1.Wymień nauki przyrodnicze, których przedmiotem badań jest planeta Ziemia:

-Geodezja, -Geografia

-Geologia, -Geofizyka

-Geomorfologia, -Oceanologia

-Geotechnika, -Gleboznawstwo

-Ekologia, -Paleontologia

-Hydrologia, -Inne

2.Co rozumiemy pod pojęciem minerału?

Minerał - jest to pierwiastek, związek lub jednorodna mieszanina pierwiastków, lub związków chemicznych powstała w sposób naturalny bez ingerencji człowieka.

mineralogia - jest to nauka o właściwościach minerałów, fizykochemicznych, pochodzeniu, przeobrażeniach, rozmieszczeniu w skorupie ziemskiej, wchodzi w zakres nauk geologicznych i jest powiązana z krystalografią, petrografią i geochemią.

3. Wymień minerały zaliczane do klas: pierwiastków rodzimych i siarczków.

Pierwiastki rodzime: Węgliki, Fosforki, Azotki

np. Au złoto, Ag srebro, C diament, grafit, S siarka

Siarczki: Piryt FeS₂, Chalkopiryt CuFeS₂

4. Wymień minerały zaliczane do klasy tlenków i wodorotlenków.

Magnetyt Fe₃O₄

Hematyt Fe₂O₃

Getyt FeOOH

5. Wymień minerały zaliczone do krzemianów

Oliwiny, Pirokseny

Amfibole, Miki

Muskowit, Biotyt

6.Wymień właściwości brane pod uwagę przy charakterystyce minerałów

- Fizykochemiczne

--Układ kryptologiczny (sieć przestrzenna)

--Kryształ (pokrój kryształu)

-Makroskopowe

--Barwa

--Rysa

--Przezroczystość

--Połysk

--Łupliwość

--Przełam

--Twardość

--Gęstość właściwa

--inne cechy

-cechy mechaniczne

-cechy optyczne

7.Które minerały charakteryzują się stopniem twardości 9 i 10 w skali Mohsa?

Korund Al₂O₃ - skala 9

Diament C - skala 10

8. Jak dzielimy minerały ze względu na ich ilościowy udział w skale?

Minerały mogą występować pojedynczo lub w zespołach.

Formy skupienia kryształów:

-Szczotka krystaliczna

-Geoda

-Skupienie ziarniste

-Skupienie promieniste

-Oolity

-Stalaktyt i stalagmi

9. Podaj krótką charakterystykę kwarcu.

Kwarc - należy do grupy krzemionki, jest to jeden z najpospolitszych minerałów występujących w przyrodzie, powstaje z połączenia tlenu i krzemu, tzw. Dwutlenek krzemu SiO₂ czyli krzemionka. Nie rozpuszcza się w kwasach, występuje przeważnie w postaci kilku minerałów, które tworzą się w rożnych warunkach genetycznych.

Cechy makroskopowe kwarcu:

Barwa - bezbarwny

Rysa - biała

Twardość - 7 ( w skali Mohsa), kruchy

Łupliwość - niewyraźna, przełam muszlowy

Przezroczystość - przezroczysty, odmiany barwne mogą być przeświecające i nieprzezroczyste

Połysk - szklisty, na powierzchni przełamu tłusty

Przełam - włóknisty, promienisty, skorupowy, ziemisty

Układ krystalograficzny (sieć przestrzenna) - trygonalny

10.Wymień minerały zaliczone do grupy łuszczyków.

Łuszczyki (miki):

Muskowit - mika jasna (biała)

Biotyt - mika ciemna (czarna)

11.Wymień 3 grupy skał wchodzących w skład skorupy ziemskiej.

1.skały magmowe

2.skały osadowe

3.skały metamorficzne (skały przeobrażone)

12.Podaj genezę skał magmowych.

Skały magmowe - powstały w skutek zastygania magmy (stop krzemianowy), wtedy stop zastyga w głębi skorupy ziemskiej, lub zastygania lawy, kiedy stop zastyga na jej powierzchni. Przyczyny krystalizacji, mogą być różne, ochłodzenie zbiornika magmowego, spadek ciśnienia czy utrata składników lotnych. Sam proces krzepnięcia magmy jest bardzo złożony i zależy od wielu czynników, głównie od składu chemicznego, może być bardzo różny, zwłaszcza że podczas krystalizacji dochodzi do tzw. Różnicowania się magmy.

13.Podaj podział skał magmowych.

Podział skał magmowych według genezy:

Sk. Magmowe plutoniczne (głębinowe)

Sk . magmowe wulkaniczne (wylewne)

Sk. hipabysalne (żyłowe, subwulkaniczne)

14.Na jakie grupy dzielimy skały magmowe w zależności od zawartości SiO₂ (krzemionki)?

W zależności od zawartości krzemionki SiO₂ skały magmowe dzielimy na:

Kwaśne - więcej niż 65% wag. SiO₂

Obojętne (pośrednie) - 53 - 65% wag. SiO₂

Zasadowe (baryty) - 44 - 53% wag. SiO₂

Ultrazasadowe (ultrabazyty) - mniej niż 44% wag. SiO₂

15.Wymień skały zaliczone do skał magmowych wylewnych (wylewne).

Skały wylewne (wulkaniczne)

Trachit, Andezyt

Bazalt, Diabaz

Melafir

16.Omów powstawanie skał osadowych.

Skały osadowe powstają w wyniku nagromadzenia i osadzania się produktów wietrzenia starszych skał, jak również resztek roślinnych i zwierzęcych o różnym stopniu rozkładu. Mogą też tworzyć się w wyniku wytrącania z roztworów wodnych.

Główne procesy uczestniczące w genezie skał osadowych: Wietrzenie, Transport, Sedymentacja, Diageneza

17. Na jakie grupy dzielimy skały osadowe?

Sk. osadowe okruchowe

Sk. osadowe pochodzenia chemicznego

Sk. osadowe pochodzenia organicznego

18.Na jakie grupy dzielimy skały osadowe okruchowe?

Skały piroklastyczne

Skały grubookruchowe (psefity)

Skały średniookruchowe (psamity)

Skały drobnookruchowe (aleuryty)

Skały bardzo drobnoziarniste (pelity)

Skały okruchowo-pelitowe

Skały okruchowe możemy podzielić również na:

Sypkie (niespoiste) - rumosze, żwiry, pisaki, muły, lessy

Spoiste - iły, gliny

Scementowane - brekcje, zlepieńce, piaskowce, iłołupki, łupki ilaste

19. Jakie grupy wyróżnia się wśród skał okruchowych luźnych?

Muły, Piaski, Iły

20. Jakie skały zaliczamy do psamitów?

Skały osadowe średniookruchowe (psamity)

Piaski

Piaskowce

Kwarcyty

21. Jakie rodzaje piasków wyróżnia się w zależności od transportu i sedymentacji?

Piaski od transportu i sedymentacji:

Eoliczne, Aluwialne, Zwałowe

Fluwioglacjalne, Morskie

22.Jakie rodzaje piasku wyróżnia się w zależności od transportu i sedymentacji?

-Piaski eoliczne (wydmowe)

-Piaski aluwialne (rzeczne)

-Piaski zwałowe, wytworzone w wyniku działalności lodowca

-Piaski fluwioglacjalne (rzecznolodowcowe)

-Piaski morskie

23.Krótka charakterystyka piasków eolicznych

Piaski eoliczne (wydmowe) są dobrze obtoczone i przesortowane. Składają się prawie wyłącznie z okruchów drobnoziarnistych. Powierzchnia ziarn piasków eolicznych jest matowa i dobrze oszlifowana. Skład mineralny tych piasków jest na ogół zróżnicowany. Na terenie Polski wydmy tworzą się lub niedawno tworzyły się głównie w pasie przymorskim, na nadzalewowych tarasach rzek lub na obszarach sandrowych. Klasycznym obszarem wydmowym jest np. wybrzeże Bałtyku w okolicach Łeby.

24.Scharakteryzuj piaski zwałowe i fluwioglacjalne

Piaski zwałowe, wytworzone w wyniku działalności lodowca, charakteryzują się brakiem wysortowania i warstwowania, a obok okruchów obtoczonych występują ziarna ostrokrawędziste. W porównaniu z innymi utworami piaszczystymi są one znacznie zasobniejsze w składniki pokarmowe dla roślin. W Polsce występują dość powszechnie.

Piaski fluwioglacjalne (rzecznolodowcowe) składają się z ziaren obtoczonych jeszcze słabiej niż ziarna piasków rzecznych. Charakteryzują się słabą selekcją i urozmaiconym składem mineralnym. W porównaniu z piaskami aluwialnymi wykazują mniejsze przesortowanie i przemycie. Obok glin morenowych stanowią one najbardziej rozpowszechnioną skałę macierzystą gleb na obszarze centralnej i północnej Polski.

25.Omów właściwości i występowanie lessów

Lessy są pyłami pochodzenia eolicznego, o barwie żółtej, wykazują pionową łupliwość i brak warstwowania. Typowy less składa się z kwarcu glinokrzemianów, węglanów , wodorotlenków żelaza i glinu oraz minerałów ilastych. Ziarna lessu są na ogół ostrokrawędziste, co przyczynia się do wykształcenia dużej porowatości.

Osady lessowe wykazują bardzo dobre właściwości fizyczne, dobre właściwości fizykochemiczne i stanowią jedną z najwartościowszych skał macierzystych gleb. Ich wadą jest stosunkowo łatwa podatność na erozję, zwłaszcza wodną.

Lessy i utwory lessopodobne występują na Wyżynie Lubelskiej, Kielecko-

Sandomierskiej i Miechowskiej, w pasie pogórzy przedkarpackich, na Płaskowyżu Głubczyckim, Rybnickim oraz na Przedgórzu Sudeckim i Wzgórzach Trzebnickich.

26.Jakie skały zaliczamy do grupy glin

Skała ilasta, Skała mułowa, Skała piaszczysta

Gliny zaliczane są do skał okruchowo-pelitowych, a niekiedy również do skał ilastych.

Glina - Skała o barwie żółtobrunatnej, żółtej, szarożółtej lub zielonej. W jej skład wchodzą

minerały ilaste, ziarna kwarcu, uwodnione tlenki żelaza, domieszki węglanu wapnia.

27. Jakie skały zaliczamy do skał osadowych chemicznych

skały węglanowe

skały krzemionkowe

skały żelaziste

ewaporaty

28.W jaki sposób powstały skały osadowe organiczne

Powstały w wyniku nagromadzania i osadzania szczątków roślin i zwierząt lub substancji wytworzonych przez organizmy żywe (muszle, szkielety, substancja roślinna).

29.Wymień najważniejsze skały węglanowe

Najważniejszymi skałami węglanowymi są wapienie, dolomity, margle i opoki.

30. Podaj genezę torfów i ich podział

Torfy są skałami powstającymi współcześnie w wyniku nagromadzenia szczątków obumarłych roślin w warunkach nadmiernego uwilgotnienia oraz w wyniku zarastania jezior.

Torfy wykształcone w dawniejszych okresach geologicznych uległy przekształceniu

w pokłady węgla brunatnego (utwory trzeciorzędowe) lub kamiennego (utwory karbońskie) Wyróżnia się: torfy niskie, przejściowe i wysokie.

31.Podaj definicje gleby

GLEBA - utwór powstały w powierzchniowej warstwie zwietrzeliny skalnej pod wpływem czynników glebotwórczych: klimat, woda, biosfera, rzeźba terenu, czas, działalność człowieka.

W glebie dzięki działalności roślin i drobnoustrojów zachodzą przemiany związków organicznych w związki mineralne i odwrotnie.

Gleba jest ożywionym tworem przyrody rozwijający się w czasie i ulegającym ciągłym przemianom.

Gleba powstaje i rozwija się w substracie skalnym. Skały i ich produkty rozdrobnienia składają się z szeregu minerałów.

32.Wymień kategorie użytkowania gleb

G. Naturalne- pod roślinnością leśną lub trawiastą - zrównoważonym obiegiem składników pokarmowych, bliskie - g. rezerwatów ścisłych, parków.

G. Leśne - ingerencja człowieka nie następuje co roku jak w glebach ornych, jednak ze względu na stosowanie: głębokiej orki, sztucznych drzewostanów, nawozów mineralnych, pestycydów - właściwości g. leśnych są coraz rzadziej zgodne z układem czynników ekologicznych.

G. Orne - g. poleśne w Polsce. Zmieniona budowa, zmienione właściwości chemiczne w wyniku jednostronnego nawożenia mineralnego.

G. Trwałych użytków zielonych - pod roślinnością łąkową pastwiskową, częściowo zmienione w wyniku uprawy, nawożenia mineralnego, melioracji.

G. Sztuczne - na usypanych zwałach pogórniczych, budowlanych - najwyższy stopień ingerencji człowieka - brak zgodności z układem czynników ekologicznych.

33.Podaj podział gleb ze względu na proporcje składników mineralnych do organicznych w stałej fazie

gleby mineralne (poniżej 5% substancji organicznej)

gleby organiczno-mineralne (5-20% substancji organicznej)

gleby organiczne (ponad 20% substancji organicznej)

34. Wymień pierwiastki, których skorupa ziemska składa się z 98%

Tlen O 45%; krzem Si 27%; glin Al 8,2%; żelazo Fe 6,1%; wapń Ca 4,6%; sód Na 2,3%; potas K 1,8%; magnez Mg 2,7%

35.Wymień czynniki decydujące o zawartości poszczególnych pierwiastków w glebach

Zależy od:

składu mineralnego,

składu granulometrycznego,

zawartości próchnicy.

Ponadto:

typ, rodzaj, gatunek

przebiegu reakcji mikrobiologicznych i wymiennych

rodzaju roślin. fauny

jednostronne nawożenie mineralne,

zanieczyszczenia przemysłowe

36.Co rozumiemy pod pojęciem makroelementów? Wymień makroelementy pobierane przez rośliny z wody i powietrza oraz stałej fazy gleby?

Pierwiastki, zależnie od ilości niezbędnych roślinom, dzieli się na dwie grupy: makroelementy i mikroelementy.

Makroelementy występują w glebach w dużych stężeniach i stosunkowo duże ich ilości pobierają rośliny, których wzrost może ulegać zahamowaniu z powodu niedoboru tych składników. Nadmiar makroelementów na ogół nie jest szkodliwy dla roślin, poza niektórymi, jak np. azot. Do makroelementów należą: węgiel, wodór, tlen, azot, fosfor, potas, wapń, magnez, sód, siarka, żelazo.

Pobierane z:

-wody glebowej: wodór

-powietrza : tlen, węgiel i część azotu (za pośrednictwem bakterii korzeniowych)

-z gleby (przez system korzeniowy roślin) : część azotu, fosfor, potas, wapń, magnez, sód, siarka, żelazo

37.Co rozumiemy pod pojęciem „mikroelementy”? wymień najważniejsze mikroelementy?

Pierwiastki, zależnie od ilości niezbędnych roślinom, dzieli się na dwie grupy: makroelementy i mikroelementy.

Mikroelementy występują w glebach w znikomych ilościach. Rośliny potrzebują ich bardzo mało, ale są one niezbędne jako katalizatory procesów fizjologicznych, takich jak: fotosynteza, oddychanie, powstawanie chlorofilu itd. Niedobór i nadmiar mikroelementów jest szkodliwy dla roślin i zwierząt. Do mikroelementów należą: mangan, cynk, miedź, bór, molibden, chlor, kobalt, jod, fluor, ołów.

38.Wymień istotne warunki występowania pierwiastków niezbędnych do życia roślin w glebie.

-formie dostępnej.

-optymalnym stężeniu,

-określonym stanie równowagi.

39. Na czym oparty jest podział na frakcje? Jakie wymiary maja frakcje piasku drobnego i grubego?

Frakcja granulometryczna - umownie przyjęty zbiór ziaren glebowych (objętych wspólną nazwą), mieszczących się w określonym przedziale wielkości średnic, wyrażonych w milimetrach.

Piasek 1,0 - 0,1 mm

gruby1,0 - 0,5 mm

drobny0,25 - 0,1 mm

40. Co rozumiemy pod pojęciem frakcji spławianych? Jakie wymiary mają części koloidalne?

Frakcje spławialne (ilaste) o średnicy cząstek poniżej 0,02

ił koloidalny - o średnicy cząstek mniejszej od 0,002 mm.

41.Co rozumiemy pod pojęciem składu granulometrycznego? Podaj nazwę grupy:

piasek 61%,

pył 26%, piasek gliniasty lekki pylasty

cz. spławiane 13%

Skład granulometryczny (uziarnienie) gleby - stan rozdrobnienia mineralnej części fazy stałej gleby.

Jest wyrażany procentowym udziałem poszczególnych cząstek mineralnych zwanych frakcjami granulometrycznymi.

42.Na czym oparty jest podział na grupy mechaniczne? Podaj nazwę grupy:

1,0- 0,1- 81%,

0,1- 0,02- 15%, Piasek luźny

<0,02- 4%.

Grupy granulometryczne

Określane na podstawie procentowego udziału poszczególnych frakcji (wg PTG)

Utwory kamieniste (kamienie)

Utwory żwirowe (żwiry)

Utwory piaszczyste (piaski)

Utwory gliniaste (gliny)

Utwory ilaste (iły)

Utwory pyłowe (pyły)

43.Określ grupę mechaniczną dla procentowego udziału frakcji:

1,0-0,1-48%,

0,1-0,02-31%,gliny lekkie silnie spiaszczone pylaste

<0,02mm-21%

44.Określ grupę mechaniczną dla procentowego udziału frakcji:

1,0-0,1-14%,

0,1-0,02-42%, utwory pyłowe ilaste

<0,02mm-44%

44. Określ grupę mechaniczną dla procentowego udziału frakcji: 1.0-0,1 -14%, 0,1-0,02 -42%, < 0,02 mm - 44%

utwór pyłowy ilasty pi

45. Określ grupę mechaniczną dla procentowego udziału frakcji: 1.0-0,1 -37%, 0,1-0,02 -24%, < 0,02 mm - 39%

glina średnia gs

46. Jak dzielimy układy dyspersyjne na wielkość rozproszonej cząsteczek?

- układ monodyspersyjny

- układ polidyspersyjny

47. Omów budowę i właściwości grupy montmorylonitu

duża plastyczność, lepkość, kurczliwość, Posiada bardzo dobre właściwości adsorbcji wody. Montmorylonit stosowany jest w przemyśle spożywczym i chemicznym. Właściwości pośrednie, pakiety silniej powiązane

Budowa: krystalizuje w układzie jednoskośnym, w formie zbitych, drobnołuseczkowych skupień. Zbudowana jest z pakietu 2:1 czyli Al między dwoma cząsteczkami Si połączone lużnymi wiązaniami (mostami-0-0-). Pojemność sorpcyjna 70-120 m* e/100g

48. Omów budowę i właściwości grupy kaolinitu

Właściwości: małą kurczliwość i zdolność pęcznienia

Budowa: Jest to hydrokrzemian glinu gdzie cząsteczki Al i Si tworzą pakiet 1:1miedzy którymi występują trwałe wiązania -0-0H-. Pojemność sorpcyjna wynosi 3 - 15 m* e/100g

49. Wymień główne koloidy, które dominują w glebach klimatu umiarkowanego.

minerały ilaste: - glinokrzemianowe

50. Wymień główne źródła substancji organicznych w glebach ornych.

- resztki pożniwne

- nawozy organiczne

- nawozy zielone słoma

51. Co rozumiemy pod pojęciem „butwienie”? Wymień produkty butwienia.

Butwienie to mineralizacja substancji organicznych, które pod wpływem warunków tlenowych ulegają całkowitemu rozkładowi.

Produkty butwienia: CO₂, HO, jony -SO₄^2-, PO₄^3-, NO^3- itd.

52. Na jakie grupy dzielimy substancje próchniczne gleby?

- niespecyficzne substancje próchniczne

- właściwe substancje próchniczne

53. Podaj charakterystykę i przykłady niespecyficznych substancji organicznych.

związki chemiczne o znanych właściwościach i budowie: węglowodory, tłuszcze, kwasy

54. Jak dzielimy właściwe związki próchniczne ze względu na ich rozpuszczalność w: kawasach, alkoholach i zasadach?

- kwasy fulwowe

- huminy

55. Wymień połączenia jakie tworzą kwasy próchniczne z częściami mineralnymi.

wiązania jonowe z kationami zasadowymi: Ca^2+, Mg²⁺, K⁺, Na⁺

56. Wymień czynniki od których zależy zawartość próchnicy w glebach.

- skład granulometryczny, mineralny i chemiczny

- odczyn

- właściwości fizyczne, biologiczne

- stosunki powietrzno-wodne

57. Które gleby zawierają najmniej próchnicy i dlaczego?

gleby bielicowe, płowe, rdzawe wytworzone z piasków 0,6-1,8%

Są one przepuszczalne i przewiewne przez co występuje szybka mineralizacja i zwolnienie humifikacji.

58. Wymień najważniejsze właściwości próchnicy.

substancja koloidalna-budowa amorficzna

większa powierzchnia właściwa i pojemność sorpcyjna niż minerały ilaste - 150 - 300 m.e./100g

większa higroskopowość w atm. nasyc. par. wod. 80 - 90%, m ilaste 15 - 20% w stosunku wagi

mała plastyczność, przyczepność

nadaje glebie ciemne zabarwienie, brak ścisłej zależności między zabarwieniem a ilością próchnicy

cząsteczki próchnicy zbudowane z: C, H, O, N, S, P: mają ładunek ujemny. źródłem ład. są grupy: COOH i fenolowe > - OH

59. Omów znaczenie próchnicy w glebach

powstawanie struktury gruzełkowatej- zw. próch. tworzące z m. ilastymi i wodorotl. Fe i Al. kompleksowe zw. p. - min. sklepiają cząsteczki gleby w trwałe agregaty - polepszenie wł. p. -wod. gl. lekkie - spójność, gl. ciężkie - spulchnia

próch. wysycona kat. H+ przyczynia się do zwięk. przyswajalności: Ca, Mg, K

zmagazynowanie: N, P, S, Ca, Mg, K, mikroelement.

witaminy, hormony

Reasumując - próchnica - niezbędnym składnikiem gleby gwarantującym urodzajność i odporność na chemiczną degradację.

60. Wymień podstawowe właściwości fizyczne gleb.

-ciężar właściwy,

-ciężar objętościowy,

-porowatość,

-struktura,

-zwięzłość,

-plastyczność,

-lepkość,

-pęcznienie,

-kurczliwość,

-barwa,

-układ.

61. Wymień czynniki decydujące o gęstości właściwej gleb. W jakich granicach waha się ona dla poziomów próchnicznych gleb mineralnych.

2,65 g /cm3

- skład mineralny gleby

- zawartość próchnicy

62. Od czego zależy gęstość objętościowa - rzekoma gleb? W jakich granicach waha się ona dla gleb mineralnych? O czym wnioskujemy na podstawie gęstości objętościowej gleb (c. objętościowego)?

- struktury gleby,

-układu,

-składu granulometrycznego,

-ciężaru właściwego.

Średnio w glebach mineralnych waha się od 1,1 do 1,8 g /cm3

63. O czym wnioskujemy na podstawie gęstości objętościowej gleb (c. objętościowy)

Ciężar objętościowy określa stosunki powietrzne w glebie: im jest niższy tym gleba jest bardziej przewiewna.

64. Co rozumiemy pod pojęciem porowatości? Wymień rodzaje porowatości gleb.

Porowatością gleby nazywa się właściwość gleby polegającą na występowaniu wolnych przestworów między elementami stałej fazy gleby.

Wskaźnik porowatości wyraża się w procentach, stosunkiem objętości wolnych przestworów do całkowitej objętości danej bryły glebowej. Główny wpływ na wielkość tego wskaźnika ma struktura, mniejszy uziarnienie gleby. Wyróżniamy porowatość:efektywną, zakrytą, ogólną, szczelinowa.

65. Wymień czynniki decydujące o barwie gleb.

Kolor gleby zmienia się w zależności od zawartości materii organicznej oraz rodzajów materiałów (np. żelazo barwiące na kolor czerwony lub węglan wapnia barwiący glebę na biało w rejonach suchych). Kolor gleby zależy także od zawartości wody, a w próbce dzięki kolorowi można rozpoznać stopień nawilżenia gleby. Próchnica (barwy czarne, szare, brunatno-szare itp.), związki żelaza (barwy czarne, czerwone, pomarańczowe, żółte, rdzawe, brunatne, zielonkawe itp.), związki manganu (barwy czarne, brunatne itp.), ziarna kwarcu i konkrecje kalcytu (barwy białe).

66. Wymień zasadnicze czynniki strukturotwórcze gleb.

zasadniczym czynnikiem strukturotwórczym sa kaloidy organiczne- kwasy huminowe- wysycone kat. Ca ponadto: minerały ilaste, wodorotlenki Fe, Al., Mn oraz w mniejszym stopniu SiO2 i CaCO3

67. Wymień najczęściej wyróżniane układy gleb.

luźny - charakterystyczny dla piasków luźnych, żwirów, a także zmurszałych utworów organicznych,

pulchny - właściwy dla poziomów próchniczych gleb dobrze uprawionych, o strukturze gruzełkowatej i składzie mechanicznym pyłu, spotykany również w poziomach murszowych; pulchny układ stwarza optymalne warunki powietrzno-wilgotnościowe dla wzrostu roślin, charakteryzuje najlepsze, sprawne siedliska leśne,

zwięzły - typowy dla poziomów próchnicznych gleb wytworzonych z glin średnich, utworów pyłowo-ilastych, rędzin, mad średnich i ciężkich; układ zwięzły charakteryzuje zasobne siedliska leśne; sprawność siedlisk o glebie zwięzłej jest najczęściej średnio dobra, niekiedy nawet słaba,

zbity - charakteryzuje gleby gliniaste ciężkie, szczególnie poziomy iluwialne tych gleb przesycone związkami żelaza; układ ten charakteryzuje na ogół gleby mało sprawne.

68. Co rozumiemy pod pojęciem wody higroskopowej?

Woda higroskopowa - otacza cząsteczki glebowe cienką warstwą i przywiera do nich z siłą równą ciśnieniu kilku atmosfer. Nie jest ona wykorzystywana przez mikroorganizmy i rośliny wyższe. W glebie występuje w postaci pary wodnej. Jej zawartość zależy od składu mechanicznego, zawartości próchnicy, ilości kationów wymiennych, oraz od ilości i charakteru koloidów glebowych. Woda w postaci pary wodnej wchodzi w skład powietrza glebowego i pozostaje w równowadze z wodą znajdującą się w glebie w stanie ciekłym. Woda występująca w postaci pary wodnej ulega ciągłej wymianie pomiędzy powietrzem glebowym, a powietrzem atmosferycznym. Woda ta w warunkach klimatycznych Polski nie ma istotnego wpływu na kształtowanie bilansu wodnego gleb użytkowanych rolniczo.

69. Która woda kapilarna jest niedostępna dla roślin i dlaczego?

Woda higroskopijna (otacza najdrobniejsze cząstki glebowe cienką silnie przywierającą powłoką. Pochodzi z pochłoniętej i skroplonej pary wodnej. Zawartość wody higroskopowej zwyczajnej jest dla tej samej gleby zmienna i zależy od temperatury i wilgotności powietrza. Ilość wody higroskopowej maksymalnej jest dla określonej gleby wielkością stałą. Jest pozbawiona zdolności przemieszczania się i jest niedostępna dla roślin. Wyparowuje w temp 105 oC.

).

Woda błonkowata (przywiera do wody higroskopowej, jest przyciągana przez zewnętrzne siły molekularne. Ma ona pewna zdolność przemieszczania się i może przesuwać się z miejsc bardziej nasyconych do miejsc mniej nasyconych.

• ). Są zbyt związane z cząsteczkami gleby

70. Co rozumiemy pod pojęciem wody gruntowej? Wymień czynniki decydujące o jej przydatności dla roślin.

Woda gruntowa gromadzi się w nieprzepuszczalnych warstwach gleby, pochodzi z opadów atmosferycznych, przesięków bocznych rzek, jezior, stawów. Głębokość zalegania wody gruntowej zmienna w ciągu roku.

PRZYDATNOŚĆ DLA ROŚLIN ZALEŻY OD:

-GŁĘBOKOŚCI ZALEGANIA

-SKŁADU GRANULOMETRYCZNEGO WARSTW WIERZCHNICH , GATUNKU UPRAWIANYCH ROŚLIN

71. Co rozumiemy pod pojęciem pojemność wodna? Wymień rodzaje pojemności wodnej.

Zdolność do zatrzymywania określonych ilości wody.

1. pojemność wody maksymalna - stan, w którym przestwory glebowe, kapilarne i niekapilarne, wypełnione są wodą

2. pojemność wody kapilarna- stan, w którym przestwory kapilarne wypełnione są wodą. Przestwory niekapilarne wypełnione są powietrzem.

3. pojemność wody polowa - taka ilość wody jaką gleba jest w stanie utrzymać siłami kapilarnymi, osmotycznymi i elektrycznymi poza zasięgiem wznoszenia kapilarnego.

4. pojemność wody higroskopowa= MAKS. ZAW. WODY HIGROSKOPOWEJ

72. Wymień rodzaje wód dostępnych dla roślin: - woda błonkowata, częściowo, - woda kapilarna > 0,2m, - w. grawitacyjna - krótki okres, - w. gruntowa - głębokość skład gran.

73. Wymień kategorie uwilgotnienia gleb.

- gleby o właściwym uwilgotnieniu (optymalnym)

- gleby okresowo nadmiernie uwilgotnione - okresowe nadmierne uwilgotnienie w warstwach ornych powodowane stagnowaniem wody opadowej na leżącej głębiej warstwie o zwięźlejszym składzie granulometrycznym

-gleby okresowo podmokłe - występuje wysoki poziom wody gruntowej

- gleby trwale podmokłe

- gleby okresowo nadmiernie suche brak wody wynika ze zbyt małej pojemności wodnej gleby, przy jednoczesnym głębokim zaleganiu wody gruntowej lub nadmiernego spływu powierzchniowego (np. na stokach)

- gleby trwale zbyt suche

74. Co rozumiemy pod pojęciem odczyn a co pod pojęciem pH?

Odczyn -stosunek jonów wodorowych H+ do jonów wodorotlenowych OH -.pH - ujemny dziesiętny logarytm stężenia jonów wodorowych w roztworze

75. Jakie jony decydują o kwaśności hydrolitycznej? Kiedy są one ujawniane?

- taki stan roztworów glebowych w którym [H+] > [OH-]

- jony H+ i Al 3+ zas. ks

pH < 5,0 - Al3+, pH> 5,0 - H+

76. Co można obliczyć na podstawie całkowitej kwasowości hydrolitycznej? Zakwaszenie gleby

77. Co rozumiemy pod pojęciem kompleksu sorpcyjnego? Od czego zależą jego właściwości? Zależą od stosunku koloidów organicznych do mineralnych, ich struktury, odczynu, właściwości. Od zawartości minerałów ilastych.

78.Jakie źródła(rodz?) sorpcji wyróżniamy w gleboznawstwie? mechaniczna, fizyczna, wymienna, chemiczna, biologiczna.

79. Wyjaśnij pojęcie sorpcji fizycznej. Od czego zależy jej wielkość? Zdolność fazy stałej do zatrzymywania gazów, par, zawiesin, cz. zw. niedysc. Zatrzymywanie zachodzi dzięki sił napięcia powierzchniowego na granicy 2 faz, wielkość s. Fizycznej zależy od wielkości energii powierzchniowej Ep

80. Na czym polega sorpcja wymienna oraz od jakich czynników zależy jej wielkość? Wymiana jonów miedzy kompleksem sorpcyjnym a roztworem glebowym. wymiana zależy od: - odczynu gleby, - acidoidy : bazoidy, - stopnia uwodnienia jonów, - właściwości elektrokinetyczne koloidów.

81. Na czym polega sorpcja chemiczna? Podaj przykłady sorpcji chemicznej. -powstawanie nierozpuszczalnych osadów, wskutek reakcji między jonami kompleksu sorpcyjnego i roztworu glebowego. - Ca(HCO3)2+ Ca(H2PO4)2 = 2CaHPO4 + 2H2CO3 -Al(OH)3 + 2NH4H2PO4 = AlPO4 + (NH4)2 HPO4 + 3H2O

82. Wymień najważniejsze procesy glebotwórcze na terenie Polski. akumulacja próchnicy, bielicowania, przemywania, brunatnienia, oglejenia, bagienny, murszenia

83. Jak dzielimy gleby wytworzone ze skał litych ze względu na miąższość zwietrzeliny? miąższość zwietrzeliny, zawartość szkieletu

84. Jak dzielimy gleby ze względu na zawartość części szkieletowych? słabo szkiel. < 10%, śr. szkieletowe - 10 - % 50%, silnie szkiel. > 50%

85. Jak dzielimy gleby wytworzone ze skały lużnych. Ze względu na zmianę skały do 150 cm? - gl. płytkie 0 - 50 cm - gl. średniogłębokie 50-100 cm - gl. głębokie 100 - 150 cm

86. Co rozumiemy pod pojęciem „poziom genetyczny”? części profilu zmien. pod wpływem procesu glebotwórczego i dające się wyróżnić makroskopowo lub na podstawie zmian we właściwościach chemicznych

87. Jak dzielimy gleby ze względu na stopień wykształcenia poziomów genetycznych? -gleba o niewykszt. profilu (inicjalne), -gleba o słabo wykszt. profilu, -gleba o wykszt. profilu, -gleba o przekształconym profilu dział. czł. - (wyrobiska, wysypiska, głęboka orka, iłowanie itp.)

88. Jakie poziomy można wyróżnić w poziomie organicznym lasów iglastych. bory - ubogie, silnie kwaśne, miąższość poziomu do 25 cm. - Igły, szyszki, cząstki kory, obumarłe runo,

89. Podaj krótką charakterystykę poziomu A w glebach mineralnych. ciemno zabarwiony dzięki zawartościom próchnicy- powierzchniowa warstwa min. zawiera < 20% substancji organicznej

90. Podaj krótką charakterystykę poziomu brunatnienia „cambic”. - charakterystyczny dla gleb brunatnych - uziarnienie - Pg, glin, up ił., - żelazo i próchniczno-żelaziste kompleksy tworzą otoczki wokół ziarn mineralnych dając barwę brunatną, produkty wietrzenia pozostają na miejscu.

91. Wymień najwaażniejsze diagnostyczne poziomy próchniczne. mollic, anthropic, umbric, melanic, plaggen, ochric, histic

92. Podaj krótką charakterystykę poziomu diagnostycznego „mollic”? miękki - barwy ciemnej, czarnej, V% > 50%, C organiczny >2,5% - czarnoziemy, czarne ziemie

93. Wymień najczęściej wyróżniane poziomy diagnostyczne B. Cambic, Sideric, Argillic, Spodic

94. Wymień poziomy diagnostyczne zaliczane do poziomu eluwialnego E. albic (łać. albus-biały),luvic (łać. eluo-wypukły).

95. Podaj krótką charakterystykę poziomu diagnostycznego „albic”

wymyte produkty rozkładu minerałów, zwłaszcza Al, Fe, wzbogacone w SiO2 i wybielenie, - pl lub psg, dominuje kwarc, miąższość - kilku do kilkunastu cm.

96. Podaj krótką charakterystykę poziomu diagnostycznego „luvic” usunięte węglany, rozpuszczalne sole, min. ilaste do poz. argilic, poziom bardziej spiaszczony, jaśniejszy, w dolnej części czasami występuje oglejenie - okresowe stagn. wody opadowej na trudno przepuszczalnym poz. argilic.

97. W jakich glebach występuje poziom diagnostyczny B-spodic i jakimi cechami on się charakteryzuje? charakterystyczny dla gleb bielicowych, akumulacja - Fe2O3, Al2O3, próchnicy - kw. ful., w glebach leśnych pod poziomem E, w glebach uprawnych pod poziomem Ap, uziarnienie - pl, barwa - rdzawa, brunatnoczarna

98. Co decyduje o rodzaju a co o gatunku gleby? RODZAJ: Skały macierzyste, z których pod wpływem czynników glebotwórczych powstają gleby. GATUNEK: Skład granulometryczny utworu glebowego. Podział gleb na gatunki pokrywa się z przyjętym podziałem na grupy mechaniczne wg. PTG

99. Wymień jednostki taksonomiczne wyróżniane w systemie Gleb Polski. Dział, rząd, typ, podtyp, rodzaj, gatunek

100. Podaj pełną definicję dowolnej gleby obejmującej typ, podtyp, rodzaj, gatunek i odmianę.

Typ- Bielice.

Podtyp- Bielice właściwe.

Rodzaj- z poziomem iluwialnym o różnym stopniu scementowania. Odmiana-żelaziste

TYP - gleba płowa.

PODTYP - typowa.

RODZAJ - wytworzona z gliny zwałowej.

GATUNEK - średnie

101.Omów pojęcie rędziny mieszane.

Są to rędziny wytworzone przy współudziale obcego materiału

102. Wymień podtypy wyróżniane wśród rędzin.

Rędziny inicjalne, rędziny właściwe, rędziny czarnoziemne, rędziny brunatne, rędziny próchniczne górskie, butwinowe górskie.

103. Wymień czynniki decydujące o wartości użytkowej rędzin.

O wartości użytkowej rędzin decydują: skład mineralny skały macierzystej, ogólna zawartość CaCO3, zawartość węglanów aktywnych, budowa skały macierzystej (krystaliczna porowata) i jej podatność na wietrzenie.

104. Jak dzielimy rędziny ze względu na skład granulometryczny warstw wierzchnich

rędziny lekkie - p.g., rędziny średnie - g.l., rędziny ciężkie - g.ś, rędziny b. ciężkie - g.c.

105. Wymień rodzaje rędzin węglanowych.

trzeciorzędowe, kredowe, jurajskie, dewońskie, parmeńskie

106. Omów budowę i właściwości rędzin brunatnych. Małą zawartość węglanów aktywnych, zwykle poniżej 5%, Słabo zaznaczony poziom brunatnienia, Twarde i krystaliczne wapienie. Powstają z wapieni różnych formacji geologicznych w wyniku zaawansowanego wietrzenia chemicznego skały macierzystej przy równoczesnym wpływie roślinności leśnej

107. Omów budowę i właściwości rędzin czarnoziemnych. Poziom - mollic, struktura gruboziarnista, zawartość próchnicy pow. 3%, duża zawartość węglanów, zawartość części aktywnych szkieletowych niewielka. Miąższość poziomów A i ACca > 40 cm. Miękkie wapienie kredowe o dużej zawartości części ilastych, porowate o dużej zawartości węglanów łatwo rozpuszczalnych.

108. Omów występowanie, właściwości i przydatność rolniczą rędzin kredowych.

Występowanie: W Polsce skałą macierzysta czarnoziemów jest less, zmniejszają się obszary w wyniku erozji i degradacji. Chełm, Tomaszów Lub.  Opole Lub, okolice Pińczowa, okolice Opola.

Właściwości: dobre powiązanie materiału mineralnego z próchnicą, gleby o dużej miąższości, dobra struktura, duża pojemność wodna, duża zawartość węglanów aktywnych, C:N ~8 - 12 H:F ~1, trudne do uprawy, podtyp czarnoziemne. Przydatność rolnicza: najgłębsze rędziny wytworzone z margli ilastych zaliczane są do II klasy i 1 kompleksu.

109. W jakich warunkach tworzą się czarnoziemy? Omów budowę czarnoziemów niezdegradowanych.

Tworzą się w strefach łąkowo-stepowych, lesno-stepowych (klimat kontynentalny) oraz w strefach suchych stepów. Zawatość próchnicy 3,5 - 4 % odczyn zbliżony do obojętnego. Stopień wysycenia zasadami powyżej 90%, miąższość 70 cm. Stosunek C : N ~ 8 - 9. Związki próchniczne trwale związane z kationami Ca CaCO3 występuje na głębokości 40 cm, niekiedy na samej powierzchni.

110. Omów właściwości i przydatność rolniczą czarnoziemów nie zdegradowanych. Czy gleby te podlegają ochronie? Właściwości: -zasobne w składniki pokarmowe, -doskonałe właściwości fizyczne, -trwała struktura gruzełkowata -dobra przepuszczalność, a zarazem duża pojemność wodna. -Przydatność rolnicza: -można uzyskać maksymalne plony wszystkich roślin uprawnych, -klasy bonitacyjne I, -1 kompleks pszenny b. dobry. -W Polsce występują na niewielkich obszarach - bezwzględnie chronione!

111. Omów właściwości i przydatność rolniczą czarnoziemów zdegradowanych.

Właściwości:

W porównaniu z czarnoziemami właściwymi charakteryzują się:

-niższym stopniem wysycenia zasadami,

-większym zakwaszeniem poziomów wierzchnich,

-mniejszą zawartością próchnicy,

-nieco gorszymi właściwościami fizycznymi.

Przydatność rolnicza:

a-mimo nieco gorszych właściwości są one glebami b. dobrymi ze względu na:

-dobre właściwości fizyczne

-zasobność w składniki pokarmowe

b-przeważnie zaliczane do II klasy bonitacyjnej, 1 lub 2 kompleksu przydatności rolniczej - podlegają ochronie!

112. Omów właściwości czarnoziemów zdegradowanych z właściwościami czarnoziemów niezdegradowanych.

właściwości czarnoziemów zdegradowanych.

W porównaniu z czarnoziemami właściwymi charakteryzują się:

-niższym stopniem wysycenia zasadami,

-większym zakwaszeniem poziomów wierzchnich,

-mniejszą zawartością próchnicy,

-nieco gorszymi właściwościami fizycznymi.

Właściwości czarnoziemów niezdegradowanych.

-zasobne w składniki pokarmowe,

-doskonałe właściwości fizyczne,

-trwała struktura gruzełkowata

-dobra przepuszczalność, a zarazem duża pojemność wodna.

113. W wyniku jakiego procesu i w jakich warunkach tworzą się gleby brunatne.

Gleby brunatne tworzą się w różnych strefach roślinno-klimatycznych, z różnych skał macierzystych, przy udziale roślinności leśnej - głównie lasów liściastych, rzadziej mieszanych w wyniku procesu brunatnienia.

114. Wyjaśnij istotę procesu brunatnienia.

Istotą procesu brunatnienia jest tworzenie się trwałych, trudno-rozpuszczalnych kompleksów próchniczno-mineralnych, w których główną rolę odgrywają żelazo i kwasy huminowe.

115. Jakie podtypy wyróżnia się wśród gleb brunatnych właściwych.

a/  gleby brunatne typowe,

b/  gleby brunatne wyługowane,

c/  gleby szarobrunatne,

d/  gleby brunatne oglejone.

116. Omów budowę i właściwości gleb brunatnych właściwych typowych.

poziom ochric, miąższości 15-30cm, barwy szarobrunatnej, pH ~7,0 V % > 70

barwa brunatna-cambic wzbogacony w minerały ilaste

występuje CaCO3

wzrasta - wraz z głębokością

stopień wysycenia zasadami

Przydatność rolnicza zależy od:

-skały macierzystej

-stosunków wodnych

117. Wymień rodzaje gleb brunatnych właściwych.

-wytworzone z lessów,

-wytworzone z utworów pyłowych,

-wytworzone z glin zwałowych,

-wytworzone z iłów.

118. Wymień warunki w jakich tworzą się gleby płowe.

Tworzą się w warunkach klimatu umiarkowanego pod lasami liściastymi, rzadziej mieszanymi w wyniku procesu ługowania, uwarunkowanego znaczną ilością opadów i przepuszczalności skały.

119. Wyjaśnij istotę procesu ługowania.

Proces ługowania polega na:

mechanicznym przemieszczaniu z wodą opadową z warstw wierzchnich do

poziomu Bt

-rozpuszczalnych soli, głównie CaCO3

-części koloidalnych(min, ilaste)

-związków żelaza

120. Omów budowę gleby płowej typowej.

poziom organiczny 5 cm

poziom ochric miąższość 20cm, barwa szara, struktura drobno gruzełkowata

V % ~ 20% w glebach leśnych

~ 50 % w glebach ornych

poziom wymycia luvic miąższość 30cm, barwy płowej

poziom argillic, barwy brunatnej

lub rdzawej wzbogacony w cz. ilaste

V % > 50

Lessy, utwory pyłowe w. pochodzenia; niektóre gliny zwałowezasobne w związki zasadowe

121. Jakie typy gleb zaliczane są do rzędu gleb bielicoziemnych.

gleby rdzawe,

gleby bielicowe,

bielice.

122. Omów budowę i przydatność rolniczą gleb rdzawych.

Budowa:

poziom barwy rdzawej powstały prawdopodobnie wskutek wietrzenia geologicznego w okresie peryglacjalnym

piaski różnej genezy (psg, pl)

piaskowce bezwęglanowe

Przydatność rolnicza:

-typowe gleby żytnie, zaliczane do klasy bonitacyjnej IV - V, kompleksy 5 i 6.

-gleby żytnio - łubinowe, zliczane do klasy bonitacyjnej VI, kompleksu 7

Słabo nadają się do użytkowania rolniczego i często przeznaczane są pod zalesienie.

Wymagają intensywnego nawożenia organicznego oraz stosowania nawozów zielonych.

123. W jakich warunkach tworzą się gleby bielicowe.

-klimacie chłodnym i wilgotnym,

-roślinności borowej (sosna, świerk, jodła, kosodrzewina, wrzos, borówka, paproć-orlica),

-z lżejszych utworów macierzystych (pl, psg) na terenach równinnych,

-oraz z granitów, gnejsów, piaskowców w terenach górskich.

124. Wyjaśnij istote procesu bielicowania.

Proces bielicowania uwarunkowany jest odczynem silnie kwaśnym, który umożliwia tworzenie się kompleksowych związków próchniczno-metalicznych i przemieszczanie ich do poziomu B.

Związki te tworzą żelazo i glin z kwasami fulwowymi.

125. Jakie związki przemieszczane są do poziomu B-spodic w wyniku procesu bielicowania.

-związki próchniczne,

-związki żelaza,

-związki glinu,

-krzemionka koloidalna.

126. Omów budowę gleby bielicowej właściwej.

poziom próchniczny b. szarej - ochric

eluwialny, jasnopopielaty, bezstrukturalny, ziarna kwarcu- albic

iluwialny, b. żółtobrunatnej wzbogacony w Fe, Al., próchnicę. Mn - spodic

127. Wyjaśnij istotę procesu glejowego.

chemiczne i biologiczne przemiany w glebach nadmiernie nasyconych wodą (glej właściwy) oraz w glebach z czasowym stagnowaniem wody opadowej nad nieprzepuszczalnymi warstwami lub poziomami glebowymi (pseudoglej)

128. Omów warunki w jakich tworzą się gleby opadowo-glejowe oraz gleby gruntowo-glejowe.

Właściwości gleb tego rzędu kształtują się w warunkach dużej wilgotności spowodowanej bądź wysokim poziomem wody gruntowej, bądź działaniem wód powierzchniowych, pochodzących z zalewu lub z opadów.

129. Omów budowę i przydatność rolniczą gleb opadowo-glejowych właściwych.

Budowa:

Charakteryzują się okresowym stagnowaniem wody opadowej i zróżnicowanym składem granulometrycznym w profilu glebowym.

Gleby te mają wadliwe stosunki wodno powietrzne, są one nadmiernie wilgotne w okresach opadów, a jednocześnie ulegają nadmiernemu przesuszeniu w pozostałych okresach.

Przydatność rolnicza:

Wartość rolnicza tych gleb jest bardzo różna, zależy z jednej strony od skały macierzystej, a z drugiej od nasilenia procesu odgórnego oglejenia.

130. Wymień rodzaje mułów organicznych i podaj ich krótką charakterystykę.

1 rodzaj: w wyniku rozkładu i humifikacji szczątków roślinności szuwarowej (turzyce wysokie) zarastającej obniżenia terenowe, najczęściej w dolinach rzecznych, zalewane często przez wody powierzchniowe- muły tematyczne

2 rodzaj: w wyniku osadzania na dnie zbiorników wodnych szczątków niektórych gatunków roślinności szuwarowej (pałka wodna, trzcina, sitowie, wodorosty) i obumarłego planktonu- muły limnetyczne

131. Wymień podtypy wyróżniane wśród gleb torfowych.

-gleby torfowe torfowisk niskich,

-gleby torfowe torfowisk przejściowych,

-gleby torfowe torfowisk wysokich,

132. Omów występowanie, właściwości i roślinność torfów wysokich.

Torfowiska wysokie występują w miejscach bez przepływu wody, w których stagnują głównie ubogie wody opadowe.

Roślinność:

-mchy (Sphagnum),

-wełnianka,

-kosodrzewina (tereny wysokogórskie).

Charakteryzują się:

-wybitnie kwaśnym odczynem (pHH2O = 3,5 - 4,5),             

-dużą kwasowością wymienną,

-niską zawartością popiołu (5 - 7%),

-małym stopniem rozkładu warstw wierzchnich (< 20%)

133. Wyjaśnij istote procesu murszotwórczego

Istotą jest znaczna humifikacja i stopniowa mineralizacja substansji organicznej (masy torfowej lub mułu) w warunkach okresowej areobozy.

134. Omów warunki występowania oraz geneze czarnych ziem

Występują na obszarach pojeziernych, w pradolinach rzek oraz w różnych kotlinach i obniże -niach terenowych.

Gleby te powstały z czarnych ziem glejowych w wyniku umiarkowanego obniżenia zwierciadła wody.

135. Omów budowę i właściwości czarnych ziem właściwych

Poziom próchniczny, barwy czarnej zawiera znaczne ilości próchnicy trwale powiązanej z częściami mineralnymi. Struktura gruzełkowata.

Właściwości:

Duży stopień wysycenia zasadami, odczyn obojetny w każdym profilu, zasobny w składniki pokarmowe.Występują na głębokości ok 50 cm. Wymagają melioracji

136. Co rozumiemy pod pojęciem bonitacji gleb i co jest głównym celem bonitacji.

Jest to podział glep według jakosci. Celem jest ustalenie wymiaru podatków.

137. Na jakich podstawach oparta jest bonitacja gruntów rolnych w Polsce.

- żyznosć

- produktywnosć

- urodzajność

138. Wzmień zasadnicze cechz brane pod uwagę przy ustalaniu klasy bonitacyjnej.

- budowa profilu glebowego

- potencjalne możliwosci produkcyjne gleby

- wpływ urządzeń melioracyjnych

- skład gatunkowy roślin

139. Wymień klasy bonitacyjne wyróżniane wśród gatunków ornych. Które z nich możemy przeznaczyćna cele nierolnicze , a które podlegają bezwzględnej ochronie?

Klasy: I, II, IIIa, IIIb, IVa, IVb, V, VI,

na cele nierolnicze: IIIa, IIIb, IVa, IVb, V, VI,

pod ochroną: I, II

140. Ile klas bonitacyjnych wyróżnia sie w użytkach zielonych oraz jakie są ich kryteria podziału?

6 klas gleb użytków zielonych: I, II, III, IV, V, VI

141.Jakie gleby zaliczamy do klasy bonitacyjnej VI?

Do klasy VI zalicza się gleby rdzawe, bielicowe, rankery, płytkie rędziny inicjalne, ciężkie mady podmokłe.

142. Wymień podobieństwa i różnice miedzy kompleksami 8 i 9 ?

-Gleby kompleksu 8 zajmują 4,4% a kompleksu 9 3,4 % pow. gruntów ornych

-Na glebach kompleksu 9 udają się owies, buraki pastewne, warzywa pastewne , trawy natomiast w kompleksie 8 rośliny pastewne, koniczyna i trawy

- gleby w kompleksie 9 mokre wczesna wiosna a suche a później mogą być za suche

- główne gleby komp. 8 to opadowo-glejowe, brunatno oglejone, gleby płowe opadowe

- główne gleby komp.9 są rdzawe, lekkie czarne ziemie, oraz brunatne

144. Podobieństwa i różnice między kompleksami 7 i 9?

- kompleksy te maja podobne gleby główne :rdzawe, lekkie mady, płytkie rędziny

- gleby kompleksu 7 zajmują 11,5% pow. gruntów ornych a kompleksu 9 3,4%.

145. Omów grunty orne zaliczane do kompleksu 14?

Przeznaczone są pod trwałe użytki zielone.

146.Podaj nazwy kompleksów przydatności rolniczej dla terenów nizinnych?

1.kompleks pszenny bardzo dobry

2.kompleks pszenny dobry

3.kompleks pszenny wadliwy

4.kompleks żytni bardzo dobry (pszenno-żytni)

5.kompleks żytni dobry

6.kompleks żytni słaby

7.kompleks żytni bardzo słaby (żytnio-łubinowy)

8.kompleks zbożowo-pastweny mocny

9.kompleks zbożowo-pastweny słaby

147. Jakie typy i rodzaje gleb zaliczamy do klasy I ?

Sa to czarnoziemy, czarne ziemie, mady, oraz najlepsze gleby brunatne

148. Jakie typy i rodzaje gleb zaliczamy do klasy V ?

Są to gleby brunatne, rdzawe, płowe, bielicowe wytworzone z piasków i żwirów gliniastych, płytkie mady, rędziny i gleby kamieniste

149. Jaka jest treść mapy klasyfikacyjnej?

Granice działek, granica użytków gruntowych , granice konturów klasyfikacyjnych, klasa bonitacyjna użytku

150. Jakie kontury wyróżniane są na mapie klasyfikacyjnej?

Na mapie klasyfikacyjnej można znaleźć następujące kontury: typów gleb i miejsca dokonanych odkrywek z ich oznaczeniami.

---