MARTA SIWY GR.22

Temat: Ergonomia mieszkania, wyrobów i stanowiska pracy. Zdrowotne skutki nieprzestrzegania zasad ergonomii.

ERGONOMIA STANOWISKA PRACY

Ergonomia stanowiska pracy jest to nauka o przystosowaniu człowieka do pracy i pracy do człowieka.

Stanowisko pracy:

- przestrzeń pracy wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy

- powinno być tak zaprojektowane, aby gwarantowało bezpieczeństwo, ochronę zdrowia i komfort pracy oraz umożliwiało osiągnięcie największej wydajności i satysfakcji z pracy.

Udział ergonomii w projektowaniu przestrzeni pracy sprowadza się do realizacji jej podstawowego celu, jakim jest przystosowanie pracy i narzędzi do psychofizjologicznych właściwości budowy ciała człowieka. Masa ciała, cechy anatomiczne człowieka oraz jego predyspozycje fizyczne i psychiczne, warunkują kształtowanie struktury przestrzennej miejsca pracy oraz jego elementów składowych. Informacji na temat budowy, wielkości i proporcji ciała człowieka dostarcza nauka zwana antropometrią. Dla potrzeb ergonomii, prowadzone są badania antropometryczne, które zajmują się dostarczaniem obiektywnych i możliwie dokładnych danych liczbowych charakteryzujących budowę ciała ludzkiego w powiązaniu ze stanowiskiem roboczym.

Wykonywane pomiary antropometryczne opisują sylwetkę:

• wyprostowaną

• naturalną, jaką przyjmuje człowiek podczas wykonywanej czynności

Pomiary dla cech statycznych (w pozycji nieruchomej: stojącej, siedzącej i leżącej):

• pomiary wysokości, które służą do określenia odległości punktów antropometrycznych od położenia, na którym stoi lub siedzi badany;

• pomiary długości (poszczególnych części ciała);

• pomiary szerokości i głębokości;

• pomiary obwodów;

• pomiary współrzędnych sklepienia stopy.

• inne, jak średnica chwytu rękojeści, grubość fałdów skórno-tłuszczowych

różnych części ciała.

Dla cech o charakterze dynamicznym:

• kątów odchylenia kończyn górnych i dolnych (całych i ich części): w dół, w górę, w lewo i prawo;

• kątów skrętu kończyn i ich części;

• kątów odchylenia i skrętów głowy;

• kątów odchylenia grzbietowego i podeszwowego stopy;

• kątów odchylenia ręki zaciśniętej na uchwycie cylindrycznym.

W oparciu o wymienione wcześniej pomiary ustala się zasięg rozpiętości ruchów kończyn i ich części. Rozróżnia się następujące zasięgi:

• normalny: czasza ruchu zakreślona jest przed przedramiona ze zgiętym stawem łokciowym, przy nieruchomym tułowiu;

• maksymalny: czasza ruchu zakreślona jest przez wyciągniętą rękę i palce (ruch w stawie barkowym) przy nieruchomym tułowiu;

• maksymalnie wymuszony: ruch wykonany przy użyciu wszystkich możliwych stawów, aż do utraty równowagi.

Wykreślenie zasięgów pozwala na określenie poszczególnych typów stref pracy,

Wielkość i kształt strefy zależą od:

• pozycji ciała jaką przyjmuje człowiek w czasie wykonywania pracy,

• części ciała użytej do ruchu: jedna z kończyn, obie, palce,

• rodzaju wykonywanego ruchu,

• cechy ruchu: szybkości, precyzji i kierunku,

• rodzaju wykonywanej pracy,

• wartości użytej siły i częstości manipulacji,

• płaszczyzny pracy i jej położenia.

Rozróżnia się sfery pracy:

• optymalnej, która może być wyznaczona z zasięgu normalnego, wspólnego dla obu rąk. W tej strefie wykonuje się ruchy podstawowe, czynności precyzyjne

• dopuszczalnej I, określonej przez zasięg maksymalny, wspólny dla obu rąk. W tej strefie wykonuje się ruchy podstawowe, czynności mniej precyzyjne

• dopuszczalnej II, dla prac wykonywanych przez każdą rękę z osobna. W tej strefie wykonuje się ruchy pomocnicze

• możliwej, lecz nie zalecanej, wyznaczonej przez zasięg maksymalny dla każdej ręki oddzielnie. W tej strefie wykonuje się ruchy pomocnicze o małej częstości występowania.

POZYCJA CZŁOWIEKA PRZY PRACY

pozycje: stojąca, siedząca i leżąca oraz formy pośrednie jak pozycja: kuczna czy klęcząca

Człowiek ponosi pewien koszt fizjologiczny, by utrzymać ciało w określonej pozycji. Najmniejszy koszt występuje przy pozycji leżącej w stanie odpoczynku.

• w pozycji siedzącej organizm zużywa o 4,0% energii więcej;

• w pozycji klęczącej organizm zużywa o 8,5% energii więcej;

• w pozycji stojącej organizm zużywa o 12,0% energii więcej.

Powyższe dane dotyczą postawy nie wymuszonej.

Stan wymuszenia może spowodować wzrost wydatkowania energii do 60%.

Długotrwałe oddziaływanie monotypowych ruchów roboczych i pozycji może stanowić przyczynę występowania negatywnych skutków funkcjonalnych i morfologicznych. Możliwość zmiany pozycji ciała w czasie pracy powoduje, że szkodliwość ewentualnych nieprawidłowości jest stosunkowo mniejsza. Jeśli pracownik często zmienia pozycję przy pracy, to może dość długo przebywać w warunkach niewygodnych i uciążliwych.

Pozycja leżąca

Pomimo małego kosztu fizjologicznego pozycja leżąca w trakcie wykonywania czynności roboczych nie może być przyjęta za najkorzystniejszą, ponieważ stwarza ograniczenie swobody ruchów (zwłaszcza dla kończyn górnych) i zwiększa udział wysiłku statycznego (rąk, głowy lub innych części ciała) W rezultacie wykonanie jakiejkolwiek czynności roboczej stwarza duże niedogodności. Pozycję leżącą spotyka się np. w górnictwie oraz przy pracach montażowych.

Pozycja klęcząca i kuczna

Pozycja klęcząca jest bardzo niewygodna, podobnie jak pozycja kuczna, ponieważ wtedy masa ciała przenoszona jest na podłoże przez kolana (mięsień czworoboczny uda).

Pozycja siedząca

Pozycja ta nie powoduje zaburzeń w funkcjonowaniu krążenia w obrębie kończyn dolnych w tym

stopniu co stojąca, ponieważ nie występuje napięcie statyczne mięśni stóp, podudzia i uda. Ponadto charakteryzuje się dużą stabilnością tułowia przez ograniczenie ruchów pozornych, pozwalających na utrzymanie ciała w danej pozycji oraz zapewnia dobrą koordynację ruchowo-wzrokową.

Pozycja siedząca określa w dużym stopniu wymiary pionowe elementów stanowiska pracy, a w szczególności wymiary krzesła (siedzisko) i stołu oraz proporcje między nimi.

Pozycja stojąca

Wydatek energii jaki ponosi organizm przy pracy w pozycji stojącej wzrasta wielokrotnie, jeżeli pracownik musi się przy pracy często schylać. Wynika to stąd, że środek ciężkości ciała znajduje się stosunkowo wysoko (około 57% wzrostu licząc od ziemi).

Pozycja stojąca wymaga, aby płaszczyzna pracy znajdowała się około 7cm poniżej łokcia, a do prac precyzyjnych należy stosować stoły o nieco większej wysokości, aby przedmiot manipulacji był bliżej oczu.

Przykład: pracownik o wzroście 167cm ma łokcie na wysokości 104cm, oznacza to, że górna powierzchnia stołu powinna znajdować się na wysokości 97cm. Do prac precyzyjnych należy stosować stoły o nieco większej wysokości, aby przedmiot manipulacji był bliżej oczu.

Pozycje pochylone lub wymuszone

Szczególnie niekorzystne są wszelkie prace, w których pozycja ciała człowieka charakteryzuje się pochyleniem lub wymuszeniem. Wymuszone pozycje są powodem bardzo wczesnych zmian narządu ruchu, upośledzając jego sprawność. Energia potrzebna do utrzymania ciała w tej pozycji jest zależna od kąta pochylenia ciała, ciężaru podtrzymywanego przedmiotu lub narzędzia oraz od tego, w jakiej odległości od tułowia manipuluje się przedmiotem lub narzędziem.

Za racjonalną przyjmuje się pozycję wymagająca najmniejszego wydatku energetycznego, czyli taką, która w minimalnym stopniu angażuje układ mięśniowy i nerwowy. Jest nią pozycja przemienna z przewagą siedzącej. Wskazane rodzaje obciążeń mięśni, wynikających z przyjęcia określonej pozycji ciała przyczyniają się do powstania różnych form patologii układu mięśniowo-szkieletowego. Miejscowe przeciążenie i rozwój zmian zapalno-zwyrodnieniowych prowadzi do występowania bólów mięśni i kręgosłupa. Najczęstsza ich lokalizacja to grzbietowa część tułowia, obejmująca kark i barki oraz odcinek lędźwiowo-krzyżowy. Ważnym elementem występujących zespołów bólowych są zmiany wynikające z przeciążeń i mikrourazów kręgów i chrząstek międzykręgowych. W dużym stopniu przyczynia się do tego podnoszenie ciężarów, a także stosowanie innych form manewrowania odpowiednio ciężkimi elementami.

Związek pozycji ciała z występowaniem lokalnych dolegliwości

Pozycja ciała -> Lokalizacja dolegliwości bólowych i innych symptomów:

* stanie nogi (szczególnie stopy), -> okolica lędźwiowa

* siedzenie bez oparcia dla okolicy lędźwiowej i pleców -> okolica lędźwiowa, mięsień prostownik grzbietu

* siedzenie bez podnóżka o odpowiedniej wysokości i kącie nachylenia -> nogi (szczególnie kolana),

okolica lędźwiowa

* siedzenie z umiejscowieniem łokci na zbyt wysokiej płaszczyźnie pracy -> mięsień czworoboczny, mięsień równoległoboczny grzbietu, mięsień dźwigacz łopatki

* ramiona zwisające w pionie (brak podłokietników) -> barki, ramiona

* ramiona uniesione -> barki, ramiona

* głowa pochylona do tyłu -> okolica szyjna

* tułów przechylony do przodu, pozycja przygarbiona -> okolica lędźwiowa, mięsień prostownik grzbietu

* podnoszenie ciężarów w pozycji przechylonej do przodu -> okolica lędźwiowa, mięsień prostownik grzbietu

* każda pozycja nienaturalna i wymuszona -> zaangażowane mięśnie

* utrzymanie stawu w krańcowej pozycji -> zaangażowane mięśnie

STANOWISKO KOMPUTEROWE

Istnieje ogólna zasada, że wszystkie elementy powinny mieć jak najwięcej możliwości regulacji wysokości, kątów nachylenia i wzajemnego położenia. Umożliwia to bowiem ich dostosowanie do indywidualnych potrzeb osoby pracującej przy komputerze.

Prawidłowe, ergonomicznie rozmieszczenie wszystkich elementów stanowiska komputerowego dla pozycji siedzącej.

Stół

Wielkość i wysokość stołu oraz proporcje pomiędzy nim a siedziskiem odgrywają istotną rolę ze względu na zapewnienie naturalnego położenia ramion podczas pracy i odpowiedniej przestrzeni na nogi pod blatem. Dlatego zaleca się, aby stół:

• zapewniał dogodne położenie kończyn górnych, czyli przedramię wsparte na

podłokietniku znajdowało się pod kątem zbliżonym do prostego (90º) w stosunku do ramion

• wysokość umożliwiała użytkownikowi właściwy kąt obserwacji, a także odpowiednią przestrzeń dla nóg

• przednia krawędź blatu stołu była łagodnie zaokrąglona

• posiadał fakturę matową lub półmatową, aby uniknąć refleksów światła, pochodzących z otoczenia

• posiadał stabilność ze względu na obciążenie sprzętem komputerowym i możliwość oparcia się na nim użytkownika.

Wskazane jest, aby stół miał możliwość regulacji wysokości oraz 2 osobne blaty: pod biurko, na którym powinno być miejsce na: klawiaturę, materiały pomocnicze i pulpit pod monitor.

Klawiatura

Powinna być umieszczona w linii środkowej ciała operatora ze względu na fakt, że ma ona decydujący wpływ na wydajność (szybkość wykonania zadania i na liczbę popełnianych błędów) oraz na komfort wykonywania pracy. Zalecaną pozycją rąk jest swobodne ustawienie nad klawiaturą z możliwością okresowego wsparcia nadgarstka o podkładkę. Istotne jest, aby ręka nie była nadmiernie wygięta grzbietowo w stawie nadgarstkowym oraz by nie opierała się o kant stołu na wysokości kanału nadgarstka.

Myszka

Szacuje się, że 2/3 czasu wykonywania operacji na komputerze stanowi obsługa myszy, a więc jest one powszechnie wykorzystywanym urządzeniem. Powinno być możliwe położenie myszy na tej samej płaszczyźnie co klawiatura i tak blisko klawiatury, jak to możliwe. Podczas obsługi myszy występuje inny zakres ruchów ramienia i odchylenie ręki w stawie nadgarstkowym. W efekcie operatorzy stosujący mysz skarżą się przeważnie na bóle i przeciążenie mięśni, głównie barków, przedramion i rąk, a rzadziej zgłaszają bóle w okolicy nadgarstka, co dotyczy przede wszystkim osób stosujących klawiaturę.

Monitor

Powinien być ustawiony przed operatorem, na właściwej wysokości, czyli w polu optymalnego widzenia lub w jego najbliższym sąsiedztwie. Odległość ekranu monitora od twarzy operatora powinna wynosić od 50 do 80cm. Najczęściej spotykaną nieprawidłowością jest umieszczenie monitora za wysoko, zwykle na linii centralnej wzroku. Innymi, często popełnianymi błędami są:

• umieszczanie monitora na tle okna, w słoneczny dzień może to ograniczać znacznie czytelność obrazu

• ustawianie monitorów ekranem w stronę okien. Wówczas na ekranie tworzy się jasny obraz, co może istotnie utrudniać odczytywanie danych

• ustawienie monitora bezpośrednio pod oprawami oświetleniowymi, co sprzyja występowaniu odbić od błyszczącego blatu stołu czy klawiatury.

Optymalne jest ustawienie monitora w taki sposób, aby linia obserwacji operatora była równoległa do linii opraw i do okien. Zaleca się oświetlenie sufitowe.

Monitory powinny być ustawione bokiem do okien i w odległości minimum 1m, aby uniknąć odbić kierunkowych światła słonecznego lub fragmentów nieba.

Krzesło

Jest bardzo ważnym elementem stanowiska pracy operatora ze względu na siedzącą pozycję przy pracy. Prawidłowo zaprojektowane krzesło powinno zapewniać:

• podparcie pod plecy, a szczególnie właściwie wyprofilowana płyta w okolicy lędźwiowej. Umożliwi to przejęcie przez siedzisko do 8% całego ciężaru ciała i tym samym odciąży w sposób odczuwalny mięśnie, utrzymujące ciało w pozycji siedzącej

• uzyskanie właściwej wysokości płyty siedziska, która powinna być indywidualnie dopasowana. Wysokość płyty siedziska powinna być zatem regulowana. Oparcie powinno mieć regulację wysokości pomiędzy dolną krawędzią oparcia a płytą siedziska. Zaleca się, aby regulacja pochylenia

oparcia i płyty były ze sobą zsynchronizowane. Pozwoli to uniknąć ucisku krawędzi przedniej płyty siedziska na dół podkolanowy i znajdujące się tam naczynia krwionośne, nerwy i ścięgna.

• wyposażenie w podpórki dla przedramion i dłoni. Są szczególnie użyteczne podczas krótkich przerw w pracy, ponieważ odciążają kręgosłup oraz mięśnie ramion i barku. Najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie siedzisk z podpórkami o regulowanej wysokości i możliwością ich odłączania

• możliwość dostosowania położenia podłokietników w celu uniknięcia zmęczenia mięśni rąk, wynikającego z obciążenia statycznego. Korzystne jest również stosowanie przenośnych podnóżków. Jest to bardzo ważne w dwóch przypadkach. Po pierwsze, jeśli używa się krzeseł nie posiadających regulacji wysokości płyty siedziska. Po drugie, gdy operatorami sprzętu komputerowego są osoby niskiego wzrostu.

POSTAWA PRZY PRACY - zachowanie prawidłowego ustawienia ciała jest kluczowym elementem wpływającym na zdrowie. Pomagają w tym dobrze zaprojektowane meble, ale wiele zależy od samych użytkowników. Prawidłowa technika pisania, właściwa prawidłowa pozycja przy pracy, prawidłowe ustawienie mebli i poprawne przyzwyczajenia pracownika są najważniejsze.

PODSTAWOWE ZASADY WŁAŚCIWEJ PODSTAWY W CZASIE PRACY

• Trzymać głowę prosto, tak, aby szyja nie była wygięta i nie powodowało to zniekształceń odcinaka szyjnego kręgosłupa.

• Opierać się plecami o oparcie krzesła, co zmniejszy zmęczenia kręgosłupa w odcinku szyjnym. Ramiona powinny zwisać swobodnie. Trzymać łokcie przy sobie lub oparte na poręczach fotela gdyż nie obciąża to dodatkowo pleców.

• Siedzieć ergonomicznie - regulować oparcie i wysokość fotela. Klawiaturę ustawić nisko, aby nie powodować zgięcia rąk w nadgarstkach.

• Regulować wysokość fotela, pamiętając, aby stopy swobodnie opierały się o podłogę. Nogi powinny być zgięte w kolanach pod kątem prostym.

• Stopy trzymać ustawione swobodnie i płasko na podłodze lub na odpowiedniej podstawce - podnóżku.

• Stale przysuwać się jak najbliżej do oparcia krzesła, rozwierając jak najszerzej kolana i opierając się o podłogę cała powierzchnia stóp.

• Klawiatura powinna być ustawioną na nieślizgającej się powierzchni i w przypadku wysokości klawiatury większej niż 3cm, należy wyposażyć ją w odpowiednie podkładki pod nadgarstki.

• Głowa prosta, mięśnie karku rozluźnione, broda lekko przygięta do klatki piersiowej. Siedzisko krzesła powinno zapewnić oparcie do połowy łopatek siedzącego oraz podpórką lędźwiową.

• Po każdej godzinie pracy z komputerem, jego użytkownik powinien robić przerwę, w czasie, której powinien wykonywać ćwiczenia oddechowe, masaż palców rąk, rozluźniać mięśnie tułowia oraz masować skórę głowy.

W celu zminimalizowania kosztu biologicznego wykonywanej pracy dąży się do zredukowania rozmiarów pracy dynamicznej, a więc wysiłku mięśniowego bezpośrednio związanego z dana czynnością.

Układ stanowiska powinien wyeliminować pracę statyczna, a więc wysiłek związany z koniecznością utrzymywania ciała w pozycji stojącej, utrzymania wyciągniętych ramion lub utrzymywania ciężaru, ograniczyć pracę w pozycji: pochylonej , skręconej, wyciągniętej czy innej pozycji wymuszonej.

ZDROWOTNE SKUTKI NIE PRZESTRZEGANIA ZASAD ERGONOMII.

Pozycja klęcząca i kuczna

Długotrwałe uciskanie kolan w tych dwóch pozycjach może stanowić przyczynę stanów zapalnych i zmian zwyrodnieniowych kaletek maziowych stawu kolanowego.

Pozycja siedząca

Konsekwencjami przyjęcia niewłaściwej pozycji siedzącej może być:

* zmiana sylwetki człowieka przez wystąpienie tendencji do poszerzenia bioder, spłaszczenia klatki piersiowej, wygięcia kręgosłupa i wypychania jąder miażdżystych, chrząstek międzykręgowych w kierunku kanału kręgowego, powodując nacisk na nerwy.

* przyczynia się do zmniejszenia zakresu ruchowego przepony i żeber, co sprawia, że gorsza jest wentylacja płuc i utrudnione oddychanie.

* szybciej następuje zmęczenie mięśni brzucha i grzbietu. Upośledza to krążenie i sprzyja podwyższeniu ciśnienia tętniczego, zwężeniu naczyń krwionośnych i napięciom nerwowo-mięśniowym.

* zmiany morfologiczne i czynnościowe wielu narządów

* jest pośrednią przyczyną licznych dolegliwości i chorób takich jak: kamica nerkowa, lumbago i choroby układu krążenia.

Długotrwała pozycja siedząca także może być odpowiedzialna za występowanie innych poważnych zaburzeń organizmu ludzkiego, takich jak zastój w żyłach i narządach miednicy małej, osłabienie mięśni miednicy, ściśnienie jamy brzusznej, przemieszczenie wewnętrznych narządów płciowych u kobiet, zaburzenia trawienne, nieżyt jelita grubego i żylaki odbytu.

Pozycja stojąca

Podczas pracy w pozycji stojącej statycznie obciążone są mięśnie: nóg i grzbietu, w wyniku czego część krwi (20-25%) gromadzi się w kończynach dolnych.

* Powoduje to zmniejszanie dokrwienia całego organizmu, wpływając niekorzystnie na przemianę materii zachodzącą w komórkach organizmu.

* Prowadzi to do występowania takich dolegliwości jak płaskostopie, zniekształcenie stawów kolanowych, żylaki, zahamowanie funkcji motorycznej i wydzielniczej żołądka, trudności poporodowe, trwałe zniekształcenia kręgosłupa w odcinku piersiowym, zapalenia górnych dróg oddechowych czy choroby nerek.

Pozycje pochylone lub wymuszone

Pozycja pochylona powoduje znaczne przekrwienie głowy, utrudnienia czynności oddechowych, wymaga dużego wysiłku statycznego mięśni grzbietu oraz wywołuje znaczny nacisk na narządy jamy brzusznej

Dolegliwości kręgosłupa i pleców

Spowodowane są niewłaściwym urządzeniem i wyposażeniem stanowiska pracy ale także samoczynnym przyjmowaniem przez pracowników niewłaściwej postawy w czasie pracy. Objawami są bóle kręgosłupa, pleców, dyskopatia, skurcze mięśni nóg oraz skrzywienie kręgosłupa.

Niektóre skutki powodowane nie przestrzeganiem zasad pracy przy komputerze:

Zespół Cieśni Nadgarstka.

To zespół urazów wynikających z przeciążenia. Jego objawy to przewlekły ból ramion, przedramion, przegubów dłoni. Przyczyny kumulują się przez wiele lat. Ich powodem jest długotrwała praca w siedzącej pozycji powodująca statyczne obciążenie mięśni i nacisk na dyski międzykręgowe, oraz praca na nieergonomicznej klawiaturze bez podkładki pod nadgarstki. Dochodzi do usztywnienia mięśni pleców, karku i rąk. Objawami jest występowanie drętwienia palców wskazujących które narastająco obejmuje barki. Pogarszająca się sprawność kończyn górnych oraz zakres ruchów i słabnąca siła chwytu palców. Efektem schorzenia jest długotrwale i nieprzyjemne leczenie lub interwencja chirurgiczna i długotrwała rehabilitacja.

Impotencja, dolegliwości menstruacyjne i poronienia - są skutkiem długotrwałej, pracy przy komputerze, dodatkowo potęgowanej siedzącym trybem życia w domu. Może to predysponować niektóre z kobiet w ciąży do samoistnego poronienia, ale także do zahamowania wewnątrzmacicznego rozwoju płodu. Zapobieganie to bezwzględne przestrzeganie zakazu wykonywania pracy przy monitorze powyżej 4 godzin/dziennie przez kobiety w ciąży.

Podrażnienia skóry i alergie - wywołuje je kontakt skóry z dodatnio naładowanymi cząstkami kurzu odpychanymi przez monitory oraz wypychanymi z jednostek centralnych komputerów przez ich wentylatory w kierunku operatora. Objawami to podrażnienia skóry i alergie. Zawroty głowy - są jednym z najczęściej spotykanych objawów. Są powodowane złym stanowiskiem pracy i przeciążeniem oczu oraz stresem.

Narażenie narządu wzroku - po długotrwałej pracy, większość operatorów skarży się na łzawiące i przekrwione oczy, zaczerwienione spojówki, uczucie pieczenia i szczypania, bóle głowy senność, apatię. Większość też podaje objawy zaburzenia widzenia oraz wrażenie suchych oczu. Oczy są suche, piekące i przekrwione. Przy dodatkowym skumulowaniu braku ostrości, nadmiernej jaskrawości oraz migotania obrazu monitora, spada częstotliwość mrugania powiekami i zwilżania oczu. Jest to pierwszy objaw Syndromu Sicca którego objawami jest wysychanie i zmętnienie rogówki oraz stopniowa utrata wzroku.

Promieniowanie ekranu - promieniowanie ekranu jest powodem zachwiania równowagi między jonami dodatnimi a jonami ujemnymi w powietrzu, przez zwiększenie się ilości jonów ujemnych. Reakcją człowieka jest depresja, obniżenie ciśnienia krwi, obniżenie sprawności organizmu i ból głowy.

ERGONOMIA MIESZKANIA I WYROBÓW

Mieszkanie powinno być urządzone zgodnie z zasadami ergonomii. Co właściwie oznacza to słowo? Najprościej - chodzi o takie rozmieszczenie sprzętów w pomieszczeniu, żeby można było wygodnie z niego korzystać.
Wygodne mieszkanie to również takie, którego wyposażenie spełnia wszystkie nasze potrzeby, którego kolorystyka nas nie męczy, a stworzony nastrój odpowiada naszemu charakterowi, potrzebom i gustom.

Warto wspomnieć, że ergonomia uczestniczy w tzw. projektowaniu integracyjnym, polegającym na przygotowaniu budynków i pomieszczeń do przyjęcia niepełnosprawnych o różnych rodzajach upośledzenia. W mieszkaniu największym problemem są tzw. bariery funkcjonalne i przestrzenne związane z tradycyjnym dostosowaniem układu mieszkania oraz gabarytów przestrzennych do cech antropometrycznych i wymagań biomechanicznych człowieka pełnosprawnego. Dotyczy to m.in. wymiarów okien i drzwi oraz kierunku ich otwierania, usytuowania wyłączników i gniazd wtykowych. Osobnym zagadnieniem są trudności ze znalezieniem na rynku mebli odpowiednich dla osób z dysfunkcjami.

Dane dotyczące możliwości antropometrycznych osób niesprawnych ruchowo są uśrednione. Dotyczy to większości cech, jak np. wysokość płaszczyzny widzenia, możliwości zasięgu kończyn górnych lub dolnych. Cechą nie pozwalającą na uśrednienie danych wymiarowych osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim jest różnorodność sprzętu.

Na przykład, pole manewrowe wózka z napędem elektrycznym lub jego wymiary będą większe niż w przyjętych normach. Dotyczy to również strefy pola manewru i zasięgu rąk, zasięgu wzroku i kąta widzenia.

Do wyznaczenia parametrów płaszczyzn roboczych oraz rozmieszczenia wszelkiego rodzaju urządzeń sterowanych ręcznie, zarówno na stanowisku pracy jak i w mieszkaniu, niezbędna jest znajomość wymiarów przestrzeni ruchowej kończyn górnych. Przestrzeń ta jest najczęściej opisywana jako pozioma lub pionowa strefa zasięgu.

Zasięgi rąk osób poruszających się na wózku

Zasięg rąk osoby na wózku: a) w płaszczyźnie poziomej, b) w płaszczyźnie pionowej i bocznej, c) w płaszczyźnie pionowej „do przodu"; linia przerywana - graniczna krzywa ruchu, zasięg rąk minimalny i maksymalny; linia ciągła - średnia krzywa rąk, zasięg rąk optymalny.

Przestrzeń ruchowa wewnątrz pomieszczeń jest wyznaczana przez poziome i pionowe ruchy kończyn górnych lub tułowia osoby niepełnosprawnej.

Przestrzeń ruchową człowieka wyznaczają anatomiczne wymiary ciała wraz z wyposażeniem wspomagającym i innymi urządzeniami.

Uwzględniając powyższe ograniczenia należy odpowiednio przygotować wnętrze mieszkania aby taka osoba mogła bez problemu poruszać się w nim i wykonywać czynności życia codziennego.

Przykład stanowiska pracy

Usytuowanie płaszczyzny pracy dla osób niepełnosprawnych (wymiary w centymetrach)

Przykładowa architektura łazienki dla osób niepełnosprawnych

• umywalka

• prysznic

Strefa prysznicowa dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych ruchowo musi być łatwo dostępna i wyposażona w szereg ułatwień. Należą do nich siedzisko prysznicowe z oparciem, poręcze i uchwyty. Stabilne i wygodne uchylne siedzisko z oparciem jest usytuowane w taki sposób, by łatwo było się przenieść na nie z wózka

• wanna

Samodzielne korzystanie z prysznica w wannie osobom niepełnosprawnym, chorym i starszym umożliwia krzesełkowe siedzisko z oparciem, stabilnie umieszczone na wannie, mające jednakże ruchome siedzenie pozwalające osobie korzystającej z niego obracać się w różne strony.

Wejście do wanny ułatwiają schodki oraz poręcze i uchwyty.

• ubikacja

Jak dostać się na piętro -> Krzesełko schodowe

---