PODSTAWY PRAWNE I ORGANIZACYJNE PRACY NAUCZYCIELA

Mgr Teresa Dobrosielska

Wykład II 14.03.2009 r.

OBOWIĄZEK SZKOLNY I OBOWIĄZEK NAUKI

Kwalifikacje uprawniające do pracy w zawodzie nauczyciela od 1.09.2009 r.:

W przedszkolu:

• lic., mgr wychowania przedszkolnego,

• zakład kształcenia nauczycieli o kierunku wychowanie przedszkolne,

• studia podyplomowe z wychowania przedszkolnego,

• studia na wydziale pedagogicznym o kierunku wychowanie przedszkolne lub nauczanie wczesnoszkolne.

W klasach I - III:

• lic., mgr edukacji wczesnoszkolnej bądź nauczania zintegrowanego,

• zakład kształcenia nauczycieli o tym kierunku,

• studia podyplomowe o tym kierunku,

• studia na wydziale pedagogicznym o kierunku wychowanie przedszkolne lub nauczanie wczesnoszkolne.

Świetlice i internaty:

• każdy nauczyciel tego typu szkoły, w której pracuje.

W Polsce obowiązek szkolny i obowiązek nauki dotyczy wieku 7 - 18 lat, z tym, że obowiązek szkolny dotyczy ukończenia gimnazjum, natomiast obowiązek nauki do 18 r. ż. (niekoniecznie w formach szkolnych, np. kursy).

Rejestracja uczniów i kontrola realizacji obowiązku szkolnego - w gestii dyrektorów szkół (podstawowych i gimnazjów).

Za realizowanie obowiązku nauki przez młodzież pomiędzy 16 - 18 r. ż. odpowiadają samorządy, a za obowiązek informacji o tym rodzice.

Prowadzenie i nadzorowanie szkół i placówek oświatowych.

Szkoły dzielą się na:

• publiczne - nie wolno pobierać w nich czesnego),

• niepubliczne (można pobierać czesne, oprócz tego istnieje też dotacja państwowa).

Szkołę publiczną może założyć każda osoba prawna lub fizyczna, która spełnia odpowiednie warunki.

Szkołę niepubliczną może założyć każda osoba prawna lub fizyczna za wyjątkiem samorządów.

Przekazywanie szkół przez samorządy innym osobom prawnym (procedura).

• uchwała samorządu o zamiarze likwidacji szkoły,

• uzasadnienie,

• rozpatrzenie przez kuratora,

• w przypadku braku zgody ze strony kuratora - ponowne rozpatrzenie przez ministra,

• decyzja samorządu o zamiarze likwidacji co najmniej pół roku przed zakończeniem roku szkolnego.

Obecnie odbywać się to będzie bez powyższych procedur, z ominięciem procesu likwidacyjnego, jeżeli:

• w szkole uczy się nie więcej niż 70 uczniów,

• na 6 miesięcy wcześniej o zamiarze likwidacji szkoły powiadomi się jej pracowników,

• istnieje zgoda kuratora na przekazanie szkoły.

Przekazanie szkoły musi spełnić odpowiednie warunki:

• szkoła pozostać musi placówką publiczną i ogólnie dostępną,

• musi być odpowiednia uchwała rady samorządu,

• rada samorządu musi zawrzeć umowę z osobą, której przekazuje szkołę odnośnie warunków.

Istnieją także szkoły:

• resortowe (muzyczne, plastyczne) - zakładane przez Ministra Kultury,

• rolnicze, leśne - zakładane przez Ministra Ochrony Środowiska,

• szkoły przywięzienne - przez Ministra Sprawiedliwości.

Nadzór nad procesem pedagogicznym (przedmioty ogólne) sprawuje Kuratorium.

Wykład III 28.03.2009 r.

AUTONOMIA SZKOŁY I WEWNĘTRZNE PRAWO SZKOŁY

Ustawa zmieniająca ustawę o systemie oświaty:

Obowiązek rozpoczęcia nauki szkolnej przez dzieci sześcioletnie będzie miał miejsce za trzy lata. Do tego czasu sześciolatek może pójść do szkoły, ale nie musi. Decydują o tym rodzice dziecka.

Dyrektor szkoły może dla tych dzieci przygotować placówkę, ale nie jest to jego obowiązkiem.

Aby dziecko sześcioletnie mogło rozpocząć naukę w klasie I musi odbyć wcześniej roczne przygotowanie przedszkolne. W innym wypadku jedynie po uzyskaniu pozytywnej opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Przekazywanie szkół przez samorządy:

Samorząd może przekazać szkołę innym osobom prawnym, jeżeli liczba uczniów tejże szkoły nie przekracza 70. Na przekazanie szkoły musi wyrazić zgodę kurator. Koniecznym warunkiem jest również to, aby szkoła w dalszym ciągu pozostała placówką bezpłatną.

Obecnie wiele kompetencji przeszło na rzecz samorządów.

Nie ma zmian w zakresie kompetencji dyrektora szkoły.

Oceny pracy dyrektora dokonuje organ prowadzący w porozumieniu z kuratorem.

Arkusze organizacyjne zatwierdza jedynie organ prowadzący, bez opinii kuratorium.

Praca nauczycieli:

W klasie I szkoły podstawowej oraz I gimnazjum od 1.09.2009 r. edukacja odbywać się będzie wg nowej podstawy programowej.

Reforma programowa realizowana będzie kolejno corocznie, na podstawie „Rozporządzenia MEN w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz podręczników oraz cofania tego dopuszczenia”.

Podstawę programową opracowuje minister. Twórcą programu jest nauczyciel.

Różnica:

• W starym prawie nauczyciel mógł korzystać z programów zatwierdzonych do użytku szkolnego i mógł też opracować program własny, ale konieczna była opinia nauczyciela dyplomowanego tego przedmiotu, którą przedstawiał i zatwierdzał dyrektor placówki.

• Obecnie nauczyciel może sam opracować swój własny program, warunkiem jest, aby opierał się on na podstawie programowej. Warunki tworzenia własnych programów przez nauczycieli określone są dokładnie w odpowiednim rozporządzeniu.

Podręczniki - istnieją wykazy dopuszczonych do użytku przez ministerstwo. Warunkiem dopuszczenia podręcznika do użytku szkolnego jest uzyskanie dwóch pozytywnych opinii rzeczoznawców.

Jest to kolejny dowód autonomii szkoły i nauczyciela - nauczyciel bowiem zna środowisko, zna swoich uczniów i to on decyduje o programie i doborze właściwych podręczników.

Szkolny zestaw programów nauczania musi być zatwierdzony przez radę pedagogiczną i dyrektora placówki.

Szkolny zestaw podręczników musi być ogłoszony do wiadomości publicznej, bowiem rodzice muszą odpowiednio wcześnie zakupić podręczniki.

Plany nauczania (dotyczą organizacji pracy dydaktycznej szkoły):

W planach zawiera się informacje o liczbie godzin edukacyjnych z danego przedmiotu, które muszą być zrealizowane w ciągu całego cyklu nauczania (np. I-III, fizyka, itp.), więc rozkład zajęć edukacyjnych musi być opracowany w formie planu, tzw. Szkolny Plan Nauczania, czyli rozkład obowiązkowych zajęć edukacyjnych w poszczególnych oddziałach szkolnych na dany rok. Musi on być on zgodny z planem nauczania wyznaczonym przez ministra.

Podstawy prawne dotyczące statutów szkolnych:

1. Rozporządzenie MEN z dn. 25. 05. 2001 r. - w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (załączniki - przedszkole). JEST TO PODSTAWOWE ROZPORZĄDZENIE.

ZMIANY:

2. Rozporządzenie MENiS z dn. 31.01. 2002 r. - zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów przedszkola i szkół (załącznik - ramowe statuty liceów ogólnokształcących, liceów profilowanych, techników i zasadniczych szkół zawodowych).

3. Rozporządzenie MENiS z dn. 8.08.2003 r. - zmieniające rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów przedszkola i szkół ENiS z dn. 31.01. 2002 r. h szkół (załączniki - przedszkole)nych oddziałach szkolnych na dany rok. ześnie móc zamowej.iał i za( załącznik -ramowe statuty szkół specjalnych. Nie wolno używać określenia: specjalne na pieczęciach, sztandarach, itp.).

4. Rozporządzenie MENiS z dn. 26.03.2004 r. - zmieniające rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów przedszkola i szkół ENiS z dn. 31.01. 2002 r. h szkół (załączniki - przedszkole)nych oddziałach szkolnych na dany rok. ześnie móc zamowej.iał i za( załącznik - ramowe statuty liceów uzupełniających i techników uzupełniających).

5. Rozporządzenie MEN z dn. 11.01.2005 r. - zmieniające rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów przedszkola i szkół ENiS z dn. 31.01. 2002 r. h szkół (załączniki - przedszkole)nych oddziałach szkolnych na dany rok. ześnie móc zamowej.iał i za( małe zmiany w poszczególnych załącznikach - świetlica, warunki pracy w świetlicy, organizowanie stołówki szkolnej).

6. Rozporządzenie MEN z dn. 26.03.2004 r. - zmieniające rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów przedszkola i szkół ENiS z dn. 31.01. 2002 r. h szkół (załączniki - przedszkole)nych oddziałach szkolnych na dany rok. ześnie móc zamowej.iał i za( załącznik - mundurki szkolne, schludny strój, warunki korzystania z telefonów komórkowych na terenie szkoły).

Wewnętrzny regulamin systemu oceniania:

Autonomią szkoły jest również prawo dające duże kompetencje rodzicom w sprawach wychowawczych.

Rodzice muszą pozytywnie zaakceptować Roczny Plan wychowawczy Szkoły i Szkolny Plan Profilaktyczny (do 15.09.). jeżeli do tego czasu nie ma zgody i akceptacji rodziców, wówczas na jego realizację musi zgodzić się kurator, ale do czasu porozumienia się w tej kwestii z rodzicami.

Objęcie wychowaniem przedszkolnym pięciolatków:

Każdy pięciolatek ma prawo uczęszczać do przedszkola, być objętym wychowaniem przedszkolnym. Jest to obowiązek przedszkola.

7. Rozporządzenie z dn. 20.02 2009 r. - w sprawie zmiany przez ucznia szkoły i przechodzenia z jednej szkoły do drugiej.

8. Rozporządzenie z dn. 23.12.2008 r. - w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego we szkole (załącznik - podstawy programowe).

9. Rozporządzenie z dn. 10.01.2009 r. - w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków ich tworzenia i sposobów działania.

Wykład IV 18.04.2009 r.

KOMPETENCJE ORGANÓW FUNKCJONUJĄCYCH W SZKOLE

1. Dyrektor szkoły

2. Rada Pedagogiczna

3. Rada Rodziców

4. Rada Szkoły

5. Samorząd Uczniowski

Rada Szkoły - może istnieć, ale nie musi. Jeżeli funkcjonuje w szkole, to jest jej najwyższym organem. Rada Szkoły to przedstawicielstwo wszystkich osób w szkole: uczniów, rodziców, rady pedagogicznej (z wyjątkiem szkół podstawowych). Ma ona kompetencje do podejmowania wszystkich decyzji. Musi ją stanowić minimum 6 osób, które uczestniczą w rozwiązywaniu wewnętrznych spraw szkoły.

Rada Szkoły:

1. uchwala statut szkoły,

2. przedstawia wnioski w sprawie rocznego planu finansowego,

3. ma prawo występować do odpowiednich organów o zbadanie jakości pracy szkoły,

4. opiniuje wszelkie plany pracy szkoły

5. występuje do dyrektora, rady pedagogicznej o organizację zajęć pozalekcyjnych.

Jeżeli w szkole nie ma rady szkoły, to jej kompetencje przejmuje rada pedagogiczna.

W skład rady szkoły wchodzą nauczyciele wybrani przez ogół nauczycieli, uczniowie wybrani przez ogół uczniów i rodzice wybrani przez ogół rodziców. Dyrektor może brać udział w obradach rady szkoły, ale nie ma głosu decydującego w podejmowanych przez nią decyzjach.

Rada Pedagogiczna - najważniejszy organ w szkole. Jest to organ ustawodawczy, organ władzy szkolnej. Ma prawo podejmować uchwały. Nauczyciel, aby być członkiem rady pedagogicznej musi mieć w szkole przynajmniej 1 godzinę, czyli jest nim każdy nauczyciel zatrudniony przez dyrektora na podstawie umowy o pracę.

Rada pedagogiczna obraduje na zebraniach, np. przed rozpoczęciem roku szkolnego, przy dokonywaniu klasyfikacji, zebrania plenarne - podsumowujące rok szkolny. Przewodniczącym rady pedagogicznej jest dyrektor szkoły.

Dyrektor szkoły - jest organem wykonawczym zarządzającym w szkole, czuwa nad prawidłowością pracy rady pedagogicznej, jest zobowiązany wykonywać podjęte przez radę pedagogiczną uchwały. Nie musi jednak realizować takiej uchwały, która narusza prawo oświatowe. Nie ma również prawa takiej uchwały zawiesić, czy unieważnić, ale z takim wnioskiem może wystąpić do kuratora.

Kompetencje rady pedagogicznej:

1. stanowiące - to te, w których rada pedagogiczna podejmuje uchwały, ustanawia je,tanowiace,icznej:iem może wystąpić do kuratora.waznić,o oświatowe.pracy rady pedagogicznej, jest zobowiązany wykonywać uchwał

2. opiniujące - te, w których musi być zasięgnięta opinia rady. Do kompetencji stanowiących należy podjęcie uchwał w sprawie, m.in.:

• zatwierdzenia planu pracy szkoły,

• ustalenia wyników klasyfikacji i promocji,

• w sprawie innowacji i eksperymentów! (w szkołach nauczyciele ustawicznie kształcą się),

• skreślenia z listy uczniów (zależy w jakiej szkole, ponieważ nie można skreślić z listy uczniów ucznia szkoły podstawowej, gimnazjalnej - zabrania tego konieczność realizacji obowiązku szkolnego), w szkołach ponadgimnazjalnych o skreśleniu z listy uczniów decyduje dyrektor mocą decyzji administracyjnej,

• organizacji pracy szkoły w bieżącym roku szkolnym,

• wniosków dyrektora w sprawie przyznawania nauczycielom wszelkich nagród i odznaczeń,

• przydziału nauczycielom godzin stałych i dodatkowych.

Rada Rodziców - w każdej szkole są przedstawiciele rodziców. W każdym oddziale jest trójka klasowa i jedna osoba z tej trójki wchodzi w skład rady szkoły. Wybory trójki są bardzo ważne. Wybory te odbywają się przy udziale wszystkich rodziców w głosowaniu tajnym, przy czym jednego ucznia reprezentuje jeden rodzic.

Kompetencje Rady Rodziców:

• włączenie się w sprawy dydaktyczne i wychowawcze,

• składanie wniosków do dyrektora, do rady pedagogicznej we wszystkich sprawach dotyczących szkoły,

• plan pracy wychowawczej i plan pracy profilaktycznej na przyszły rok musi być zaakceptowany przez radę rodziców!!!

Samorząd Uczniowski - reprezentacja wszystkich uczniów w szkole. Do jego kompetencji należy:

• przedstawianie radzie pedagogicznej i dyrektorowi szkoły swoich opinii i wniosków dotyczących istotnych spraw szkoły,

• ma prawo zapoznać się z planem nauczania, wymaganiami nauczycieli, kryteriami,

• ma prawo do jawnej, umotywowanej oceny,

• ma prawo do organizowania życia szkolnego, łącznie z życiem kulturalnym, rozrywkowym (w uzgodnieniu z dyrektorem),

• prawo do prowadzenia gazetki szkolnej,

• prawo do wyboru opiekuna samorządu spośród wszystkich nauczycieli.

Wykład V 9.05.2009 r.

OCENIANIE UCZNIÓW

Dzieli się na wewnętrzne i zewnętrzne.

Ocenianie wewnętrzne - przeprowadzane przez nauczycieli szkoły. Jest to ocenianie w trakcie etapu edukacyjnego, ocenianie postępów uczniów - czynione w ich szkole. Ocenianiu temu podlega również zachowanie uczniów.

Ocenianie zewnętrzne - jest to ocenianie na końcu etapu edukacyjnego. To badanie poziomu wiedzy i umiejętności na koniec szkoły podstawowej, gimnazjum, szkoły średniej, kształcenia zawodowego i in. czynią to okręgowe komisje edukacyjne.

Podstawą prawną jest rozporządzenie MEN z 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobów oceniania, klasyfikowani a i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkole (Dziennik Ustaw Nr 83 z 2007 r.).

Rozporządzenie nakreśla ogólne ramy prawne dotyczące oceniania w szkole, obowiązujące prawo szkolne dostosowane do tej szkoły.

PO CO SIĘ OCENIA?

Ocena jest bardzo ważna. Ma funkcję informującą i motywującą. Musi być jawna i uzasadniona. Podczas jej dokonywania należy brać pod uwagę możliwości i chęci ucznia.

Zasady oceniania ucznia w szkole stanowią wewnętrzne zasady szkoły. Jest to t.zw WSO, czyli wewnętrzny system oceniania. Zawiera on wszystkie zasady oceniania obowiązującego w danej szkole. Opracowywane są one przez rodziców, nauczycieli i uczniów.

Wewnątrzszkolny System Oceniania (WSO) obejmuje:

• formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych,

• ustalanie kryterium oceniania zachowania,

• ustalanie oceniania bieżącego i śródsemestralnego,

• ustalanie rocznych ocen klasyfikacyjnych,

• przeprowadzanie egzaminów klasyfikacyjnych,

• ustalanie trybu uzyskiwania przez uczniów ocen wyższych niż ustalone,

• tryb przekazywania informacji o ocenach rodzicom.

W każdej szkole musi być WSO, ale każdy nauczyciel musi opracować PSO, czyli przedmiotowy system oceniania.

Ocenie podlega również zachowanie ucznia. Ocenę ustala wychowawca klasy, przy pomocy uczniów. Podczas oceniania należy brać pod uwagę m.in. dbałość o honor i tradycję szkoły, mowy ojczystej, dbałość o własne zdrowie, godne, kulturalne zachowanie się w szkole i poza nią, szacunek do osób starszych, wywiązywanie się z obowiązku nauki. Skala ocen z zachowania jest czterostopniowa: wzorowe, bardzo dobre, dobre, nieodpowiednie.

Według zarządzenia Ministra ocena z zachowania nie ma wpływu na oceny klasyfikacyjne z zajęć i na promocję oraz ukończenie szkoły. Rada pedagogiczna może podjąć uchwałę o niepromowaniu ucznia i nieukończeniu szkoły, jeśli po raz drugi z rzędu ustalono dla niego naganną ocenę z zachowania. Jeżeli natomiast po raz trzeci z rzędu uczeń otrzymał naganną ocenę ze sprawowania, to nie otrzymuje promocji do klasy wyższej i nie kończy szkoły - jest to obligatoryjne!

Jeżeli uczeń nie otrzymał promocji z jednego przedmiotu, to może mieć poprawkę, a w szczególnych przypadkach może mieć nawet dwie poprawki. Uczeń może być niesklasyfikowany, gdy opuścił połowę zajęć z przedmiotu. Jeżeli nieobecności te są usprawiedliwione, to uczeń może pisać egzamin klasyfikacyjny.

Nauczyciel wymierza swoimi ocenami skalę postępu uczniów, a na koniec semestru ją uogólnia. Ilość semestrów w szkole jest ogólna - to też jest zapisane w WSO.

Uczeń ma prawo wiedzieć o przewidywanej ocenie. Z jedną oceną niedostateczną uczeń może być promowany do klasy następnej tylko raz w ciągu wszystkich lat nauki w szkole. Odbywa się to tylko za zgodą rady pedagogicznej i dotyczy przedmiotu nie kończącego się w tej klasie.

Uczeń lub jego rodzice mogą zgłosić zastrzeżenia do dyrektora szkoły, że ocena z zachowania lub jakiegoś przedmiotu została ustalona niezgodnie z trybem oceniania. Dyrektor musi dokonać niezwłocznego szczegółowego sprawdzenia. Jeśli tryb nie do końca był przestrzegany, to w przypadku, gdy dotyczy to przedmiotu, musi zwołać komisję składającą się z dyrektora, nauczyciela tego przedmiotu i dwóch innych nauczycieli również uczących tego przedmiotu. Jeśli chodzi o ocenę zachowania, to w skład komisji wchodzi dyrektor szkoły, wychowawca, psycholog, przedstawiciel rady rodziców.

Każda szkoła w swoim WSO powinna zawrzeć metody i sposób działań, jeżeli uczeń będzie chciał ubiegać się o ocenę wyższą, niż została dla niego ustalona.

EGZAMINY ZEWNĘTRZNE

Maja one na celu sprawdzanie poziomu zdobytej wiedzy i umiejętności po zakończeniu etapu edukacyjnego oraz danego typu szkoły. Instytucją powołaną do przeprowadzania tego typu egzaminów jest Centralna Komisja Egzaminacyjna, z siedzibą w warszawie, podlegająca MEN.

Centralna Komisja Egzaminacyjna:

• opracowuje standardy wymagań egzaminacyjnych,

• przygotowuje pytania, zadania, testy,

• przeprowadza egzaminy, sprawdza i ocenia,

• opracowuje analizy wyników egzaminów,

• dostarcza sprawozdania Ministrowi.

Nie ma egzaminów wstępnych do klas ponadgimnazjalnych, a podstawa przyjęcia jest świadectwo i zaświadczenie ukończenia gimnazjum.

DOKUMENTACJA PROCESU PEDAGOGICZNEGO

Na mocy rozporządzenia MENiS z dn. 19 lutego 2002 r., w sprawie sposobu prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania.

Drugie rozporządzenie MENiS z dn. 14 marca 2005 r., w sprawie zasad wydawania oraz wzorów świadectw, dyplomów…

11 marca 2008 r., MEN wydało rozporządzenie zmieniające rozporządzenie poprzednie (z 14.03.2005 r.).

W każdej szkole, podstawowej i gimnazjalnej, są dwie księgi:

• Księga Ewidencji, czyli wykaz, rejestr wszystkich dzieci mieszkających w danym obwodzie, które powinny chodzić do szkoły,

• Księga Uczniów, czyli rejestr uczniów danej szkoły - wpisu dokonuje się 1 września (uczniów pierwszej klasy), bądź w czasie roku szkolnego, gdy uczeń dochodzi do danej szkoły.

W szkołach ponadgimnazjalnych jest tylko Księga Uczniów. Kolejnym dokumentem jest dziennik lekcyjny, służący do adnotacji odbytych lekcji. Jest to jedyny dowód na odbytą lekcję. Jest tez arkusz ocen, który wypełnia osoba wyznaczona przez dyrektora. Nie musi to być wychowawca. Arkusz ocen jest dokumentem wieczystym (kat. „A”), na podstawie którego wydawane są odpisy świadectw pomyłka w arkuszu musi być skreślona czerwonym kolorem i poprawnie wpisana (ocena na czerwono, z podpisem i pieczęcią szkoły). Na świadectwach nie można niczego przekreślać. Jest ona drukiem ścisłego zarachowania.

Wykład VI 23.05.2009 r.

DOKUMENTACJA PROCESU EDUKACYJNEGO

Świadectwa szkoła wydaje promocyjnie i końcowo rocznie. Okręgowa Komisja Egzaminacyjna wydaje dyplomy. Wydaje też wyniki końcowych egzaminów z matury, z uzyskaną liczbą punktów.

Świadectwa promocyjne z klasy do klasy i świadectwa ukończenia szkoły są drukami ścisłego zarachowania. Nie można ich poprawiać, ale anulować i wypisać nowe.

KWALIFIKACJE NAUCZYCIELI

Na dzień dzisiejszy obowiązuje rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 10 września 2002 r., w sprawie kwalifikacji nauczycieli.

Rok szkolny zawsze kończy się 31 sierpnia. Od 1 września będzie obowiązywać rozporządzenie MEN z 12 marca 2009 r., w sprawie szczegółowych kwalifikacji nauczycieli. Rozporządzenie jest aktem wykonawczym, a Karta Nauczyciela jest ustawą.

W rozdziale III karty nauczyciela parlament zapisał, że stanowisko nauczyciela może pełnić osoba:

• z wykształceniem wyższym, z przygotowaniem pedagogicznym, lub taka, która ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje,

• musi przestrzegać podstawowych zasad moralnych,

• musi być zdrowa

• wykształcenie wyższe, tzn. I lub II stopnia (licencjat lub mgr), lub ukończony zakład kształcenia nauczycieli czyli kolegium nauczycielskie, lub dawne studium nauczycielskie,

• musi mieć odpowiednie przygotowanie pedagogiczne, czyli odbyte w formie studiów podyplomowych lub kursu kwalifikacyjnego zajęcia teoretyczne z psychologii, pedagogiki i dydaktyki szczegółowej związane z danym przedmiotem, w wymiarze nie mniejszym, niż 270 godzin, oraz odbycie praktyki pedagogicznej w wymiarze nie mniejszym, niż 150 godzin - pozytywnie ocenionej!

Szkoły ponadgimnazjalne

Nauczyciel musi mieć wykształcenie magisterskie, lub dla zawodowych przedmiotów może być inżynierskie, ale z przygotowaniem pedagogicznym. Od 1 września 2009 r. w szkołach zawodowych przedmiotów zawodowych muszą uczyć inżynierowie, czyli osoby posiadające ukończone studia I stopnia.

Gimnazja

Wskazane jest ukończenie studiów magisterskich, ale mogą uczyć osoby, które uzyskały licencjat.

Szkoły podstawowe i przedszkola

Wskazane jest ukończenie studiów magisterskich lub licencjackich, ale wystarczy również kolegium nauczycielskie.

Szkolnictwo specjalistyczne

Nauczyciel powinien mieć magisterium z kierunku, którego uczy. Może być też nauczyciel, który ma ukończone studia podyplomowe z tego kierunku, którego chciałby uczyć. Kwalifikacje ma tez ten, kto ukończył studia z kierunku, którego zakres jest określony w standardzie kształcenia dla tego kierunku studiów w treściach podstawowych i kierunkowych albo specjalistycznych, obejmuje treści prowadzonego przedmiotu, bądź prowadzonych zajęć.

Prawidłowość kwalifikacji na określone stanowisko stwierdza dyrektor.

Dotychczas nauczyciele internatów i świetlic musieli mieć kwalifikacje z pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej. Od 1 września 2009 r. te kwalifikacje ma każdy nauczyciel, który pracuje w danej szkole i ma kwalifikacje do uczenia w szkole podstawowej. W liceum musi mieć studia magisterskie.

Języki obce

Nauczać może:

• magister danej filologii,

• licencjat danej filologii,

• osoba, która ukończyła kolegium o kierunku z tej filologii,

• magister lub licencjat z innego kierunku, ale posiadający złożony egzamin państwowy na poziomie biegłym lub zaawansowanym i legitymujący się certyfikatem ukończenia, musi też posiadać ukończony kurs pedagogiczno-metodyczny organizowany przez ODN.

OCENA PRACY NAUCZYCIELA rozdz. II ustawy „Karta Nauczyciela”, art. 6.

Nauczyciel musi rzetelnie realizować zadania powierzone przez szkołę, wspierać każdego ucznia do samorozwoju oraz dążyć do własnego samorozwoju.

Oceny pracy nauczyciela dokonuje dyrektor. Może być też ona przeprowadzona na wniosek samego nauczyciela, organu prowadzącego szkołę, rady pedagogicznej lub rady rodziców (rozporz. MEN z dn. 2 listopada 2000 r., w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycielaEN z dn. 2 listopada 2000 r.).niosek samego nauczyciela, organu prowadzącego szkołę, rady pedagigicznej uczenia w szkole podst). Ocena może być: wyróżniająca, dobra i negatywna.

Dyrektor musi w treści oceny ustosunkować się do:

• poprawności merytorycznej i metodycznej prowadzonych zajęć,

• prawidłowości realizacji innych zajęć,

• kultury i poprawności języka,

• pobudzania inicjatywy uczniów,

• zachowania odpowiedniej dyscypliny uczniów.

• zaangażowania zawodowego nauczyciela (udział w zespołach nauczycielskich, podejmowane zadania innowacyjne, zainteresowanie uczniem),

• aktywności w dokształcaniu się,

• działań nauczyciela w zakresie indywidualnego wspomagania ucznia w rozwoju jego zainteresowań i potrzeb,

• przestrzegania porządku pracy, czyli punktualności i poprawności prowadzenia dokumentacji.

Dyrektor ma maksymalnie trzy miesiące na dokonanie oceny od złożenia wniosku. Musi najpierw poinformować nauczyciela o projekcie oceny i w ciągu trzech dni nauczyciel ma prawo złożyć wnioski i uwagi. Ocenę nauczyciel musi podpisać (wraz z datą). W ciągu 14 dni można odwołać się od oceny do kuratora, a kurator ma miesiąc na załatwienie sprawy. Powołuje w tym celu komisję, która podtrzymuje ocenę, albo ustala ją na nowo. Od tej decyzji nie ma odwołania.

Wykład VII 6.06.2009 r.

KARTA NAUCZYCIELA

Karta Nauczyciela jest ustawą. Jest to nauczycielski kodeks pracy, posiada status prawny.

Reguluje status prawny zawodu nauczycielskiego i obowiązuje każdego nauczyciela.

Ostatnie zmiany w Karcie nauczyciela nastąpiły w 2008 r. Największe zmiany zaistniały w 2004 r., kiedy to wprowadzono awans zawodowy nauczyciela.

21 listopada 2008 r. - zamiany dotyczące pensji, godziny więcej dla uczniów tego wymagających.

Zmiany mogą następować tylko wtedy, gdy jest wprowadzona ustawa zmieniająca ustawę.

Zmiana ustawy w marcu 2009 r. - dotyczy dyrektorów. Oceny pracy dyrektorów dokonuje organ prowadzący w porozumieniu z organem nadzorującym.

Kandydat na stanowisko dyrektora powinien:

• posiadać minimum pięcioletni staż pracy,

• być nauczycielem mianowanym,

• posiadać dobrą ocenę pracy,

• mieć kwalifikacje do pracy w danej szkole,

• ukończyć studium podyplomowe z zarządzania oświatą.

Rozdziały Karty Nauczyciela:

• Obowiązki nauczyciela

• Wymagania kwalifikacyjne

• Awans zawodowy

• Nawiązywanie, zawiązywanie i rozwiązywanie stosunku pracy

• Warunki pracy, wynagrodzenie

• Nagrody, odznaczenia

• Uprawnienia socjalne i urlopy

• Finansowanie dokształcania zawodowego nauczycieli

• Ochrona zdrowia

• Dzień Edukacji Narodowej

• Odpowiedzialność dyscyplinarna

Rozporządzenie z dn. 1 grudnia 2004 r., w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego nauczycieli, zmieniona częściowo 14 listopada 2007 r. - dotyczą dokumentacji składanych przez nauczycieli. Nie ma już żadnych załączników tylko sprawozdanie, relacja nauczyciela i dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe nauczyciela.

Po 9 miesiącach nauczyciel stażysta musi się rozliczyć z tego, co zrobił.

W ramach stażu nauczyciel powinien:

• poznać organizację, zadania i zasady funkcjonowania szkoły, w której pracuje (przepisy, sposób prowadzenia dokumentacji i przepisy bhp,

• uczestniczyć, jako obserwator, w zajęciach prowadzonych przez opiekuna (1 godz. w miesiącu),

• musi przeprowadzić w miesiącu 1 godz. zajęć, na którą zaprosi opiekuna lub dyrektora,

• sporządzić plan rozwoju zawodowego, który musi zostać zatwierdzony przez dyrektora,

• napisać sprawozdanie z okresu stażu , które musi ocenić dyrektor (ocena dorobku zawodowego w okresie stażu - może być pozytywna lub negatywna),

• do końca roku, w którym odbywał się staż, należy złożyć wniosek o rozpoczęcie postępowania kwalifikacyjnego na nauczyciela kontraktowego.

Staż kończy się aktem nadania stopnia awansu nauczyciela kontraktowego.

Nauczyciel nie ma obowiązku dalej awansować, ale jeśli chce, musi złożyć podanie do dyrektora o zgodę na odbycie stażu na nauczyciela mianowanego. Może je złożyć dopiero po 2 latach pracy od czasu uzyskania poprzedniego stopnia. Staż na nauczyciela mianowanego trwa 2 lata i 9 miesięcy. Nauczyciel ma również przydzielonego opiekuna. Po zaliczeniu stażu również pisze sprawozdanie, które ocenia dyrektor. Dalsze procedury nie dzieja się jednak w szkole. Nauczyciel składa bowiem prośbę o postępowanie egzaminacyjne do organu prowadzącego (samorządu).

W skład komisji wchodzą:

• dyrektor szkoły,

• eksperci,

• przedstawiciel samorządu.

Jeśli ocena komisji jest pozytywna, prezydent, wójt, starosta nadaje akt nadania stopnia nauczyciela mianowanego.

Żeby ubiegać się o stopień nauczyciela dyplomowanego trzeba odczekać rok. Staż trwa także 2 lata i 9 miesięcy i obowiązują na nim te same zasady. Nauczyciel nie ma już opiekuna, też pisze sprawozdanie za okres stażu.

Obowiązkiem nauczycieli jest dokształcać się i rozwijać.

Awans zawodowy - od 2004 r.

Formy zatrudnienia:

• stażysta,

• kontraktowy,

• mianowany,

• dyplomowany.

Nauczyciel stażysta to ten, kto rozpoczyna pracę w szkole. Jest on pełnoprawnym nauczycielem zatrudnionym przez dyrektora, na umowę o pracę, na 1 rok. Musi pracować zgodnie z kwalifikacjami, musi być zatrudniony na min. ½ etatu. Staż rozpoczyna z dniem 1 września - trwa on 9 miesięcy. W pierwszym miesiącu pisze plan rozwoju zawodowego na okres 9 miesięcy. Ma przydzielonego opiekuna, którego zadaniem jest prowadzić młodego nauczyciela przez cały staż.

15

---