidzianych w ustawach.

Organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania egzekucyjnego.

Na podstawie organu egzekucyjnego o zawieszeniu postępowania lub o odmowie zawieszenia tego postępowania służy zażalenie.

Czynności egzekucyjne dokonane w postępowaniu pozostają w mocy.

W czasie zawieszenia organ egzekucyjny „ nie działa” ale dopuszczalne jest uchylenie czynności egzekucyjnych np. uchylenie zajęcia wynagrodzenia za pracę .

Organ egzekucyjny podejmuje zawieszenie postępowania egz. po ustaniu przyczyny zawieszenia.

Umorzenie postępowania egzekucyjnego

• oznacza jego zakończenie bez osiągnięcia właściwego celu z woli wierzyciela lub na skutek trwałych przyczyn , powodujących niedopuszczalność , bezprzedmiotowych lub nie celowość prowadzenia egzekucji.

Przesłanki umorzenia postępowania egzekucyjnego.

• merytoryczne - dotyczące bezpodstawności istnienia obowiązku,

• formalne (proceduralne)

Przesłanki merytoryczne - umorzenie postępowania egzekucyjnego

to wygaśniecie obowiązku z różnych przyczyn tj.:

1. jeżeli obowiązek został wykonany przed wszczęciem postępowania

2. jeżeli obowiązek nie jest wymagalny, został umorzony lub wygasł z innego powodu albo jeżeli obowiązek nie istniał,

3. gdy zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego lub gdy egzekucja nie może być prowadzona ze względu na osobę zobowiązanego,

4. jeżeli obowiązek o charakterze niepieniężnym okazał się niewykonalny,

5. śmierci przypadkowej zobowiązanego, gdy obowiązek jest ściśle związany z osobą zmarłego,

6. jeżeli postępowanie egzekucyjne zawieszono na żądanie wierzyciela nie zostało podjęte przed upływem 12 miesięcy od dnia zgłoszenia tego żądania,

7. na żądanie wierzyciela,

8. w innych przypadkach przewidzianych w ustawach.

Wykład IV. 27.03.10.

Przesłanki proceduralne umorzenia postępowania egzekucyjnego

• jeżeli egzekwowany obowiązek został określony niezgodnie z treścią obowiązku

wynikającego z decyzji organu administracyjnego, orzeczenia sądowego albo

bezpośrednio z przepisu prawa;

• jeżeli egzekucja administracyjna lub zastosowany środek egzekucyjny są niedopuszczalne;

• zobowiązanemu nie doręczono upomnienia, mimo iż obowiązek taki ciążył na wierzycieli.

Postępowanie egzekucyjne może być umorzone w przypadku stwierdzenia, że w postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym należności pieniężnej nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne.

Organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego.

Postanowienie wydaje się :

• na żądanie zobowiązanego lub wierzyciela,

• z urzędu.

Na postanowienie w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego przysługuje

zażalenie zobowiązanemu oraz wierzycielowi, niezbędnemu jednocześnie organem egzekucyjnym, a następnie skarga do sądu administracyjnego.

Wstrzymanie czynności egzekucyjnych.

• to wstrzymanie wykonania wszystkich lub części zastosowanych środków egzekucyjnych, które nie powodują uchylenia dokonanych czynności egzekucyjnych.

• jest to wstrzymanie wykonania zastosowanych środków egzekucyjnych, które nie powoduje uchylenia dokonanych czynności egzekucyjnych,

• niepodejmowanie nowych środków egzekucyjnych.

Odstąpienie od czynności egzekucyjnych.

Obejmują one sytuację, gdy:

• zobowiązany okazał dowody stwierdzające wykonanie , umorzenie, wygaśnięcie lub nieistnienie obowiązku, odroczenia terminu wykonania obowiązku, rozłożenia na raty spłaty należności pieniężnych,

• gdy zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego.

Podstawa odstąpienia od czynności egzekucyjnych stanowią przesłanki umorzenia lub zawieszenia postępowania egzekucyjnego.

Odstąpienie od egzekucji ze składnika majątkowego zobowiązanego.

Organ egzekucyjny i egzekutor odstąpią wtedy :

• gdy zobowiązany okazał dowody stwierdzające częściowe wykonanie obowiązku lub umorzenia należności pieniężnej , a wartość zajętego składnika majątkowego znacznie przekracza kwotę ostatecznie dochodowej należności i i zobowiązany posiada inne składniki majątkowe z których egzekucja może być prowadzona.

Wstrzymanie czynności egzekucyjnych przez wojewodę

1. Ingerencja wojewody w cele postępowania egzekucyjnego nie została przewidziana.

2. Wojewoda może wstrzymać egzekucję zarówno obowiązków o charakterze pieniężnym jak i niepieniężnym.

Wstrzymanie egzekucji może nastąpić wyłącznie na wniosek zobowiązanego.

Temat:

Środki odwoławcze, środki zaskarżenia i nadzoru w postępowaniu egzekucyjnym.

Procesowe prawo egzekucyjne zawiera gwarancje prewencyjne, jak również gwarancje represyjne prawidłowego przebiegu postępowania egzekucyjnego.

Środki zaskarżenia

Środki zaskarżenia ze względu na organy właściwe do ich rozpatrzenia i rozstrzygnięcia dzieli się na:

• środki zaskarżenia służące e drodze administracyjnej

• środki zaskarżenia służące w drodze sądowej.

Środki zaskarżenia służące w drodze administracyjnej.

• zarzuty

• zażalenia

• skargi

• wniosek o wyłączenie spod egzekucji prawa do rzeczy lub innego prawa majątkowego,

• żądanie uchylenia lub zmiany postanowienia,

• stwierdzenie nieważności postanowienia w trybie przepisów KPA.

Zarzut

• to środek zaskarżenia służący obronie przed egzekucją administracyjną i przed postępowaniem zabezpieczającym,

• to środek zaskarżenia oszacowania dokonanego przez poborcę skarbowego autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz praw własności przemysłowej oraz zarzut jako środek zaskarżenia opisu i oszacowania wartości nieruchomości.

Zarzut, jako środek zaskarżenia służący obronie przed egzekucją administracyjną służy zobowiązanemu.

O prawie do złożenia zarzutu pouczenie jest zawarte w tytule wykonawczym.

Przesłanki wniesienia zarzutu.

• wykonanie lub umorzenie w całości albo w części obowiązku, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku,

• odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności obowiązku z innego powodu, rozłożenia na raty spłaty należności pieniężnej,

• określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z orzeczenia,

• błąd co do osoby zobowiązanego,

• niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym,

• niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanie środka egzekucyjnego,

• brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia,

• zastosowania zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego,

• prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny,

• niespełnienie wymogów określonych dla tytułu wykonawczego.

Zarzut jest środkiem zaskarżenia, który służy w fazie wszczęcia postępowania egzekucyjnego.

Wymagania co do treści złożenia zarzutu

Zarzut powinien odpowiadać:

• przesłankom formalnym określonym w art. 63 KPA

• zawierać określenia podstawy zarzutu.

Wymagania co do terminu złożenia zarzutu

Termin do złożenia zarzutu 7 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu tytułu wykonawczego.

Zarzut jest środkiem odwoławczym niedewolutywnym

Organem właściwym do rozpatrzenia i rozstrzygnięcia zarzutu jest organ egzekucyjny.

Szczególna jest sytuacja wierzyciela przy rozpoznaniu zarzutów:

Do rozpoznania zarzutów przez organ niezbędne jest uprzednio uzyskania stanowiska wierzyciela w zakresie zgłoszonych zarzutów, z tym że w zakresie zarzutów, o których mowa w art.33p.1-5 upea, wypowiedź wierzyciela jest dla organu egzekucyjnego wiążąca.

Postanowienie o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu - wydaje wierzyciel w sytuacji, gdy:

• zarzut zobowiązanego jest lub był przedmiotem rozpatrzenia w odrębnym postępowaniu administracyjnym, podatkowym lub sadowym,

• zobowiązany kwestionuje w całości lub części wymagalności należności pieniężnej z wagina jej wysokość ustaloną lub określoną w orzeczeniu od którego przysługują środki zaskarżenia.

Na postanowienie w sprawie stanowiska wierzyciela przysługuje zażalenie.

Organ egzekucyjny wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania egzekucyjnego do czasu wydania postanowienia w sprawie zgłoszonych zarzutów jeżeli wierzyciel nie wyraził stanowiska w terminie 14 dni od dnia powiadomienia go przez organ egzekucyjny o wniesionych zarzutach.

Postanowienie w sprawie zgłoszonych zarzutów

Wydaje organ egzekucyjny po otrzymaniu:

• ostatecznego postanowienia w sprawie stanowiska wierzyciela

• postanowienia o niedopuszczalności zgłoszenia zarzutu

Jeżeli zarzuty są uzasadnione- organ egzekucyjny wydaje odpowiednio postanowienie o:

• umorzeniu postępowania egzekucyjnego

• o zastosowaniu mniej uciążliwego środka egzekucyjnego

Na postanowienie w sprawie zgłoszonych zarzutów służy zobowiązanemu oraz wierzycielowi nie będącemu jednocześnie organem egzekucyjnym zażalenie - 14 dni.

Moc zarzutu

Wniesienie przez zobowiązanego zarzutu w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego nie wstrzymuje tego postępowania.

Organ egzekucyjny może jednak w uzasadnionych przypadkach wstrzymać postępowanie egzekucyjne lub niektóre czynności do czasu rozpatrzenia zarzutów:

1. Zarzut o oszacowanie autorskich praw majątkowych praw pokrewnych oraz praw własności przemysłowej.

- prawo wniesienia do organu egzekucyjnego zarzutu przysługuje w terminie 7 dni od zajęcia tego prawa,

2. Zarzut do opisu i oszacowania wartości nieruchomości:

• mogą być wnoszone przez wszystkich uczestników postępowania egzekucyjnego

w terminie 14 dni od dnia ukończenia opisu i oszacowania wartości nieruchomości. Na rozstrzygnięcie przysługuje zażalenie.

Zażalenie

Rozstrzygnięcie i zajmowane przez organ egzekucyjny lub wierzyciela stanowisko w sprawach dotyczących postępowania egzekucyjnego następuje formie postanowienia.

Na postanowienie służy zażalenie jeżeli u.p.e.a lub KPA tak stanowi.

Legitymację do złożenia zażalenia :

• zobowiązani,

• wierzyciel,

• uczestnikom postępowania egzekucyjnego,

• osobie trzeciej.

1

---